Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    ੪. ਚਕ੍ਕવਗ੍ਗੋ

    4. Cakkavaggo

    ੧. ਚਕ੍ਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ

    1. Cakkasuttavaṇṇanā

    ੩੧. ਚਤੁਤ੍ਥਸ੍ਸ ਪਠਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਚਕ੍ਕਾਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਚਕ੍ਕਂ ਨਾਮ ਦਾਰੁਚਕ੍ਕਂ, ਰਤਨਚਕ੍ਕਂ, ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ, ਇਰਿਯਾਪਥਚਕ੍ਕਂ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਚਕ੍ਕਨ੍ਤਿ ਪਞ੍ਚવਿਧਂ। ਤਤ੍ਥ ‘‘ਯਂ ਪਨਿਦਂ, ਸਮ੍ਮ, ਰਥਕਾਰਚਕ੍ਕਂ ਛਹਿ ਮਾਸੇਹਿ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ ਛਾਰਤ੍ਤੂਨੇਹੀ’’ਤਿ (ਅ॰ ਨਿ॰ ੩.੧੫) ਇਦਂ ਦਾਰੁਚਕ੍ਕਂ। ‘‘ਪਿਤਰਾ ਪવਤ੍ਤਿਤਂ ਚਕ੍ਕਂ ਅਨੁવਤ੍ਤੇਤੀ’’ਤਿ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੧.੨੧੫) ਇਦਂ ਰਤਨਚਕ੍ਕਂ। ‘‘ਮਯਾ ਪવਤ੍ਤਿਤਂ ਚਕ੍ਕ’’ਨ੍ਤਿ (ਸੁ॰ ਨਿ॰ ੫੬੨; ਬੁ॰ વਂ॰ ੨੭.੧੭; ਜਾ॰ ੧.੧.੧੦੪; ੧.੫.੧੦੦, ੧੦੩) ਇਦਂ ਧਮ੍ਮਚਕ੍ਕਂ। ‘‘ਚਤੁਚਕ੍ਕਂ ਨવਦ੍વਾਰ’’ਨ੍ਤਿ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੧.੨੯, ੧੦੯) ਇਦਂ ਇਰਿਯਾਪਥਚਕ੍ਕਂ। ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿਮਾਨਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਕ੍ਕਾਨਿ ਯੇਹਿ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤਾਨਂ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਚਤੁਚਕ੍ਕਂ ਪવਤ੍ਤਤੀ’’ਤਿ (ਅ॰ ਨਿ॰ ੪.੩੧) ਇਦਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਚਕ੍ਕਂ। ਇਧਾਪਿ ਏਤਦੇવ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਚਕ੍ਕਾਨਿ વਤ੍ਤਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਅਨੁਚ੍ਛવਿਕੇ ਦੇਸੇਤਿ ਪੁਞ੍ਞਕਿਰਿਯਾਯ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਰੂਪਦੇਸੇ। ਸੇવਨਂ ਕਾਲੇਨ ਕਾਲਂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਨਂ। ਭਜਨਂ ਭਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਪਯਿਰੁਪਾਸਨਂ। ਅਤ੍ਤਨੋ ਸਮ੍ਮਾ ਠਪਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਚਿਤ੍ਤਸਨ੍ਤਾਨਸ੍ਸ ਯੋਨਿਸੋ ਠਪਨਂ। ਸਦ੍ਧਾਦੀਸੁ ਨਿવੇਸਨਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਚੇ’’ਤਿਆਦਿ। ਇਦਮੇવ ਚੇਤ੍ਥ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਇਦਮੇવ ਪੁਬ੍ਬੇਕਤਪੁਞ੍ਞਤਾਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਚਕ੍ਕਂ ਏવ ਏਤੇਸੁ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਚਕ੍ਕੇਸੁ ਪਮਾਣਭੂਤਂ ਇਤਰੇਸਂ ਕਾਰਣਭਾવਤੋ । ਤੇਨਾਹ ‘‘ਯੇਨ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਸੋ ਏવ ਚ ਕਤਪੁਞ੍ਞੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਸਮ੍ਮਾ ਠਪੇਤਿ ਅਕਤਪੁਞ੍ਞਸ੍ਸ ਤਦਭਾવਤੋ।

    31. Catutthassa paṭhame cattāri cakkānīti ettha cakkaṃ nāma dārucakkaṃ, ratanacakkaṃ, dhammacakkaṃ, iriyāpathacakkaṃ, sampatticakkanti pañcavidhaṃ. Tattha ‘‘yaṃ panidaṃ, samma, rathakāracakkaṃ chahi māsehi niṭṭhitaṃ chārattūnehī’’ti (a. ni. 3.15) idaṃ dārucakkaṃ. ‘‘Pitarā pavattitaṃ cakkaṃ anuvattetī’’ti (saṃ. ni. 1.215) idaṃ ratanacakkaṃ. ‘‘Mayā pavattitaṃ cakka’’nti (su. ni. 562; bu. vaṃ. 27.17; jā. 1.1.104; 1.5.100, 103) idaṃ dhammacakkaṃ. ‘‘Catucakkaṃ navadvāra’’nti (saṃ. ni. 1.29, 109) idaṃ iriyāpathacakkaṃ. ‘‘Cattārimāni, bhikkhave, cakkāni yehi samannāgatānaṃ devamanussānaṃ catucakkaṃ pavattatī’’ti (a. ni. 4.31) idaṃ sampatticakkaṃ. Idhāpi etadeva adhippetanti āha ‘‘cattāri sampatticakkāni vattantī’’ti. Anucchavike deseti puññakiriyāya sammāpaṭipattiyā anurūpadese. Sevanaṃ kālena kālaṃ upasaṅkamanaṃ. Bhajanaṃ bhattivasena payirupāsanaṃ. Attano sammā ṭhapananti attano cittasantānassa yoniso ṭhapanaṃ. Saddhādīsu nivesananti āha ‘‘sace’’tiādi. Idameva cettha pamāṇanti idameva pubbekatapuññatāsaṅkhātaṃ sampatticakkaṃ eva etesu sampatticakkesu pamāṇabhūtaṃ itaresaṃ kāraṇabhāvato . Tenāha ‘‘yena hī’’tiādi. So eva ca katapuñño puggalo attānaṃ sammā ṭhapeti akatapuññassa tadabhāvato.

    ਚਕ੍ਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Cakkasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੧. ਚਕ੍ਕਸੁਤ੍ਤਂ • 1. Cakkasuttaṃ

    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੧. ਚਕ੍ਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Cakkasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact