| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੬੪. ਚਤ੍ਤਾਰੋਨਿਸ੍ਸਯਾਦਿਕਥਾ
64. Cattāronissayādikathā
੧੨੮. ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਮਨਨ੍ਤਰਮੇવਾਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਹੁਤ੍વਾ ਸਮਨਨ੍ਤਰਮੇવ, ਨ ਕਾਲਨ੍ਤਰੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਏਕਪੋਰਿਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪੋਰਿਸਸਦ੍ਦੋ ਉਪਰਿ વਿਤ੍ਥਤੇ ਭੁਜਪਮਾਣੇ ਚ ਪੋਸਪਮਾਣੇ ਚ વਤ੍ਤਤਿ। ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਪਮਾਣਾ ਪੋਰਿਸਾ, ਪਮਾਣਤ੍ਥੇ ਣਪਚ੍ਚਯੋ। ਛਾਯਾਤਿ ਆਤਪਾਭਾવੋ। ਮੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਪਮੇਤਬ੍ਬਾ। ‘‘વਸ੍ਸਾਨੋ’’ਤਿਆਦਿ ‘‘ਉਤੁਪਮਾਣਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਚਿਕ੍ਖਣਾਕਾਰਦਸ੍ਸਨਂ। ਉਤੁਨੋ ਪਮਾਣਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਂ ਨਿવਾਰੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਏਤ੍ਥ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਅਰਤਿ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਉਤੁ , ਪਮਿਯਤਿ ਸਂવਚ੍ਛਰੋ ਪਰਿਚ੍ਛਿਜ੍ਜਿਯਤਿ ਅਨੇਨਾਤਿ ਪਮਾਣਂ। ਯਤ੍ਤਕੇਹਿ ਦਿવਸੇਹਿ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਯਸ੍ਸਾਤਿ ਦਿવਸਭਾਗਸ੍ਸ। ਯੋ ਉਤੁ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣੋ, ਤਸ੍ਸ ਉਤੁਨੋਤਿ ਪਾਠਸੇਸੋ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ। ‘‘ਉਤੁਪਮਾਣਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ, ਦਿવਸਭਾਗੋ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ ਪਦਾਨਂ ਅਪਰਮ੍ਪਿ ਅਤ੍ਥવਿਕਪ੍ਪਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਥ વਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਅਯਂ ਨਾਮ ਉਤੂਤਿ ਅਯਂ ਉਤੁ વਸ੍ਸਾਨੋ ਨਾਮਾਤਿ વਾ ਹੇਮਨ੍ਤੋ ਨਾਮਾਤਿ વਾ ਗਿਮ੍ਹੋ ਨਾਮਾਤਿ વਾ। ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਹੋਤਿ ਅਹਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬੋ ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਹੋ। ਤਤ੍ਥ ਪਚ੍ਛਿਮਨਯੋવ ਪਾਸਂਸਤਰੋ। ਕਸ੍ਮਾ? ਪੁਰਿਮਨਯੇ ਉਤੁਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇ ਦਿવਸਭਾਗਾਚਿਕ੍ਖਣਸ੍ਸ ਅਭਾવਾ, ਪਚ੍ਛਿਮਨਯੇ ਪਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ વਾ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਂ વਾ ਉਤੁਪਮਾਣਂ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਦਿવਸਭਾਗੋવ ‘‘ਪੁਬ੍ਬਨ੍ਹੋ’’ਤਿ વਾ ‘‘ਸਾਯਨ੍ਹੋ’’ਤਿ વਾ ਆਚਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬੋ। ਸਂਗੀਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸਂ ਏਕਤੋ ਕਤ੍વਾ ਗਾਯਿਤਬ੍ਬਾ ਕਥੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਸਂਗੀਤੀਤਿ વਚਨਤ੍ਥਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਇਦਮੇવ ਸਬ੍ਬਂ ਏਕਤੋ ਕਤ੍વਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਕਿਨ੍ਤਿ ਕਿਂ ਉਤੁਂ। ਇਦਂ ਨਾਮਾਤਿ ਇਦਂ ਨਾਮ ਉਤੁਂ। વਦੇਯ੍ਯਾਸੀਤਿ ਆਗਨ੍ਤੁਕਾਨਂ વੁਡ੍ਢਨવਕਭਾવਾਦਿਞਾਪਨਤ੍ਥਂ ਕਥੇਯ੍ਯਾਸਿ।
128.Upasampannasamanantaramevāti upasampanno hutvā samanantarameva, na kālantareti attho. Ekaporisāti ettha porisasaddo upari vitthate bhujapamāṇe ca posapamāṇe ca vattati. Purisassa pamāṇā porisā, pamāṇatthe ṇapaccayo. Chāyāti ātapābhāvo. Metabbāti pametabbā. ‘‘Vassāno’’tiādi ‘‘utupamāṇaṃ ācikkhitabba’’nti ettha ācikkhaṇākāradassanaṃ. Utuno pamāṇanti atthaṃ nivārento āha ‘‘ettha cā’’tiādi. Arati punappunaṃ gacchatīti utu, pamiyati saṃvaccharo paricchijjiyati anenāti pamāṇaṃ. Yattakehi divasehi aparipuṇṇoti sambandho. Yassāti divasabhāgassa. Yo utu aparipuṇṇo, tassa utunoti pāṭhaseso yojetabbo. ‘‘Utupamāṇaṃ ācikkhitabbaṃ, divasabhāgo ācikkhitabbo’’ti padānaṃ aparampi atthavikappaṃ dassento āha ‘‘atha vā’’tiādi. Tattha ayaṃ nāma utūti ayaṃ utu vassāno nāmāti vā hemanto nāmāti vā gimho nāmāti vā. Pubbanhoti ahassa pubbo pubbanho. Tattha pacchimanayova pāsaṃsataro. Kasmā? Purimanaye utuparipuṇṇe divasabhāgācikkhaṇassa abhāvā, pacchimanaye pana paripuṇṇaṃ vā aparipuṇṇaṃ vā utupamāṇaṃ ācikkhitabbaṃ. Upasampannadivasabhāgova ‘‘pubbanho’’ti vā ‘‘sāyanho’’ti vā ācikkhitabbo. Saṃgītīti ettha saṃ ekato katvā gāyitabbā kathetabbāti saṃgītīti vacanatthaṃ dassento āha ‘‘idameva sabbaṃ ekato katvā’’tiādi. Tattha kinti kiṃ utuṃ. Idaṃ nāmāti idaṃ nāma utuṃ. Vadeyyāsīti āgantukānaṃ vuḍḍhanavakabhāvādiñāpanatthaṃ katheyyāsi.
੧੨੯. ਦੁਤਿਯਨ੍ਤਿ ਸਹਾਯਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ વਾ ਸਾਮਣੇਰਂ વਾ ਪੁਰਿਸਂ વਾ। ਅਕਰਣੀਯਾਨੀਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਹਿ ਅਕਤ੍ਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਪਣ੍ਡੁਪਲਾਸੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਣ੍ਡੂਤਿ ਸੇਤਪੀਤਮਿਸ੍ਸੋ વਣ੍ਣੋ, ਪਲਾਸਸਦ੍ਦੋ ਪਣ੍ਣવਾਚਕੋ, ਨ ਹਰਿਤવਾਚਕੋ, ਨਾਪਿ ਕਿਂਸੁਕਦੁਮવਾਚਕੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਪਣ੍ਡੁવਣ੍ਣੋ ਪਣ੍ਣੋ’’ਤਿ। ਪਣ੍ਡੁਪਲਾਸੋਤਿ ਸਮਾਸੋਪਿ ਬ੍ਯਾਸੋਪਿ ਯੁਤ੍ਤੋਯੇવ। ਸਮਾਸਕਾਲੇ ਪਣ੍ਡੁ ਯਸ੍ਸਤ੍ਥੀਤਿ ਪਣ੍ਡੁ, ਸੋਯੇવ ਪਲਾਸੋ ਪਣ੍ਡੁਪਲਾਸੋਤਿ ਕਾਤਬ੍ਬੋ। ਪੁਪ੍ਫਫਲਾਦਿਂ ਬਨ੍ਧਤੀਤਿ ਬਨ੍ਧਨਨ੍ਤਿ વਚਨਤ੍ਥੇਨ ਬਨ੍ਧਨਸਦ੍ਦੋ વਣ੍ਟਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘વਣ੍ਟਤੋ’’ਤਿ। ਪੁਥੁਸਿਲਾਤਿ (ਮ॰ ਨਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੩.੬੦) ਏਤ੍ਥ ਪੁਥੁਸਦ੍ਦੋ ਮਹਨ੍ਤਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਮਹਾਸਿਲਾ’’ਤਿ।
129.Dutiyanti sahāyaṃ bhikkhuṃ vā sāmaṇeraṃ vā purisaṃ vā. Akaraṇīyānīti upasampannehi akattabbāni. Paṇḍupalāsoti ettha paṇḍūti setapītamisso vaṇṇo, palāsasaddo paṇṇavācako, na haritavācako, nāpi kiṃsukadumavācakoti dassento āha ‘‘paṇḍuvaṇṇo paṇṇo’’ti. Paṇḍupalāsoti samāsopi byāsopi yuttoyeva. Samāsakāle paṇḍu yassatthīti paṇḍu, soyeva palāso paṇḍupalāsoti kātabbo. Pupphaphalādiṃ bandhatīti bandhananti vacanatthena bandhanasaddo vaṇṭapariyāyoti āha ‘‘vaṇṭato’’ti. Puthusilāti (ma. ni. aṭṭha. 3.60) ettha puthusaddo mahantapariyāyoti āha ‘‘mahāsilā’’ti.
੧੩੦. ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਾਰਹਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ। ਸਾਮਗ੍ਗੀਤਿ ਸਙ੍ਘਸਾਮਗ੍ਗੀ। ਤੇਨਾਤਿ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਾਰਹੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ। ਸਮ੍ਭੋਗੇਤਿ ਆਮਿਸੇਨ ਚ ਧਮ੍ਮੇਨ ਚ ਸਮ੍ਭੋਗਹੇਤੁ। ਏਤ੍ਥ ਸਹਸੇਯ੍ਯਾਪਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ ਆਪਤ੍ਤਿਭਾવਤੋ। ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਨੁਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕਭਾવਤੋ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਅਲਜ੍ਜਿਲਕ੍ਖਣਾਭਾવਤੋ ਦੁਕ੍ਕਟੇਨ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ।
130.Tassāti ukkhepanīyakammārahassa bhikkhuno. Sāmaggīti saṅghasāmaggī. Tenāti ukkhepanīyakammārahena bhikkhunā. Sambhogeti āmisena ca dhammena ca sambhogahetu. Ettha sahaseyyāpi saṅgahitā āpattibhāvato. Anāpattīti anukkhittakabhāvato pācittiyāpattiyā anāpatti, alajjilakkhaṇābhāvato dukkaṭena anāpattīti daṭṭhabbaṃ.
ਇਤਿ ਸਮਨ੍ਤਪਾਸਾਦਿਕਾਯ વਿਨਯਸਂવਣ੍ਣਨਾਯ
Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
ਦ੍વਾਸਤ੍ਤਤਿਅਧਿਕવਤ੍ਥੁਸਤਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਸ੍ਸ ਮਹਾਖਨ੍ਧਕਸ੍ਸ
Dvāsattatiadhikavatthusatapaṭimaṇḍitassa mahākhandhakassa
ਅਤ੍ਥવਣ੍ਣਨਾਯ ਯੋਜਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ।
Atthavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi
੬੪. ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਨਿਸ੍ਸਯਾ • 64. Cattāro nissayā
੬੫. ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਕਰਣੀਯਾਨਿ • 65. Cattāri akaraṇīyāni
੬੬. ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਕવਤ੍ਥੂਨਿ • 66. Āpattiyā adassane ukkhittakavatthūni
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਚਤ੍ਤਾਰੋਨਿਸ੍ਸਯਾਦਿਕਥਾ • Cattāronissayādikathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਚਤ੍ਤਾਰੋਨਿਸ੍ਸਯਾਦਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Cattāronissayādikathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਚਤ੍ਤਾਰੋਨਿਸ੍ਸਯਾਦਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Cattāronissayādikathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਚਤ੍ਤਾਰੋਨਿਸ੍ਸਯਾਦਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Cattāronissayādikathāvaṇṇanā
