Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೮. ಗಾಮಣಿಸಂಯುತ್ತಂ
8. Gāmaṇisaṃyuttaṃ
೧. ಚಣ್ಡಸುತ್ತಂ
1. Caṇḍasuttaṃ
೩೫೩. ಸಾವತ್ಥಿನಿದಾನಂ । ಅಥ ಖೋ ಚಣ್ಡೋ ಗಾಮಣಿ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಚಣ್ಡೋ ಗಾಮಣಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ಹೇತು, ಕೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಯೇನ ಮಿಧೇಕಚ್ಚೋ ಚಣ್ಡೋ ಚಣ್ಡೋತ್ವೇವ 1 ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತಿ। ಕೋ ಪನ, ಭನ್ತೇ, ಹೇತು, ಕೋ ಪಚ್ಚಯೋ ಯೇನ ಮಿಧೇಕಚ್ಚೋ ಸೋರತೋ ಸೋರತೋತ್ವೇವ 2 ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತೀ’’ತಿ? ‘‘ಇಧ, ಗಾಮಣಿ, ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ರಾಗೋ ಅಪ್ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ। ರಾಗಸ್ಸ ಅಪ್ಪಹೀನತ್ತಾ ಪರೇ ಕೋಪೇನ್ತಿ, ಪರೇಹಿ ಕೋಪಿಯಮಾನೋ ಕೋಪಂ ಪಾತುಕರೋತಿ। ಸೋ ಚಣ್ಡೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತಿ। ದೋಸೋ ಅಪ್ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ। ದೋಸಸ್ಸ ಅಪ್ಪಹೀನತ್ತಾ ಪರೇ ಕೋಪೇನ್ತಿ, ಪರೇಹಿ ಕೋಪಿಯಮಾನೋ ಕೋಪಂ ಪಾತುಕರೋತಿ। ಸೋ ಚಣ್ಡೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತಿ। ಮೋಹೋ ಅಪ್ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ। ಮೋಹಸ್ಸ ಅಪ್ಪಹೀನತ್ತಾ ಪರೇ ಕೋಪೇನ್ತಿ, ಪರೇಹಿ ಕೋಪಿಯಮಾನೋ ಕೋಪಂ ಪಾತುಕರೋತಿ। ಸೋ ಚಣ್ಡೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತಿ। ಅಯಂ ಖೋ, ಗಾಮಣಿ, ಹೇತು, ಅಯಂ ಪಚ್ಚಯೋ ಯೇನ ಮಿಧೇಕಚ್ಚೋ ಚಣ್ಡೋ ಚಣ್ಡೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತಿ’’।
353. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho caṇḍo gāmaṇi yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho caṇḍo gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo yena midhekacco caṇḍo caṇḍotveva 3 saṅkhaṃ gacchati. Ko pana, bhante, hetu, ko paccayo yena midhekacco sorato soratotveva 4 saṅkhaṃ gacchatī’’ti? ‘‘Idha, gāmaṇi, ekaccassa rāgo appahīno hoti. Rāgassa appahīnattā pare kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ pātukaroti. So caṇḍotveva saṅkhaṃ gacchati. Doso appahīno hoti. Dosassa appahīnattā pare kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ pātukaroti. So caṇḍotveva saṅkhaṃ gacchati. Moho appahīno hoti. Mohassa appahīnattā pare kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ pātukaroti. So caṇḍotveva saṅkhaṃ gacchati. Ayaṃ kho, gāmaṇi, hetu, ayaṃ paccayo yena midhekacco caṇḍo caṇḍotveva saṅkhaṃ gacchati’’.
‘‘ಇಧ ಪನ, ಗಾಮಣಿ, ಏಕಚ್ಚಸ್ಸ ರಾಗೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ। ರಾಗಸ್ಸ ಪಹೀನತ್ತಾ ಪರೇ ನ ಕೋಪೇನ್ತಿ, ಪರೇಹಿ ಕೋಪಿಯಮಾನೋ ಕೋಪಂ ನ ಪಾತುಕರೋತಿ। ಸೋ ಸೋರತೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತಿ। ದೋಸೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ। ದೋಸಸ್ಸ ಪಹೀನತ್ತಾ ಪರೇ ನ ಕೋಪೇನ್ತಿ, ಪರೇಹಿ ಕೋಪಿಯಮಾನೋ ಕೋಪಂ ನ ಪಾತುಕರೋತಿ। ಸೋ ಸೋರತೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತಿ। ಮೋಹೋ ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ। ಮೋಹಸ್ಸ ಪಹೀನತ್ತಾ ಪರೇ ನ ಕೋಪೇನ್ತಿ, ಪರೇಹಿ ಕೋಪಿಯಮಾನೋ ಕೋಪಂ ನ ಪಾತುಕರೋತಿ। ಸೋ ಸೋರತೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತಿ। ಅಯಂ ಖೋ, ಗಾಮಣಿ, ಹೇತು ಅಯಂ ಪಚ್ಚಯೋ ಯೇನ ಮಿಧೇಕಚ್ಚೋ ಸೋರತೋ ಸೋರತೋತ್ವೇವ ಸಙ್ಖಂ ಗಚ್ಛತೀ’’ತಿ।
‘‘Idha pana, gāmaṇi, ekaccassa rāgo pahīno hoti. Rāgassa pahīnattā pare na kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ na pātukaroti. So soratotveva saṅkhaṃ gacchati. Doso pahīno hoti. Dosassa pahīnattā pare na kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ na pātukaroti. So soratotveva saṅkhaṃ gacchati. Moho pahīno hoti. Mohassa pahīnattā pare na kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ na pātukaroti. So soratotveva saṅkhaṃ gacchati. Ayaṃ kho, gāmaṇi, hetu ayaṃ paccayo yena midhekacco sorato soratotveva saṅkhaṃ gacchatī’’ti.
ಏವಂ ವುತ್ತೇ, ಚಣ್ಡೋ ಗಾಮಣಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ! ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭನ್ತೇ, ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತಂ ವಾ ಉಕ್ಕುಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ವಾ ವಿವರೇಯ್ಯ, ಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಆಚಿಕ್ಖೇಯ್ಯ, ಅನ್ಧಕಾರೇ ವಾ ತೇಲಪಜ್ಜೋತಂ ಧಾರೇಯ್ಯ – ಚಕ್ಖುಮನ್ತೋ ರೂಪಾನಿ ದಕ್ಖನ್ತೀತಿ; ಏವಮೇವಂ ಭಗವತಾ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಧಮ್ಮೋ ಪಕಾಸಿತೋ। ಏಸಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ ಧಮ್ಮಞ್ಚ ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ। ಉಪಾಸಕಂ ಮಂ ಭಗವಾ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಂ ಸರಣಂ ಗತ’’ನ್ತಿ। ಪಠಮಂ।
Evaṃ vutte, caṇḍo gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante! Seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti; evamevaṃ bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೧. ಚಣ್ಡಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Caṇḍasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧. ಚಣ್ಡಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Caṇḍasuttavaṇṇanā