Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
4. චතුක්කනිද්දෙසවණ්ණනා
4. Catukkaniddesavaṇṇanā
133. පරෙනාති අඤ්ඤෙන, ආණත්තෙනාති අත්ථො. ආණත්තියා අත්තනා චාති ආණාපකස්ස ආණත්තියා, අත්තනා ච ආණත්තෙන කතං තඤ්ච තස්ස ආණාපකස්ස යං වචීපයොගෙන කතන්ති යොජනා. ආණත්තියා පාපස්සාති ආණාපනවසෙන පසුතපාපස්ස.
133. Parenāti aññena, āṇattenāti attho. Āṇattiyā attanā cāti āṇāpakassa āṇattiyā, attanā ca āṇattena kataṃ tañca tassa āṇāpakassa yaṃ vacīpayogena katanti yojanā. Āṇattiyā pāpassāti āṇāpanavasena pasutapāpassa.
148. දෙසනාය කරණභූතාය. ධම්මානන්ති දෙසනාය යථාබොධෙතබ්බානං සීලාදිධම්මානං.
148. Desanāya karaṇabhūtāya. Dhammānanti desanāya yathābodhetabbānaṃ sīlādidhammānaṃ.
152. අනන්තරන්ති ඤාණස්ස උපට්ඨිතන්ති අනන්තරං වුත්තං. කිං පන තන්ති ආහ ‘‘වචන’’න්ති. ලුජ්ජතීති ඉදං යෙන කාරණෙන ලොක-සද්දො තදත්ථෙ පවත්තො, තං දස්සෙතීති ආහ ‘‘කාරණයුත්ත’’න්ති.
152. Anantaranti ñāṇassa upaṭṭhitanti anantaraṃ vuttaṃ. Kiṃ pana tanti āha ‘‘vacana’’nti. Lujjatīti idaṃ yena kāraṇena loka-saddo tadatthe pavatto, taṃ dassetīti āha ‘‘kāraṇayutta’’nti.
156. සහිතාසහිතස්සාති කුසලසද්දයොගෙන සාමිවචනං භුම්මත්ථෙති දස්සෙන්තො ආහ ‘‘සහිතාසහිතෙති අත්ථො’’ති. සහිතභාසනෙන දෙසකසම්පත්ති, සහිතාසහිතකොසල්ලෙන සාවකසම්පත්ති වෙදිතබ්බා. පරිසසම්පත්තිපි ඤාණසම්පන්නස්ස ධම්මකථිකස්ස පටිභානසම්පදාය කාරණං හොතීති ආහ ‘‘සාවකසම්පත්තියා බොධෙතුං සමත්ථතායා’’ති.
156. Sahitāsahitassāti kusalasaddayogena sāmivacanaṃ bhummattheti dassento āha ‘‘sahitāsahiteti attho’’ti. Sahitabhāsanena desakasampatti, sahitāsahitakosallena sāvakasampatti veditabbā. Parisasampattipi ñāṇasampannassa dhammakathikassa paṭibhānasampadāya kāraṇaṃ hotīti āha ‘‘sāvakasampattiyā bodhetuṃ samatthatāyā’’ti.
157. කුසලධම්මෙහීති සමථවිපස්සනාධම්මෙහි. චතුත්ථො වුත්තො, යො නෙව සඞ්ඝං නිමන්තෙති, න දානං දෙති.
157. Kusaladhammehīti samathavipassanādhammehi. Catuttho vutto, yo neva saṅghaṃ nimanteti, na dānaṃ deti.
166. යමිදං ‘‘කාලෙනා’’ති වුත්තන්ති ‘‘යො තත්ථ අවණ්ණො, තම්පි භණති කාලෙන. යොපි තත්ථ වණ්ණො, තම්පි භණති කාලෙනා’’ති යං ඉදං පාළියං වුත්තං, තත්ර තස්මිං වචනෙ වාක්යෙ යො පුග්ගලො ‘‘කාලෙන භණතී’’ති වුත්තො, සො කීදිසොති විචාරණාය තස්ස දස්සනත්ථං ‘‘කාලඤ්ඤූ හොතී’’තිආදි පාළියං වුත්තන්ති දස්සෙන්තො සඞ්ගහෙ ආහාති යොජනා.
166. Yamidaṃ ‘‘kālenā’’ti vuttanti ‘‘yo tattha avaṇṇo, tampi bhaṇati kālena. Yopi tattha vaṇṇo, tampi bhaṇati kālenā’’ti yaṃ idaṃ pāḷiyaṃ vuttaṃ, tatra tasmiṃ vacane vākye yo puggalo ‘‘kālena bhaṇatī’’ti vutto, so kīdisoti vicāraṇāya tassa dassanatthaṃ ‘‘kālaññū hotī’’tiādi pāḷiyaṃ vuttanti dassento saṅgahe āhāti yojanā.
168. පුබ්බුප්පන්නපච්චයවිපත්තීති තස්මිං අත්තභාවෙ පඨමුප්පන්නපච්චයවිපත්ති. තෙසං විපත්ති පවත්තප්පච්චයවිපත්තීති යොජනා.
168. Pubbuppannapaccayavipattīti tasmiṃ attabhāve paṭhamuppannapaccayavipatti. Tesaṃ vipatti pavattappaccayavipattīti yojanā.
173. තෙසන්ති පහීනාවසිට්ඨකිලෙසානං. විමුත්තිදස්සනමෙව හොති විමුත්තිඅත්ථත්තා තංදස්සනස්ස.
173. Tesanti pahīnāvasiṭṭhakilesānaṃ. Vimuttidassanameva hoti vimuttiatthattā taṃdassanassa.
174. තන්තාවුතානං වත්ථානන්ති නිද්ධාරණෙ සාමිවචනං.
174. Tantāvutānaṃ vatthānanti niddhāraṇe sāmivacanaṃ.
178. නාමකායොති නාමසමූහො. ඉදමෙව ච ද්වයන්ති සීලසංවරපූරණං, සාජීවාවීතික්කමනඤ්චාති ඉදමෙව ද්වයං. තතොති සාජීවාවීතික්කමනතො. කථාය හලිද්දරාගාදිසදිසතාති යොජනා. තෙනාහ ‘‘න පුග්ගලස්සා’’ති.
178. Nāmakāyoti nāmasamūho. Idameva ca dvayanti sīlasaṃvarapūraṇaṃ, sājīvāvītikkamanañcāti idameva dvayaṃ. Tatoti sājīvāvītikkamanato. Kathāya haliddarāgādisadisatāti yojanā. Tenāha ‘‘na puggalassā’’ti.
179. ඉති-සද්දෙනාති ‘‘දාරුමාසකො’’ති එත්ථ වුත්තඉති-සද්දෙන. එවංපකාරෙති ඉමිනාපි සලාකාදිකෙ සඞ්ගණ්හාති.
179. Iti-saddenāti ‘‘dārumāsako’’ti ettha vuttaiti-saddena. Evaṃpakāreti imināpi salākādike saṅgaṇhāti.
181. අවිසටසුඛන්ති අවික්ඛෙපසුඛං.
181. Avisaṭasukhanti avikkhepasukhaṃ.
187. ඛන්ධධම්මෙසූති සඞ්ඛතධම්මෙසු. තදලාභෙනාති මග්ගඵලාලාභෙන. අත්ථෙනාති සීලාදිඅත්ථෙන.
187. Khandhadhammesūti saṅkhatadhammesu. Tadalābhenāti maggaphalālābhena. Atthenāti sīlādiatthena.
චතුක්කනිද්දෙසවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Catukkaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්මපිටක • Abhidhammapiṭaka / පුග්ගලපඤ්ඤත්තිපාළි • Puggalapaññattipāḷi / 4. චතුක්කපුග්ගලපඤ්ඤත්ති • 4. Catukkapuggalapaññatti
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්මපිටක (අට්ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්චපකරණ-අට්ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 4. චතුක්කනිද්දෙසවණ්ණනා • 4. Catukkaniddesavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 4. චතුක්කනිද්දෙසවණ්ණනා • 4. Catukkaniddesavaṇṇanā