| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
२. अनाथपिण्डिकवग्गो
2. Anāthapiṇḍikavaggo
१. चन्दिमससुत्तवण्णना
1. Candimasasuttavaṇṇanā
९२. पब्बततटा सन्दमानो तथारूपो नदीनिवत्तनपदेसोपि सम्बाधट्ठानताय कच्छो वियाति आह ‘‘पब्बतकच्छेपी’’ति। पटिपक्खदूरीभावेन सेट्ठट्ठेन च एको उदेतीति एकोदि, एकग्गता। तस्मिं योगतो एकग्गचित्ता इध एकोदी। पटिपक्खतो अत्तानं निपयन्ति विसोधेन्तीति निपका, पञ्ञवन्तो। तेनाह ‘‘एकग्गचित्ता चेवा’’तिआदि। कायादिभेदं आरम्मणं सातिसयाय सतिया सरन्तीति सता। तेनाह ‘‘सतिमन्तो’’ति। सोत्थिं गमिस्सन्तीति यथावुत्तपदेसे मगा सोत्थिमनुपद्दवेन वत्तिस्सन्ति, एवं झानलाभिनो सोत्थिं किलेसेहि अनुपद्दुता वत्तिस्सन्ति। अयं किर देवपुत्तो ब्रह्मलोके निब्बानसञ्ञी, तस्मा एवमाह। भगवा ‘‘अयं देवपुत्तो अनिब्बानगामी समानो निब्बानगामिसञ्ञी, हन्दस्स निब्बानगामिनो दस्सेमी’’ति दुतियं गाथमाह। चतुन्नं ओघानं, संसारमहोघस्सेव वा परतीरभावतो परतीरन्ति निब्बानं। अम्बुनि जातो अम्बुजो, मच्छो। सुत्तजालं छिन्दित्वा मच्छा विय किलेसजालं भिन्दित्वा गमिस्सन्तीति।
92. Pabbatataṭā sandamāno tathārūpo nadīnivattanapadesopi sambādhaṭṭhānatāya kaccho viyāti āha ‘‘pabbatakacchepī’’ti. Paṭipakkhadūrībhāvena seṭṭhaṭṭhena ca eko udetīti ekodi, ekaggatā. Tasmiṃ yogato ekaggacittā idha ekodī. Paṭipakkhato attānaṃ nipayanti visodhentīti nipakā, paññavanto. Tenāha ‘‘ekaggacittā cevā’’tiādi. Kāyādibhedaṃ ārammaṇaṃ sātisayāya satiyā sarantīti satā. Tenāha ‘‘satimanto’’ti. Sotthiṃ gamissantīti yathāvuttapadese magā sotthimanupaddavena vattissanti, evaṃ jhānalābhino sotthiṃ kilesehi anupaddutā vattissanti. Ayaṃ kira devaputto brahmaloke nibbānasaññī, tasmā evamāha. Bhagavā ‘‘ayaṃ devaputto anibbānagāmī samāno nibbānagāmisaññī, handassa nibbānagāmino dassemī’’ti dutiyaṃ gāthamāha. Catunnaṃ oghānaṃ, saṃsāramahoghasseva vā paratīrabhāvato paratīranti nibbānaṃ. Ambuni jāto ambujo, maccho. Suttajālaṃ chinditvā macchā viya kilesajālaṃ bhinditvā gamissantīti.
चन्दिमससुत्तवण्णना निट्ठिता।
Candimasasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / १. चन्दिमससुत्तं • 1. Candimasasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / १. चन्दिमससुत्तवण्णना • 1. Candimasasuttavaṇṇanā
