Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੫. ਚਙ੍ਕਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
5. Caṅkamasuttavaṇṇanā
੯੯. ਮਹਾਪਞ੍ਞੇਸੂਤਿ વਿਪੁਲਪਞ੍ਞੇਸੁ। ਨਨ੍ਤਿ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤਤ੍ਥੇਰਂ। ਖਨ੍ਧਨ੍ਤਰਨ੍ਤਿ ਖਨ੍ਧવਿਭਾਗਂ, ਖਨ੍ਧਾਨਂ વਾ ਅਨ੍ਤਰਂ વਿਸੇਸੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਖਨ੍ਧਨ੍ਤਰੋ। ਏਸ ਨਯੋ ਸੇਸੇਸੁਪਿ। ਪਰਿਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਇਦ੍ਧਿવਿਧਾਧਿਗਮਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਪਰਿਕਮ੍ਮਞ੍ਚੇવ ਉਤ੍ਤਰਪਰਿਕਮ੍ਮਞ੍ਚ। ਆਨਿਸਂਸਨ੍ਤਿ ਇਦ੍ਧਾਨਿਸਂਸਞ੍ਚੇવ ਆਨਿਸਂਸਞ੍ਚ। ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਂ વਿਕੁਬ੍ਬਨਨ੍ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨવਿਧਾਨਞ੍ਚੇવ વਿਕੁਬ੍ਬਨવਿਧਾਨਞ੍ਚ। વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવਾਤਿ ‘‘ਪਥવਿਂ ਪਤ੍ਥਰਨ੍ਤੋ વਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ।
99.Mahāpaññesūti vipulapaññesu. Nanti sāriputtattheraṃ. Khandhantaranti khandhavibhāgaṃ, khandhānaṃ vā antaraṃ viseso atthīti khandhantaro. Esa nayo sesesupi. Parikammanti iddhividhādhigamassa pubbabhāgaparikammañceva uttaraparikammañca. Ānisaṃsanti iddhānisaṃsañceva ānisaṃsañca. Adhiṭṭhānaṃ vikubbananti adhiṭṭhānavidhānañceva vikubbanavidhānañca. Vuttanayenevāti ‘‘pathaviṃ pattharanto viyā’’tiādinā.
ਧੁਤਙ੍ਗਪਰਿਹਾਰਨ੍ਤਿ ਧੁਤਙ੍ਗਾਨਂ ਪਰਿਹਰਣવਿਧਿਂ। ਪਰਿਹਰਣਗ੍ਗਹਣੇਨੇવ ਸਮਾਦਾਨਂ ਸਿਦ੍ਧਂ ਹੋਤੀਤਿ ਤਂ ਨ ਗਹਿਤਂ। ਆਨਿਸਂਸਨ੍ਤਿ ਤਂਤਂਧੁਤਙ੍ਗਪਰਿਹਰਣੇ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਆਨਿਸਂਸਮੇવ। ਸਮੋਧਾਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ, ਏਤ੍ਤਕਾ ਸੇਨਾਸਨਪਟਿਸਂਯੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਪਚ੍ਚਯવਸੇਨ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਞ੍ਚ ਅਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤਾ। ਅਧਿਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਨવਿਧਿਂ। ਭੇਦਨ੍ਤਿ ਉਕ੍ਕਟ੍ਠਾਦਿਭੇਦਞ੍ਚੇવ ਭਿਨ੍ਨਾਕਾਰਞ੍ਚ।
Dhutaṅgaparihāranti dhutaṅgānaṃ pariharaṇavidhiṃ. Pariharaṇaggahaṇeneva samādānaṃ siddhaṃ hotīti taṃ na gahitaṃ. Ānisaṃsanti taṃtaṃdhutaṅgapariharaṇe daṭṭhabbaṃ ānisaṃsameva. Samodhānanti ‘‘ettakā piṇḍapātapaṭisaṃyuttā, ettakā senāsanapaṭisaṃyuttā’’ti paccayavasena aññamaññañca antogadhattā. Adhiṭṭhānanti adhiṭṭhānavidhiṃ. Bhedanti ukkaṭṭhādibhedañceva bhinnākārañca.
ਪਰਿਕਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ‘‘ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁ ਏવਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਏવਂ વਿਸੋਧੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਪਰਿਕਮ੍ਮવਿਧਾਨਂ। ਆਨਿਸਂਸਨ੍ਤਿ ਪਰੇਸਂ ਅਜ੍ਝਾਸਯਾਨੁਰੂਪਾਯਤਨਾਦਿਆਨਿਸਂਸਪਭੇਦਂ। ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਨ੍ਤਿ ਸਾਧਾਰਣਂ ਅਸਾਧਾਰਣਂ ਦੁવਿਧਂ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਂ। વਿਪਸ੍ਸਨਾਭਾવਨੁਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾ ਹਿ ਦਿਬ੍ਬਚਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਉਪਕ੍ਕਿਲੇਸਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
Parikammanti ‘‘dibbacakkhu evaṃ uppādetabbaṃ, evaṃ visodhetabba’’ntiādinā parikammavidhānaṃ. Ānisaṃsanti paresaṃ ajjhāsayānurūpāyatanādiānisaṃsapabhedaṃ. Upakkilesanti sādhāraṇaṃ asādhāraṇaṃ duvidhaṃ upakkilesaṃ. Vipassanābhāvanupakkilesā hi dibbacakkhussa upakkilesāti veditabbā.
ਸਙ੍ਖੇਪવਿਤ੍ਥਾਰਗਮ੍ਭੀਰੁਤ੍ਤਾਨવਿਚਿਤ੍ਰਕਥਾਦੀਸੂਤਿ ਸਙ੍ਖੇਪੋ વਿਤ੍ਥਾਰੋ ਗਮ੍ਭੀਰਤਾ ਉਤ੍ਤਾਨਤਾ વਿਚਿਤ੍ਰਭਾવੋ ਨੇਯ੍ਯਤ੍ਥਤਾ ਨੀਤਤ੍ਥਤਾਤਿ ਏવਮਾਦੀਸੁ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਥੇਤਬ੍ਬਪ੍ਪਕਾਰੇਸੁ ਤਂ ਤਂ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾਕਾਰਂ।
Saṅkhepavitthāragambhīruttānavicitrakathādīsūti saṅkhepo vitthāro gambhīratā uttānatā vicitrabhāvo neyyatthatā nītatthatāti evamādīsu dhammassa kathetabbappakāresu taṃ taṃ kathetabbākāraṃ.
ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਆਦਿਅਤ੍ਥੋ, ਪਕਾਰਤ੍ਥੋ વਾ। ਤੇਨ –
Iti-saddo ādiattho, pakārattho vā. Tena –
‘‘ਆਦਿਮ੍ਹਿ ਸੀਲਂ ਦੇਸੇਯ੍ਯ, (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧.੧੯੦; ਮ॰ ਨਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧.੨੯੧)
‘‘Ādimhi sīlaṃ deseyya, (dī. ni. aṭṭha. 1.190; ma. ni. aṭṭha. 1.291)
ਮਜ੍ਝੇ ਚਿਤ੍ਤਂ વਿਨਿਦ੍ਦਿਸੇ।
Majjhe cittaṃ viniddise;
ਅਨ੍ਤੇ ਪਞ੍ਞਾ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾ,
Ante paññā kathetabbā,
ਏਸੋ ਧਮ੍ਮਕਥਾવਿਧੋ’’ਤਿ॥ –
Eso dhammakathāvidho’’ti. –
ਏવਂ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾਕਾਰਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ।
Evaṃ kathetabbākāraṃ saṅgaṇhāti.
‘‘ਸਿਥਿਲਂ ਧਨਿਤਞ੍ਚ ਦੀਘਰਸ੍ਸਂ, ਗਰੁਕਂ ਲਹੁਕਞ੍ਚ ਨਿਗ੍ਗਹੀਤਂ।
‘‘Sithilaṃ dhanitañca dīgharassaṃ, garukaṃ lahukañca niggahītaṃ;
ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਂ વવਤ੍ਥਿਤਂ વਿਮੁਤ੍ਤਂ, ਦਸਧਾ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਬੁਦ੍ਧਿਯਾ ਪਭੇਦੋ’’ਤਿ॥ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ੧.੧੯੦; ਮ॰ ਨਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧.੨੯੧; ਪਰਿ॰ ੪੮੫) –
Sambandhaṃ vavatthitaṃ vimuttaṃ, dasadhā byañjanabuddhiyā pabhedo’’ti. (dī. ni. 1.190; ma. ni. aṭṭha. 1.291; pari. 485) –
ਏવਂ વੁਤ੍ਤਂ ਦਸવਿਧਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਬੁਦ੍ਧਿਂ। ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਸ ਤਸ੍ਸ ਸੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਜਾਤਕਸ੍ਸ ਚ ਅਟ੍ਠੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ। ਅਨੁਸਨ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਪਚ੍ਛਾਨੁਸਨ੍ਧਿਆਦਿਅਨੁਸਨ੍ਧਿਂ। ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਂ। ਇਦਂ ਪਦਂ ਏવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਇਦਂ ਪੁਬ੍ਬਾਪਰਂ ਏવਂ ਗਹੇਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ।
Evaṃ vuttaṃ dasavidhaṃ byañjanabuddhiṃ. Aṭṭhuppattinti tassa tassa suttassa jātakassa ca aṭṭhuppattiṃ. Anusandhinti pacchānusandhiādianusandhiṃ. Pubbāparanti sambandhaṃ. Idaṃ padaṃ evaṃ vattabbaṃ, idaṃ pubbāparaṃ evaṃ gahetabbanti.
ਕੁਲਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨਪਰਿਹਾਰਨ੍ਤਿ ਲਾਭੁਪ੍ਪਾਦਨਤ੍ਥਂ ਕੁਲਾਨਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨવਿਧਿਨੋ ਪਰਿਹਰਣਂ ਤਨ੍ਨਿਯਮਿਤਂ ਏਕਨ੍ਤਿਕਂ ਕੁਲਸਙ੍ਗਹਣવਿਧਿਂ।
Kulasaṅgaṇhanaparihāranti lābhuppādanatthaṃ kulānaṃ saṅgaṇhanavidhino pariharaṇaṃ tanniyamitaṃ ekantikaṃ kulasaṅgahaṇavidhiṃ.
ਚਙ੍ਕਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Caṅkamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੫. ਚਙ੍ਕਮਸੁਤ੍ਤਂ • 5. Caṅkamasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੫. ਚਙ੍ਕਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Caṅkamasuttavaṇṇanā