Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
೯. ಚತುಚಕ್ಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
9. Catucakkasuttavaṇṇanā
೨೯. ಇರಿಯಾ ವುಚ್ಚತಿ ಕಾಯೇನ ಕತ್ತಬ್ಬಕಿರಿಯಾ, ತಸ್ಸಾ ಪವತ್ತಿಟ್ಠಾನಭಾವತೋ ಇರಿಯಾಪಥೋ, ಗಮನಾದಿ। ತಂ ಅಪರಾಪರಪ್ಪವತ್ತಿಯಾ ಚಕ್ಕಂ। ತೇನಾಹ ‘‘ಚತುಚಕ್ಕನ್ತಿ ಚತುಇರಿಯಾಪಥ’’ನ್ತಿ। ನವದ್ವಾರನ್ತಿ ಕರಜಕಾಯೋ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ। ಸೋ ಚ ಕೇಸಾದಿಅಸುಚಿಪರಿಪೂರೋತಿ ಆಹ ‘‘ಪುಣ್ಣನ್ತಿ ಅಸುಚಿಪೂರ’’ನ್ತಿ। ತಣ್ಹಾಯ ಸಂಯುತ್ತನ್ತಿ ತಣ್ಹಾಸಹಿತಂ। ತೇನ ನ ಕೇವಲಂ ಸಭಾವತೋ ಏವ, ಅಥ ಖೋ ನಿಸ್ಸಿತಧಮ್ಮೋ ಚ ಅಸುಚಿಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಮಾತುಕುಚ್ಛಿಸಙ್ಖಾತೇ ಅಸುಚಿಪಙ್ಕೇ ಜಾತತ್ತಾ ಪಙ್ಕಜಾತಂ, ಕೇಸಾದಿಅಸುಚಿಪಙ್ಕಜಾತತ್ತಾ ಚ ಪಙ್ಕಜಾತಂ। ಯಾತ್ರಾತಿ ಅಪಗಮೋ। ತೇನ ಸಭಾವತೋ ನಿಸ್ಸಿತಧಮ್ಮತೋ ಚ ಅಸುಚಿಸಭಾವತೋ ಕಾಯತೋ ಕಥಂ ಅಪಗಮೋ ಸಿಯಾತಿ ಪುಚ್ಛತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಏತಸ್ಸಾ’’ತಿಆದಿ।
29. Iriyā vuccati kāyena kattabbakiriyā, tassā pavattiṭṭhānabhāvato iriyāpatho, gamanādi. Taṃ aparāparappavattiyā cakkaṃ. Tenāha ‘‘catucakkanti catuiriyāpatha’’nti. Navadvāranti karajakāyo adhippeto. So ca kesādiasuciparipūroti āha ‘‘puṇṇanti asucipūra’’nti. Taṇhāya saṃyuttanti taṇhāsahitaṃ. Tena na kevalaṃ sabhāvato eva, atha kho nissitadhammo ca asuciṃ dasseti. Mātukucchisaṅkhāte asucipaṅke jātattā paṅkajātaṃ, kesādiasucipaṅkajātattā ca paṅkajātaṃ. Yātrāti apagamo. Tena sabhāvato nissitadhammato ca asucisabhāvato kāyato kathaṃ apagamo siyāti pucchati. Tenāha ‘‘etassā’’tiādi.
ನಹನಟ್ಠೇನ ಬನ್ಧನಟ್ಠೇನ ನದ್ಧೀತಿ ಉಪನಾಹೋ ಇಧಾಧಿಪ್ಪೇತೋತಿ ಆಹ ‘‘ನದ್ಧಿನ್ತಿ ಉಪನಾಹ’’ನ್ತಿ। ಸೋ ಪನ ಇತೋ ಪುಬ್ಬಕಾಲೇ ಕೋಧೋತಿ ಆಹ ‘‘ಪುಬ್ಬಕಾಲೇ’’ತಿಆದಿ । ಪಾಳಿನಿದ್ದಿಟ್ಠೇತಿ ಉಪನಾಹಇಚ್ಚಾದಿಕೇ ಇಧ ಪಾಳಿಯಂ ನಿದ್ದಿಟ್ಠೇ ಕಿಲೇಸೇ ಠಪೇತ್ವಾ ಅವಸೇಸಾ ದಿಟ್ಠಿವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾದಯೋ ಸತ್ತ ಕಿಲೇಸಾ ದುಮ್ಮೋಚಯತಾಯ ವರತ್ತಾ ವಿಯಾತಿ ವರತ್ತಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಆರಮ್ಮಣಗ್ಗಹಣಸಭಾವತೋ ಏಕೋ ಏವೇಸ ಧಮ್ಮೋ, ಪವತ್ತಿ-ಆಕಾರಭೇದೇನ ಪನ ಇಚ್ಛನಟ್ಠೇನ ಪತ್ಥನಟ್ಠೇನ ಇಚ್ಛಾ, ಲುಬ್ಭನಟ್ಠೇನ ಗಿಜ್ಝನಟ್ಠೇನ ಲೋಭೋತಿ ವುತ್ತೋ। ಪಠಮುಪ್ಪತ್ತಿಕಾತಿ ಏಕಸ್ಮಿಂ ಆರಮ್ಮಣೇ, ವಾರೇ ವಾ ಪಠಮಂ ಉಪ್ಪನ್ನಾ। ಅಪರಾಪರುಪ್ಪತ್ತಿಕೋತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜಮಾನಕೋ। ಅಲದ್ಧಪತ್ಥನಾ ಅಪ್ಪಟಿಲದ್ಧವತ್ಥುಮ್ಹಿ ಆಸತ್ತಿ ಲೋಭೋ। ಉಪ್ಪಾಟೇತ್ವಾತಿ ಸಸನ್ತಾನತೋ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ।
Nahanaṭṭhena bandhanaṭṭhena naddhīti upanāho idhādhippetoti āha ‘‘naddhinti upanāha’’nti. So pana ito pubbakāle kodhoti āha ‘‘pubbakāle’’tiādi . Pāḷiniddiṭṭheti upanāhaiccādike idha pāḷiyaṃ niddiṭṭhe kilese ṭhapetvā avasesā diṭṭhivicikicchādayo satta kilesā dummocayatāya varattā viyāti varattāti veditabbā. Ārammaṇaggahaṇasabhāvato eko evesa dhammo, pavatti-ākārabhedena pana icchanaṭṭhena patthanaṭṭhena icchā, lubbhanaṭṭhena gijjhanaṭṭhena lobhoti vutto. Paṭhamuppattikāti ekasmiṃ ārammaṇe, vāre vā paṭhamaṃ uppannā. Aparāparuppattikoti punappunaṃ uppajjamānako. Aladdhapatthanā appaṭiladdhavatthumhi āsatti lobho. Uppāṭetvāti sasantānato uddharitvā.
ಚತುಚಕ್ಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Catucakkasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೯. ಚತುಚಕ್ಕಸುತ್ತಂ • 9. Catucakkasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೯. ಚತುಚಕ್ಕಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Catucakkasuttavaṇṇanā