Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ජාතකපාළි • Jātakapāḷi |
506. චම්පෙය්යජාතකං (10)
506. Campeyyajātakaṃ (10)
240.
240.
කා නු විජ්ජුරිවාභාසි, ඔසධී විය තාරකා;
Kā nu vijjurivābhāsi, osadhī viya tārakā;
241.
241.
නම්හි දෙවී න ගන්ධබ්බී, න මහාරාජ මානුසී;
Namhi devī na gandhabbī, na mahārāja mānusī;
නාගකඤ්ඤාස්මි භද්දන්තෙ, අත්ථෙනම්හි ඉධාගතා.
Nāgakaññāsmi bhaddante, atthenamhi idhāgatā.
242.
242.
විබ්භන්තචිත්තා කුපිතින්ද්රියාසි, නෙත්තෙහි තෙ වාරිගණා සවන්ති;
Vibbhantacittā kupitindriyāsi, nettehi te vārigaṇā savanti;
කිං තෙ නට්ඨං කිං පන පත්ථයානා, ඉධාගතා නාරි තදිඞ්ඝ බ්රූහි.
Kiṃ te naṭṭhaṃ kiṃ pana patthayānā, idhāgatā nāri tadiṅgha brūhi.
243.
243.
යමුග්ගතෙජො උරගොති චාහු, නාගොති නං ආහු ජනා ජනින්ද;
Yamuggatejo uragoti cāhu, nāgoti naṃ āhu janā janinda;
තමග්ගහී පුරිසො ජීවිකත්ථො, තං බන්ධනා මුඤ්ච පතී මමෙසො.
Tamaggahī puriso jīvikattho, taṃ bandhanā muñca patī mameso.
244.
244.
කථං න්වයං බලවිරියූපපන්නො, හත්ථත්ත 3 මාගච්ඡි වනිබ්බකස්ස;
Kathaṃ nvayaṃ balaviriyūpapanno, hatthatta 4 māgacchi vanibbakassa;
අක්ඛාහි මෙ නාගකඤ්ඤෙ තමත්ථං, කථං විජානෙමු ගහීතනාගං.
Akkhāhi me nāgakaññe tamatthaṃ, kathaṃ vijānemu gahītanāgaṃ.
245.
245.
නගරම්පි නාගො භස්මං කරෙය්ය, තථා හි සො බලවිරියූපපන්නො;
Nagarampi nāgo bhasmaṃ kareyya, tathā hi so balaviriyūpapanno;
ධම්මඤ්ච නාගො අපචායමානො, තස්මා පරක්කම්ම තපො කරොති.
Dhammañca nāgo apacāyamāno, tasmā parakkamma tapo karoti.
246.
246.
චාතුද්දසිං පඤ්චදසිං 5 ච රාජ, චතුප්පථෙ සම්මති නාගරාජා;
Cātuddasiṃ pañcadasiṃ 6 ca rāja, catuppathe sammati nāgarājā;
තමග්ගහී පුරිසො ජීවිකත්ථො, තං බන්ධනා මුඤ්ච පතී මමෙසො.
Tamaggahī puriso jīvikattho, taṃ bandhanā muñca patī mameso.
247.
247.
සොළසිත්ථිසහස්සානි, ආමුත්තමණිකුණ්ඩලා;
Soḷasitthisahassāni, āmuttamaṇikuṇḍalā;
248.
248.
ධම්මෙන මොචෙහි අසාහසෙන, ගාමෙන නික්ඛෙන ගවං සතෙන;
Dhammena mocehi asāhasena, gāmena nikkhena gavaṃ satena;
ඔස්සට්ඨකායො උරගො චරාතු, පුඤ්ඤත්ථිකො මුඤ්චතු බන්ධනස්මා.
Ossaṭṭhakāyo urago carātu, puññatthiko muñcatu bandhanasmā.
249.
249.
ධම්මෙන මොචෙමි අසාහසෙන, ගාමෙන නික්ඛෙන ගවං සතෙන;
Dhammena mocemi asāhasena, gāmena nikkhena gavaṃ satena;
ඔස්සට්ඨකායො උරගො චරාතු, පුඤ්ඤත්ථිකො මුඤ්චතු බන්ධනස්මා.
Ossaṭṭhakāyo urago carātu, puññatthiko muñcatu bandhanasmā.
250.
250.
දම්මි නික්ඛසතං ලුද්ද, ථූලඤ්ච මණිකුණ්ඩලං;
Dammi nikkhasataṃ ludda, thūlañca maṇikuṇḍalaṃ;
චතුස්සදඤ්ච පල්ලඞ්කං, උමාපුප්ඵසරින්නිභං.
Catussadañca pallaṅkaṃ, umāpupphasarinnibhaṃ.
251.
251.
ද්වෙ ච සාදිසියො භරියා, උසභඤ්ච ගවං සතං;
Dve ca sādisiyo bhariyā, usabhañca gavaṃ sataṃ;
ඔස්සට්ඨකායො උරගො චරාතු, පුඤ්ඤත්ථිකො මුඤ්චතු බන්ධනස්මා.
Ossaṭṭhakāyo urago carātu, puññatthiko muñcatu bandhanasmā.
252.
252.
විනාපි දානා තව වචනං ජනින්ද, මුඤ්චෙමු නං උරගං බන්ධනස්මා;
Vināpi dānā tava vacanaṃ janinda, muñcemu naṃ uragaṃ bandhanasmā;
ඔස්සට්ඨකායො උරගො චරාතු, පුඤ්ඤත්ථිකො මුඤ්චතු බන්ධනස්මා.
Ossaṭṭhakāyo urago carātu, puññatthiko muñcatu bandhanasmā.
253.
253.
මුත්තො චම්පෙය්යකො නාගො, රාජානං එතදබ්රවි;
Mutto campeyyako nāgo, rājānaṃ etadabravi;
නමො තෙ කාසිරාජත්ථු, නමො තෙ කාසිවඩ්ඪන;
Namo te kāsirājatthu, namo te kāsivaḍḍhana;
අඤ්ජලිං තෙ පග්ගණ්හාමි, පස්සෙය්යං මෙ නිවෙසනං.
Añjaliṃ te paggaṇhāmi, passeyyaṃ me nivesanaṃ.
254.
254.
අද්ධා හි දුබ්බිස්සසමෙතමාහු, යං මානුසො විස්සසෙ අමානුසම්හි;
Addhā hi dubbissasametamāhu, yaṃ mānuso vissase amānusamhi;
සචෙ ච මං යාචසි එතමත්ථං, දක්ඛෙමු තෙ නාග නිවෙසනානි.
Sace ca maṃ yācasi etamatthaṃ, dakkhemu te nāga nivesanāni.
255.
255.
සචෙපි 9 වාතො ගිරිමාවහෙය්ය, චන්දො ච සුරියො ච ඡමා පතෙය්යුං;
Sacepi 10 vāto girimāvaheyya, cando ca suriyo ca chamā pateyyuṃ;
සබ්බා ච නජ්ජො පටිසොතං වජෙය්යුං, න ත්වෙවහං රාජ මුසා භණෙය්යං.
Sabbā ca najjo paṭisotaṃ vajeyyuṃ, na tvevahaṃ rāja musā bhaṇeyyaṃ.
256.
256.
නභං ඵලෙය්ය උදධීපි සුස්සෙ, සංවට්ටයෙ 11 භූතධරා වසුන්ධරා;
Nabhaṃ phaleyya udadhīpi susse, saṃvaṭṭaye 12 bhūtadharā vasundharā;
සිලුච්චයො මෙරු සමූලමුප්පතෙ 13, න ත්වෙවහං රාජ මුසා භණෙය්යං.
Siluccayo meru samūlamuppate 14, na tvevahaṃ rāja musā bhaṇeyyaṃ.
257.
257.
අද්ධා හි දුබ්බිස්සසමෙතමාහු, යං මානුසො විස්සසෙ අමානුසම්හි;
Addhā hi dubbissasametamāhu, yaṃ mānuso vissase amānusamhi;
සචෙ ච මං යාචසි එතමත්ථං, දක්ඛෙමු තෙ නාග නිවෙසනානි.
Sace ca maṃ yācasi etamatthaṃ, dakkhemu te nāga nivesanāni.
258.
258.
තුම්හෙ ඛොත්ථ ඝොරවිසා උළාරා, මහාතෙජා ඛිප්පකොපී ච හොථ;
Tumhe khottha ghoravisā uḷārā, mahātejā khippakopī ca hotha;
259.
259.
සො පච්චතං නිරයෙ ඝොරරූපෙ, මා කායිකං සාතමලත්ථ කිඤ්චි;
So paccataṃ niraye ghorarūpe, mā kāyikaṃ sātamalattha kiñci;
පෙළාය බද්ධො මරණං උපෙතු, යො තාදිසං කම්මකතං න ජානෙ.
Peḷāya baddho maraṇaṃ upetu, yo tādisaṃ kammakataṃ na jāne.
260.
260.
සච්චප්පටිඤ්ඤා තවමෙස හොතු, අක්කොධනො හොහි අනුපනාහී;
Saccappaṭiññā tavamesa hotu, akkodhano hohi anupanāhī;
සබ්බඤ්ච තෙ නාගකුලං සුපණ්ණා, අග්ගිංව ගිම්හෙසු 19 විවජ්ජයන්තු.
Sabbañca te nāgakulaṃ supaṇṇā, aggiṃva gimhesu 20 vivajjayantu.
261.
261.
අනුකම්පසී නාගකුලං ජනින්ද, මාතා යථා සුප්පියං එකපුත්තං;
Anukampasī nāgakulaṃ janinda, mātā yathā suppiyaṃ ekaputtaṃ;
අහඤ්ච තෙ නාගකුලෙන සද්ධිං, කාහාමි වෙය්යාවටිකං උළාරං.
Ahañca te nāgakulena saddhiṃ, kāhāmi veyyāvaṭikaṃ uḷāraṃ.
262.
262.
යොජෙන්තු වෙ රාජරථෙ සුචිත්තෙ, කම්බොජකෙ අස්සතරෙ සුදන්තෙ;
Yojentu ve rājarathe sucitte, kambojake assatare sudante;
නාගෙ ච යොජෙන්තු සුවණ්ණකප්පනෙ, දක්ඛෙමු නාගස්ස නිවෙසනානි.
Nāge ca yojentu suvaṇṇakappane, dakkhemu nāgassa nivesanāni.
263.
263.
භෙරී මුදිඞ්ගා 21 පණවා ච සඞ්ඛා, අවජ්ජයිංසු උග්ගසෙනස්ස රඤ්ඤො;
Bherī mudiṅgā 22 paṇavā ca saṅkhā, avajjayiṃsu uggasenassa rañño;
පායාසි රාජා බහුසොභමානො, පුරක්ඛතො නාරිගණස්ස මජ්ඣෙ.
Pāyāsi rājā bahusobhamāno, purakkhato nārigaṇassa majjhe.
264.
264.
සුවණ්ණචිතකං භූමිං, අද්දක්ඛි කාසිවඩ්ඪනො;
Suvaṇṇacitakaṃ bhūmiṃ, addakkhi kāsivaḍḍhano;
සොවණ්ණමයපාසාදෙ, වෙළුරියඵලකත්ථතෙ.
Sovaṇṇamayapāsāde, veḷuriyaphalakatthate.
265.
265.
ස රාජා පාවිසි බ්යම්හං, චම්පෙය්යස්ස නිවෙසනං;
Sa rājā pāvisi byamhaṃ, campeyyassa nivesanaṃ;
ආදිච්චවණ්ණසන්නිභං, කංසවිජ්ජු පභස්සරං.
Ādiccavaṇṇasannibhaṃ, kaṃsavijju pabhassaraṃ.
266.
266.
නානාරුක්ඛෙහි සඤ්ඡන්නං, නානාගන්ධසමීරිතං;
Nānārukkhehi sañchannaṃ, nānāgandhasamīritaṃ;
සො පාවෙක්ඛි කාසිරාජා, චම්පෙය්යස්ස නිවෙසනං.
So pāvekkhi kāsirājā, campeyyassa nivesanaṃ.
267.
267.
පවිට්ඨස්මිං කාසිරඤ්ඤෙ, චම්පෙය්යස්ස නිවෙසනං;
Paviṭṭhasmiṃ kāsiraññe, campeyyassa nivesanaṃ;
දිබ්බා තූරියා පවජ්ජිංසු, නාගකඤ්ඤා ච නච්චිසුං 23.
Dibbā tūriyā pavajjiṃsu, nāgakaññā ca naccisuṃ 24.
268.
268.
තං නාගකඤ්ඤා චරිතං ගණෙන, අන්වාරුහී කාසිරාජා පසන්නො;
Taṃ nāgakaññā caritaṃ gaṇena, anvāruhī kāsirājā pasanno;
නිසීදි සොවණ්ණමයම්හි පීඨෙ, සාපස්සයෙ 25 චන්දනසාරලිත්තෙ.
Nisīdi sovaṇṇamayamhi pīṭhe, sāpassaye 26 candanasāralitte.
269.
269.
සො තත්ථ භුත්වා ච අථො රමිත්වා, චම්පෙය්යකං කාසිරාජා අවොච;
So tattha bhutvā ca atho ramitvā, campeyyakaṃ kāsirājā avoca;
විමානසෙට්ඨානි ඉමානි තුය්හං, ආදිච්චවණ්ණානි පභස්සරානි;
Vimānaseṭṭhāni imāni tuyhaṃ, ādiccavaṇṇāni pabhassarāni;
නෙතාදිසං අත්ථි මනුස්සලොකෙ, කිං පත්ථයං 27 නාග තපො කරොසි.
Netādisaṃ atthi manussaloke, kiṃ patthayaṃ 28 nāga tapo karosi.
270.
270.
තා කම්බුකායූරධරා සුවත්ථා, වට්ටඞ්ගුලී තම්බතලූපපන්නා;
Tā kambukāyūradharā suvatthā, vaṭṭaṅgulī tambatalūpapannā;
පග්ගය්හ පායෙන්ති අනොමවණ්ණා, නෙතාදිසං අත්ථි මනුස්සලොකෙ;
Paggayha pāyenti anomavaṇṇā, netādisaṃ atthi manussaloke;
කිං පත්ථයං නාග තපො කරොසි.
Kiṃ patthayaṃ nāga tapo karosi.
271.
271.
නජ්ජො ච තෙමා පුථුලොමමච්ඡා, ආටා 29 සකුන්තාභිරුදා සුතිත්ථා;
Najjo ca temā puthulomamacchā, āṭā 30 sakuntābhirudā sutitthā;
නෙතාදිසං අත්ථි මනුස්සලොකෙ, කිං පත්ථයං නාග තපො කරොසි.
Netādisaṃ atthi manussaloke, kiṃ patthayaṃ nāga tapo karosi.
272.
272.
කොඤ්චා මයූරා දිවියා ච හංසා, වග්ගුස්සරා කොකිලා සම්පතන්ති;
Koñcā mayūrā diviyā ca haṃsā, vaggussarā kokilā sampatanti;
නෙතාදිසං අත්ථි මනුස්සලොකෙ, කිං පත්ථයං නාග තපො කරොසි.
Netādisaṃ atthi manussaloke, kiṃ patthayaṃ nāga tapo karosi.
273.
273.
අම්බා ච සාලා තිලකා ච ජම්බුයො, උද්දාලකා පාටලියො ච ඵුල්ලා;
Ambā ca sālā tilakā ca jambuyo, uddālakā pāṭaliyo ca phullā;
නෙතාදිසං අත්ථි මනුස්සලොකෙ, කිං පත්ථයං නාග තපො කරොසි.
Netādisaṃ atthi manussaloke, kiṃ patthayaṃ nāga tapo karosi.
274.
274.
ඉමා ච තෙ පොක්ඛරඤ්ඤො සමන්තතො, දිබ්බා 31 ච ගන්ධා සතතං පවායන්ති;
Imā ca te pokkharañño samantato, dibbā 32 ca gandhā satataṃ pavāyanti;
නෙතාදිසං අත්ථි මනුස්සලොකෙ, කිං පත්ථයං නාග තපො කරොසි.
Netādisaṃ atthi manussaloke, kiṃ patthayaṃ nāga tapo karosi.
275.
275.
න පුත්තහෙතු න ධනස්ස හෙතු, න ආයුනො චාපි 33 ජනින්ද හෙතු;
Na puttahetu na dhanassa hetu, na āyuno cāpi 34 janinda hetu;
මනුස්සයොනිං අභිපත්ථයානො, තස්මා පරක්කම්ම තපො කරොමි.
Manussayoniṃ abhipatthayāno, tasmā parakkamma tapo karomi.
276.
276.
ත්වං ලොහිතක්ඛො විහතන්තරංසො, අලඞ්කතො කප්පිතකෙසමස්සු;
Tvaṃ lohitakkho vihatantaraṃso, alaṅkato kappitakesamassu;
සුරොසිතො ලොහිතචන්දනෙන, ගන්ධබ්බරාජාව දිසා පභාසසි.
Surosito lohitacandanena, gandhabbarājāva disā pabhāsasi.
277.
277.
දෙවිද්ධිපත්තොසි මහානුභාවො, සබ්බෙහි කාමෙහි සමඞ්ගිභූතො;
Deviddhipattosi mahānubhāvo, sabbehi kāmehi samaṅgibhūto;
පුච්ඡාමි තං නාගරාජෙතමත්ථං, සෙය්යො ඉතො කෙන මනුස්සලොකො.
Pucchāmi taṃ nāgarājetamatthaṃ, seyyo ito kena manussaloko.
278.
278.
ජනින්ද නාඤ්ඤත්ර මනුස්සලොකා, සුද්ධී ව සංවිජ්ජති සංයමො වා;
Janinda nāññatra manussalokā, suddhī va saṃvijjati saṃyamo vā;
අහඤ්ච ලද්ධාන මනුස්සයොනිං, කාහාමි ජාතිමරණස්ස අන්තං.
Ahañca laddhāna manussayoniṃ, kāhāmi jātimaraṇassa antaṃ.
279.
279.
අද්ධා හවෙ සෙවිතබ්බා සපඤ්ඤා, බහුස්සුතා යෙ බහුඨානචින්තිනො;
Addhā have sevitabbā sapaññā, bahussutā ye bahuṭhānacintino;
නාරියො ච දිස්වාන තුවඤ්ච නාග, කාහාමි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.
Nāriyo ca disvāna tuvañca nāga, kāhāmi puññāni anappakāni.
280.
280.
අද්ධා හවෙ සෙවිතබ්බා සපඤ්ඤා, බහුස්සුතා යෙ බහුඨානචින්තිනො;
Addhā have sevitabbā sapaññā, bahussutā ye bahuṭhānacintino;
නාරියො ච දිස්වාන මමඤ්ච රාජ, කරොහි පුඤ්ඤානි අනප්පකානි.
Nāriyo ca disvāna mamañca rāja, karohi puññāni anappakāni.
281.
281.
ඉදඤ්ච මෙ ජාතරූපං පහූතං, රාසී සුවණ්ණස්ස ච තාලමත්තා;
Idañca me jātarūpaṃ pahūtaṃ, rāsī suvaṇṇassa ca tālamattā;
282.
282.
මුත්තා ච 39 වාහසහස්සානි පඤ්ච, වෙළුරියමිස්සානි ඉතො හරිත්වා;
Muttā ca 40 vāhasahassāni pañca, veḷuriyamissāni ito haritvā;
අන්තෙපුරෙ භූමියං සන්ථරන්තු, නික්කද්දමා හෙහිති නීරජා ච.
Antepure bhūmiyaṃ santharantu, nikkaddamā hehiti nīrajā ca.
283.
283.
එතාදිසං ආවස රාජසෙට්ඨ, විමානසෙට්ඨං බහු සොභමානං;
Etādisaṃ āvasa rājaseṭṭha, vimānaseṭṭhaṃ bahu sobhamānaṃ;
බාරාණසිං නගරං ඉද්ධං ඵීතං, රජ්ජඤ්ච කාරෙහි අනොමපඤ්ඤාති.
Bārāṇasiṃ nagaraṃ iddhaṃ phītaṃ, rajjañca kārehi anomapaññāti.
චම්පෙය්යජාතකං දසමං.
Campeyyajātakaṃ dasamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්දකනිකාය (අට්ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ජාතක-අට්ඨකථා • Jātaka-aṭṭhakathā / [506] 10. චම්පෙය්යජාතකවණ්ණනා • [506] 10. Campeyyajātakavaṇṇanā