Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៩. ចតុចក្កសុត្តវណ្ណនា
9. Catucakkasuttavaṇṇanā
២៩. ឥរិយា វុច្ចតិ កាយេន កត្តព្ពកិរិយា, តស្សា បវត្តិដ្ឋានភាវតោ ឥរិយាបថោ, គមនាទិ។ តំ អបរាបរប្បវត្តិយា ចក្កំ។ តេនាហ ‘‘ចតុចក្កន្តិ ចតុឥរិយាបថ’’ន្តិ។ នវទ្វារន្តិ ករជកាយោ អធិប្បេតោ។ សោ ច កេសាទិអសុចិបរិបូរោតិ អាហ ‘‘បុណ្ណន្តិ អសុចិបូរ’’ន្តិ។ តណ្ហាយ សំយុត្តន្តិ តណ្ហាសហិតំ។ តេន ន កេវលំ សភាវតោ ឯវ, អថ ខោ និស្សិតធម្មោ ច អសុចិំ ទស្សេតិ។ មាតុកុច្ឆិសង្ខាតេ អសុចិបង្កេ ជាតត្តា បង្កជាតំ, កេសាទិអសុចិបង្កជាតត្តា ច បង្កជាតំ។ យាត្រាតិ អបគមោ។ តេន សភាវតោ និស្សិតធម្មតោ ច អសុចិសភាវតោ កាយតោ កថំ អបគមោ សិយាតិ បុច្ឆតិ។ តេនាហ ‘‘ឯតស្សា’’តិអាទិ។
29. Iriyā vuccati kāyena kattabbakiriyā, tassā pavattiṭṭhānabhāvato iriyāpatho, gamanādi. Taṃ aparāparappavattiyā cakkaṃ. Tenāha ‘‘catucakkanti catuiriyāpatha’’nti. Navadvāranti karajakāyo adhippeto. So ca kesādiasuciparipūroti āha ‘‘puṇṇanti asucipūra’’nti. Taṇhāya saṃyuttanti taṇhāsahitaṃ. Tena na kevalaṃ sabhāvato eva, atha kho nissitadhammo ca asuciṃ dasseti. Mātukucchisaṅkhāte asucipaṅke jātattā paṅkajātaṃ, kesādiasucipaṅkajātattā ca paṅkajātaṃ. Yātrāti apagamo. Tena sabhāvato nissitadhammato ca asucisabhāvato kāyato kathaṃ apagamo siyāti pucchati. Tenāha ‘‘etassā’’tiādi.
នហនដ្ឋេន ពន្ធនដ្ឋេន នទ្ធីតិ ឧបនាហោ ឥធាធិប្បេតោតិ អាហ ‘‘នទ្ធិន្តិ ឧបនាហ’’ន្តិ។ សោ បន ឥតោ បុព្ពកាលេ កោធោតិ អាហ ‘‘បុព្ពកាលេ’’តិអាទិ ។ បាឡិនិទ្ទិដ្ឋេតិ ឧបនាហឥច្ចាទិកេ ឥធ បាឡិយំ និទ្ទិដ្ឋេ កិលេសេ ឋបេត្វា អវសេសា ទិដ្ឋិវិចិកិច្ឆាទយោ សត្ត កិលេសា ទុម្មោចយតាយ វរត្តា វិយាតិ វរត្តាតិ វេទិតព្ពា។ អារម្មណគ្គហណសភាវតោ ឯកោ ឯវេស ធម្មោ, បវត្តិ-អាការភេទេន បន ឥច្ឆនដ្ឋេន បត្ថនដ្ឋេន ឥច្ឆា, លុព្ភនដ្ឋេន គិជ្ឈនដ្ឋេន លោភោតិ វុត្តោ។ បឋមុប្បត្តិកាតិ ឯកស្មិំ អារម្មណេ, វារេ វា បឋមំ ឧប្បន្នា។ អបរាបរុប្បត្តិកោតិ បុនប្បុនំ ឧប្បជ្ជមានកោ។ អលទ្ធបត្ថនា អប្បដិលទ្ធវត្ថុម្ហិ អាសត្តិ លោភោ។ ឧប្បាដេត្វាតិ សសន្តានតោ ឧទ្ធរិត្វា។
Nahanaṭṭhena bandhanaṭṭhena naddhīti upanāho idhādhippetoti āha ‘‘naddhinti upanāha’’nti. So pana ito pubbakāle kodhoti āha ‘‘pubbakāle’’tiādi . Pāḷiniddiṭṭheti upanāhaiccādike idha pāḷiyaṃ niddiṭṭhe kilese ṭhapetvā avasesā diṭṭhivicikicchādayo satta kilesā dummocayatāya varattā viyāti varattāti veditabbā. Ārammaṇaggahaṇasabhāvato eko evesa dhammo, pavatti-ākārabhedena pana icchanaṭṭhena patthanaṭṭhena icchā, lubbhanaṭṭhena gijjhanaṭṭhena lobhoti vutto. Paṭhamuppattikāti ekasmiṃ ārammaṇe, vāre vā paṭhamaṃ uppannā. Aparāparuppattikoti punappunaṃ uppajjamānako. Aladdhapatthanā appaṭiladdhavatthumhi āsatti lobho. Uppāṭetvāti sasantānato uddharitvā.
ចតុចក្កសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Catucakkasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៩. ចតុចក្កសុត្តំ • 9. Catucakkasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៩. ចតុចក្កសុត្តវណ្ណនា • 9. Catucakkasuttavaṇṇanā