Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / มิลินฺทปญฺหปาฬิ • Milindapañhapāḷi |
๗. จนฺทงฺคปโญฺห
7. Candaṅgapañho
๗. ‘‘ภเนฺต นาคเสน, ‘จนฺทสฺส ปญฺจ องฺคานิ คเหตพฺพานี’ติ ยํ วเทสิ, กตมานิ ตานิ ปญฺจ องฺคานิ คเหตพฺพานี’’ติ? ‘‘ยถา, มหาราช, จโนฺท สุกฺกปเกฺข อุทยโนฺต อุตฺตรุตฺตริํ วฑฺฒติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน อาจารสีลคุณวตฺตปฺปฎิปตฺติยา อาคมาธิคเม ปฎิสลฺลาเน สติปฎฺฐาเน อินฺทฺริเยสุ คุตฺตทฺวารตาย โภชเน มตฺตญฺญุตาย ชาคริยานุโยเค อุตฺตรุตฺตริํ วฑฺฒิตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, จนฺทสฺส ปฐมํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ
7. ‘‘Bhante nāgasena, ‘candassa pañca aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni pañca aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, cando sukkapakkhe udayanto uttaruttariṃ vaḍḍhati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena ācārasīlaguṇavattappaṭipattiyā āgamādhigame paṭisallāne satipaṭṭhāne indriyesu guttadvāratāya bhojane mattaññutāya jāgariyānuyoge uttaruttariṃ vaḍḍhitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, candassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, จโนฺท อุฬาราธิปติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน อุฬาเรน ฉนฺทาธิปตินา ภวิตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, จนฺทสฺส ทุติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, cando uḷārādhipati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena uḷārena chandādhipatinā bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, candassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, จโนฺท นิสาย จรติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน ปวิวิเตฺตน ภวิตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, จนฺทสฺส ตติยํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, cando nisāya carati, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena pavivittena bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, candassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, จโนฺท วิมานเกตุ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน สีลเกตุนา ภวิตพฺพํฯ อิทํ, มหาราช, จนฺทสฺส จตุตฺถํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, cando vimānaketu, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sīlaketunā bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, candassa catutthaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ปุน จปรํ, มหาราช, จโนฺท อายาจิตปตฺถิโต อุเทติ, เอวเมว โข, มหาราช, โยคินา โยคาวจเรน อายาจิตปตฺถิเตน กุลานิ อุปสงฺกมิตพฺพานิฯ อิทํ, มหาราช, จนฺทสฺส ปญฺจมํ องฺคํ คเหตพฺพํฯ ภาสิตเมฺปตํ, มหาราช, ภควตา เทวาติเทเวน สํยุตฺตนิกายวเร ‘จนฺทูปมา, ภิกฺขเว, กุลานิ อุปสงฺกมถ, อปกเสฺสว กายํ อปกสฺส จิตฺตํ นิจฺจนวกา กุเลสุ อปฺปคพฺภา’’’ติ 1ฯ
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, cando āyācitapatthito udeti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena āyācitapatthitena kulāni upasaṅkamitabbāni. Idaṃ, mahārāja, candassa pañcamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, bhagavatā devātidevena saṃyuttanikāyavare ‘candūpamā, bhikkhave, kulāni upasaṅkamatha, apakasseva kāyaṃ apakassa cittaṃ niccanavakā kulesu appagabbhā’’’ti 2.
จนฺทงฺคปโญฺห สตฺตโมฯ
Candaṅgapañho sattamo.
Footnotes: