| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தீ³க⁴னிகாய (டீகா) • Dīghanikāya (ṭīkā) |
3. சக்கவத்திஸுத்தவண்ணனா
3. Cakkavattisuttavaṇṇanā
அத்ததீ³பஸரணதாவண்ணனா
Attadīpasaraṇatāvaṇṇanā
80. உத்தானங் வுச்சதி பாகடங், தப்படிக்கே²பேன அனுத்தானங் அபாகடங், படிச்ச²ன்னங், அபசுரங், து³விஞ்ஞெய்யஞ்ச. அனுத்தானானங் பதா³னங் வண்ணனா அனுத்தானபத³வண்ணனா. உத்தானபத³வண்ணனாய பயோஜனாபா⁴வதோ அனுத்தானக்³க³ஹணங். ‘‘மாதுலா’’தி இத்தி²லிங்க³வஸேன லத்³த⁴னாமோ ஏகோ ருக்கோ², தஸ்ஸா ஆஸன்னப்பதே³ஸே மாபிதத்தா நக³ரம்பி ‘‘மாதுலா’’ த்வேவ பஞ்ஞாயித்த². தேன வுத்தங் ‘‘மாதுலாயந்தி ஏவங் நாமகே நக³ரே’’தி. அவிதூ³ரேதி தஸ்ஸ நக³ரஸ்ஸ அவிதூ³ரே.
80.Uttānaṃ vuccati pākaṭaṃ, tappaṭikkhepena anuttānaṃ apākaṭaṃ, paṭicchannaṃ, apacuraṃ, duviññeyyañca. Anuttānānaṃ padānaṃ vaṇṇanā anuttānapadavaṇṇanā. Uttānapadavaṇṇanāya payojanābhāvato anuttānaggahaṇaṃ. ‘‘Mātulā’’ti itthiliṅgavasena laddhanāmo eko rukkho, tassā āsannappadese māpitattā nagarampi ‘‘mātulā’’ tveva paññāyittha. Tena vuttaṃ ‘‘mātulāyanti evaṃ nāmake nagare’’ti. Avidūreti tassa nagarassa avidūre.
காமஞ்செத்த² ஸுத்தே ‘‘பூ⁴தபுப்³ப³ங், பி⁴க்க²வே, ராஜா த³ள்ஹனேமி நாம அஹோஸீ’’திஆதி³னா அதீதவங்ஸதீ³பிகா கதா² ஆதி³தோ பட்டா²ய ஆக³தா, ‘‘அட்³ட⁴தெய்யவஸ்ஸஸதாயுகானங் மனுஸ்ஸானங் வஸ்ஸஸதாயுகா புத்தா ப⁴விஸ்ஸந்தீ’’திஆதி³னா பன ஸவிஸேஸங் அனாக³தத்த²படிஸங்யுத்தா கதா² ஆக³தாதி வுத்தங் ‘‘அனாக³தவங்ஸதீ³பிகாய ஸுத்தந்தகதா²யா’’தி. அனாக³தத்த²தீ³பனஞ்ஹி அச்ச²ரியங், தத்தா²பி அனாக³தஸ்ஸ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ படிபத்திகித்தனங் அச்ச²ரியதமங். ஸமாக³மேனாதி ஸன்னிபாதேன.
Kāmañcettha sutte ‘‘bhūtapubbaṃ, bhikkhave, rājā daḷhanemi nāma ahosī’’tiādinā atītavaṃsadīpikā kathā ādito paṭṭhāya āgatā, ‘‘aḍḍhateyyavassasatāyukānaṃ manussānaṃ vassasatāyukā puttā bhavissantī’’tiādinā pana savisesaṃ anāgatatthapaṭisaṃyuttā kathā āgatāti vuttaṃ ‘‘anāgatavaṃsadīpikāya suttantakathāyā’’ti. Anāgatatthadīpanañhi acchariyaṃ, tatthāpi anāgatassa sammāsambuddhassa paṭipattikittanaṃ acchariyatamaṃ. Samāgamenāti sannipātena.
‘‘ப⁴த்தக்³க³ங் அமனாப’’ந்திஆதி³ கேவலங் தேஸங் பரிவிதக்கமத்தங். அமனாபந்தி அமனுஞ்ஞங். பு³த்³தே⁴ஸு கதோ அப்பகோபி அபராதோ⁴ அப்பகோ காரோ விய க³ருதரவிபாகோதி ஆஹ ‘‘பு³த்³தே⁴ஹி ஸத்³தி⁴ங்…பே॰… ஸதி³ஸங் ஹோதீ’’தி. தத்ராதி தஸ்மிங் மாதுலனக³ரஸ்ஸ ஸமீபே, தஸ்ஸங் வா பரிஸாயங்.
‘‘Bhattaggaṃ amanāpa’’ntiādi kevalaṃ tesaṃ parivitakkamattaṃ. Amanāpanti amanuññaṃ. Buddhesu kato appakopi aparādho appako kāro viya garutaravipākoti āha ‘‘buddhehi saddhiṃ…pe… sadisaṃ hotī’’ti. Tatrāti tasmiṃ mātulanagarassa samīpe, tassaṃ vā parisāyaṃ.
அத்ததீ³பாதி எத்த² காமங் யோ பரோ ந ஹோதி, ஸோ அத்தாதி ஸஸந்தானோ ‘‘அத்தா’’தி வுச்சதி, ஹிதஸுகே²ஸிபா⁴வேன பன அத்தனிப்³பி³ஸேஸத்தா த⁴ம்மோ இத⁴ ‘‘அத்தா’’தி அதி⁴ப்பேதோ. தேனாஹ ‘‘அத்தா நாம லோகியலோகுத்தரோ த⁴ம்மோ’’தி. த்³விதா⁴ ஆபோ க³தோ எத்தா²தி தீ³போ, ஓகே⁴ன அனஜ்ஜொ²த்த²தோ பூ⁴மிபா⁴கோ³. இத⁴ பன காமோகா⁴தீ³ஹி அனஜ்ஜொ²த்த²ரணீயத்தா தீ³போ வியாதி தீ³போ, அத்தா தீ³போ பதிட்டா² ஏதேஸந்தி அத்ததீ³பா. தேனாஹ ‘‘அத்தானங் தீ³ப’’ந்திஆதி³. தீ³பபா⁴வோ செத்த² படிஸரணதாதி ஆஹ ‘‘இத³ங் தஸ்ஸேவ வேவசன’’ந்தி. அஞ்ஞஸரணபடிக்கே²பவசனந்தி அஞ்ஞஸரணபா⁴வபடிக்கே²பவசனங். இத³ஞ்ஹி ந அஞ்ஞங் ஸரணங் கத்வா விஹரணஸ்ஸேவ படிக்கே²பவசனங், அத² கோ² அஞ்ஞஸ்ஸ ஸரணஸபா⁴வஸ்ஸேவ படிக்கே²பவசனங் தப்படிக்கே²பே ச தேன இதரஸ்ஸாபி படிக்கே²பஸித்³தி⁴தோ. தேனாஹ ‘‘ந ஹீ’’திஆதி³. இதா³னி தமேவத்த²ங் ஸுத்தந்தரேன ஸாதே⁴துங் ‘‘வுத்தம்பி சேத’’ந்திஆதி³. யதி³ எத்த² பாகதிகோ அத்தா இச்சி²தோ, கத²ங் தஸ்ஸ தீ³பஸரணபா⁴வோ, தஸ்மா அதி⁴ப்பாயிகோ எத்த² அத்தா ப⁴வெய்யாதி புச்ச²தி ‘‘கோ பனெத்த² அத்தா நாமா’’தி. இதரோ யதா²தி⁴ப்பேதங் அத்தானங் த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘லோகியலோகுத்தரோ த⁴ம்மோ’’தி. து³தியவாரோபி பட²மவாரஸ்ஸேவ பரியாயபா⁴வேன தே³ஸிதோதி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘தேனாஹா’’திஆதி³ வுத்தங்.
Attadīpāti ettha kāmaṃ yo paro na hoti, so attāti sasantāno ‘‘attā’’ti vuccati, hitasukhesibhāvena pana attanibbisesattā dhammo idha ‘‘attā’’ti adhippeto. Tenāha ‘‘attā nāma lokiyalokuttaro dhammo’’ti. Dvidhā āpo gato etthāti dīpo, oghena anajjhotthato bhūmibhāgo. Idha pana kāmoghādīhi anajjhottharaṇīyattā dīpo viyāti dīpo, attā dīpo patiṭṭhā etesanti attadīpā. Tenāha ‘‘attānaṃ dīpa’’ntiādi. Dīpabhāvo cettha paṭisaraṇatāti āha ‘‘idaṃ tasseva vevacana’’nti. Aññasaraṇapaṭikkhepavacananti aññasaraṇabhāvapaṭikkhepavacanaṃ. Idañhi na aññaṃ saraṇaṃ katvā viharaṇasseva paṭikkhepavacanaṃ, atha kho aññassa saraṇasabhāvasseva paṭikkhepavacanaṃ tappaṭikkhepe ca tena itarassāpi paṭikkhepasiddhito. Tenāha ‘‘na hī’’tiādi. Idāni tamevatthaṃ suttantarena sādhetuṃ ‘‘vuttampi ceta’’ntiādi. Yadi ettha pākatiko attā icchito, kathaṃ tassa dīpasaraṇabhāvo, tasmā adhippāyiko ettha attā bhaveyyāti pucchati ‘‘ko panettha attā nāmā’’ti. Itaro yathādhippetaṃ attānaṃ dassento ‘‘lokiyalokuttaro dhammo’’ti. Dutiyavāropi paṭhamavārasseva pariyāyabhāvena desitoti dassetuṃ ‘‘tenāhā’’tiādi vuttaṃ.
கோ³சரேதி பி⁴க்கூ²னங் கோ³சரட்டா²னபூ⁴தே. தேனாஹ ‘‘சரிதுங் யுத்தட்டா²னே’’தி. ஸகேதி கத²ங் பனாயங் பி⁴க்கூ²னங் ஸகோதி ஆஹ ‘‘பெத்திகே விஸயே’’தி. பிதிதோ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴தோ ஆக³தத்தா ‘‘அயங் தும்ஹாகங் கோ³சரோ’’தி தேன உத்³தி³ட்ட²த்தா பெத்திகே விஸயேதி. சரந்தந்தி ஸாமிஅத்தே² உபயோக³வசனந்தி ஆஹ ‘‘அயமேவத்தோ²’’தி, சரந்தானந்தி ச அத்தோ², தேனாயங் விப⁴த்திவிபல்லாஸேனபி வசனவிபல்லாஸேனபீதி த³ஸ்ஸேதி. கிலேஸமாரஸ்ஸ ஓதாராலாபே⁴னேவ இதரமாரானம்பி ஓதாராலாபோ⁴ வேதி³தப்³போ³. அயங் பனத்தோ²தி கோ³சரே சரணங் ஸந்தா⁴யாஹ, வத்து² பன ப்³யதிரேகமுகே²ன ஆக³தங்.
Gocareti bhikkhūnaṃ gocaraṭṭhānabhūte. Tenāha ‘‘carituṃ yuttaṭṭhāne’’ti. Saketi kathaṃ panāyaṃ bhikkhūnaṃ sakoti āha ‘‘pettike visaye’’ti. Pitito sammāsambuddhato āgatattā ‘‘ayaṃ tumhākaṃ gocaro’’ti tena uddiṭṭhattā pettike visayeti. Carantanti sāmiatthe upayogavacananti āha ‘‘ayamevattho’’ti, carantānanti ca attho, tenāyaṃ vibhattivipallāsenapi vacanavipallāsenapīti dasseti. Kilesamārassa otārālābheneva itaramārānampi otārālābho veditabbo. Ayaṃ panatthoti gocare caraṇaṃ sandhāyāha, vatthu pana byatirekamukhena āgataṃ.
ஸகுணே ஹந்தீதி ஸகுணக்³கி⁴, மஹாஸேனஸகுணோ. அஜ்ஜ²ப்பத்தாதி அபி⁴ப⁴வனவஸேன பத்தா உபக³தா. ந ம்யாயந்தி மே அயங் ஸகுணக்³கி⁴ நாலங் அப⁴விஸ்ஸ. நங்க³லகட்ட²கரணந்தி நங்க³லேன கஸிதப்பதே³ஸோ. லெட்³டு³ட்டா²னந்தி லெட்³டூ³னங் உட்ட²பிதட்டா²னங். ஸகே ப³லேதி அத்தனோ ப³லஹேது. அபத்த²த்³தா⁴தி அவகா³ள்ஹத்த²ம்பா⁴ ஸஞ்ஜாதத்த²ம்பா⁴. அஸ்ஸரமானாதி அவ்ஹாயந்தீ.
Sakuṇe hantīti sakuṇagghi, mahāsenasakuṇo. Ajjhappattāti abhibhavanavasena pattā upagatā. Na myāyanti me ayaṃ sakuṇagghi nālaṃ abhavissa. Naṅgalakaṭṭhakaraṇanti naṅgalena kasitappadeso. Leḍḍuṭṭhānanti leḍḍūnaṃ uṭṭhapitaṭṭhānaṃ. Sake baleti attano balahetu. Apatthaddhāti avagāḷhatthambhā sañjātatthambhā. Assaramānāti avhāyantī.
மஹந்தங் லெட்³டு³ந்தி நங்க³லேன பி⁴ன்னட்டா²னே ஸுக்க²தாய திகி²ணஸிங்க³அயோக⁴னஸதி³ஸங் மஹந்தங் லெட்³டு³ங். அபி⁴ருஹித்வாதி தஸ்ஸ அதோ⁴பா⁴கே³ன அத்தனா பவிஸித்வா நிலீனயொக்³க³ப்பதே³ஸங் ஸல்லக்கெ²த்வா தஸ்ஸுபரி சங்கமந்தோ அஸ்ஸரமானோ அட்டா²ஸி. ‘‘ஏஹி கோ²’’திஆதி³ தஸ்ஸ அஸ்ஸரமானாகாரத³ஸ்ஸனங். ஸன்னய்ஹாதி வாதக்³க³ஹணவஸேன உபோ⁴ பக்கே² ஸமங் ட²பெத்வா. பச்சுபாதீ³தி பாவிஸி. தத்தே²வாதி யத்த² புப்³பே³ லாபோ டி²தோ, தத்தே²வ லெட்³டு³ம்ஹி . உரந்தி அத்தனோ உரப்பதே³ஸங். பச்சதாளேஸீதி பதி அதாளேஸி ஸாரம்ப⁴வஸேன வேகே³ன க³ந்த்வா பஹரணதோ விதா⁴ரெந்தீ பதாளேஸி. ஆரம்மணந்தி பச்சயங். ‘‘அவஸர’’ந்தி கேசி.
Mahantaṃ leḍḍunti naṅgalena bhinnaṭṭhāne sukkhatāya tikhiṇasiṅgaayoghanasadisaṃ mahantaṃ leḍḍuṃ. Abhiruhitvāti tassa adhobhāgena attanā pavisitvā nilīnayoggappadesaṃ sallakkhetvā tassupari caṅkamanto assaramāno aṭṭhāsi. ‘‘Ehi kho’’tiādi tassa assaramānākāradassanaṃ. Sannayhāti vātaggahaṇavasena ubho pakkhe samaṃ ṭhapetvā. Paccupādīti pāvisi. Tatthevāti yattha pubbe lāpo ṭhito, tattheva leḍḍumhi . Uranti attano urappadesaṃ. Paccatāḷesīti pati atāḷesi sārambhavasena vegena gantvā paharaṇato vidhārentī patāḷesi. Ārammaṇanti paccayaṃ. ‘‘Avasara’’nti keci.
‘‘குஸலான’’ந்தி ஏவங் பவத்தாய தே³ஸனாய கோ அனுஸந்தி⁴? யதா²அனுஸந்தி⁴ ஏவ. ஆதி³தோ ஹி ‘‘அத்ததீ³பா, பி⁴க்க²வே, விஹரதா²’’திஆதி³னா (தீ³॰ நி॰ 3.80) யேவ அத்தத⁴ம்மபரியாயேன லோகியலோகுத்தரத⁴ம்மா க³ஹிதா, தே யேவெத்த² குஸலக்³க³ஹணேன க³ஹிதாதி. அனவஜ்ஜலக்க²ணானந்தி அவஜ்ஜபடிபக்க²ஸபா⁴வானங். ‘‘அவஜ்ஜரஹிதஸபா⁴வான’’ந்தி கேசி. தத்த² புரிமே அத்த²விகப்பே விபாகத⁴ம்மத⁴ம்மா ஏவ க³ஹிதா, து³தியே பன விபாகத⁴ம்மாபி. யதி³ ஏவங், கத²ங் தேஸங் ஸமாதா³ய வத்தனந்தி? ந கோ² பனேதங் ஏவங் த³ட்ட²ப்³ப³ங் ‘‘விபாகத⁴ம்மா ஸீலாதி³ விய ஸமாதா³ய வத்திதப்³பா³’’தி. ஸமாதா³னந்தி பன அத்தனோ ஸந்தானே ஸம்மா ஆதா³னங் பச்சயவஸேன பவத்தி யேவாதி த³ட்ட²ப்³ப³ங். விபாகத⁴ம்மா ஹி பச்சயவிஸேஸேஹி ஸத்தஸந்தானே ஸம்மதே³வ ஆஹிதா ஆயுஆதி³ஸம்பத்திவிஸேஸபூ⁴தா உபரூபரிகுஸலவிஸேஸுப்பத்தியா உபனிஸ்ஸயா ஹொந்தீதி வத³ந்தி. புஞ்ஞங் பவட்³ட⁴தீதி எத்த² புஞ்ஞந்தி உத்தரபத³லோபேனாயங் நித்³தே³ஸோதி ஆஹ ‘‘புஞ்ஞப²லங் வட்³ட⁴தீ’’தி. புஞ்ஞப²லந்தி ச ஏகதே³ஸஸரூபேகஸேஸேன வுத்தங் ‘‘புஞ்ஞஞ்ச புஞ்ஞப²லஞ்ச புஞ்ஞப²ல’’ந்தி ஆஹ ‘‘உபரூபரி புஞ்ஞம்பி புஞ்ஞவிபாகோபி வேதி³தப்³போ³’’தி.
‘‘Kusalāna’’nti evaṃ pavattāya desanāya ko anusandhi? Yathāanusandhi eva. Ādito hi ‘‘attadīpā, bhikkhave, viharathā’’tiādinā (dī. ni. 3.80) yeva attadhammapariyāyena lokiyalokuttaradhammā gahitā, te yevettha kusalaggahaṇena gahitāti. Anavajjalakkhaṇānanti avajjapaṭipakkhasabhāvānaṃ. ‘‘Avajjarahitasabhāvāna’’nti keci. Tattha purime atthavikappe vipākadhammadhammā eva gahitā, dutiye pana vipākadhammāpi. Yadi evaṃ, kathaṃ tesaṃ samādāya vattananti? Na kho panetaṃ evaṃ daṭṭhabbaṃ ‘‘vipākadhammā sīlādi viya samādāya vattitabbā’’ti. Samādānanti pana attano santāne sammā ādānaṃ paccayavasena pavatti yevāti daṭṭhabbaṃ. Vipākadhammā hi paccayavisesehi sattasantāne sammadeva āhitā āyuādisampattivisesabhūtā uparūparikusalavisesuppattiyā upanissayā hontīti vadanti. Puññaṃ pavaḍḍhatīti ettha puññanti uttarapadalopenāyaṃ niddesoti āha ‘‘puññaphalaṃ vaḍḍhatī’’ti. Puññaphalanti ca ekadesasarūpekasesena vuttaṃ ‘‘puññañca puññaphalañca puññaphala’’nti āha ‘‘uparūpari puññampi puññavipākopi veditabbo’’ti.
‘‘மாதாபிதூன’’ந்திஆதி³ நித³ஸ்ஸனமத்தங், தஸ்மா அஞ்ஞம்பி ஏவரூபங் ஹேதூபனிஸ்ஸயங் குஸலங் த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஸினேஹவஸேனாதி உபனிஸ்ஸயபூ⁴தஸ்ஸ ஸினேஹஸ்ஸ வஸேன, ந ஸம்பயுத்தஸ்ஸ. ந ஹி ஸினேஹஸம்பயுத்தங் நாம குஸலங் அத்தி². முது³மத்³த³வசித்தந்தி மெத்தாவஸேன அதிவிய மத்³த³வந்தங் சித்தங். யதா² மத்த²கப்பத்தங் வட்டகா³மிகுஸலங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘மாதாபிதூனங் …பே॰… முது³மத்³த³வசித்த’’ந்தி வுத்தங், ஏவங் மத்த²கப்பத்தமேவ விவட்டகா³மிகுஸலங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘சத்தாரோ ஸதி…பே॰… போ³தி⁴பக்கி²யத⁴ம்மா’’தி வுத்தங். தத³ஞ்ஞேபி பன தா³னஸீலாதி³த⁴ம்மா வட்டஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயபூ⁴தா வட்டகா³மிகுஸலங் விவட்டஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயபூ⁴தா விவட்டகா³மிகுஸலந்தி வேதி³தப்³பா³. பரியோஸானந்தி ப²லவிஸேஸாவஹதாய ப²லதா³ய கோடி ஸிகா²ப்பத்தி, தே³வலோகே ச பவத்திஸிரிவிப⁴வோதி பரியோஸானங் ‘‘மனுஸ்ஸலோகே’’தி விஸேஸிதங், மனுஸ்ஸலோகவஸேனேவ சாயங் தே³ஸனா ஆக³தாதி. மக்³க³ப²லனிப்³பா³னஸம்பத்தி பரியோஸானந்தி யோஜனா. விவட்டகா³மிகுஸலஸ்ஸ விபாகங் ஸுத்தபரியோஸானே த³ஸ்ஸிஸ்ஸதி ‘‘அத² கோ², பி⁴க்க²வே, ஸங்கோ² நாம ராஜா’’திஆதி³னா (தீ³॰ நி॰ 3.108).
‘‘Mātāpitūna’’ntiādi nidassanamattaṃ, tasmā aññampi evarūpaṃ hetūpanissayaṃ kusalaṃ daṭṭhabbaṃ. Sinehavasenāti upanissayabhūtassa sinehassa vasena, na sampayuttassa. Na hi sinehasampayuttaṃ nāma kusalaṃ atthi. Mudumaddavacittanti mettāvasena ativiya maddavantaṃ cittaṃ. Yathā matthakappattaṃ vaṭṭagāmikusalaṃ dassetuṃ ‘‘mātāpitūnaṃ …pe… mudumaddavacitta’’nti vuttaṃ, evaṃ matthakappattameva vivaṭṭagāmikusalaṃ dassetuṃ ‘‘cattāro sati…pe… bodhipakkhiyadhammā’’ti vuttaṃ. Tadaññepi pana dānasīlādidhammā vaṭṭassa upanissayabhūtā vaṭṭagāmikusalaṃ vivaṭṭassa upanissayabhūtā vivaṭṭagāmikusalanti veditabbā. Pariyosānanti phalavisesāvahatāya phaladāya koṭi sikhāppatti, devaloke ca pavattisirivibhavoti pariyosānaṃ ‘‘manussaloke’’ti visesitaṃ, manussalokavaseneva cāyaṃ desanā āgatāti. Maggaphalanibbānasampatti pariyosānanti yojanā. Vivaṭṭagāmikusalassa vipākaṃ suttapariyosāne dassissati ‘‘atha kho, bhikkhave, saṅkho nāma rājā’’tiādinā (dī. ni. 3.108).
த³ள்ஹனேமிசக்கவத்திராஜகதா²வண்ணனா
Daḷhanemicakkavattirājakathāvaṇṇanā
81. இதா⁴தி இமஸ்மிங் ‘‘குஸலானங், பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மான’’ந்திஆதி³னா (தீ³॰ நி॰ 3.110) ஸுத்ததே³ஸனாய ஆரத்³த⁴ட்டா²னே வட்டவிவட்டகா³மிபா⁴வேன ஸாதா⁴ரணே குஸலக்³க³ஹணே. தத்த² வட்டகா³மிகுஸலானுஸந்தி⁴வஸேன ‘‘பூ⁴தபுப்³ப³ங் பி⁴க்க²வே’’தி தே³ஸனங் ஆரபி⁴, ஆரப⁴ந்தோ ச தே³ஸியமானமத்தங் . த⁴ம்மபடிக்³கா³ஹகானங் பி⁴க்கூ²னங் ஸங்கே²பதோ ஏவங் தீ³பெத்வா ஆரபீ⁴தி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பி⁴க்க²வே’’திஆதி³ வுத்தங், பட²மங் ததா² அதீ³பெந்தோபி ப⁴க³வா அத்த²தோ தீ³பேதி வியாதி அதி⁴ப்பாயோ.
81.Idhāti imasmiṃ ‘‘kusalānaṃ, bhikkhave, dhammāna’’ntiādinā (dī. ni. 3.110) suttadesanāya āraddhaṭṭhāne vaṭṭavivaṭṭagāmibhāvena sādhāraṇe kusalaggahaṇe. Tattha vaṭṭagāmikusalānusandhivasena ‘‘bhūtapubbaṃ bhikkhave’’ti desanaṃ ārabhi, ārabhanto ca desiyamānamattaṃ . Dhammapaṭiggāhakānaṃ bhikkhūnaṃ saṅkhepato evaṃ dīpetvā ārabhīti dassetuṃ ‘‘bhikkhave’’tiādi vuttaṃ, paṭhamaṃ tathā adīpentopi bhagavā atthato dīpeti viyāti adhippāyo.
82. ஈஸகம்பீதி அப்பமத்தகம்பி. அவஸக்கிதந்தி ஓக³தப⁴ட்ட²ங். நேமிஅபி⁴முக²ந்தி நேமிப்பதே³ஸஸ்ஸ ஸம்முகா². ப³ந்தி⁴ங்ஸு சக்கரதனஸ்ஸ ஓஸக்கிதானோஸக்கிதபா⁴வங் ஜானிதுங். ததே³தந்தி யதா²வுத்தட்டா²னா சவனங். அதிப³லவதோ³ஸேதி ரஞ்ஞோ ப³லவதி அனத்தே² உபட்டி²தே ஸதி.
82.Īsakampīti appamattakampi. Avasakkitanti ogatabhaṭṭhaṃ. Nemiabhimukhanti nemippadesassa sammukhā. Bandhiṃsu cakkaratanassa osakkitānosakkitabhāvaṃ jānituṃ. Tadetanti yathāvuttaṭṭhānā cavanaṃ. Atibalavadoseti rañño balavati anatthe upaṭṭhite sati.
அப்பமத்தோதி ரஞ்ஞோ ஆணாய பமாத³ங் அகரொந்தோ.
Appamattoti rañño āṇāya pamādaṃ akaronto.
ஏகஸமுத்³த³பரியந்தமேவாதி ஜம்பு³தீ³பமேவ ஸந்தா⁴ய வத³தி. ஸோ உத்தரதோ அஸ்ஸகண்ணபப்³ப³தேன பரிச்சி²ன்னங் ஹுத்வா அத்தானங் பரிக்கி²பித்வா டி²தஏகஸமுத்³த³பரியந்தோ. புஞ்ஞித்³தி⁴வஸேனாதி சக்கவத்திபா⁴வாவஹாய புஞ்ஞித்³தி⁴யா வஸேன.
Ekasamuddapariyantamevāti jambudīpameva sandhāya vadati. So uttarato assakaṇṇapabbatena paricchinnaṃ hutvā attānaṃ parikkhipitvā ṭhitaekasamuddapariyanto. Puññiddhivasenāti cakkavattibhāvāvahāya puññiddhiyā vasena.
83. ஏவங் கத்வாதி காஸாயானி வத்தா²னி அச்சா²தெ³த்வா. ஸுகதங் கம்மந்தி த³ஸகுஸலகம்மபத²மேவ வத³தி.
83.Evaṃ katvāti kāsāyāni vatthāni acchādetvā. Sukataṃ kammanti dasakusalakammapathameva vadati.
‘‘த³ஸவித⁴ங், த்³வாத³ஸவித⁴’’ந்தி ச வுத்தவிபா⁴கோ³ பரதோ ஆக³மிஸ்ஸதி. பூரெந்தேனேவாதி பூரெத்வா டி²தேனேவ. நித்³தோ³ஸேதி சக்கவத்திவத்தஸ்ஸ படிபக்க²பூ⁴தானங் தோ³ஸானங் அபக³மனே நித்³தோ³ஸே. சக்கவத்தீனங் வத்தேதி சக்கவத்திராஜூஹி வத்திதப்³ப³வத்தே. பா⁴வினி பூ⁴தே விய ஹி உபசாரோ யதா² ‘‘அக³மா ராஜக³ஹங் பு³த்³தோ⁴’’தி (ஸு॰ நி॰ 410). அதி⁴க³தசக்கவத்திபா⁴வாபி ஹி தே தத்த² வத்தந்தேவாதி ததா² வுத்தங்.
‘‘Dasavidhaṃ, dvādasavidha’’nti ca vuttavibhāgo parato āgamissati. Pūrentenevāti pūretvā ṭhiteneva. Niddoseti cakkavattivattassa paṭipakkhabhūtānaṃ dosānaṃ apagamane niddose. Cakkavattīnaṃ vatteti cakkavattirājūhi vattitabbavatte. Bhāvini bhūte viya hi upacāro yathā ‘‘agamā rājagahaṃ buddho’’ti (su. ni. 410). Adhigatacakkavattibhāvāpi hi te tattha vattantevāti tathā vuttaṃ.
சக்கவத்திஅரியவத்தவண்ணனா
Cakkavattiariyavattavaṇṇanā
84. அஞ்ஞதா² வத்திதுங் அதெ³ந்தோ ஸோ த⁴ம்மோ அதி⁴ட்டா²னங் ஏதஸ்ஸாதி தத³தி⁴ட்டா²னங், தேன தத³தி⁴ட்டா²னேன சேதஸா. ஸக்கரொந்தோதி ஆத³ரகிரியாவஸேன கரொந்தோ. தேனாஹ ‘‘யதா²’’திஆதி³. க³ருங் கரொந்தோதி பாஸாணச்ச²த்தங் விய க³ருகரணவஸேன க³ருங் கரொந்தோ. தேனேவாஹ ‘‘தஸ்மிங் கா³ரவுப்பத்தியா’’தி. மானெந்தோதி ஸம்பா⁴வனாவஸேன மனேன பியாயந்தோ. தேனாஹ ‘‘தமேவா’’திஆதி³. ஏவங் பூஜயதோ அபசாயதோ ஏவஞ்ச யதா²வுத்தஸக்காராதி³ஸம்ப⁴வோதி தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘தங் அபதி³ஸித்வா’’திஆதி³ வுத்தங். ‘‘த⁴ம்மாதி⁴பதிபூ⁴தோ ஆக³தபா⁴வேனா’’தி இமினா யதா²வுத்தத⁴ம்மஸ்ஸ ஜெட்ட²கபா⁴வேன புரிமபுரிமதரஅத்தபா⁴வேஸு ஸக்கச்ச ஸமுபசிதபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘த⁴ம்மவஸேனேவ ஸப்³ப³கிரியானங் கரணேனா’’தி ஏதேன டா²னநிஸஜ்ஜாதீ³ஸு யதா²வுத்தத⁴ம்மனின்னபோணபப்³பா⁴ரபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. அஸ்ஸாதி ரக்கா²வரணகு³த்தியா. பரங் ரக்க²ந்தோ அஞ்ஞங் தி³ட்ட²த⁴ம்மிகாதி³அனத்த²தோ ரக்க²ந்தோ தேனேவ பரத்த²ஸாத⁴னேன க²ந்திஆதி³கு³ணேன அத்தானங் ததோ ஏவ ரக்க²தி. மெத்தசித்ததாதி மெத்தசித்ததாய. நிவாஸனபாருபனகே³ஹாதீ³னங் ஸீதுண்ஹாதி³படிபா³ஹனேன ஆவரணங். அந்தோ ஜனஸ்மிந்தி அப்³ப⁴ந்தரபூ⁴தே புத்ததா³ராதி³ஜனே.
84. Aññathā vattituṃ adento so dhammo adhiṭṭhānaṃ etassāti tadadhiṭṭhānaṃ, tena tadadhiṭṭhānena cetasā. Sakkarontoti ādarakiriyāvasena karonto. Tenāha ‘‘yathā’’tiādi. Garuṃ karontoti pāsāṇacchattaṃ viya garukaraṇavasena garuṃ karonto. Tenevāha ‘‘tasmiṃ gāravuppattiyā’’ti. Mānentoti sambhāvanāvasena manena piyāyanto. Tenāha ‘‘tamevā’’tiādi. Evaṃ pūjayato apacāyato evañca yathāvuttasakkārādisambhavoti taṃ dassetuṃ ‘‘taṃ apadisitvā’’tiādi vuttaṃ. ‘‘Dhammādhipatibhūto āgatabhāvenā’’ti iminā yathāvuttadhammassa jeṭṭhakabhāvena purimapurimataraattabhāvesu sakkacca samupacitabhāvaṃ dasseti. ‘‘Dhammavaseneva sabbakiriyānaṃ karaṇenā’’ti etena ṭhānanisajjādīsu yathāvuttadhammaninnapoṇapabbhārabhāvaṃ dasseti. Assāti rakkhāvaraṇaguttiyā. Paraṃ rakkhanto aññaṃ diṭṭhadhammikādianatthato rakkhanto teneva paratthasādhanena khantiādiguṇena attānaṃ tato eva rakkhati. Mettacittatāti mettacittatāya. Nivāsanapārupanagehādīnaṃ sītuṇhādipaṭibāhanena āvaraṇaṃ. Anto janasminti abbhantarabhūte puttadārādijane.
‘‘ஸீலஸங்வரே பதிட்டா²பேஹீ’’தி இமினா ரக்க²ங் த³ஸ்ஸேதி, ‘‘வத்த²க³ந்த⁴மாலாதீ³னி தே³ஹீ’’தி இமினா ஆவரணங், இதரேன கு³த்திங். ப⁴த்தவேதனஸம்பதா³னேனபீதி பி-ஸத்³தே³ன ஸீலஸங்வரே பதிட்டா²பனாதீ³னி ஸம்பிண்டே³தி. ஏஸேவ நயோ இதோ பரேஸுபி பி-ஸத்³த³க்³க³ஹணேஸு. நிக³மோ நிவாஸோ ஏதேஸந்தி நேக³மா, ஏவங் ஜானபதா³தி ஆஹ ‘‘நிக³மவாஸினோ’’திஆதி³.
‘‘Sīlasaṃvare patiṭṭhāpehī’’ti iminā rakkhaṃ dasseti, ‘‘vatthagandhamālādīni dehī’’ti iminā āvaraṇaṃ, itarena guttiṃ. Bhattavetanasampadānenapīti pi-saddena sīlasaṃvare patiṭṭhāpanādīni sampiṇḍeti. Eseva nayo ito paresupi pi-saddaggahaṇesu. Nigamo nivāso etesanti negamā, evaṃ jānapadāti āha ‘‘nigamavāsino’’tiādi.
நவவிதா⁴ மானமதா³தி ‘‘ஸெய்யோஹமஸ்மீ’’திஆதி³ (ஸங்॰ நி॰ 4.108; த⁴॰ ஸ॰ 1121; விப⁴॰ 866; மஹானி॰ 21, 178) நயப்பவத்தியா நவவிதா⁴ மானஸங்கா²தா மதா³. மானோ ஏவ ஹெத்த² பமஜ்ஜனாகாரேன பவத்தியா மானமதோ³. ஸோப⁴னே காயிகவாசஸிககம்மே ரதோதி ஸூரதோ உ-காரஸ்ஸ தீ³க⁴ங் கத்வா, தஸ்ஸ பா⁴வோ ஸோரச்சங், காயிகவாசஸிகோ அவீதிக்கமோ, ஸப்³ப³ங் வா காயவசீஸுசரிதங். ஸுட்டு² ஓரதோதி ஸோரதோ, தஸ்ஸ பா⁴வோ ஸோரச்சங், யதா²வுத்தமேவ ஸுசரிதங். ராகா³தீ³னந்தி ராக³தோ³ஸமோஹமானாதீ³னங். த³மனாதீ³ஹீதி த³மனஸமனபரினிப்³பா³பனேஹி. ஏகமத்தானந்தி ஏகங் சித்தங், ஏகச்சங் அத்தனோ சித்தந்தி அத்தோ². ராகா³தீ³னஞ்ஹி புப்³ப³பா⁴கி³யங் த³மனாதி³பச்சேகங் இச்சி²தப்³ப³ங், ந மக்³க³க்க²ணே விய ஏகஜ்ஜ²ங் படிஸங்கா²னமுகே²ன பஜஹனதோ. ஏகமத்தானந்தி வா விவேகவஸேன ஏகங் ஏகாகினங் அத்தானங். காலே காலேதி தேஸங் ஸந்திகங் உபஸங்கமிதப்³பே³ காலே காலே.
Navavidhā mānamadāti ‘‘seyyohamasmī’’tiādi (saṃ. ni. 4.108; dha. sa. 1121; vibha. 866; mahāni. 21, 178) nayappavattiyā navavidhā mānasaṅkhātā madā. Māno eva hettha pamajjanākārena pavattiyā mānamado. Sobhane kāyikavācasikakamme ratoti sūrato u-kārassa dīghaṃ katvā, tassa bhāvo soraccaṃ, kāyikavācasiko avītikkamo, sabbaṃ vā kāyavacīsucaritaṃ. Suṭṭhu oratoti sorato, tassa bhāvo soraccaṃ, yathāvuttameva sucaritaṃ. Rāgādīnanti rāgadosamohamānādīnaṃ. Damanādīhīti damanasamanaparinibbāpanehi. Ekamattānanti ekaṃ cittaṃ, ekaccaṃ attano cittanti attho. Rāgādīnañhi pubbabhāgiyaṃ damanādipaccekaṃ icchitabbaṃ, na maggakkhaṇe viya ekajjhaṃ paṭisaṅkhānamukhena pajahanato. Ekamattānanti vā vivekavasena ekaṃ ekākinaṃ attānaṃ. Kāle kāleti tesaṃ santikaṃ upasaṅkamitabbe kāle kāle.
இத⁴ ட²த்வாதி ‘‘இத³ங் கோ², தாத, த’’ந்தி ஏவங் நிக³மனவஸேன வுத்தட்டா²னே ட²த்வா. வத்தந்தி அரியசக்கவத்திவத்தங். ஸமானேதப்³ப³ந்தி ‘‘த³ஸவித⁴ங், த்³வாத³ஸவித⁴’’ந்தி ச ஹெட்டா² வுத்தக³ணனாய ச ஸமானங் காதப்³ப³ங் அனூனங் அனதி⁴கங் கத்வா த³ஸ்ஸேதப்³ப³ங். அத⁴ம்மராக³ஸ்ஸாதி அயுத்தட்டா²னே ராக³ஸ்ஸ. விஸமலோப⁴ஸ்ஸாதி யுத்தட்டா²னேபி அதிவிய ப³லவபா⁴வேன பவத்தலோப⁴ஸ்ஸ.
Idha ṭhatvāti ‘‘idaṃ kho, tāta, ta’’nti evaṃ nigamanavasena vuttaṭṭhāne ṭhatvā. Vattanti ariyacakkavattivattaṃ. Samānetabbanti ‘‘dasavidhaṃ, dvādasavidha’’nti ca heṭṭhā vuttagaṇanāya ca samānaṃ kātabbaṃ anūnaṃ anadhikaṃ katvā dassetabbaṃ. Adhammarāgassāti ayuttaṭṭhāne rāgassa. Visamalobhassāti yuttaṭṭhānepi ativiya balavabhāvena pavattalobhassa.
சக்கரதனபாதுபா⁴வவண்ணனா
Cakkaratanapātubhāvavaṇṇanā
85. வத்தமானஸ்ஸாதி பரிபுண்ணே சக்கவத்திவத்தே வத்தமானஸ்ஸ, நோ அபரிபுண்ணேதி ஆஹ ‘‘பூரெத்வா வத்தமானஸ்ஸா’’தி. கித்தாவதா பனஸ்ஸ பாரிபூரீ ஹோதீதி? தத்த² ‘‘கதாதி⁴காரஸ்ஸ தாவ ஹெட்டி²மபரிச்சே²தே³ன த்³வாத³ஸஹிபி ஸங்வச்ச²ரேஹி பூரதி, பஞ்சவீஸதியா, பஞ்ஞாஸாய வா ஸங்வச்ச²ரேஹி. அயஞ்ச பே⁴தோ³ த⁴ம்மச்ச²ந்த³ஸ்ஸபி திக்க²மஜ்ஜ²முது³தாவஸேன, இதரஸ்ஸ ததோ பி⁴ய்யோபீ’’தி வத³ந்தி.
85.Vattamānassāti paripuṇṇe cakkavattivatte vattamānassa, no aparipuṇṇeti āha ‘‘pūretvā vattamānassā’’ti. Kittāvatā panassa pāripūrī hotīti? Tattha ‘‘katādhikārassa tāva heṭṭhimaparicchedena dvādasahipi saṃvaccharehi pūrati, pañcavīsatiyā, paññāsāya vā saṃvaccharehi. Ayañca bhedo dhammacchandassapi tikkhamajjhamudutāvasena, itarassa tato bhiyyopī’’ti vadanti.
து³தியாதி³சக்கவத்திகதா²வண்ணனா
Dutiyādicakkavattikathāvaṇṇanā
90. அத்தனோ மதியாதி பரம்பராக³தங் புராணங் தந்திங் பவேணிங் லங்கி⁴த்வா அத்தனோ இச்சி²தாகாரேன. தேனாஹ ‘‘போராணக’’ந்திஆதி³.
90.Attano matiyāti paramparāgataṃ purāṇaṃ tantiṃ paveṇiṃ laṅghitvā attano icchitākārena. Tenāha ‘‘porāṇaka’’ntiādi.
ந பப்³ப³ந்தீதி ஸமித்³தி⁴யா ந பூரெந்தி, பீ²தா ந ஹொந்தீதி அத்தோ². தேனாஹ ‘‘ந வட்³ட⁴ந்தீ’’தி. ததா² சாஹ ‘‘கத்த²சி ஸுஞ்ஞா ஹொந்தீ’’தி. தத்த² தத்த² ராஜகிச்சே ரஞ்ஞா அமா ஸஹ வத்தந்தீதி அமச்சா, யேஹி வினா ராஜகிச்சங் நப்பவத்ததி. பரம்பராக³தா ஹுத்வா ரஞ்ஞோ பரிஸாய ப⁴வாதி பாரிஸஜ்ஜா. தேனாஹ ‘‘பரிஸாவசரா’’தி. தஸ்மிங் டா²னந்தரே ட²பிதா ஹுத்வா ரஞ்ஞோ ஆயங், வயஞ்ச யாதா²வதோ க³ணெந்தீதி க³ணகா. ஜாதிகுலஸுதாசாராதி³வஸேன புது²த்தங் க³தத்தா மஹதீ மத்தா ஏதேஸந்தி மஹாமத்தா, தே பன மஹானுபா⁴வா அமச்சா ஏவாதி ஆஹ ‘‘மஹாஅமச்சா’’தி. யே ரஞ்ஞோ ஹத்தா²னீகாதீ³ஸு அவட்டி²தா, தே அனீகட்டா²தி ஆஹ ‘‘ஹத்தி²ஆசரியாத³யோ’’தி . மந்தங் பஞ்ஞங் அஸிதா ஹுத்வா ஜீவந்தீதி மந்தஸ்ஸாஜீவினோ, மதிஸஜீவாதி அத்தோ², யே தத்த² தத்த² ராஜகிச்சே உபதே³ஸதா³யினோ. தேனாஹ ‘‘மந்தா வுச்சதி பஞ்ஞா’’திஆதி³.
Napabbantīti samiddhiyā na pūrenti, phītā na hontīti attho. Tenāha ‘‘na vaḍḍhantī’’ti. Tathā cāha ‘‘katthaci suññā hontī’’ti. Tattha tattha rājakicce raññā amā saha vattantīti amaccā, yehi vinā rājakiccaṃ nappavattati. Paramparāgatā hutvā rañño parisāya bhavāti pārisajjā. Tenāha ‘‘parisāvacarā’’ti. Tasmiṃ ṭhānantare ṭhapitā hutvā rañño āyaṃ, vayañca yāthāvato gaṇentīti gaṇakā. Jātikulasutācārādivasena puthuttaṃ gatattā mahatī mattā etesanti mahāmattā, te pana mahānubhāvā amaccā evāti āha ‘‘mahāamaccā’’ti. Ye rañño hatthānīkādīsu avaṭṭhitā, te anīkaṭṭhāti āha ‘‘hatthiācariyādayo’’ti . Mantaṃ paññaṃ asitā hutvā jīvantīti mantassājīvino, matisajīvāti attho, ye tattha tattha rājakicce upadesadāyino. Tenāha ‘‘mantā vuccati paññā’’tiādi.
ஆயுவண்ணாதி³பரிஹானிகதா²வண்ணனா
Āyuvaṇṇādiparihānikathāvaṇṇanā
91. ப³லவலோப⁴த்தாதி ‘‘இமஸ்மிங் லோகே இதா³னி த³லித்³த³மனுஸ்ஸா நாம ப³ஹூ, தேஸங் ஸப்³பே³ஸங் த⁴னே அனுப்பதி³யமானே மய்ஹங் கோஸஸ்ஸ பரிக்க²யோ ஹோதீ’’தி ஏவங் உப்பன்னப³லவலோப⁴த்தா. உபரூபரிபூ⁴மீஸூதி ச²காமஸக்³க³ஸங்கா²தாஸு உபரூபரிகாமபூ⁴மீஸு. கம்மஸ்ஸ ப²லங் அக்³க³ங் நாம, தங் பனெத்த² உத்³த⁴கா³மீதி ஆஹ ‘‘உத்³த⁴ங் அக்³க³ங் அஸ்ஸா’’தி. ஸக்³கே³ நியுத்தா, ஸக்³க³ப்பயோஜனாதி வா ஸோவக்³கி³கா. த³ஸன்னங் விஸேஸானந்தி தி³ப்³ப³ஆயுவண்ணயஸஸுக²ஆதி⁴பதெய்யானஞ்சேவ தி³ப்³ப³ரூபாதீ³னஞ்ச ப²லவிஸேஸானங் . வண்ணக்³க³ஹணேன செத்த² ஸகோ அத்தபா⁴வவண்ணோ க³ஹிதோ, ரூபக்³க³ஹணேன ப³ஹித்³தா⁴ ரூபாரம்மணங்.
91.Balavalobhattāti ‘‘imasmiṃ loke idāni daliddamanussā nāma bahū, tesaṃ sabbesaṃ dhane anuppadiyamāne mayhaṃ kosassa parikkhayo hotī’’ti evaṃ uppannabalavalobhattā. Uparūparibhūmīsūti chakāmasaggasaṅkhātāsu uparūparikāmabhūmīsu. Kammassa phalaṃ aggaṃ nāma, taṃ panettha uddhagāmīti āha ‘‘uddhaṃ aggaṃ assā’’ti. Sagge niyuttā, saggappayojanāti vā sovaggikā. Dasannaṃ visesānanti dibbaāyuvaṇṇayasasukhaādhipateyyānañceva dibbarūpādīnañca phalavisesānaṃ . Vaṇṇaggahaṇena cettha sako attabhāvavaṇṇo gahito, rūpaggahaṇena bahiddhā rūpārammaṇaṃ.
92. ஸுட்டு² நிஸித்³த⁴ந்தி யதா²யங் இமினா அத்தபா⁴வேன அதி³ன்னங் ஆதா³துங் ந ஸக்கோதி, ஏவங் ஸம்மதே³வ ததோ நிஸேதி⁴தங் கத்வா. மூலஹதந்தி ஜீவிதா வோரோபனேன மூலே ஏவ ஹதங்.
92.Suṭṭhunisiddhanti yathāyaṃ iminā attabhāvena adinnaṃ ādātuṃ na sakkoti, evaṃ sammadeva tato nisedhitaṃ katvā. Mūlahatanti jīvitā voropanena mūle eva hataṃ.
96. ராக³வஸேன சரணங் சரித்தங், சரித்தமேவ சாரித்தங், மேது²னந்தி அதி⁴ப்பாயோ, தங் பன ‘‘பரேஸங் தா³ரேஸூ’’தி வுத்தத்தா ‘‘மிச்சா²சார’’ந்தி ஆஹ.
96. Rāgavasena caraṇaṃ carittaṃ, carittameva cārittaṃ, methunanti adhippāyo, taṃ pana ‘‘paresaṃ dāresū’’ti vuttattā ‘‘micchācāra’’nti āha.
100. பச்சனீகதி³ட்டீ²தி ‘‘அத்தி² தி³ன்ன’’ந்திஆதி³காய (ம॰ நி॰ 1.441; 2.94; விப⁴॰ 793) ஸம்மாதி³ட்டி²யா படிபக்க²பூ⁴தா தி³ட்டி².
100.Paccanīkadiṭṭhīti ‘‘atthi dinna’’ntiādikāya (ma. ni. 1.441; 2.94; vibha. 793) sammādiṭṭhiyā paṭipakkhabhūtā diṭṭhi.
101. மாதுச்சா²தி³கா உபரி ஸயமேவ வக்க²தி. அதிப³லவலோபோ⁴தி அதிவிய ப³லவா ப³ஹலகிலேஸோ, யேன அகாலே, அதே³ஸே ச பவத்ததி. மிச்சா²த⁴ம்மோதி மிச்சா² விபரீதோ அவிஸபா⁴க³வத்து²கோ லோப⁴த⁴ம்மோ. தேனாஹ ‘‘புரிஸான’’ந்திஆதி³.
101.Mātucchādikā upari sayameva vakkhati. Atibalavalobhoti ativiya balavā bahalakileso, yena akāle, adese ca pavattati. Micchādhammoti micchā viparīto avisabhāgavatthuko lobhadhammo. Tenāha ‘‘purisāna’’ntiādi.
தஸ்ஸ பா⁴வோதி யேன மெத்தாகருணாபுப்³ப³ங்க³மேன சித்தேன புக்³க³லோ ‘‘மத்தெய்யோ’’தி வுச்சதி, ஸோ தஸ்ஸ யதா²வுத்தசித்துப்பாதோ³, தங்ஸமுட்டா²னா ச கிரியா மத்தெய்யதா. தேனாஹ ‘‘மாதரி ஸம்மா படிபத்தியா ஏதங் நாம’’ந்தி . யா ஸம்மா பஜ்ஜிதப்³பே³ ஸம்மா அப்படிபத்தி, ஸோபி தோ³ஸோ அகா³ரவகிரியாதி³பா⁴வதோ. விப்படிபத்தியங் பன வத்தப்³ப³மேவ நத்தீ²தி ஆஹ ‘‘தஸ்ஸா அபா⁴வோ சேவ தப்படிபக்க²தா ச அமத்தெய்யதா’’தி. குலே ஜெட்டா²னந்தி அத்தனோ குலே வுத்³தா⁴னங் மஹாபிதுசூளபிதுஜெட்ட²கபா⁴திகாதீ³னங்.
Tassa bhāvoti yena mettākaruṇāpubbaṅgamena cittena puggalo ‘‘matteyyo’’ti vuccati, so tassa yathāvuttacittuppādo, taṃsamuṭṭhānā ca kiriyā matteyyatā. Tenāha ‘‘mātari sammā paṭipattiyā etaṃ nāma’’nti . Yā sammā pajjitabbe sammā appaṭipatti, sopi doso agāravakiriyādibhāvato. Vippaṭipattiyaṃ pana vattabbameva natthīti āha ‘‘tassā abhāvo ceva tappaṭipakkhatā ca amatteyyatā’’ti. Kule jeṭṭhānanti attano kule vuddhānaṃ mahāpitucūḷapitujeṭṭhakabhātikādīnaṃ.
த³ஸவஸ்ஸாயுகஸமயவண்ணனா
Dasavassāyukasamayavaṇṇanā
103. ‘‘ய’’ந்தி இமினா ஸமயோ ஆமட்டோ², பு⁴ம்மத்தே² சேதங் பச்சத்தவசனந்தி ஆஹ ‘‘யஸ்மிங் ஸமயே’’தி. அலங் பதினோதி அலங்பதெய்யா. தஸ்ஸா பரியத்ததா ப⁴ரியாபா⁴வேனாதி ஆஹ ‘‘தா³துங் யுத்தா’’தி. அக்³க³ரஸானீதி மது⁴ரபா⁴வேன, பே⁴ஸஜ்ஜபா⁴வேன ச அக்³க³பூ⁴தரஸானி.
103.‘‘Ya’’nti iminā samayo āmaṭṭho, bhummatthe cetaṃ paccattavacananti āha ‘‘yasmiṃ samaye’’ti. Alaṃ patinoti alaṃpateyyā. Tassā pariyattatā bhariyābhāvenāti āha ‘‘dātuṃ yuttā’’ti. Aggarasānīti madhurabhāvena, bhesajjabhāvena ca aggabhūtarasāni.
தி³ப்பிஸ்ஸந்தீதி படிபக்க²பா⁴வேன ஸமுஜ்ஜலிஸ்ஸந்தி. தேனாஹ ‘‘குஸலந்திபி ந ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி . அஹோ புரிஸோதி மாதாதீ³ஸுபி ஈதி³ஸோ, அஞ்ஞேஸங் கேஸங் கிங் விஸ்ஸஜ்ஜெஸ்ஸதி, அஹோ தேஜவபுரிஸோதி.
Dippissantīti paṭipakkhabhāvena samujjalissanti. Tenāha ‘‘kusalantipi na bhavissatī’’ti . Aho purisoti mātādīsupi īdiso, aññesaṃ kesaṃ kiṃ vissajjessati, aho tejavapurisoti.
கே³ஹே மாதுகா³மங் வியாதி அத்தனோ கே³ஹே தா³ஸிப⁴ரியாபூ⁴தமாதுகா³மங் விய. மிஸ்ஸீபா⁴வந்தி மாதாதீ³ஸு ப⁴ரியாய விய சாரித்தஸங்கரங்.
Gehe mātugāmaṃ viyāti attano gehe dāsibhariyābhūtamātugāmaṃ viya. Missībhāvanti mātādīsu bhariyāya viya cārittasaṅkaraṃ.
ப³லவகோபோதி ஹந்துகாமதாவஸேன உப்பத்தியா ப³லவகோபோ. ஆகா⁴தேதீதி ஆஹனதி, அத்தனோ கக்க²ளப²ருஸபா⁴வேன சித்தங் விபா³த⁴தீதி அத்தோ². நிஸ்ஸயத³ஹனரஸோ ஹி தோ³ஸோ. ப்³யாபாதே³தீதி வினாஸேதி, மனோபதூ³ஸனதோ மனஸ்ஸ பகோபனதோ. திப்³ப³ந்தி திக்க²ங், ஸா பனஸ்ஸ திக்க²தா ஸரீரே அவஹந்தேபி ஸினேஹவத்து²ங் லங்கி⁴த்வாபி பவத்தியா வேதி³தப்³பா³தி ஆஹ ‘‘பியமானஸ்ஸபீ’’திஆதி³.
Balavakopoti hantukāmatāvasena uppattiyā balavakopo. Āghātetīti āhanati, attano kakkhaḷapharusabhāvena cittaṃ vibādhatīti attho. Nissayadahanaraso hi doso. Byāpādetīti vināseti, manopadūsanato manassa pakopanato. Tibbanti tikkhaṃ, sā panassa tikkhatā sarīre avahantepi sinehavatthuṃ laṅghitvāpi pavattiyā veditabbāti āha ‘‘piyamānassapī’’tiādi.
104. கப்பவினாஸோ கப்போ உத்தரபத³லோபேன, அந்தராவ கப்போ அந்தரகப்போ. தண்ஹாதி³பே⁴தோ³ கப்போ ஏதஸ்ஸ அத்தீ²தி கப்போ, ஸத்தலோகோதி ஆஹ ‘‘அந்தராவ லோகவினாஸோ’’தி. ஸ்வாயங் அந்தரகப்போ கதிவிதோ⁴, கத²ஞ்சஸ்ஸ ஸம்ப⁴வோ, கிங் க³திகோதி அந்தோக³த⁴ங் சோத³னங் ஸந்தா⁴யாஹ ‘‘அந்தரகப்போ ச நாமா’’திஆதி³. லோபு⁴ஸ்ஸதா³யாதி லோபா⁴தி⁴காய பஜாய வத்தமானாய.
104. Kappavināso kappo uttarapadalopena, antarāva kappo antarakappo. Taṇhādibhedo kappo etassa atthīti kappo, sattalokoti āha ‘‘antarāva lokavināso’’ti. Svāyaṃ antarakappo katividho, kathañcassa sambhavo, kiṃ gatikoti antogadhaṃ codanaṃ sandhāyāha ‘‘antarakappo ca nāmā’’tiādi. Lobhussadāyāti lobhādhikāya pajāya vattamānāya.
ஏவங் சிந்தயிங்ஸூதி புப்³பே³ யதா²னுஸ்ஸவானுஸ்ஸரணேன, அத்தனோ ச ஆயுவிஸேஸஸ்ஸ லப⁴னதோ. கு³ம்ப³லதாதீ³ஹி க³ஹனங் டா²னந்தி கு³ம்ப³லதாதீ³ஹி ஸஞ்ச²ன்னதாய க³ஹனபூ⁴தங் டா²னங். ருக்கே²ஹி க³ஹனந்தி ருக்கே²ஹி நிரந்தரனிசிதேஹி க³ஹனபூ⁴தங் . நதீ³விது³க்³க³ந்தி சி²ன்னதடாஹி நதீ³ஹி ஓரதோ, பாரதோ ச விது³க்³க³ங். தேனாஹ ‘‘நதீ³ன’’ந்திஆதி³. பப்³ப³தேஹி விஸமங் பப்³ப³தந்தரங். பப்³ப³தேஸு வா சி²ன்னதடேஸு து³ராரோஹங் விஸமட்டா²னங். ஸபா⁴கே³தி ஜீவனவஸேன ஸமானபா⁴கே³ ஸதி³ஸே கரிஸ்ஸந்தி.
Evaṃ cintayiṃsūti pubbe yathānussavānussaraṇena, attano ca āyuvisesassa labhanato. Gumbalatādīhi gahanaṃ ṭhānanti gumbalatādīhi sañchannatāya gahanabhūtaṃ ṭhānaṃ. Rukkhehigahananti rukkhehi nirantaranicitehi gahanabhūtaṃ . Nadīvidugganti chinnataṭāhi nadīhi orato, pārato ca viduggaṃ. Tenāha ‘‘nadīna’’ntiādi. Pabbatehi visamaṃ pabbatantaraṃ. Pabbatesu vā chinnataṭesu durārohaṃ visamaṭṭhānaṃ. Sabhāgeti jīvanavasena samānabhāge sadise karissanti.
ஆயுவண்ணாதி³வட்³ட⁴னகதா²வண்ணனா
Āyuvaṇṇādivaḍḍhanakathāvaṇṇanā
105. ஆயதந்தி வா தீ³க⁴ங் சிரகாலிகங். மரணவஸேன ஹி ஞாதிக்க²யோ ஆயதோ அபுனராவத்தனதோ, ந ராஜப⁴யாதி³னா உக்கமனவஸேன புனராவத்தியாபி தஸ்ஸ லப்³ப⁴னதோ. ஓஸக்கெய்யாமாதி ஓரமெய்யாம. விரமணம்பி அத்த²தோ பஜஹனமேவ பரிச்சஜனபா⁴வதோதி ஆஹ ‘‘பஜஹெய்யாமாதி அத்தோ²’’தி. ஸீலக³ப்³பே⁴ வட்³டி⁴தத்தாதி மாது, பிது ச ஸீலவந்ததாய தத³வயவபூ⁴தே க³ப்³பே⁴ வட்³டி⁴ ‘‘ஸீலக³ப்³பே⁴ வட்³டி⁴தா’’தி வுத்தா, ஏதேன உதுஆஹாரஸ்ஸ விய தத³ஞ்ஞஸ்ஸாபி பா³ஹிரஸ்ஸ பச்சயஸ்ஸ வஸேன ஸத்தஸந்தானஸ்ஸ விஸேஸாதா⁴னங் ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. யங் பனெத்த² வத்தப்³ப³ங், தங் ப்³ரஹ்மஜாலடீகாயங் (தீ³॰ நி॰ டீ॰ 1.7) வுத்தமேவ. கெ²த்தவிஸுத்³தி⁴யாதி அதி⁴ட்டா²னபூ⁴தவத்து²விஸுத்³தி⁴யா. நனு ச தங் விஸேஸாதா⁴னங் ஜாயமானங் ரூபஸந்ததியா ஏவ ப⁴வெய்யாதி? ஸச்சமேதங், ரூபஸந்ததியா பன ததா² ஆஹிதவிஸேஸாய அரூபஸந்ததிபி லத்³தூ⁴பகாரா ஏவ ஹோதி தப்படிப³த்³த⁴வுத்திபா⁴வதோ. யதா² கப³ளீகாராஹாரேன உபத்த²ம்பி⁴தே ரூபகாயே ஸப்³போ³பி அத்தபா⁴வோ அனுக்³க³ஹிதோ ஏவ நாம ஹோதி, யதா² பன ரஞ்ஞோ சக்கவத்தினோ புஞ்ஞவிஸேஸங் உபனிஸ்ஸாய தஸ்ஸ இத்தி²ரதனாதீ³னங் அனஞ்ஞஸாதா⁴ரணா தே தே விஸேஸா ஸம்ப⁴வந்தி தப்³பா⁴வே பா⁴வதோ, தத³பா⁴வே ச அபா⁴வதோ, ஏவமேவ தஸ்மிங் காலே மாதாபிதூனங் யதா²வுத்தபுஞ்ஞவிஸேஸங் உபனிஸ்ஸாய தேஸங் புத்தானங் ஜாயமானானங் தீ³கா⁴யுகதா கெ²த்தவிஸுத்³தி⁴யாவ ஹோதீதி வேதி³தப்³பா³ ஸங்வேக³த⁴ம்மச²ந்தா³தி³ஸமுபப்³ரூஹிதாய ததா³ தேஸங் குஸலசேதனாய ததா² உளாரபா⁴வேன ஸமுப்பஜ்ஜனதோ. எத்தா²தி இமஸ்மிங் மனுஸ்ஸலோகே, தத்தா²தி யதா²வுத்தங் குஸலத⁴ம்மங் ஸமாதா³ய வத்தமானே ஸத்தனிகாயே. தத்தே²வாதி தஸ்மிங்யேவ ஸத்தனிகாயே. ‘‘அத்தனோவ ஸீலஸம்பத்தியா’’தி வுத்தங் ஸஸந்ததிபரியாபன்னஸ்ஸ த⁴ம்மஸ்ஸ தத்த² விஸேஸப்பச்சயபா⁴வதோ. கெ²த்தவிஸுத்³தி⁴பி பன இதா⁴பி படிக்கி²பிதுங் ந ஸக்கா.
105.Āyatanti vā dīghaṃ cirakālikaṃ. Maraṇavasena hi ñātikkhayo āyato apunarāvattanato, na rājabhayādinā ukkamanavasena punarāvattiyāpi tassa labbhanato. Osakkeyyāmāti orameyyāma. Viramaṇampi atthato pajahanameva pariccajanabhāvatoti āha ‘‘pajaheyyāmāti attho’’ti. Sīlagabbhe vaḍḍhitattāti mātu, pitu ca sīlavantatāya tadavayavabhūte gabbhe vaḍḍhi ‘‘sīlagabbhe vaḍḍhitā’’ti vuttā, etena utuāhārassa viya tadaññassāpi bāhirassa paccayassa vasena sattasantānassa visesādhānaṃ hotīti dasseti. Yaṃ panettha vattabbaṃ, taṃ brahmajālaṭīkāyaṃ (dī. ni. ṭī. 1.7) vuttameva. Khettavisuddhiyāti adhiṭṭhānabhūtavatthuvisuddhiyā. Nanu ca taṃ visesādhānaṃ jāyamānaṃ rūpasantatiyā eva bhaveyyāti? Saccametaṃ, rūpasantatiyā pana tathā āhitavisesāya arūpasantatipi laddhūpakārā eva hoti tappaṭibaddhavuttibhāvato. Yathā kabaḷīkārāhārena upatthambhite rūpakāye sabbopi attabhāvo anuggahito eva nāma hoti, yathā pana rañño cakkavattino puññavisesaṃ upanissāya tassa itthiratanādīnaṃ anaññasādhāraṇā te te visesā sambhavanti tabbhāve bhāvato, tadabhāve ca abhāvato, evameva tasmiṃ kāle mātāpitūnaṃ yathāvuttapuññavisesaṃ upanissāya tesaṃ puttānaṃ jāyamānānaṃ dīghāyukatā khettavisuddhiyāva hotīti veditabbā saṃvegadhammachandādisamupabrūhitāya tadā tesaṃ kusalacetanāya tathā uḷārabhāvena samuppajjanato. Etthāti imasmiṃ manussaloke, tatthāti yathāvuttaṃ kusaladhammaṃ samādāya vattamāne sattanikāye. Tatthevāti tasmiṃyeva sattanikāye. ‘‘Attanova sīlasampattiyā’’ti vuttaṃ sasantatipariyāpannassa dhammassa tattha visesappaccayabhāvato. Khettavisuddhipi pana idhāpi paṭikkhipituṃ na sakkā.
கொட்டா²ஸாதி சத்தாரீஸவஸ்ஸாயுகாதிஆத³யோ அஸீதிவஸ்ஸஸஹஸ்ஸாயுகபரியோஸானா ஏகாத³ஸ கொட்டா²ஸா. அதி³ன்னாதா³னாதீ³ஹீதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன குலே ஜெட்டா²பசாயிகாபரியோஸானானங் த³ஸன்னங் பாபகொட்டா²ஸானங் க³ஹணங்.
Koṭṭhāsāti cattārīsavassāyukātiādayo asītivassasahassāyukapariyosānā ekādasa koṭṭhāsā. Adinnādānādīhīti ādi-saddena kule jeṭṭhāpacāyikāpariyosānānaṃ dasannaṃ pāpakoṭṭhāsānaṃ gahaṇaṃ.
ஸங்க²ராஜஉப்பத்திவண்ணனா
Saṅkharājauppattivaṇṇanā
106. ஏவங் உப்பஜ்ஜனகதண்ஹாதி ஏவங் வசீபே⁴த³ங் பாபனவஸேன பவத்தா பு⁴ஞ்ஜிதுகாமதா. அனஸனந்தி காயிககிரியாஅஸமத்த²தாஹேதுபூ⁴தோ ஸரீரஸங்கோசோ. தேனாஹ ‘‘அவிப்பா²ரிகபா⁴வோ’’திஆதி³. க⁴னநிவாஸதந்தி கா³மனிக³மராஜதா⁴னீனங் க⁴னநிவிட்ட²தங் அஞ்ஞமஞ்ஞஸ்ஸ நாதிதூ³ரவத்திதங். நிரந்தரபூரிதோதி நிரந்தரங் விய புண்ணோ தத்ருபகா³னங் ஸத்தானங் ப³ஹுபா⁴வதோ.
106.Evaṃ uppajjanakataṇhāti evaṃ vacībhedaṃ pāpanavasena pavattā bhuñjitukāmatā. Anasananti kāyikakiriyāasamatthatāhetubhūto sarīrasaṅkoco. Tenāha ‘‘avipphārikabhāvo’’tiādi. Ghananivāsatanti gāmanigamarājadhānīnaṃ ghananiviṭṭhataṃ aññamaññassa nātidūravattitaṃ. Nirantarapūritoti nirantaraṃ viya puṇṇo tatrupagānaṃ sattānaṃ bahubhāvato.
மெத்தெய்யபு³த்³து⁴ப்பாத³வண்ணனா
Metteyyabuddhuppādavaṇṇanā
107. கிஞ்சாபி புப்³பே³ வட்³ட⁴மானகவஸேன தே³ஸனா ஆக³தங், இத³ங் பன ந வட்³ட⁴மானகவஸேன வுத்தங். கஸ்மாதி சே ஆஹ ‘‘ந ஹீ’’திஆதி³. ஸத்தானங் வட்³ட⁴மானாயுககாலே பு³த்³தா⁴ ந நிப்³ப³த்தந்தி ஸங்ஸாரே ஸங்வேக³ஸ்ஸ து³ப்³பி³பா⁴வனீயத்தா . ததோ வஸ்ஸஸதஸஹஸ்ஸதோ ஓரமேவ பு³த்³து⁴ப்பாத³காலோ.
107. Kiñcāpi pubbe vaḍḍhamānakavasena desanā āgataṃ, idaṃ pana na vaḍḍhamānakavasena vuttaṃ. Kasmāti ce āha ‘‘na hī’’tiādi. Sattānaṃ vaḍḍhamānāyukakāle buddhā na nibbattanti saṃsāre saṃvegassa dubbibhāvanīyattā . Tato vassasatasahassato orameva buddhuppādakālo.
108. ஸமுஸ்ஸிதட்டே²ன யூபோ வியாதி யூபோ, யூபந்தி எத்த² ஸத்தா அனேகபூ⁴மிகூடாகா³ரோவரகாதி³வந்ததாயாதி யூபோ, பாஸாதோ³. ரஞ்ஞோ ஹேதுபூ⁴தேனாதி ஹேதுஅத்தே² கரணவசனந்தித³ஸ்ஸேதிஉஸ்ஸாஹஸம்பத்திஆதி³னா. மஹதா ராஜானுபா⁴வேன, மஹதா ச கித்திஸத்³தே³ன ஸமன்னாக³தத்தா சதூஹி ஸங்க³ஹவத்தூ²ஹி மஹாஜனஸ்ஸ ரஞ்ஜனதோ மஹாபனாதோ³ நாம ராஜா ஜாதோ. ஜாதகேதி மஹாபனாத³ஜாதகே (ஜா॰ 1.3.40 மஹாபனாத³ஜாதகே).
108. Samussitaṭṭhena yūpo viyāti yūpo, yūpanti ettha sattā anekabhūmikūṭāgārovarakādivantatāyāti yūpo, pāsādo. Rañño hetubhūtenāti hetuatthe karaṇavacanantidassetiussāhasampattiādinā. Mahatā rājānubhāvena, mahatā ca kittisaddena samannāgatattā catūhi saṅgahavatthūhi mahājanassa rañjanato mahāpanādo nāma rājā jāto. Jātaketi mahāpanādajātake (jā. 1.3.40 mahāpanādajātake).
பனாதோ³ நாம ஸோ ராஜாதி ‘‘அதீதே பனாதோ³ நாம ஸோ ராஜா அஸ்ஸோஸீ’’தி அத்தபா⁴வந்தரதாய அத்தானங் பரங் விய நித்³தி³ஸதி. ஆயஸ்மா ஹி ப⁴த்³த³ஜித்தே²ரோ அத்தனா அஜ்ஜா²வுத்த²புப்³ப³ங் ஸுவண்ணபாஸாத³ங் த³ஸ்ஸெத்வா ஏவமாஹ. யஸ்ஸ யூபோ ஸுவண்ணயோதி யஸ்ஸ ரஞ்ஞோ அயங் யூபோ பாஸாதோ³ ஸுவண்ணயோ ஸுவண்ணமயோ. திரியங் ஸோளஸுப்³பே³தோ⁴தி வித்தா²ரதோ ஸோளஸஸரபாதப்பமாணோ, ஸோ பன அட்³ட⁴யோஜனப்பமாணோ ஹோதி. உப்³ப⁴மாஹு ஸஹஸ்ஸதா⁴தி உப்³ப⁴ங் உச்சபா⁴வங் அஸ்ஸ பாஸாத³ஸ்ஸ ஸஹஸ்ஸதா⁴ ஸஹஸ்ஸகண்ட³ப்பமாணங் ஆஹு, ஸோ பன யோஜனதோ பஞ்சவீஸதியோஜனப்பமாணோ ஹோதி. கேசி பனெத்த² கா³தா²ஸுக²த்த²ங் ‘‘ஆஹூ’’தி தீ³க⁴ங் கதங், அஹு அஹோஸீதி அத்த²ங் வத³ந்தி.
Panādo nāma so rājāti ‘‘atīte panādo nāma so rājā assosī’’ti attabhāvantaratāya attānaṃ paraṃ viya niddisati. Āyasmā hi bhaddajitthero attanā ajjhāvutthapubbaṃ suvaṇṇapāsādaṃ dassetvā evamāha. Yassa yūpo suvaṇṇayoti yassa rañño ayaṃ yūpo pāsādo suvaṇṇayo suvaṇṇamayo. Tiriyaṃ soḷasubbedhoti vitthārato soḷasasarapātappamāṇo, so pana aḍḍhayojanappamāṇo hoti. Ubbhamāhusahassadhāti ubbhaṃ uccabhāvaṃ assa pāsādassa sahassadhā sahassakaṇḍappamāṇaṃ āhu, so pana yojanato pañcavīsatiyojanappamāṇo hoti. Keci panettha gāthāsukhatthaṃ ‘‘āhū’’ti dīghaṃ kataṃ, ahu ahosīti atthaṃ vadanti.
ஸஹஸ்ஸகண்டோ³தி ஸஹஸ்ஸபூ⁴மிகோ, ‘‘ஸஹஸ்ஸக²ண்டோ³’’ திபி பாடோ², ஸோ ஏவ அத்தோ². ஸதகெ³ண்டூ³தி அனேகஸதனியூஹகோ. த⁴ஜாலூதி தத்த² தத்த² நியூஹஸிக²ராதீ³ஸு பதிட்ட²பிதேஹி ஸத்தித⁴ஜவீரங்க³த⁴ஜாதீ³ஹி த⁴ஜேஹி ஸம்பன்னோ. ஹரிதாமயோதி சாமீகரஸுவண்ணமயோ. கேசி பன ஹரிதாமயோதி ‘‘ஹரிதமணிபரிக்க²டோ’’தி வத³ந்தி. க³ந்த⁴ப்³பா³தி நடா. ச²ஸஹஸ்ஸானி ஸத்ததா⁴தி ச²மத்தானி க³ந்த⁴ப்³ப³ஸஹஸ்ஸானி ஸத்ததா⁴ தஸ்ஸ பாஸாத³ஸ்ஸ ஸத்தஸு டா²னேஸு ரஞ்ஞோ அபி⁴ரமாபனத்த²ங் நச்சிங்ஸூதி அத்தோ². தே ஏவங் நச்சந்தாபி கிர ராஜானங் ஹாஸேதுங் நாஸக்கி²ங்ஸு. அத² ஸக்கோ தே³வராஜா தே³வனடங் பேஸெத்வா ஸமஜ்ஜங் காரேஸி, ததா³ ராஜா ஹஸீதி.
Sahassakaṇḍoti sahassabhūmiko, ‘‘sahassakhaṇḍo’’ tipi pāṭho, so eva attho. Satageṇḍūti anekasataniyūhako. Dhajālūti tattha tattha niyūhasikharādīsu patiṭṭhapitehi sattidhajavīraṅgadhajādīhi dhajehi sampanno. Haritāmayoti cāmīkarasuvaṇṇamayo. Keci pana haritāmayoti ‘‘haritamaṇiparikkhaṭo’’ti vadanti. Gandhabbāti naṭā. Chasahassāni sattadhāti chamattāni gandhabbasahassāni sattadhā tassa pāsādassa sattasu ṭhānesu rañño abhiramāpanatthaṃ nacciṃsūti attho. Te evaṃ naccantāpi kira rājānaṃ hāsetuṃ nāsakkhiṃsu. Atha sakko devarājā devanaṭaṃ pesetvā samajjaṃ kāresi, tadā rājā hasīti.
கோடிகா³மோ நாம மாபிதோ. வத்தூ²தி ப⁴த்³த³ஜித்தே²ரஸ்ஸ வத்து². தங் தே²ரகா³தா²வண்ணனாயங் (தே²ரகா³॰ அட்ட²॰ ப⁴த்³த³ஜித்தே²ரகா³தா²வண்ணனாய) வித்தா²ரதோ ஆக³தமேவ. இதரஸ்ஸாதி நளகாரதே³வபுத்தஸ்ஸ. ஆனுபா⁴வாதி புஞ்ஞானுபா⁴வனிமித்தங்.
Koṭigāmo nāma māpito. Vatthūti bhaddajittherassa vatthu. Taṃ theragāthāvaṇṇanāyaṃ (theragā. aṭṭha. bhaddajittheragāthāvaṇṇanāya) vitthārato āgatameva. Itarassāti naḷakāradevaputtassa. Ānubhāvāti puññānubhāvanimittaṃ.
தா³னவஸேன த³த்வாதி தங் பாஸாத³ங் அத்தனோ பரிக்³க³ஹபா⁴வவியோஜனேன தா³னமுகே² நியோஜெத்வா. விஸ்ஸஜ்ஜெத்வாதி சித்தேனேவ பரிச்சஜனவஸேன த³த்வா புன த³க்கி²ணெய்யானங் ஸந்தகபா⁴வகரணேன நிரபெக்க²பரிச்சாக³வஸேன விஸ்ஸஜ்ஜெத்வா. எத்தகேனாதி ‘‘பூ⁴தபுப்³ப³ங் பி⁴க்க²வே’’தி ஆதி³ங் கத்வா யாவ ‘‘பப்³ப³ஜிஸ்ஸதீ’’தி பத³ங் எத்தகேன தே³ஸனாமக்³கே³ன.
Dānavasena datvāti taṃ pāsādaṃ attano pariggahabhāvaviyojanena dānamukhe niyojetvā. Vissajjetvāti citteneva pariccajanavasena datvā puna dakkhiṇeyyānaṃ santakabhāvakaraṇena nirapekkhapariccāgavasena vissajjetvā. Ettakenāti ‘‘bhūtapubbaṃ bhikkhave’’ti ādiṃ katvā yāva ‘‘pabbajissatī’’ti padaṃ ettakena desanāmaggena.
பி⁴க்கு²னோ ஆயுவண்ணாதி³வட்³ட⁴னகதா²வண்ணனா
Bhikkhuno āyuvaṇṇādivaḍḍhanakathāvaṇṇanā
110. இத³ங் பி⁴க்கு²னோ ஆயுஸ்மிந்தி ஆயுஸ்மிங் ஸாதே⁴தப்³பே³ இத³ங் பி⁴க்கு²னோ இச்சி²தப்³ப³ங் சிரஜீவிதாய ஹேதுபா⁴வதோதி. தேனாஹ ‘‘இத³ங் ஆயுகாரண’’ந்தி.
110.Idaṃbhikkhuno āyusminti āyusmiṃ sādhetabbe idaṃ bhikkhuno icchitabbaṃ cirajīvitāya hetubhāvatoti. Tenāha ‘‘idaṃ āyukāraṇa’’nti.
ஸம்பன்னஸீலஸ்ஸ அவிப்படிஸாரபாமோஜ்ஜபீதிபஸ்ஸத்³தி⁴ஸுக²ஸமாதி⁴யதா²பூ⁴தஞாணாதி³ஸம்ப⁴வதோ தங்ஸமுட்டா²னபணீதரூபேஹி காயஸ்ஸ பு²டத்தா ஸரீரே வண்ணதா⁴து விப்பஸன்னா ஹோதி, கல்யாணோ ச கித்திஸத்³தோ³ அப்³பு⁴க்³க³ச்ச²தீதி ஆஹ ‘‘ஸீலவதோ ஹீ’’திஆதி³.
Sampannasīlassa avippaṭisārapāmojjapītipassaddhisukhasamādhiyathābhūtañāṇādisambhavato taṃsamuṭṭhānapaṇītarūpehi kāyassa phuṭattā sarīre vaṇṇadhātu vippasannā hoti, kalyāṇo ca kittisaddo abbhuggacchatīti āha ‘‘sīlavato hī’’tiādi.
விவேகஜங் பீதிஸுகா²தீ³தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஸமாதி⁴ஜங் பீதிஸுக²ங், அபீதிஜங் காயஸுக²ங், ஸதிபாரிஸுத்³தி⁴ஜங் உபெக்கா²ஸுக²ஞ்ச ஸங்க³ண்ஹாதி.
Vivekajaṃ pītisukhādīti ādi-saddena samādhijaṃ pītisukhaṃ, apītijaṃ kāyasukhaṃ, satipārisuddhijaṃ upekkhāsukhañca saṅgaṇhāti.
அப்படிக்கூலதாவஹோதி அப்பமாணானங் ஸத்தானங், அத்தனோ ச தேஸு அப்படிக்கூலபா⁴வதோ. ஹிதூபஸங்ஹாராதி³வஸேன பவத்தியா ஸப்³ப³தி³ஸாஸு ப²ரணஅப்பமாணவஸேன ஸப்³ப³தி³ஸாஸு விப்பா²ரிகதா.
Appaṭikkūlatāvahoti appamāṇānaṃ sattānaṃ, attano ca tesu appaṭikkūlabhāvato. Hitūpasaṃhārādivasena pavattiyā sabbadisāsu pharaṇaappamāṇavasena sabbadisāsu vipphārikatā.
‘‘அரஹத்தப²லஸங்கா²தங் ப³ல’’ந்தி வுத்தங் தஸ்ஸ அகுப்பத⁴ம்மதாய கேனசி அனபி⁴ப⁴வனீயபா⁴வதோ.
‘‘Arahattaphalasaṅkhātaṃ bala’’nti vuttaṃ tassa akuppadhammatāya kenaci anabhibhavanīyabhāvato.
‘‘லோகே’’தி இத³ங் யதா² ‘‘ஏகப³லம்பீ’’தி இமினா ஸம்ப³ந்தீ⁴யதி, ஏவங் ‘‘து³ப்பஸஹங் து³ரபி⁴ஸம்ப⁴வ’’ந்தி இமேஹிபி ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். லோகபரியாபன்னேஹேவ ஹி த⁴ம்மேஹி தேஸங் ப³லஸ்ஸ து³ப்பஸஹதா, து³ரபி⁴ஸம்ப⁴வதா, ந லோகுத்தரேஹீதி. எத்தே²வாதி ஏதஸ்மிங் அரஹத்தப²லே ஏவ, தத³த்த²ந்தி அத்தோ².
‘‘Loke’’ti idaṃ yathā ‘‘ekabalampī’’ti iminā sambandhīyati, evaṃ ‘‘duppasahaṃ durabhisambhava’’nti imehipi sambandhitabbaṃ. Lokapariyāpanneheva hi dhammehi tesaṃ balassa duppasahatā, durabhisambhavatā, na lokuttarehīti. Etthevāti etasmiṃ arahattaphale eva, tadatthanti attho.
லோகுத்தரபுஞ்ஞம்பீதி லோகுத்தரபுஞ்ஞம்பி புஞ்ஞப²லம்பி. யாவ ஆஸவக்க²யா பவட்³ட⁴தி விவட்டகா³மிகுஸலத⁴ம்மானங் ஸமாதா³னஹேதூதி யோஜனா. அமதபானங் பிவிங்ஸு ஹெட்டி²மமக்³க³ப²லஸமதி⁴க³மவஸேனாதி அதி⁴ப்பாயோ.
Lokuttarapuññampīti lokuttarapuññampi puññaphalampi. Yāva āsavakkhayā pavaḍḍhati vivaṭṭagāmikusaladhammānaṃ samādānahetūti yojanā. Amatapānaṃ piviṃsu heṭṭhimamaggaphalasamadhigamavasenāti adhippāyo.
சக்கவத்திஸுத்தவண்ணனாய லீனத்த²ப்பகாஸனா.
Cakkavattisuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / தீ³க⁴னிகாய • Dīghanikāya / 3. சக்கவத்திஸுத்தங் • 3. Cakkavattisuttaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / தீ³க⁴ நிகாய (அட்ட²கதா²) • Dīgha nikāya (aṭṭhakathā) / 3. சக்கவத்திஸுத்தவண்ணனா • 3. Cakkavattisuttavaṇṇanā
