| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ជាតក-អដ្ឋកថា • Jātaka-aṭṭhakathā |
[១៣៥] ៥. ចន្ទាភជាតកវណ្ណនា
[135] 5. Candābhajātakavaṇṇanā
ចន្ទាភន្តិ ឥទំ សត្ថា ជេតវនេ វិហរន្តោ សង្កស្សនគរទ្វារេ ថេរស្សេវ បញ្ហព្យាករណំ អារព្ភ កថេសិ។ អតីតេ កិរ ពារាណសិយំ ព្រហ្មទត្តេ រជ្ជំ ការេន្តេ ពោធិសត្តោ អរញ្ញាយតនេ កាលំ ករោន្តោ អន្តេវាសិកេហិ បុច្ឆិតោ ‘‘ចន្ទាភំ សូរិយាភ’’ន្តិ វត្វា អាភស្សរេ និព្ពត្តោ។ តាបសា ជេដ្ឋន្តេវាសិកស្ស ន សទ្ទហិំសុ។ ពោធិសត្តោ អាភស្សរតោ អាគន្ត្វា អាកាសេ ឋិតោ ឥមំ គាថមាហ –
Candābhanti idaṃ satthā jetavane viharanto saṅkassanagaradvāre therasseva pañhabyākaraṇaṃ ārabbha kathesi. Atīte kira bārāṇasiyaṃ brahmadatte rajjaṃ kārente bodhisatto araññāyatane kālaṃ karonto antevāsikehi pucchito ‘‘candābhaṃ sūriyābha’’nti vatvā ābhassare nibbatto. Tāpasā jeṭṭhantevāsikassa na saddahiṃsu. Bodhisatto ābhassarato āgantvā ākāse ṭhito imaṃ gāthamāha –
១៣៥.
135.
‘‘ចន្ទាភំ សូរិយាភញ្ច, យោធ បញ្ញាយ គាធតិ;
‘‘Candābhaṃ sūriyābhañca, yodha paññāya gādhati;
អវិតក្កេន ឈានេន, ហោតិ អាភស្សរូបគោ’’តិ។
Avitakkena jhānena, hoti ābhassarūpago’’ti.
តត្ថ ចន្ទាភន្តិ ឱទាតកសិណំ ទស្សេតិ។ សូរិយាភន្តិ បីតកសិណំ។ យោធ បញ្ញាយ គាធតីតិ យោ បុគ្គលោ ឥធ សត្តលោកេ ឥទំ កសិណទ្វយំ បញ្ញាយ គាធតិ, អារម្មណំ កត្វា អនុបវិសតិ, តត្ថេវ បតិដ្ឋហតិ ។ អថ វា ចន្ទាភំ សូរិយាភញ្ច, យោធ បញ្ញាយ គាធតីតិ យត្តកំ ឋានំ ចន្ទាភា ច សូរិយាភា ច បត្ថដា, តត្ថកេ ឋានេ បដិភាគកសិណំ វឌ្ឍេត្វា តំ អារម្មណំ កត្វា ឈានំ និព្ពត្តេន្តោ ឧភយម្បេតំ អាភំ បញ្ញាយ គាធតិ នាម។ តស្មា អយម្បេត្ថ អត្ថោយេវ។ អវិតក្កេន ឈានេន, ហោតិ អាភស្សរូបគោតិ សោ បុគ្គលោ តថា កត្វា បដិលទ្ធេន ទុតិយេន ឈានេន អាភស្សរព្រហ្មលោកូបគោ ហោតីតិ។
Tattha candābhanti odātakasiṇaṃ dasseti. Sūriyābhanti pītakasiṇaṃ. Yodha paññāya gādhatīti yo puggalo idha sattaloke idaṃ kasiṇadvayaṃ paññāya gādhati, ārammaṇaṃ katvā anupavisati, tattheva patiṭṭhahati . Atha vā candābhaṃ sūriyābhañca, yodha paññāya gādhatīti yattakaṃ ṭhānaṃ candābhā ca sūriyābhā ca patthaṭā, tatthake ṭhāne paṭibhāgakasiṇaṃ vaḍḍhetvā taṃ ārammaṇaṃ katvā jhānaṃ nibbattento ubhayampetaṃ ābhaṃ paññāya gādhati nāma. Tasmā ayampettha atthoyeva. Avitakkena jhānena, hoti ābhassarūpagoti so puggalo tathā katvā paṭiladdhena dutiyena jhānena ābhassarabrahmalokūpago hotīti.
ឯវំ ពោធិសត្តោ តាបសេ ពោធេត្វា ជេដ្ឋន្តេវាសិកស្ស គុណំ កថេត្វា ព្រហ្មលោកមេវ គតោ។
Evaṃ bodhisatto tāpase bodhetvā jeṭṭhantevāsikassa guṇaṃ kathetvā brahmalokameva gato.
សត្ថា ឥមំ ធម្មទេសនំ អាហរិត្វា ជាតកំ សមោធានេសិ – ‘‘តទា ជេដ្ឋន្តេវាសិកោ សារិបុត្តោ, មហាព្រហ្មា បន អហមេវ អហោសិ’’ន្តិ។
Satthā imaṃ dhammadesanaṃ āharitvā jātakaṃ samodhānesi – ‘‘tadā jeṭṭhantevāsiko sāriputto, mahābrahmā pana ahameva ahosi’’nti.
ចន្ទាភជាតកវណ្ណនា បញ្ចមា។
Candābhajātakavaṇṇanā pañcamā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / ខុទ្ទកនិកាយ • Khuddakanikāya / ជាតកបាឡិ • Jātakapāḷi / ១៣៥. ចន្ទាភជាតកំ • 135. Candābhajātakaṃ
