| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya |
੮. ਗਾਮਣਿਸਂਯੁਤ੍ਤਂ
8. Gāmaṇisaṃyuttaṃ
੧. ਚਣ੍ਡਸੁਤ੍ਤਂ
1. Caṇḍasuttaṃ
੩੫੩. ਸਾવਤ੍ਥਿਨਿਦਾਨਂ । ਅਥ ਖੋ ਚਣ੍ਡੋ ਗਾਮਣਿ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਚਣ੍ਡੋ ਗਾਮਣਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਹੇਤੁ, ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ ਯੇਨ ਮਿਧੇਕਚ੍ਚੋ ਚਣ੍ਡੋ ਚਣ੍ਡੋਤ੍વੇવ 1 ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਕੋ ਪਨ, ਭਨ੍ਤੇ, ਹੇਤੁ, ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ ਯੇਨ ਮਿਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸੋਰਤੋ ਸੋਰਤੋਤ੍વੇવ 2 ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਇਧ, ਗਾਮਣਿ, ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਰਾਗੋ ਅਪ੍ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ। ਰਾਗਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਪਰੇ ਕੋਪੇਨ੍ਤਿ, ਪਰੇਹਿ ਕੋਪਿਯਮਾਨੋ ਕੋਪਂ ਪਾਤੁਕਰੋਤਿ। ਸੋ ਚਣ੍ਡੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਦੋਸੋ ਅਪ੍ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ। ਦੋਸਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਪਰੇ ਕੋਪੇਨ੍ਤਿ, ਪਰੇਹਿ ਕੋਪਿਯਮਾਨੋ ਕੋਪਂ ਪਾਤੁਕਰੋਤਿ। ਸੋ ਚਣ੍ਡੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਮੋਹੋ ਅਪ੍ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ। ਮੋਹਸ੍ਸ ਅਪ੍ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਪਰੇ ਕੋਪੇਨ੍ਤਿ, ਪਰੇਹਿ ਕੋਪਿਯਮਾਨੋ ਕੋਪਂ ਪਾਤੁਕਰੋਤਿ। ਸੋ ਚਣ੍ਡੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਹੇਤੁ, ਅਯਂ ਪਚ੍ਚਯੋ ਯੇਨ ਮਿਧੇਕਚ੍ਚੋ ਚਣ੍ਡੋ ਚਣ੍ਡੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ’’।
353. Sāvatthinidānaṃ . Atha kho caṇḍo gāmaṇi yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho caṇḍo gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ko nu kho, bhante, hetu, ko paccayo yena midhekacco caṇḍo caṇḍotveva 3 saṅkhaṃ gacchati. Ko pana, bhante, hetu, ko paccayo yena midhekacco sorato soratotveva 4 saṅkhaṃ gacchatī’’ti? ‘‘Idha, gāmaṇi, ekaccassa rāgo appahīno hoti. Rāgassa appahīnattā pare kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ pātukaroti. So caṇḍotveva saṅkhaṃ gacchati. Doso appahīno hoti. Dosassa appahīnattā pare kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ pātukaroti. So caṇḍotveva saṅkhaṃ gacchati. Moho appahīno hoti. Mohassa appahīnattā pare kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ pātukaroti. So caṇḍotveva saṅkhaṃ gacchati. Ayaṃ kho, gāmaṇi, hetu, ayaṃ paccayo yena midhekacco caṇḍo caṇḍotveva saṅkhaṃ gacchati’’.
‘‘ਇਧ ਪਨ, ਗਾਮਣਿ, ਏਕਚ੍ਚਸ੍ਸ ਰਾਗੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ। ਰਾਗਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਪਰੇ ਨ ਕੋਪੇਨ੍ਤਿ, ਪਰੇਹਿ ਕੋਪਿਯਮਾਨੋ ਕੋਪਂ ਨ ਪਾਤੁਕਰੋਤਿ। ਸੋ ਸੋਰਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਦੋਸੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ। ਦੋਸਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਪਰੇ ਨ ਕੋਪੇਨ੍ਤਿ, ਪਰੇਹਿ ਕੋਪਿਯਮਾਨੋ ਕੋਪਂ ਨ ਪਾਤੁਕਰੋਤਿ। ਸੋ ਸੋਰਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਮੋਹੋ ਪਹੀਨੋ ਹੋਤਿ। ਮੋਹਸ੍ਸ ਪਹੀਨਤ੍ਤਾ ਪਰੇ ਨ ਕੋਪੇਨ੍ਤਿ, ਪਰੇਹਿ ਕੋਪਿਯਮਾਨੋ ਕੋਪਂ ਨ ਪਾਤੁਕਰੋਤਿ। ਸੋ ਸੋਰਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਅਯਂ ਖੋ, ਗਾਮਣਿ, ਹੇਤੁ ਅਯਂ ਪਚ੍ਚਯੋ ਯੇਨ ਮਿਧੇਕਚ੍ਚੋ ਸੋਰਤੋ ਸੋਰਤੋਤ੍વੇવ ਸਙ੍ਖਂ ਗਚ੍ਛਤੀ’’ਤਿ।
‘‘Idha pana, gāmaṇi, ekaccassa rāgo pahīno hoti. Rāgassa pahīnattā pare na kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ na pātukaroti. So soratotveva saṅkhaṃ gacchati. Doso pahīno hoti. Dosassa pahīnattā pare na kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ na pātukaroti. So soratotveva saṅkhaṃ gacchati. Moho pahīno hoti. Mohassa pahīnattā pare na kopenti, parehi kopiyamāno kopaṃ na pātukaroti. So soratotveva saṅkhaṃ gacchati. Ayaṃ kho, gāmaṇi, hetu ayaṃ paccayo yena midhekacco sorato soratotveva saṅkhaṃ gacchatī’’ti.
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ, ਚਣ੍ਡੋ ਗਾਮਣਿ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਭਿਕ੍ਕਨ੍ਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ! ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਨਿਕ੍ਕੁਜ੍ਜਿਤਂ વਾ ਉਕ੍ਕੁਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਂ વਾ વਿવਰੇਯ੍ਯ, ਮੂਲ਼੍ਹਸ੍ਸ વਾ ਮਗ੍ਗਂ ਆਚਿਕ੍ਖੇਯ੍ਯ, ਅਨ੍ਧਕਾਰੇ વਾ ਤੇਲਪਜ੍ਜੋਤਂ ਧਾਰੇਯ੍ਯ – ਚਕ੍ਖੁਮਨ੍ਤੋ ਰੂਪਾਨਿ ਦਕ੍ਖਨ੍ਤੀਤਿ; ਏવਮੇવਂ ਭਗવਤਾ ਅਨੇਕਪਰਿਯਾਯੇਨ ਧਮ੍ਮੋ ਪਕਾਸਿਤੋ। ਏਸਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਗવਨ੍ਤਂ ਸਰਣਂ ਗਚ੍ਛਾਮਿ ਧਮ੍ਮਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਞ੍ਚ। ਉਪਾਸਕਂ ਮਂ ਭਗવਾ ਧਾਰੇਤੁ ਅਜ੍ਜਤਗ੍ਗੇ ਪਾਣੁਪੇਤਂ ਸਰਣਂ ਗਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਪਠਮਂ।
Evaṃ vutte, caṇḍo gāmaṇi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante! Seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti; evamevaṃ bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi dhammañca bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੧. ਚਣ੍ਡਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Caṇḍasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ੧. ਚਣ੍ਡਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 1. Caṇḍasuttavaṇṇanā
