| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೯. ಚತುಚಕ್ಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
9. Catucakkasuttavaṇṇanā
೨೯. ನವಮೇ ಚತುಚಕ್ಕನ್ತಿ ಚತುಇರಿಯಾಪಥಂ। ಇರಿಯಾಪಥೋ ಹಿ ಇಧ ಚಕ್ಕನ್ತಿ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ। ನವದ್ವಾರನ್ತಿ ನವಹಿ ವಣಮುಖೇಹಿ ನವದ್ವಾರಂ। ಪುಣ್ಣನ್ತಿ ಅಸುಚಿಪೂರಂ। ಲೋಭೇನ ಸಂಯುತನ್ತಿ ತಣ್ಹಾಯ ಸಂಯುತ್ತಂ। ಕಥಂ ಯಾತ್ರಾ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಏತಸ್ಸ ಏವರೂಪಸ್ಸ ಸರೀರಸ್ಸ ಕಥಂ ನಿಗ್ಗಮನಂ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ಕಥಂ ಮುತ್ತಿ ಪರಿಮುತ್ತಿ ಸಮತಿಕ್ಕಮೋ ಭವಿಸ್ಸತೀತಿ ಪುಚ್ಛತಿ। ನದ್ಧಿನ್ತಿ ಉಪನಾಹಂ, ಪುಬ್ಬಕಾಲೇ ಕೋಧೋ, ಅಪರಕಾಲೇ ಉಪನಾಹೋತಿ ಏವಂ ಪವತ್ತಂ ಬಲವಕೋಧನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ವರತ್ತನ್ತಿ ‘‘ಛೇತ್ವಾ ನದ್ಧಿ ವರತ್ತಞ್ಚ, ಸನ್ದಾನಂ ಸಹನುಕ್ಕಮ’’ನ್ತಿ ಗಾಥಾಯ (ಧ॰ ಪ॰ ೩೯೮; ಸು॰ ನಿ॰ ೬೨೭) ತಣ್ಹಾ ವರತ್ತಾ, ದಿಟ್ಠಿ ಸನ್ದಾನಂ ನಾಮ ಜಾತಂ। ಇಧ ಪನ ಪಾಳಿನಿದ್ದಿಟ್ಠೇ ಕಿಲೇಸೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಾ ‘‘ವರತ್ತಾ’’ತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ, ಇತಿ ಕಿಲೇಸವರತ್ತಞ್ಚ ಛೇತ್ವಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇಚ್ಛಾ ಲೋಭನ್ತಿ ಏಕೋಯೇವ ಧಮ್ಮೋ ಇಚ್ಛನಟ್ಠೇನ ಇಚ್ಛಾ, ಲುಬ್ಭನಟ್ಠೇನ ಲೋಭೋತಿ ವುತ್ತೋ। ಪಠಮುಪ್ಪತ್ತಿಕಾ ವಾ ದುಬ್ಬಲಾ ಇಚ್ಛಾ, ಅಪರಾಪರುಪ್ಪತ್ತಿಕೋ ಬಲವಾ ಲೋಭೋ। ಅಲದ್ಧಪತ್ಥನಾ ವಾ ಇಚ್ಛಾ, ಪಟಿಲದ್ಧವತ್ಥುಮ್ಹಿ ಲೋಭೋ। ಸಮೂಲಂ ತಣ್ಹನ್ತಿ ಅವಿಜ್ಜಾಮೂಲೇನ ಸಮೂಲಕಂ ತಣ್ಹಂ। ಅಬ್ಬುಯ್ಹಾತಿ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗೇನ ಉಪ್ಪಾಟೇತ್ವಾ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ। ನವಮಂ।
29. Navame catucakkanti catuiriyāpathaṃ. Iriyāpatho hi idha cakkanti adhippeto. Navadvāranti navahi vaṇamukhehi navadvāraṃ. Puṇṇanti asucipūraṃ. Lobhena saṃyutanti taṇhāya saṃyuttaṃ. Kathaṃ yātrā bhavissatīti etassa evarūpassa sarīrassa kathaṃ niggamanaṃ bhavissati, kathaṃ mutti parimutti samatikkamo bhavissatīti pucchati. Naddhinti upanāhaṃ, pubbakāle kodho, aparakāle upanāhoti evaṃ pavattaṃ balavakodhanti attho. Varattanti ‘‘chetvā naddhi varattañca, sandānaṃ sahanukkama’’nti gāthāya (dha. pa. 398; su. ni. 627) taṇhā varattā, diṭṭhi sandānaṃ nāma jātaṃ. Idha pana pāḷiniddiṭṭhe kilese ṭhapetvā avasesā ‘‘varattā’’ti veditabbā, iti kilesavarattañca chetvāti attho. Icchā lobhanti ekoyeva dhammo icchanaṭṭhena icchā, lubbhanaṭṭhena lobhoti vutto. Paṭhamuppattikā vā dubbalā icchā, aparāparuppattiko balavā lobho. Aladdhapatthanā vā icchā, paṭiladdhavatthumhi lobho. Samūlaṃ taṇhanti avijjāmūlena samūlakaṃ taṇhaṃ. Abbuyhāti aggamaggena uppāṭetvā. Sesaṃ uttānamevāti. Navamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೯. ಚತುಚಕ್ಕಸುತ್ತಂ • 9. Catucakkasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೯. ಚತುಚಕ್ಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Catucakkasuttavaṇṇanā
