| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
9. චතුචක්‌කසුත්‌තවණ්‌ණනා
9. Catucakkasuttavaṇṇanā
29. නවමෙ චතුචක්‌කන්‌ති චතුඉරියාපථං. ඉරියාපථො හි ඉධ චක්‌කන්‌ති අධිප්‌පෙතො. නවද්‌වාරන්‌ති නවහි වණමුඛෙහි නවද්‌වාරං. පුණ්‌ණන්‌ති අසුචිපූරං. ලොභෙන සංයුතන්‌ති තණ්‌හාය සංයුත්‌තං. කථං යාත්‍රා භවිස්‌සතීති එතස්‌ස එවරූපස්‌ස සරීරස්‌ස කථං නිග්‌ගමනං භවිස්‌සති, කථං මුත්‌ති පරිමුත්‌ති සමතික්‌කමො භවිස්‌සතීති පුච්‌ඡති. නද්‌ධින්‌ති උපනාහං, පුබ්‌බකාලෙ කොධො, අපරකාලෙ උපනාහොති එවං පවත්‌තං බලවකොධන්‌ති අත්‌ථො. වරත්‌තන්‌ති ‘‘ඡෙත්‌වා නද්‌ධි වරත්‌තඤ්‌ච, සන්‌දානං සහනුක්‌කම’’න්‌ති ගාථාය (ධ. ප. 398; සු. නි. 627) තණ්‌හා වරත්‌තා, දිට්‌ඨි සන්‌දානං නාම ජාතං. ඉධ පන පාළිනිද්‌දිට්‌ඨෙ කිලෙසෙ ඨපෙත්‌වා අවසෙසා ‘‘වරත්‌තා’’ති වෙදිතබ්‌බා, ඉති කිලෙසවරත්‌තඤ්‌ච ඡෙත්‌වාති අත්‌ථො. ඉච්‌ඡා ලොභන්‌ති එකොයෙව ධම්‌මො ඉච්‌ඡනට්‌ඨෙන ඉච්‌ඡා, ලුබ්‌භනට්‌ඨෙන ලොභොති වුත්‌තො. පඨමුප්‌පත්‌තිකා වා දුබ්‌බලා ඉච්‌ඡා, අපරාපරුප්‌පත්‌තිකො බලවා ලොභො. අලද්‌ධපත්‌ථනා වා ඉච්‌ඡා, පටිලද්‌ධවත්‌ථුම්‌හි ලොභො. සමූලං තණ්‌හන්‌ති අවිජ්‌ජාමූලෙන සමූලකං තණ්‌හං. අබ්‌බුය්‌හාති අග්‌ගමග්‌ගෙන උප්‌පාටෙත්‌වා. සෙසං උත්‌තානමෙවාති. නවමං.
29. Navame catucakkanti catuiriyāpathaṃ. Iriyāpatho hi idha cakkanti adhippeto. Navadvāranti navahi vaṇamukhehi navadvāraṃ. Puṇṇanti asucipūraṃ. Lobhena saṃyutanti taṇhāya saṃyuttaṃ. Kathaṃ yātrā bhavissatīti etassa evarūpassa sarīrassa kathaṃ niggamanaṃ bhavissati, kathaṃ mutti parimutti samatikkamo bhavissatīti pucchati. Naddhinti upanāhaṃ, pubbakāle kodho, aparakāle upanāhoti evaṃ pavattaṃ balavakodhanti attho. Varattanti ‘‘chetvā naddhi varattañca, sandānaṃ sahanukkama’’nti gāthāya (dha. pa. 398; su. ni. 627) taṇhā varattā, diṭṭhi sandānaṃ nāma jātaṃ. Idha pana pāḷiniddiṭṭhe kilese ṭhapetvā avasesā ‘‘varattā’’ti veditabbā, iti kilesavarattañca chetvāti attho. Icchā lobhanti ekoyeva dhammo icchanaṭṭhena icchā, lubbhanaṭṭhena lobhoti vutto. Paṭhamuppattikā vā dubbalā icchā, aparāparuppattiko balavā lobho. Aladdhapatthanā vā icchā, paṭiladdhavatthumhi lobho. Samūlaṃ taṇhanti avijjāmūlena samūlakaṃ taṇhaṃ. Abbuyhāti aggamaggena uppāṭetvā. Sesaṃ uttānamevāti. Navamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 9. චතුචක්‌කසුත්‌තං • 9. Catucakkasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 9. චතුචක්‌කසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Catucakkasuttavaṇṇanā
