Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya

    ൪. ബ്യാകരണസുത്തം

    4. Byākaraṇasuttaṃ

    ൮൪. തത്ര ഖോ ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ ഭിക്ഖൂ ആമന്തേസി – ‘‘ആവുസോ ഭിക്ഖവേ’’തി. ‘‘ആവുസോ’’തി ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ആയസ്മതോ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനസ്സ പച്ചസ്സോസും. ആയസ്മാ മഹാമോഗ്ഗല്ലാനോ ഏതദവോച –

    84. Tatra kho āyasmā mahāmoggallāno bhikkhū āmantesi – ‘‘āvuso bhikkhave’’ti. ‘‘Āvuso’’ti kho te bhikkhū āyasmato mahāmoggallānassa paccassosuṃ. Āyasmā mahāmoggallāno etadavoca –

    ‘‘ഇധാവുസോ, ഭിക്ഖു അഞ്ഞം ബ്യാകരോതി – ‘ഖീണാ ജാതി, വുസിതം ബ്രഹ്മചരിയം, കതം കരണീയം, നാപരം ഇത്ഥത്തായാതി പജാനാമീ’തി. തമേനം തഥാഗതോ വാ തഥാഗതസാവകോ വാ ഝായീ സമാപത്തികുസലോ പരചിത്തകുസലോ പരചിത്തപരിയായകുസലോ സമനുയുഞ്ജതി സമനുഗ്ഗാഹതി സമനുഭാസതി. സോ തഥാഗതേന വാ തഥാഗതസാവകേന വാ ഝായിനാ സമാപത്തികുസലേന പരചിത്തകുസലേന പരചിത്തപരിയായകുസലേന സമനുയുഞ്ജിയമാനോ സമനുഗ്ഗാഹിയമാനോ സമനുഭാസിയമാനോ ഇരീണം ആപജ്ജതി വിചിനം 1 ആപജ്ജതി അനയം ആപജ്ജതി ബ്യസനം ആപജ്ജതി അനയബ്യസനം ആപജ്ജതി.

    ‘‘Idhāvuso, bhikkhu aññaṃ byākaroti – ‘khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti pajānāmī’ti. Tamenaṃ tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyī samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo samanuyuñjati samanuggāhati samanubhāsati. So tathāgatena vā tathāgatasāvakena vā jhāyinā samāpattikusalena paracittakusalena paracittapariyāyakusalena samanuyuñjiyamāno samanuggāhiyamāno samanubhāsiyamāno irīṇaṃ āpajjati vicinaṃ 2 āpajjati anayaṃ āpajjati byasanaṃ āpajjati anayabyasanaṃ āpajjati.

    ‘‘തമേനം തഥാഗതോ വാ തഥാഗതസാവകോ വാ ഝായീ സമാപത്തികുസലോ പരചിത്തകുസലോ പരചിത്തപരിയായകുസലോ ഏവം ചേതസാ ചേതോ പരിച്ച മനസി കരോതി – ‘കിം നു ഖോ അയമായസ്മാ അഞ്ഞം ബ്യാകരോതി – ഖീണാ ജാതി, വുസിതം ബ്രഹ്മചരിയം, കതം കരണീയം, നാപരം ഇത്ഥത്തായാതി പജാനാമീ’തി?

    ‘‘Tamenaṃ tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyī samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaṃ cetasā ceto paricca manasi karoti – ‘kiṃ nu kho ayamāyasmā aññaṃ byākaroti – khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyāti pajānāmī’ti?

    ‘‘തമേനം തഥാഗതോ വാ തഥാഗതസാവകോ വാ ഝായീ സമാപത്തികുസലോ പരചിത്തകുസലോ പരചിത്തപരിയായകുസലോ ഏവം ചേതസാ ചേതോ പരിച്ച പജാനാതി –

    ‘‘Tamenaṃ tathāgato vā tathāgatasāvako vā jhāyī samāpattikusalo paracittakusalo paracittapariyāyakusalo evaṃ cetasā ceto paricca pajānāti –

    ‘കോധനോ ഖോ അയമായസ്മാ; കോധപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ ബഹുലം വിഹരതി. കോധപരിയുട്ഠാനം ഖോ പന തഥാഗതപ്പവേദിതേ ധമ്മവിനയേ പരിഹാനമേതം.

    ‘Kodhano kho ayamāyasmā; kodhapariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Kodhapariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘ഉപനാഹീ ഖോ പന അയമായസ്മാ; ഉപനാഹപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ ബഹുലം വിഹരതി. ഉപനാഹപരിയുട്ഠാനം ഖോ പന തഥാഗതപ്പവേദിതേ ധമ്മവിനയേ പരിഹാനമേതം.

    ‘Upanāhī kho pana ayamāyasmā; upanāhapariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Upanāhapariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘മക്ഖീ ഖോ പന അയമായസ്മാ; മക്ഖപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ ബഹുലം വിഹരതി. മക്ഖപരിയുട്ഠാനം ഖോ പന തഥാഗതപ്പവേദിതേ ധമ്മവിനയേ പരിഹാനമേതം.

    ‘Makkhī kho pana ayamāyasmā; makkhapariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Makkhapariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘പളാസീ ഖോ പന അയമായസ്മാ; പളാസപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ ബഹുലം വിഹരതി. പളാസപരിയുട്ഠാനം ഖോ പന തഥാഗതപ്പവേദിതേ ധമ്മവിനയേ പരിഹാനമേതം.

    ‘Paḷāsī kho pana ayamāyasmā; paḷāsapariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Paḷāsapariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘ഇസ്സുകീ ഖോ പന അയമായസ്മാ; ഇസ്സാപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ ബഹുലം വിഹരതി. ഇസ്സാപരിയുട്ഠാനം ഖോ പന തഥാഗതപ്പവേദിതേ ധമ്മവിനയേ പരിഹാനമേതം.

    ‘Issukī kho pana ayamāyasmā; issāpariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Issāpariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘മച്ഛരീ ഖോ പന അയമായസ്മാ; മച്ഛേരപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ ബഹുലം വിഹരതി. മച്ഛേരപരിയുട്ഠാനം ഖോ പന തഥാഗതപ്പവേദിതേ ധമ്മവിനയേ പരിഹാനമേതം.

    ‘Maccharī kho pana ayamāyasmā; maccherapariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Maccherapariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘സഠോ ഖോ പന അയമായസ്മാ; സാഠേയ്യപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ ബഹുലം വിഹരതി. സാഠേയ്യപരിയുട്ഠാനം ഖോ പന തഥാഗതപ്പവേദിതേ ധമ്മവിനയേ പരിഹാനമേതം.

    ‘Saṭho kho pana ayamāyasmā; sāṭheyyapariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Sāṭheyyapariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘മായാവീ ഖോ പന അയമായസ്മാ; മായാപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ ബഹുലം വിഹരതി. മായാപരിയുട്ഠാനം ഖോ പന തഥാഗതപ്പവേദിതേ ധമ്മവിനയേ പരിഹാനമേതം.

    ‘Māyāvī kho pana ayamāyasmā; māyāpariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Māyāpariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘പാപിച്ഛോ ഖോ പന അയമായസ്മാ; ഇച്ഛാപരിയുട്ഠിതേന ചേതസാ ബഹുലം വിഹരതി. ഇച്ഛാപരിയുട്ഠാനം ഖോ പന തഥാഗതപ്പവേദിതേ ധമ്മവിനയേ പരിഹാനമേതം.

    ‘Pāpiccho kho pana ayamāyasmā; icchāpariyuṭṭhitena cetasā bahulaṃ viharati. Icchāpariyuṭṭhānaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ.

    ‘സതി 3 ഖോ പന അയമായസ്മാ ഉത്തരി കരണീയേ ഓരമത്തകേന വിസേസാധിഗമേന അന്തരാ വോസാനം ആപന്നോ. അന്തരാ വോസാനഗമനം ഖോ പന തഥാഗതപ്പവേദിതേ ധമ്മവിനയേ പരിഹാനമേതം’.

    ‘Sati 4 kho pana ayamāyasmā uttari karaṇīye oramattakena visesādhigamena antarā vosānaṃ āpanno. Antarā vosānagamanaṃ kho pana tathāgatappavedite dhammavinaye parihānametaṃ’.

    ‘‘സോ വതാവുസോ, ഭിക്ഖു ‘ഇമേ ദസ ധമ്മേ അപ്പഹായ ഇമസ്മിം ധമ്മവിനയേ വുദ്ധിം വിരൂള്ഹിം വേപുല്ലം ആപജ്ജിസ്സതീ’തി നേതം ഠാനം വിജ്ജതി. സോ വതാവുസോ, ഭിക്ഖു ‘ഇമേ ദസ ധമ്മേ പഹായ ഇമസ്മിം ധമ്മവിനയേ വുദ്ധിം വിരൂള്ഹിം വേപുല്ലം ആപജ്ജിസ്സതീ’തി ഠാനമേതം വിജ്ജതീ’’തി. ചതുത്ഥം.

    ‘‘So vatāvuso, bhikkhu ‘ime dasa dhamme appahāya imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjissatī’ti netaṃ ṭhānaṃ vijjati. So vatāvuso, bhikkhu ‘ime dasa dhamme pahāya imasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjissatī’ti ṭhānametaṃ vijjatī’’ti. Catutthaṃ.







    Footnotes:
    1. വിസിനം (സീ॰ അട്ഠ॰)
    2. visinaṃ (sī. aṭṭha.)
    3. മുട്ഠസ്സതി (സീ॰ സ്യാ॰)
    4. muṭṭhassati (sī. syā.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൪. ബ്യാകരണസുത്തവണ്ണനാ • 4. Byākaraṇasuttavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ൧-൮. വാഹനസുത്താദിവണ്ണനാ • 1-8. Vāhanasuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact