Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
១១. សោតាបត្តិសំយុត្តំ
11. Sotāpattisaṃyuttaṃ
១. វេឡុទ្វារវគ្គោ
1. Veḷudvāravaggo
១. ចក្កវត្តិរាជសុត្តវណ្ណនា
1. Cakkavattirājasuttavaṇṇanā
៩៩៧. សោតាបត្តិសំយុត្តស្ស បឋមេ កិញ្ចាបីតិ អនុគ្គហគរហណេសុ និបាតោ។ ចតុន្នញ្ហិ មហាទីបានំ ឥស្សរិយាធិបច្ចំ រជ្ជំ អនុគ្គណ្ហន្តោ ចតុន្នញ្ច អបាយានំ អប្បហីនភាវំ គរហន្តោ សត្ថា ‘‘កិញ្ចាបិ, ភិក្ខវេ, រាជា ចក្កវត្តី’’តិអាទិមាហ។ តត្ថ ចតុន្នំ ទីបានន្តិ ទ្វិសហស្សទីបបរិវារានំ ចតុន្នំ មហាទីបានំ។ ឥស្សរិយាធិបច្ចន្តិ ឥស្សរភាវោ ឥស្សរិយំ, អធិបតិភាវោ អាធិបច្ចំ, ឥស្សរិយំ អាធិបច្ចំ ឯតស្មិំ រជ្ជេ, ន ឆេទនភេទនន្តិ ឥស្សរិយាធិបច្ចំ។ ការេត្វាតិ ឯវរូបំ រជ្ជំ បវត្តាបេត្វា។ កិញ្ចាបិ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោតិ ឯត្ថ អនុគ្គហបសំសាសុ និបាតោ។ បិណ្ឌិយាលោបេន ហិ យាបនំ អនុគ្គហន្តោ ចតុន្នញ្ច អបាយានំ បហីនភាវំ បសំសន្តោ សត្ថា ‘‘កិញ្ចាបិ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ’’តិអាទិមាហ។ តត្ថ នន្តកានីតិ អនន្តកានិ។ តេរសហត្ថោបិ ហិ វត្ថសាដកោ ទសច្ឆេទនតោ បដ្ឋាយ នន្តកន្តេវ សង្ខំ គច្ឆតិ។
997. Sotāpattisaṃyuttassa paṭhame kiñcāpīti anuggahagarahaṇesu nipāto. Catunnañhi mahādīpānaṃ issariyādhipaccaṃ rajjaṃ anuggaṇhanto catunnañca apāyānaṃ appahīnabhāvaṃ garahanto satthā ‘‘kiñcāpi, bhikkhave, rājā cakkavattī’’tiādimāha. Tattha catunnaṃ dīpānanti dvisahassadīpaparivārānaṃ catunnaṃ mahādīpānaṃ. Issariyādhipaccanti issarabhāvo issariyaṃ, adhipatibhāvo ādhipaccaṃ, issariyaṃ ādhipaccaṃ etasmiṃ rajje, na chedanabhedananti issariyādhipaccaṃ. Kāretvāti evarūpaṃ rajjaṃ pavattāpetvā. Kiñcāpi, bhikkhave, ariyasāvakoti ettha anuggahapasaṃsāsu nipāto. Piṇḍiyālopena hi yāpanaṃ anuggahanto catunnañca apāyānaṃ pahīnabhāvaṃ pasaṃsanto satthā ‘‘kiñcāpi, bhikkhave, ariyasāvako’’tiādimāha. Tattha nantakānīti anantakāni. Terasahatthopi hi vatthasāṭako dasacchedanato paṭṭhāya nantakanteva saṅkhaṃ gacchati.
អវេច្ចប្បសាទេនាតិ អចលប្បសាទេន។ សោ បនាយំ បសាទោ កិំ ឯកោ, អនេកោតិ? ឯកោវ, សោ មគ្គេន អាគតប្បសាទោ។ យេសុ បន វត្ថូសុ អបុព្ពំ អចរិមំ រុហតិ, តេសំ វសេន ‘‘ពុទ្ធេ អវេច្ចប្បសាទេនា’’តិអាទិនា នយេន តិធា វុត្តោ។ យស្មា ច ឯកោ, តស្មាវ និន្នានាករណោ ហោតិ។ អរិយសាវកស្ស ហិ ពុទ្ធេយេវ បសាទោ ច បេមញ្ច គារវញ្ច មហន្តំ, ន ធម្មេ វា សង្ឃេ វា, ធម្មេយេវ វា មហន្តំ , ន ពុទ្ធេ វា សង្ឃេ វា, សង្ឃេយេវ វា មហន្តំ, ន ពុទ្ធេ វា ធម្មេ វាតិ ឯតំ នត្ថិ។ ឥតិបិ សោ ភគវាតិអាទីនិ វិសុទ្ធិមគ្គេ វិត្ថារិតានេវ។
Aveccappasādenāti acalappasādena. So panāyaṃ pasādo kiṃ eko, anekoti? Ekova, so maggena āgatappasādo. Yesu pana vatthūsu apubbaṃ acarimaṃ ruhati, tesaṃ vasena ‘‘buddhe aveccappasādenā’’tiādinā nayena tidhā vutto. Yasmā ca eko, tasmāva ninnānākaraṇo hoti. Ariyasāvakassa hi buddheyeva pasādo ca pemañca gāravañca mahantaṃ, na dhamme vā saṅghe vā, dhammeyeva vā mahantaṃ , na buddhe vā saṅghe vā, saṅgheyeva vā mahantaṃ, na buddhe vā dhamme vāti etaṃ natthi. Itipi so bhagavātiādīni visuddhimagge vitthāritāneva.
អរិយកន្តេហីតិ អរិយានំ កន្តេហិ បិយេហិ មនាបេហិ។ បញ្ច ហិ សីលានិ ភវន្តរគតាបិ អរិយា ន កោបេន្តិ, ឯវំ តេសំ បិយានិ។ តានិ សន្ធាយេតំ វុត្តំ។ អខណ្ឌេហីតិអាទិ សទិសវសេន វុត្តំ។ មុខវដ្ដិយញ្ហិ ឆិន្នេកទេសា បាតិ ខណ្ឌាតិ វុច្ចតិ, មជ្ឈេ ភិន្នា ឆិទ្ទាតិ, ឯកស្មិំ បទេសេ វិសភាគវណ្ណា គាវី សពលាតិ, នានាពិន្ទុចិត្តា កម្មាសាតិ, ឯវមេវ បដិបាដិយា អាទិម្ហិ វា អន្តេ វា ភិន្នំ សីលំ ខណ្ឌំ នាម, មជ្ឈេ ភិន្នំ ឆិទ្ទំ, យត្ថ កត្ថចិ ទ្វិន្នំ វា តិណ្ណំ វា បដិបាដិយា ភិន្នត្តា សពលំ, ឯកន្តរំ ភិន្នំ កម្មាសំ។ តេសំ ទោសានំ អភាវេន អខណ្ឌាទិតា វេទិតព្ពា។ ភុជិស្សេហីតិ ភុជិស្សភាវករេហិ។ វិញ្ញុប្បសត្ថេហីតិ ពុទ្ធាទីហិ វិញ្ញូហិ បសំសិតេហិ។ អបរាមដ្ឋេហីតិ ‘‘ឥទំ នាម តយា កតំ, ឥទំ វីតិក្កន្ត’’ន្តិ ឯវំ បរាមសិតុំ អសក្កុណេយ្យេហិ។ សមាធិសំវត្តនិកេហីតិ អប្បនាសមាធិំ ឧបចារសមាធិំ វា សំវត្តេតុំ សមត្ថេហិ។
Ariyakantehīti ariyānaṃ kantehi piyehi manāpehi. Pañca hi sīlāni bhavantaragatāpi ariyā na kopenti, evaṃ tesaṃ piyāni. Tāni sandhāyetaṃ vuttaṃ. Akhaṇḍehītiādi sadisavasena vuttaṃ. Mukhavaṭṭiyañhi chinnekadesā pāti khaṇḍāti vuccati, majjhe bhinnā chiddāti, ekasmiṃ padese visabhāgavaṇṇā gāvī sabalāti, nānābinducittā kammāsāti, evameva paṭipāṭiyā ādimhi vā ante vā bhinnaṃ sīlaṃ khaṇḍaṃ nāma, majjhe bhinnaṃ chiddaṃ, yattha katthaci dvinnaṃ vā tiṇṇaṃ vā paṭipāṭiyā bhinnattā sabalaṃ, ekantaraṃ bhinnaṃ kammāsaṃ. Tesaṃ dosānaṃ abhāvena akhaṇḍāditā veditabbā. Bhujissehīti bhujissabhāvakarehi. Viññuppasatthehīti buddhādīhi viññūhi pasaṃsitehi. Aparāmaṭṭhehīti ‘‘idaṃ nāma tayā kataṃ, idaṃ vītikkanta’’nti evaṃ parāmasituṃ asakkuṇeyyehi. Samādhisaṃvattanikehīti appanāsamādhiṃ upacārasamādhiṃ vā saṃvattetuṃ samatthehi.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១. ចក្កវត្តិរាជសុត្តំ • 1. Cakkavattirājasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១. ចក្កវត្តិរាជសុត្តវណ្ណនា • 1. Cakkavattirājasuttavaṇṇanā