| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๕. จงฺกมสุตฺตวณฺณนา
5. Caṅkamasuttavaṇṇanā
๙๙. มหาปเญฺญสูติ วิปุลปเญฺญสุฯ นนฺติ สาริปุตฺตเตฺถรํฯ ขนฺธนฺตรนฺติ ขนฺธวิภาคํ, ขนฺธานํ วา อนฺตรํ วิเสโส อตฺถีติ ขนฺธนฺตโรฯ เอส นโย เสเสสุปิฯ ปริกมฺมนฺติ อิทฺธิวิธาธิคมสฺส ปุพฺพภาคปริกมฺมเญฺจว อุตฺตรปริกมฺมญฺจฯ อานิสํสนฺติ อิทฺธานิสํสเญฺจว อานิสํสญฺจฯ อธิฎฺฐานํ วิกุพฺพนนฺติ อธิฎฺฐานวิธานเญฺจว วิกุพฺพนวิธานญฺจฯ วุตฺตนเยเนวาติ ‘‘ปถวิํ ปตฺถรโนฺต วิยา’’ติอาทินาฯ
99.Mahāpaññesūti vipulapaññesu. Nanti sāriputtattheraṃ. Khandhantaranti khandhavibhāgaṃ, khandhānaṃ vā antaraṃ viseso atthīti khandhantaro. Esa nayo sesesupi. Parikammanti iddhividhādhigamassa pubbabhāgaparikammañceva uttaraparikammañca. Ānisaṃsanti iddhānisaṃsañceva ānisaṃsañca. Adhiṭṭhānaṃ vikubbananti adhiṭṭhānavidhānañceva vikubbanavidhānañca. Vuttanayenevāti ‘‘pathaviṃ pattharanto viyā’’tiādinā.
ธุตงฺคปริหารนฺติ ธุตงฺคานํ ปริหรณวิธิํฯ ปริหรณคฺคหเณเนว สมาทานํ สิทฺธํ โหตีติ ตํ น คหิตํฯ อานิสํสนฺติ ตํตํธุตงฺคปริหรเณ ทฎฺฐพฺพํ อานิสํสเมวฯ สโมธานนฺติ ‘‘เอตฺตกา ปิณฺฑปาตปฎิสํยุตฺตา, เอตฺตกา เสนาสนปฎิสํยุตฺตา’’ติ ปจฺจยวเสน อญฺญมญฺญญฺจ อโนฺตคธตฺตาฯ อธิฎฺฐานนฺติ อธิฎฺฐานวิธิํฯ เภทนฺติ อุกฺกฎฺฐาทิเภทเญฺจว ภินฺนาการญฺจฯ
Dhutaṅgaparihāranti dhutaṅgānaṃ pariharaṇavidhiṃ. Pariharaṇaggahaṇeneva samādānaṃ siddhaṃ hotīti taṃ na gahitaṃ. Ānisaṃsanti taṃtaṃdhutaṅgapariharaṇe daṭṭhabbaṃ ānisaṃsameva. Samodhānanti ‘‘ettakā piṇḍapātapaṭisaṃyuttā, ettakā senāsanapaṭisaṃyuttā’’ti paccayavasena aññamaññañca antogadhattā. Adhiṭṭhānanti adhiṭṭhānavidhiṃ. Bhedanti ukkaṭṭhādibhedañceva bhinnākārañca.
ปริกมฺมนฺติ ‘‘ทิพฺพจกฺขุ เอวํ อุปฺปาเทตพฺพํ, เอวํ วิโสเธตพฺพ’’นฺติอาทินา ปริกมฺมวิธานํฯ อานิสํสนฺติ ปเรสํ อชฺฌาสยานุรูปายตนาทิอานิสํสปเภทํฯ อุปกฺกิเลสนฺติ สาธารณํ อสาธารณํ ทุวิธํ อุปกฺกิเลสํฯ วิปสฺสนาภาวนุปกฺกิเลสา หิ ทิพฺพจกฺขุสฺส อุปกฺกิเลสาติ เวทิตพฺพาฯ
Parikammanti ‘‘dibbacakkhu evaṃ uppādetabbaṃ, evaṃ visodhetabba’’ntiādinā parikammavidhānaṃ. Ānisaṃsanti paresaṃ ajjhāsayānurūpāyatanādiānisaṃsapabhedaṃ. Upakkilesanti sādhāraṇaṃ asādhāraṇaṃ duvidhaṃ upakkilesaṃ. Vipassanābhāvanupakkilesā hi dibbacakkhussa upakkilesāti veditabbā.
สเงฺขปวิตฺถารคมฺภีรุตฺตานวิจิตฺรกถาทีสูติ สเงฺขโป วิตฺถาโร คมฺภีรตา อุตฺตานตา วิจิตฺรภาโว เนยฺยตฺถตา นีตตฺถตาติ เอวมาทีสุ ธมฺมสฺส กเถตพฺพปฺปกาเรสุ ตํ ตํ กเถตพฺพาการํฯ
Saṅkhepavitthāragambhīruttānavicitrakathādīsūti saṅkhepo vitthāro gambhīratā uttānatā vicitrabhāvo neyyatthatā nītatthatāti evamādīsu dhammassa kathetabbappakāresu taṃ taṃ kathetabbākāraṃ.
อิติ-สโทฺท อาทิอโตฺถ, ปการโตฺถ วาฯ เตน –
Iti-saddo ādiattho, pakārattho vā. Tena –
‘‘อาทิมฺหิ สีลํ เทเสยฺย, (ที. นิ. อฎฺฐ. ๑.๑๙๐; ม. นิ. อฎฺฐ. ๑.๒๙๑)
‘‘Ādimhi sīlaṃ deseyya, (dī. ni. aṭṭha. 1.190; ma. ni. aṭṭha. 1.291)
มเชฺฌ จิตฺตํ วินิทฺทิเส;
Majjhe cittaṃ viniddise;
อเนฺต ปญฺญา กเถตพฺพา,
Ante paññā kathetabbā,
เอโส ธมฺมกถาวิโธ’’ติฯ –
Eso dhammakathāvidho’’ti. –
เอวํ กเถตพฺพาการํ สงฺคณฺหาติฯ
Evaṃ kathetabbākāraṃ saṅgaṇhāti.
‘‘สิถิลํ ธนิตญฺจ ทีฆรสฺสํ, ครุกํ ลหุกญฺจ นิคฺคหีตํ;
‘‘Sithilaṃ dhanitañca dīgharassaṃ, garukaṃ lahukañca niggahītaṃ;
สมฺพนฺธํ ววตฺถิตํ วิมุตฺตํ, ทสธา พฺยญฺชนพุทฺธิยา ปเภโท’’ติฯ (ที. นิ. ๑.๑๙๐; ม. นิ. อฎฺฐ. ๑.๒๙๑; ปริ. ๔๘๕) –
Sambandhaṃ vavatthitaṃ vimuttaṃ, dasadhā byañjanabuddhiyā pabhedo’’ti. (dī. ni. 1.190; ma. ni. aṭṭha. 1.291; pari. 485) –
เอวํ วุตฺตํ ทสวิธํ พฺยญฺชนพุทฺธิํฯ อฎฺฐุปฺปตฺตินฺติ ตสฺส ตสฺส สุตฺตสฺส ชาตกสฺส จ อฎฺฐุปฺปตฺติํฯ อนุสนฺธินฺติ ปจฺฉานุสนฺธิอาทิอนุสนฺธิํฯ ปุพฺพาปรนฺติ สมฺพนฺธํฯ อิทํ ปทํ เอวํ วตฺตพฺพํ, อิทํ ปุพฺพาปรํ เอวํ คเหตพฺพนฺติฯ
Evaṃ vuttaṃ dasavidhaṃ byañjanabuddhiṃ. Aṭṭhuppattinti tassa tassa suttassa jātakassa ca aṭṭhuppattiṃ. Anusandhinti pacchānusandhiādianusandhiṃ. Pubbāparanti sambandhaṃ. Idaṃ padaṃ evaṃ vattabbaṃ, idaṃ pubbāparaṃ evaṃ gahetabbanti.
กุลสงฺคณฺหนปริหารนฺติ ลาภุปฺปาทนตฺถํ กุลานํ สงฺคณฺหนวิธิโน ปริหรณํ ตนฺนิยมิตํ เอกนฺติกํ กุลสงฺคหณวิธิํฯ
Kulasaṅgaṇhanaparihāranti lābhuppādanatthaṃ kulānaṃ saṅgaṇhanavidhino pariharaṇaṃ tanniyamitaṃ ekantikaṃ kulasaṅgahaṇavidhiṃ.
จงฺกมสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Caṅkamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๕. จงฺกมสุตฺตํ • 5. Caṅkamasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๕. จงฺกมสุตฺตวณฺณนา • 5. Caṅkamasuttavaṇṇanā
