Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ธมฺมสงฺคณิ-อฎฺฐกถา • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā |
จตุกฺกนิเทฺทสวณฺณนา
Catukkaniddesavaṇṇanā
๙๖๖. จตุพฺพิธสงฺคหาวสาเน ทิฎฺฐาทีนํ ปจฺฉิมปทสฺส เภทาภาเวน อาทิโต ปฎฺฐาย ปุจฺฉํ อกตฺวาว รูปายตนํ ทิฎฺฐํ สทฺทายตนํ สุตนฺติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ รูปายตนํ จกฺขุนา โอโลเกตฺวา ทกฺขิตุํ สกฺกาติ ‘ทิฎฺฐํ’ นาม ชาตํฯ สทฺทายตนํ โสเตน สุตฺวา ชานิตุํ สกฺกาติ ‘สุตํ’ นาม ชาตํฯ คนฺธายตนาทิตฺตยํ ฆานชิวฺหากาเยหิ ปตฺวา คเหตพฺพโต มุนิตฺวา ชานิตพฺพเฎฺฐน มุตํ นาม ชาตํฯ ผุสิตฺวา วิญฺญาณุปฺปตฺติการณโต ‘มุตํ’ นามาติปิ วุตฺตํฯ สพฺพเมว ปน รูปํ มโนวิญฺญาเณน ชานิตพฺพนฺติ มนสา วิญฺญาตํ นาม ชาตํฯ
966. Catubbidhasaṅgahāvasāne diṭṭhādīnaṃ pacchimapadassa bhedābhāvena ādito paṭṭhāya pucchaṃ akatvāva rūpāyatanaṃ diṭṭhaṃ saddāyatanaṃ sutantiādi vuttaṃ. Tattha rūpāyatanaṃ cakkhunā oloketvā dakkhituṃ sakkāti ‘diṭṭhaṃ’ nāma jātaṃ. Saddāyatanaṃ sotena sutvā jānituṃ sakkāti ‘sutaṃ’ nāma jātaṃ. Gandhāyatanādittayaṃ ghānajivhākāyehi patvā gahetabbato munitvā jānitabbaṭṭhena mutaṃ nāma jātaṃ. Phusitvā viññāṇuppattikāraṇato ‘mutaṃ’ nāmātipi vuttaṃ. Sabbameva pana rūpaṃ manoviññāṇena jānitabbanti manasā viññātaṃ nāma jātaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / ธมฺมสงฺคณีปาฬิ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / รูปวิภตฺติ • Rūpavibhatti
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ธมฺมสงฺคณี-มูลฎีกา • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / จตุกฺกนิเทฺทสวณฺณนา • Catukkaniddesavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ธมฺมสงฺคณี-อนุฎีกา • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / จตุกฺกนิเทฺทสวณฺณนา • Catukkaniddesavaṇṇanā