| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဓမ္မသင္ဂဏီ-အနုဋီကာ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
စတုဗ္ဗိဓာဒိရူပသင္ဂဟဝဏ္ဏနာ
Catubbidhādirūpasaṅgahavaṇṇanā
၅၈၆. စိတ္တတော ဧဝ သမုဋ္ဌာတီတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနန္တိ ဣမမေဝ အတ္ထံ ဂဟေတ္ဝာ ‘‘ဝိညတ္တိဒုကာဒီဟိ သမာနဂတိကော စိတ္တသမုဋ္ဌာနဒုကော’’တိ ဝုတ္တံ ။ ဝိနိဝတ္တိတေ ဟိ သာမညေ ယံ ရူပံ ဇနကပစ္စယေသု စိတ္တတော သမုဋ္ဌာတိ, တံ စိတ္တတော ဧဝ သမုဋ္ဌာတီတိ။ ဝိညတ္တိဒုကာဒီဟီတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန စိတ္တသဟဘုစိတ္တာနုပရိဝတ္တိဒုကေ သင္ဂဏ္ဟာတိ။ လဗ္ဘမာနောတိ ယံ တံ ရူပံ ဥပာဒာ, တံ အတ္ထိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ, အတ္ထိ န စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ။ ယံ တံ ရူပံ နုပာဒာ, တံ အတ္ထိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနံ, အတ္ထိ န စိတ္တသမုဋ္ဌာနန္တိ ဧဝံ လဗ္ဘမာနော။ သနိဒသ္သနဒုကာဒီနန္တိ အာဒိ-သဒ္ဒေန သပ္ပဋိဃမဟာဘူတဒုကာဒယော သင္ဂဏ္ဟာတိ။ တေနာတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဒုကေန။ တသ္သာတိ စိတ္တသမုဋ္ဌာနဒုကသ္သေဝ။ အညေ ပနာတိ ဝိညတ္တိစိတ္တသမုဋ္ဌာနစိတ္တသဟဘုစိတ္တာနုပရိဝတ္တိဒုကေဟိ အညေပိ ပကိဏ္ဏကဒုကာ။
586. Cittato eva samuṭṭhātīti cittasamuṭṭhānanti imameva atthaṃ gahetvā ‘‘viññattidukādīhi samānagatiko cittasamuṭṭhānaduko’’ti vuttaṃ . Vinivattite hi sāmaññe yaṃ rūpaṃ janakapaccayesu cittato samuṭṭhāti, taṃ cittato eva samuṭṭhātīti. Viññattidukādīhīti ādi-saddena cittasahabhucittānuparivattiduke saṅgaṇhāti. Labbhamānoti yaṃ taṃ rūpaṃ upādā, taṃ atthi cittasamuṭṭhānaṃ, atthi na cittasamuṭṭhānaṃ. Yaṃ taṃ rūpaṃ nupādā, taṃ atthi cittasamuṭṭhānaṃ, atthi na cittasamuṭṭhānanti evaṃ labbhamāno. Sanidassanadukādīnanti ādi-saddena sappaṭighamahābhūtadukādayo saṅgaṇhāti. Tenāti cittasamuṭṭhānadukena. Tassāti cittasamuṭṭhānadukasseva. Aññe panāti viññatticittasamuṭṭhānacittasahabhucittānuparivattidukehi aññepi pakiṇṇakadukā.
သဒ္ဒာယတနသ္သ ဧကန္တတော အနုပာဒိန္နတ္တာ ‘‘သောတသမ္ဖသ္သာရမ္မဏဒုကာဒယော ဝဇ္ဇေတ္ဝာ’’တိ ဝုတ္တံ။ စတုက္ကာ လဗ္ဘန္တီတိ ယံ တံ ရူပံ ဥပာဒိန္နံ, တံ အတ္ထိ စက္ခုသမ္ဖသ္သသ္သ အာရမ္မဏံ, အတ္ထိ စက္ခုသမ္ဖသ္သသ္သ နာရမ္မဏံ။ ယံ တံ ရူပံ အနုပာဒိန္နံ, တံ အတ္ထိ စက္ခုသမ္ဖသ္သသ္သ အာရမ္မဏံ, အတ္ထိ စက္ခုသမ္ဖသ္သသ္သ နာရမ္မဏန္တိ ဧဝမာဒယော သဗ္ဗာရမ္မဏဗာဟိရာယတနာဒိလဗ္ဘမာနဒုကေဟိ ယောဇနာယံ စတုက္ကာ လဗ္ဘန္တီတိ သမ္ဗန္ဓော။ အဝသေသေဟီတိ အာရမ္မဏဗာဟိရာယတနရူပဓာတုဒုကာဒိတော လဗ္ဘမာနဒုကေဟီတိ ဝုတ္တဒုကရာသိတော အဝသေသေဟိ။ တေသန္တိ ဥပာဒိန္နဥပာဒိန္နုပာဒာနိယစိတ္တသမုဋ္ဌာနဒုကာနံ။ အညေသန္တိ ဥပာဒိန္နဒုကာဒိတော အညေသံ ဥပာဒာဒုကာဒီနံ။ ဝတ္ထုဒုကာဒီဟီတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန စက္ခာယတနဒုကာဒယော သင္ဂဏ္ဟာတိ။ ဧတ္ထာပိ အဝသေသေဟိ တေသံ အညေသဉ္စ ယောဇနာယ စတုက္ကာ န လဗ္ဘန္တီတိ သမ္ဗန္ဓော။
Saddāyatanassa ekantato anupādinnattā ‘‘sotasamphassārammaṇadukādayo vajjetvā’’ti vuttaṃ. Catukkā labbhantīti yaṃ taṃ rūpaṃ upādinnaṃ, taṃ atthi cakkhusamphassassa ārammaṇaṃ, atthi cakkhusamphassassa nārammaṇaṃ. Yaṃ taṃ rūpaṃ anupādinnaṃ, taṃ atthi cakkhusamphassassa ārammaṇaṃ, atthi cakkhusamphassassa nārammaṇanti evamādayo sabbārammaṇabāhirāyatanādilabbhamānadukehi yojanāyaṃ catukkā labbhantīti sambandho. Avasesehīti ārammaṇabāhirāyatanarūpadhātudukādito labbhamānadukehīti vuttadukarāsito avasesehi. Tesanti upādinnaupādinnupādāniyacittasamuṭṭhānadukānaṃ. Aññesanti upādinnadukādito aññesaṃ upādādukādīnaṃ. Vatthudukādīhīti ādi-saddena cakkhāyatanadukādayo saṅgaṇhāti. Etthāpi avasesehi tesaṃ aññesañca yojanāya catukkā na labbhantīti sambandho.
စတုဗ္ဗိဓာဒိရူပသင္ဂဟဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Catubbidhādirūpasaṅgahavaṇṇanā niṭṭhitā.
ဥဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Uddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ဓမ္မသင္ဂဏီပာဠိ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / မာတိကာ • Mātikā
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / အဘိဓမ္မပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ဓမ္မသင္ဂဏိ-အဋ္ဌကထာ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / စတုဗ္ဗိဓာဒိရူပသင္ဂဟာ • Catubbidhādirūpasaṅgahā
ဋီကာ • Tīkā / အဘိဓမ္မပိဋက (ဋီကာ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ဓမ္မသင္ဂဏီ-မူလဋီကာ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / စတုဗ္ဗိဓာဒိရူပသင္ဂဟဝဏ္ဏနာ • Catubbidhādirūpasaṅgahavaṇṇanā
