Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
11. සොතාපත්තිසංයුත්තං
11. Sotāpattisaṃyuttaṃ
1. වෙළුද්වාරවග්ගො
1. Veḷudvāravaggo
1. චක්කවත්තිරාජසුත්තවණ්ණනා
1. Cakkavattirājasuttavaṇṇanā
997. සොතාපත්තිසංයුත්තස්ස පඨමෙ කිඤ්චාපීති අනුග්ගහගරහණෙසු නිපාතො. චතුන්නඤ්හි මහාදීපානං ඉස්සරියාධිපච්චං රජ්ජං අනුග්ගණ්හන්තො චතුන්නඤ්ච අපායානං අප්පහීනභාවං ගරහන්තො සත්ථා ‘‘කිඤ්චාපි, භික්ඛවෙ, රාජා චක්කවත්තී’’තිආදිමාහ. තත්ථ චතුන්නං දීපානන්ති ද්විසහස්සදීපපරිවාරානං චතුන්නං මහාදීපානං. ඉස්සරියාධිපච්චන්ති ඉස්සරභාවො ඉස්සරියං, අධිපතිභාවො ආධිපච්චං, ඉස්සරියං ආධිපච්චං එතස්මිං රජ්ජෙ, න ඡෙදනභෙදනන්ති ඉස්සරියාධිපච්චං. කාරෙත්වාති එවරූපං රජ්ජං පවත්තාපෙත්වා. කිඤ්චාපි, භික්ඛවෙ, අරියසාවකොති එත්ථ අනුග්ගහපසංසාසු නිපාතො. පිණ්ඩියාලොපෙන හි යාපනං අනුග්ගහන්තො චතුන්නඤ්ච අපායානං පහීනභාවං පසංසන්තො සත්ථා ‘‘කිඤ්චාපි, භික්ඛවෙ, අරියසාවකො’’තිආදිමාහ. තත්ථ නන්තකානීති අනන්තකානි. තෙරසහත්ථොපි හි වත්ථසාටකො දසච්ඡෙදනතො පට්ඨාය නන්තකන්තෙව සඞ්ඛං ගච්ඡති.
997. Sotāpattisaṃyuttassa paṭhame kiñcāpīti anuggahagarahaṇesu nipāto. Catunnañhi mahādīpānaṃ issariyādhipaccaṃ rajjaṃ anuggaṇhanto catunnañca apāyānaṃ appahīnabhāvaṃ garahanto satthā ‘‘kiñcāpi, bhikkhave, rājā cakkavattī’’tiādimāha. Tattha catunnaṃ dīpānanti dvisahassadīpaparivārānaṃ catunnaṃ mahādīpānaṃ. Issariyādhipaccanti issarabhāvo issariyaṃ, adhipatibhāvo ādhipaccaṃ, issariyaṃ ādhipaccaṃ etasmiṃ rajje, na chedanabhedananti issariyādhipaccaṃ. Kāretvāti evarūpaṃ rajjaṃ pavattāpetvā. Kiñcāpi, bhikkhave, ariyasāvakoti ettha anuggahapasaṃsāsu nipāto. Piṇḍiyālopena hi yāpanaṃ anuggahanto catunnañca apāyānaṃ pahīnabhāvaṃ pasaṃsanto satthā ‘‘kiñcāpi, bhikkhave, ariyasāvako’’tiādimāha. Tattha nantakānīti anantakāni. Terasahatthopi hi vatthasāṭako dasacchedanato paṭṭhāya nantakanteva saṅkhaṃ gacchati.
අවෙච්චප්පසාදෙනාති අචලප්පසාදෙන. සො පනායං පසාදො කිං එකො, අනෙකොති? එකොව, සො මග්ගෙන ආගතප්පසාදො. යෙසු පන වත්ථූසු අපුබ්බං අචරිමං රුහති, තෙසං වසෙන ‘‘බුද්ධෙ අවෙච්චප්පසාදෙනා’’තිආදිනා නයෙන තිධා වුත්තො. යස්මා ච එකො, තස්මාව නින්නානාකරණො හොති. අරියසාවකස්ස හි බුද්ධෙයෙව පසාදො ච පෙමඤ්ච ගාරවඤ්ච මහන්තං, න ධම්මෙ වා සඞ්ඝෙ වා, ධම්මෙයෙව වා මහන්තං , න බුද්ධෙ වා සඞ්ඝෙ වා, සඞ්ඝෙයෙව වා මහන්තං, න බුද්ධෙ වා ධම්මෙ වාති එතං නත්ථි. ඉතිපි සො භගවාතිආදීනි විසුද්ධිමග්ගෙ විත්ථාරිතානෙව.
Aveccappasādenāti acalappasādena. So panāyaṃ pasādo kiṃ eko, anekoti? Ekova, so maggena āgatappasādo. Yesu pana vatthūsu apubbaṃ acarimaṃ ruhati, tesaṃ vasena ‘‘buddhe aveccappasādenā’’tiādinā nayena tidhā vutto. Yasmā ca eko, tasmāva ninnānākaraṇo hoti. Ariyasāvakassa hi buddheyeva pasādo ca pemañca gāravañca mahantaṃ, na dhamme vā saṅghe vā, dhammeyeva vā mahantaṃ , na buddhe vā saṅghe vā, saṅgheyeva vā mahantaṃ, na buddhe vā dhamme vāti etaṃ natthi. Itipi so bhagavātiādīni visuddhimagge vitthāritāneva.
අරියකන්තෙහීති අරියානං කන්තෙහි පියෙහි මනාපෙහි. පඤ්ච හි සීලානි භවන්තරගතාපි අරියා න කොපෙන්ති, එවං තෙසං පියානි. තානි සන්ධායෙතං වුත්තං. අඛණ්ඩෙහීතිආදි සදිසවසෙන වුත්තං. මුඛවට්ටියඤ්හි ඡින්නෙකදෙසා පාති ඛණ්ඩාති වුච්චති, මජ්ඣෙ භින්නා ඡිද්දාති, එකස්මිං පදෙසෙ විසභාගවණ්ණා ගාවී සබලාති, නානාබින්දුචිත්තා කම්මාසාති, එවමෙව පටිපාටියා ආදිම්හි වා අන්තෙ වා භින්නං සීලං ඛණ්ඩං නාම, මජ්ඣෙ භින්නං ඡිද්දං, යත්ථ කත්ථචි ද්වින්නං වා තිණ්ණං වා පටිපාටියා භින්නත්තා සබලං, එකන්තරං භින්නං කම්මාසං. තෙසං දොසානං අභාවෙන අඛණ්ඩාදිතා වෙදිතබ්බා. භුජිස්සෙහීති භුජිස්සභාවකරෙහි. විඤ්ඤුප්පසත්ථෙහීති බුද්ධාදීහි විඤ්ඤූහි පසංසිතෙහි. අපරාමට්ඨෙහීති ‘‘ඉදං නාම තයා කතං, ඉදං වීතික්කන්ත’’න්ති එවං පරාමසිතුං අසක්කුණෙය්යෙහි. සමාධිසංවත්තනිකෙහීති අප්පනාසමාධිං උපචාරසමාධිං වා සංවත්තෙතුං සමත්ථෙහි.
Ariyakantehīti ariyānaṃ kantehi piyehi manāpehi. Pañca hi sīlāni bhavantaragatāpi ariyā na kopenti, evaṃ tesaṃ piyāni. Tāni sandhāyetaṃ vuttaṃ. Akhaṇḍehītiādi sadisavasena vuttaṃ. Mukhavaṭṭiyañhi chinnekadesā pāti khaṇḍāti vuccati, majjhe bhinnā chiddāti, ekasmiṃ padese visabhāgavaṇṇā gāvī sabalāti, nānābinducittā kammāsāti, evameva paṭipāṭiyā ādimhi vā ante vā bhinnaṃ sīlaṃ khaṇḍaṃ nāma, majjhe bhinnaṃ chiddaṃ, yattha katthaci dvinnaṃ vā tiṇṇaṃ vā paṭipāṭiyā bhinnattā sabalaṃ, ekantaraṃ bhinnaṃ kammāsaṃ. Tesaṃ dosānaṃ abhāvena akhaṇḍāditā veditabbā. Bhujissehīti bhujissabhāvakarehi. Viññuppasatthehīti buddhādīhi viññūhi pasaṃsitehi. Aparāmaṭṭhehīti ‘‘idaṃ nāma tayā kataṃ, idaṃ vītikkanta’’nti evaṃ parāmasituṃ asakkuṇeyyehi. Samādhisaṃvattanikehīti appanāsamādhiṃ upacārasamādhiṃ vā saṃvattetuṃ samatthehi.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 1. චක්කවත්තිරාජසුත්තං • 1. Cakkavattirājasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 1. චක්කවත්තිරාජසුත්තවණ්ණනා • 1. Cakkavattirājasuttavaṇṇanā