| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มิลินฺทปญฺหปาฬิ • Milindapañhapāḷi |
๒. จกฺกวากงฺคปโญฺห
2. Cakkavākaṅgapañho
๒. ‘‘ภเนฺต นาคเสน, ‘จกฺกวากสฺส ตีณิ องฺคานิ คเหตพฺพานี’ติ ยํ วเทสิ, กตมานิ ตานิ ตีณิ องฺคานิ คเหตพฺพานีติ’’? ‘‘ยถา, มหาราช, จกฺกวาโก ยาว ชีวิตปริยาทานา ทุติยิกํ น วิชหติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน ยาว ชีวิตปริยาทานา โยนิโส มนสิกาโร น วิชหิตโพฺพฯ อิทํ, มหาราช, จกฺกวากสฺส ปฐมํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ
2. ‘‘Bhante nāgasena, ‘cakkavākassa tīṇi aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni tīṇi aṅgāni gahetabbānīti’’? ‘‘Yathā, mahārāja, cakkavāko yāva jīvitapariyādānā dutiyikaṃ na vijahati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena yāva jīvitapariyādānā yoniso manasikāro na vijahitabbo. Idaṃ, mahārāja, cakkavākassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, จกฺกวาโก เสวาลปณกภโกฺข, เตน จ สนฺตุฎฺฐิํ อาปชฺชติ, ตาย จ สนฺตุฎฺฐิยา พเลน จ วเณฺณน จ น ปริหายติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน ยถาลาภสโนฺตโส กรณีโย, ยถาลาภสนฺตุโฎฺฐ โข, มหาราช, โยคี โยคาวจโร น ปริหายติ สีเลน, น ปริหายติ สมาธินา, น ปริหายติ ปญฺญาย, น ปริหายติ วิมุตฺติยา, น ปริหายติ วิมุตฺติญาณทสฺสเนน, น ปริหายติ สเพฺพหิ กุสเลหิ ธเมฺมหิฯ อิทํ, มหาราช, จกฺกวากสฺส ทุติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, cakkavāko sevālapaṇakabhakkho, tena ca santuṭṭhiṃ āpajjati, tāya ca santuṭṭhiyā balena ca vaṇṇena ca na parihāyati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena yathālābhasantoso karaṇīyo, yathālābhasantuṭṭho kho, mahārāja, yogī yogāvacaro na parihāyati sīlena, na parihāyati samādhinā, na parihāyati paññāya, na parihāyati vimuttiyā, na parihāyati vimuttiñāṇadassanena, na parihāyati sabbehi kusalehi dhammehi. Idaṃ, mahārāja, cakkavākassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, จกฺกวาโก ปาเณ น วิเหฐยติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน นิหิตทเณฺฑน นิหิตสเตฺถน ลชฺชินา ทยาปเนฺนน สพฺพปาณภูตหิตานุกมฺปินา ภวิตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, จกฺกวากสฺส ตติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ ภาสตเมฺปตํ, มหาราช, ภควตา เทวาติเทเวน จกฺกวากชาตเก –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, cakkavāko pāṇe na viheṭhayati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena nihitadaṇḍena nihitasatthena lajjinā dayāpannena sabbapāṇabhūtahitānukampinā bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, cakkavākassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsatampetaṃ, mahārāja, bhagavatā devātidevena cakkavākajātake –
‘‘‘โย น หนฺติ น ฆาเตติ, น ชินาติ น ชาปเย;
‘‘‘Yo na hanti na ghāteti, na jināti na jāpaye;
จกฺกวากงฺคปโญฺห ทุติโยฯ
Cakkavākaṅgapañho dutiyo.
Footnotes:
