Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
चत्तारोनिस्सयादिकथा
Cattāronissayādikathā
१२८. तावदेवाति उपसम्पन्नसमनन्तरमेव। छाया मेतब्बाति एकपोरिसा वा द्विपोरिसा वाति छाया मेतब्बा। उतुप्पमाणं आचिक्खितब्बन्ति ‘‘वस्सानो हेमन्तो गिम्हो’’ति एवं उतुप्पमाणं आचिक्खितब्बं। एत्थ च उतुयेव उतुप्पमाणं। सचे वस्सानादयो अपरिपुण्णा होन्ति, यत्तकेहि दिवसेहि यस्स यो उतु अपरिपुण्णो, ते दिवसे सल्लक्खेत्वा सो दिवसभागो आचिक्खितब्बो। अथ वा ‘‘अयं नाम उतु, सो च खो परिपुण्णो वा अपरिपुण्णो वा’’ति एवं उतुप्पमाणं आचिक्खितब्बं। ‘‘पुब्बण्हो वा सायन्हो वा’’ति एवं दिवसभागो आचिक्खितब्बो। सङ्गीतीति इदमेव सब्बं एकतो कत्वा ‘‘त्वं किं लभसि, का ते छाया, किं उतुप्पमाणं, को दिवसभागो’’ति पुट्ठो ‘‘इदं नाम लभामि – वस्सं वा हेमन्तं वा गिम्हं वा, अयं मे छाया, इदं उतुप्पमाणं, अयं दिवसभागोति वदेय्यासी’’ति एवं आचिक्खितब्बं।
128.Tāvadevāti upasampannasamanantarameva. Chāyā metabbāti ekaporisā vā dviporisā vāti chāyā metabbā. Utuppamāṇaṃ ācikkhitabbanti ‘‘vassāno hemanto gimho’’ti evaṃ utuppamāṇaṃ ācikkhitabbaṃ. Ettha ca utuyeva utuppamāṇaṃ. Sace vassānādayo aparipuṇṇā honti, yattakehi divasehi yassa yo utu aparipuṇṇo, te divase sallakkhetvā so divasabhāgo ācikkhitabbo. Atha vā ‘‘ayaṃ nāma utu, so ca kho paripuṇṇo vā aparipuṇṇo vā’’ti evaṃ utuppamāṇaṃ ācikkhitabbaṃ. ‘‘Pubbaṇho vā sāyanho vā’’ti evaṃ divasabhāgo ācikkhitabbo. Saṅgītīti idameva sabbaṃ ekato katvā ‘‘tvaṃ kiṃ labhasi, kā te chāyā, kiṃ utuppamāṇaṃ, ko divasabhāgo’’ti puṭṭho ‘‘idaṃ nāma labhāmi – vassaṃ vā hemantaṃ vā gimhaṃ vā, ayaṃ me chāyā, idaṃ utuppamāṇaṃ, ayaṃ divasabhāgoti vadeyyāsī’’ti evaṃ ācikkhitabbaṃ.
१२९. ओहायाति छड्डेत्वा। दुतियं दातुन्ति उपसम्पदमाळकतो परिवेणं गच्छन्तस्स दुतियकं दातुं अनुजानामि, चत्तारि च अकरणीयानि आचिक्खितुन्ति अत्थो। पण्डुपलासोति पण्डुवण्णो पत्तो। बन्धना पवुत्तोति वण्टतो पतितो। अभब्बो हरितत्थायाति पुन हरितो भवितुं अभब्बो। पुथुसिलाति महासिला।
129.Ohāyāti chaḍḍetvā. Dutiyaṃ dātunti upasampadamāḷakato pariveṇaṃ gacchantassa dutiyakaṃ dātuṃ anujānāmi, cattāri ca akaraṇīyāni ācikkhitunti attho. Paṇḍupalāsoti paṇḍuvaṇṇo patto. Bandhanā pavuttoti vaṇṭato patito. Abhabbo haritatthāyāti puna harito bhavituṃ abhabbo. Puthusilāti mahāsilā.
१३०. अलब्भमानाय सामग्गिया अनापत्ति सम्भोगे संवासेति याव तस्स उक्खेपनीयकम्मकरणत्थाय सामग्गी न लब्भति, ताव तेन सद्धिं सम्भोगे च उपोसथपवारणादिकरणभेदे संवासे च अनापत्तीति। सेसं सब्बत्थ महाविभङ्गे वुत्तानुसारेन सुविञ्ञेय्यत्ता पाकटमेवाति।
130.Alabbhamānāya sāmaggiyā anāpatti sambhoge saṃvāseti yāva tassa ukkhepanīyakammakaraṇatthāya sāmaggī na labbhati, tāva tena saddhiṃ sambhoge ca uposathapavāraṇādikaraṇabhede saṃvāse ca anāpattīti. Sesaṃ sabbattha mahāvibhaṅge vuttānusārena suviññeyyattā pākaṭamevāti.
चत्तारोनिस्सयादिकथा निट्ठिता।
Cattāronissayādikathā niṭṭhitā.
समन्तपासादिकाय विनयसंवण्णनाय
Samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
द्वासत्ततिअधिकवत्थुसतपटिमण्डितस्स महाखन्धकस्स
Dvāsattatiadhikavatthusatapaṭimaṇḍitassa mahākhandhakassa
अत्थवण्णना निट्ठिता।
Atthavaṇṇanā niṭṭhitā.
महाखन्धकवण्णना निट्ठिता।
Mahākhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi
६४. चत्तारो निस्सया • 64. Cattāro nissayā
६५. चत्तारि अकरणीयानि • 65. Cattāri akaraṇīyāni
६६. आपत्तिया अदस्सने उक्खित्तकवत्थूनि • 66. Āpattiyā adassane ukkhittakavatthūni
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / चत्तारोनिस्सयादिकथावण्णना • Cattāronissayādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / चत्तारोनिस्सयादिकथावण्णना • Cattāronissayādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / चत्तारोनिस्सयादिकथावण्णना • Cattāronissayādikathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / ६४. चत्तारोनिस्सयादिकथा • 64. Cattāronissayādikathā