| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
៤. ចតុក្កនិទ្ទេសវណ្ណនា
4. Catukkaniddesavaṇṇanā
១៣៣. បរេនាតិ អញ្ញេន, អាណត្តេនាតិ អត្ថោ។ អាណត្តិយា អត្តនា ចាតិ អាណាបកស្ស អាណត្តិយា, អត្តនា ច អាណត្តេន កតំ តញ្ច តស្ស អាណាបកស្ស យំ វចីបយោគេន កតន្តិ យោជនា។ អាណត្តិយា បាបស្សាតិ អាណាបនវសេន បសុតបាបស្ស។
133. Parenāti aññena, āṇattenāti attho. Āṇattiyā attanā cāti āṇāpakassa āṇattiyā, attanā ca āṇattena kataṃ tañca tassa āṇāpakassa yaṃ vacīpayogena katanti yojanā. Āṇattiyā pāpassāti āṇāpanavasena pasutapāpassa.
១៤៨. ទេសនាយ ករណភូតាយ។ ធម្មានន្តិ ទេសនាយ យថាពោធេតព្ពានំ សីលាទិធម្មានំ។
148. Desanāya karaṇabhūtāya. Dhammānanti desanāya yathābodhetabbānaṃ sīlādidhammānaṃ.
១៥២. អនន្តរន្តិ ញាណស្ស ឧបដ្ឋិតន្តិ អនន្តរំ វុត្តំ។ កិំ បន តន្តិ អាហ ‘‘វចន’’ន្តិ។ លុជ្ជតីតិ ឥទំ យេន ការណេន លោក-សទ្ទោ តទត្ថេ បវត្តោ, តំ ទស្សេតីតិ អាហ ‘‘ការណយុត្ត’’ន្តិ។
152. Anantaranti ñāṇassa upaṭṭhitanti anantaraṃ vuttaṃ. Kiṃ pana tanti āha ‘‘vacana’’nti. Lujjatīti idaṃ yena kāraṇena loka-saddo tadatthe pavatto, taṃ dassetīti āha ‘‘kāraṇayutta’’nti.
១៥៦. សហិតាសហិតស្សាតិ កុសលសទ្ទយោគេន សាមិវចនំ ភុម្មត្ថេតិ ទស្សេន្តោ អាហ ‘‘សហិតាសហិតេតិ អត្ថោ’’តិ។ សហិតភាសនេន ទេសកសម្បត្តិ, សហិតាសហិតកោសល្លេន សាវកសម្បត្តិ វេទិតព្ពា។ បរិសសម្បត្តិបិ ញាណសម្បន្នស្ស ធម្មកថិកស្ស បដិភានសម្បទាយ ការណំ ហោតីតិ អាហ ‘‘សាវកសម្បត្តិយា ពោធេតុំ សមត្ថតាយា’’តិ។
156. Sahitāsahitassāti kusalasaddayogena sāmivacanaṃ bhummattheti dassento āha ‘‘sahitāsahiteti attho’’ti. Sahitabhāsanena desakasampatti, sahitāsahitakosallena sāvakasampatti veditabbā. Parisasampattipi ñāṇasampannassa dhammakathikassa paṭibhānasampadāya kāraṇaṃ hotīti āha ‘‘sāvakasampattiyā bodhetuṃ samatthatāyā’’ti.
១៥៧. កុសលធម្មេហីតិ សមថវិបស្សនាធម្មេហិ។ ចតុត្ថោ វុត្តោ, យោ នេវ សង្ឃំ និមន្តេតិ, ន ទានំ ទេតិ។
157. Kusaladhammehīti samathavipassanādhammehi. Catuttho vutto, yo neva saṅghaṃ nimanteti, na dānaṃ deti.
១៦៦. យមិទំ ‘‘កាលេនា’’តិ វុត្តន្តិ ‘‘យោ តត្ថ អវណ្ណោ, តម្បិ ភណតិ កាលេន។ យោបិ តត្ថ វណ្ណោ, តម្បិ ភណតិ កាលេនា’’តិ យំ ឥទំ បាឡិយំ វុត្តំ, តត្រ តស្មិំ វចនេ វាក្យេ យោ បុគ្គលោ ‘‘កាលេន ភណតី’’តិ វុត្តោ, សោ កីទិសោតិ វិចារណាយ តស្ស ទស្សនត្ថំ ‘‘កាលញ្ញូ ហោតី’’តិអាទិ បាឡិយំ វុត្តន្តិ ទស្សេន្តោ សង្គហេ អាហាតិ យោជនា។
166. Yamidaṃ ‘‘kālenā’’ti vuttanti ‘‘yo tattha avaṇṇo, tampi bhaṇati kālena. Yopi tattha vaṇṇo, tampi bhaṇati kālenā’’ti yaṃ idaṃ pāḷiyaṃ vuttaṃ, tatra tasmiṃ vacane vākye yo puggalo ‘‘kālena bhaṇatī’’ti vutto, so kīdisoti vicāraṇāya tassa dassanatthaṃ ‘‘kālaññū hotī’’tiādi pāḷiyaṃ vuttanti dassento saṅgahe āhāti yojanā.
១៦៨. បុព្ពុប្បន្នបច្ចយវិបត្តីតិ តស្មិំ អត្តភាវេ បឋមុប្បន្នបច្ចយវិបត្តិ។ តេសំ វិបត្តិ បវត្តប្បច្ចយវិបត្តីតិ យោជនា។
168. Pubbuppannapaccayavipattīti tasmiṃ attabhāve paṭhamuppannapaccayavipatti. Tesaṃ vipatti pavattappaccayavipattīti yojanā.
១៧៣. តេសន្តិ បហីនាវសិដ្ឋកិលេសានំ។ វិមុត្តិទស្សនមេវ ហោតិ វិមុត្តិអត្ថត្តា តំទស្សនស្ស។
173. Tesanti pahīnāvasiṭṭhakilesānaṃ. Vimuttidassanameva hoti vimuttiatthattā taṃdassanassa.
១៧៤. តន្តាវុតានំ វត្ថានន្តិ និទ្ធារណេ សាមិវចនំ។
174. Tantāvutānaṃ vatthānanti niddhāraṇe sāmivacanaṃ.
១៧៨. នាមកាយោតិ នាមសមូហោ។ ឥទមេវ ច ទ្វយន្តិ សីលសំវរបូរណំ, សាជីវាវីតិក្កមនញ្ចាតិ ឥទមេវ ទ្វយំ។ តតោតិ សាជីវាវីតិក្កមនតោ។ កថាយ ហលិទ្ទរាគាទិសទិសតាតិ យោជនា។ តេនាហ ‘‘ន បុគ្គលស្សា’’តិ។
178. Nāmakāyoti nāmasamūho. Idameva ca dvayanti sīlasaṃvarapūraṇaṃ, sājīvāvītikkamanañcāti idameva dvayaṃ. Tatoti sājīvāvītikkamanato. Kathāya haliddarāgādisadisatāti yojanā. Tenāha ‘‘na puggalassā’’ti.
១៧៩. ឥតិ-សទ្ទេនាតិ ‘‘ទារុមាសកោ’’តិ ឯត្ថ វុត្តឥតិ-សទ្ទេន។ ឯវំបការេតិ ឥមិនាបិ សលាកាទិកេ សង្គណ្ហាតិ។
179. Iti-saddenāti ‘‘dārumāsako’’ti ettha vuttaiti-saddena. Evaṃpakāreti imināpi salākādike saṅgaṇhāti.
១៨១. អវិសដសុខន្តិ អវិក្ខេបសុខំ។
181. Avisaṭasukhanti avikkhepasukhaṃ.
១៨៧. ខន្ធធម្មេសូតិ សង្ខតធម្មេសុ។ តទលាភេនាតិ មគ្គផលាលាភេន។ អត្ថេនាតិ សីលាទិអត្ថេន។
187. Khandhadhammesūti saṅkhatadhammesu. Tadalābhenāti maggaphalālābhena. Atthenāti sīlādiatthena.
ចតុក្កនិទ្ទេសវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Catukkaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / បុគ្គលបញ្ញត្តិបាឡិ • Puggalapaññattipāḷi / ៤. ចតុក្កបុគ្គលបញ្ញត្តិ • 4. Catukkapuggalapaññatti
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / អភិធម្មបិដក (អដ្ឋកថា) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ៤. ចតុក្កនិទ្ទេសវណ្ណនា • 4. Catukkaniddesavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ៤. ចតុក្កនិទ្ទេសវណ្ណនា • 4. Catukkaniddesavaṇṇanā
