Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
5. චඞ්කමසුත්තවණ්ණනා
5. Caṅkamasuttavaṇṇanā
99. මහාපඤ්ඤෙසූති විපුලපඤ්ඤෙසු. නන්ති සාරිපුත්තත්ථෙරං. ඛන්ධන්තරන්ති ඛන්ධවිභාගං, ඛන්ධානං වා අන්තරං විසෙසො අත්ථීති ඛන්ධන්තරො. එස නයො සෙසෙසුපි. පරිකම්මන්ති ඉද්ධිවිධාධිගමස්ස පුබ්බභාගපරිකම්මඤ්චෙව උත්තරපරිකම්මඤ්ච. ආනිසංසන්ති ඉද්ධානිසංසඤ්චෙව ආනිසංසඤ්ච. අධිට්ඨානං විකුබ්බනන්ති අධිට්ඨානවිධානඤ්චෙව විකුබ්බනවිධානඤ්ච. වුත්තනයෙනෙවාති ‘‘පථවිං පත්ථරන්තො වියා’’තිආදිනා.
99.Mahāpaññesūti vipulapaññesu. Nanti sāriputtattheraṃ. Khandhantaranti khandhavibhāgaṃ, khandhānaṃ vā antaraṃ viseso atthīti khandhantaro. Esa nayo sesesupi. Parikammanti iddhividhādhigamassa pubbabhāgaparikammañceva uttaraparikammañca. Ānisaṃsanti iddhānisaṃsañceva ānisaṃsañca. Adhiṭṭhānaṃ vikubbananti adhiṭṭhānavidhānañceva vikubbanavidhānañca. Vuttanayenevāti ‘‘pathaviṃ pattharanto viyā’’tiādinā.
ධුතඞ්ගපරිහාරන්ති ධුතඞ්ගානං පරිහරණවිධිං. පරිහරණග්ගහණෙනෙව සමාදානං සිද්ධං හොතීති තං න ගහිතං. ආනිසංසන්ති තංතංධුතඞ්ගපරිහරණෙ දට්ඨබ්බං ආනිසංසමෙව. සමොධානන්ති ‘‘එත්තකා පිණ්ඩපාතපටිසංයුත්තා, එත්තකා සෙනාසනපටිසංයුත්තා’’ති පච්චයවසෙන අඤ්ඤමඤ්ඤඤ්ච අන්තොගධත්තා. අධිට්ඨානන්ති අධිට්ඨානවිධිං. භෙදන්ති උක්කට්ඨාදිභෙදඤ්චෙව භින්නාකාරඤ්ච.
Dhutaṅgaparihāranti dhutaṅgānaṃ pariharaṇavidhiṃ. Pariharaṇaggahaṇeneva samādānaṃ siddhaṃ hotīti taṃ na gahitaṃ. Ānisaṃsanti taṃtaṃdhutaṅgapariharaṇe daṭṭhabbaṃ ānisaṃsameva. Samodhānanti ‘‘ettakā piṇḍapātapaṭisaṃyuttā, ettakā senāsanapaṭisaṃyuttā’’ti paccayavasena aññamaññañca antogadhattā. Adhiṭṭhānanti adhiṭṭhānavidhiṃ. Bhedanti ukkaṭṭhādibhedañceva bhinnākārañca.
පරිකම්මන්ති ‘‘දිබ්බචක්ඛු එවං උප්පාදෙතබ්බං, එවං විසොධෙතබ්බ’’න්තිආදිනා පරිකම්මවිධානං. ආනිසංසන්ති පරෙසං අජ්ඣාසයානුරූපායතනාදිආනිසංසපභෙදං. උපක්කිලෙසන්ති සාධාරණං අසාධාරණං දුවිධං උපක්කිලෙසං. විපස්සනාභාවනුපක්කිලෙසා හි දිබ්බචක්ඛුස්ස උපක්කිලෙසාති වෙදිතබ්බා.
Parikammanti ‘‘dibbacakkhu evaṃ uppādetabbaṃ, evaṃ visodhetabba’’ntiādinā parikammavidhānaṃ. Ānisaṃsanti paresaṃ ajjhāsayānurūpāyatanādiānisaṃsapabhedaṃ. Upakkilesanti sādhāraṇaṃ asādhāraṇaṃ duvidhaṃ upakkilesaṃ. Vipassanābhāvanupakkilesā hi dibbacakkhussa upakkilesāti veditabbā.
සඞ්ඛෙපවිත්ථාරගම්භීරුත්තානවිචිත්රකථාදීසූති සඞ්ඛෙපො විත්ථාරො ගම්භීරතා උත්තානතා විචිත්රභාවො නෙය්යත්ථතා නීතත්ථතාති එවමාදීසු ධම්මස්ස කථෙතබ්බප්පකාරෙසු තං තං කථෙතබ්බාකාරං.
Saṅkhepavitthāragambhīruttānavicitrakathādīsūti saṅkhepo vitthāro gambhīratā uttānatā vicitrabhāvo neyyatthatā nītatthatāti evamādīsu dhammassa kathetabbappakāresu taṃ taṃ kathetabbākāraṃ.
ඉති-සද්දො ආදිඅත්ථො, පකාරත්ථො වා. තෙන –
Iti-saddo ādiattho, pakārattho vā. Tena –
‘‘ආදිම්හි සීලං දෙසෙය්ය, (දී. නි. අට්ඨ. 1.190; ම. නි. අට්ඨ. 1.291)
‘‘Ādimhi sīlaṃ deseyya, (dī. ni. aṭṭha. 1.190; ma. ni. aṭṭha. 1.291)
මජ්ඣෙ චිත්තං විනිද්දිසෙ;
Majjhe cittaṃ viniddise;
අන්තෙ පඤ්ඤා කථෙතබ්බා,
Ante paññā kathetabbā,
එසො ධම්මකථාවිධො’’ති. –
Eso dhammakathāvidho’’ti. –
එවං කථෙතබ්බාකාරං සඞ්ගණ්හාති.
Evaṃ kathetabbākāraṃ saṅgaṇhāti.
‘‘සිථිලං ධනිතඤ්ච දීඝරස්සං, ගරුකං ලහුකඤ්ච නිග්ගහීතං;
‘‘Sithilaṃ dhanitañca dīgharassaṃ, garukaṃ lahukañca niggahītaṃ;
සම්බන්ධං වවත්ථිතං විමුත්තං, දසධා බ්යඤ්ජනබුද්ධියා පභෙදො’’ති. (දී. නි. 1.190; ම. නි. අට්ඨ. 1.291; පරි. 485) –
Sambandhaṃ vavatthitaṃ vimuttaṃ, dasadhā byañjanabuddhiyā pabhedo’’ti. (dī. ni. 1.190; ma. ni. aṭṭha. 1.291; pari. 485) –
එවං වුත්තං දසවිධං බ්යඤ්ජනබුද්ධිං. අට්ඨුප්පත්තින්ති තස්ස තස්ස සුත්තස්ස ජාතකස්ස ච අට්ඨුප්පත්තිං. අනුසන්ධින්ති පච්ඡානුසන්ධිආදිඅනුසන්ධිං. පුබ්බාපරන්ති සම්බන්ධං. ඉදං පදං එවං වත්තබ්බං, ඉදං පුබ්බාපරං එවං ගහෙතබ්බන්ති.
Evaṃ vuttaṃ dasavidhaṃ byañjanabuddhiṃ. Aṭṭhuppattinti tassa tassa suttassa jātakassa ca aṭṭhuppattiṃ. Anusandhinti pacchānusandhiādianusandhiṃ. Pubbāparanti sambandhaṃ. Idaṃ padaṃ evaṃ vattabbaṃ, idaṃ pubbāparaṃ evaṃ gahetabbanti.
කුලසඞ්ගණ්හනපරිහාරන්ති ලාභුප්පාදනත්ථං කුලානං සඞ්ගණ්හනවිධිනො පරිහරණං තන්නියමිතං එකන්තිකං කුලසඞ්ගහණවිධිං.
Kulasaṅgaṇhanaparihāranti lābhuppādanatthaṃ kulānaṃ saṅgaṇhanavidhino pariharaṇaṃ tanniyamitaṃ ekantikaṃ kulasaṅgahaṇavidhiṃ.
චඞ්කමසුත්තවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Caṅkamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 5. චඞ්කමසුත්තං • 5. Caṅkamasuttaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්තනිකාය (අට්ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 5. චඞ්කමසුත්තවණ්ණනා • 5. Caṅkamasuttavaṇṇanā