Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / धम्मसङ्गणी-अनुटीका • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
चतुमग्गनयसहस्सवण्णना
Catumagganayasahassavaṇṇanā
३६२. मानस्स दिट्ठिसदिसा पवत्ति। तथा हि सो अधिपति विय अञ्ञाधिपतिना दिट्ठिया सह नप्पवत्ततीति। एकदेस…पे॰… उपमा होति, न सब्बसामञ्ञेन, इतरथा सूरियत्थङ्गमने अन्धकारावत्थरणं विय अग्गमग्गतिरोधाने सच्चपटिच्छादकतमप्पवत्ति आपज्जेय्याति अधिप्पायो। अञ्ञमञ्ञन्ति अञ्ञे अञ्ञे। ‘‘आनीतं इदं सुत्त’’न्ति विभत्ति परिणामेतब्बा। यथावुत्तनयेनाति इमिस्सा अट्ठकथायं वुत्तनयेन। न उपमाय वुत्तत्ताति इमस्मिं सुत्ते न उपमाय वुत्तभावतो। यथावुत्तनयेनाति वा एतस्मिं सुत्ते वुत्तप्पकारेन नयेन इमिस्सा अट्ठकथायं उपमाय न वुत्तत्ता। अवयवा विय होन्ति, येन ते चेतसि नियुत्ता, चित्तस्स एतेति च चेतसिकातिआदिना वुच्चन्ति, न पन ‘‘फस्सिका’’तिआदिनाति दट्ठब्बं।
362. Mānassa diṭṭhisadisā pavatti. Tathā hi so adhipati viya aññādhipatinā diṭṭhiyā saha nappavattatīti. Ekadesa…pe… upamā hoti, na sabbasāmaññena, itarathā sūriyatthaṅgamane andhakārāvattharaṇaṃ viya aggamaggatirodhāne saccapaṭicchādakatamappavatti āpajjeyyāti adhippāyo. Aññamaññanti aññe aññe. ‘‘Ānītaṃ idaṃ sutta’’nti vibhatti pariṇāmetabbā. Yathāvuttanayenāti imissā aṭṭhakathāyaṃ vuttanayena. Na upamāya vuttattāti imasmiṃ sutte na upamāya vuttabhāvato. Yathāvuttanayenāti vā etasmiṃ sutte vuttappakārena nayena imissā aṭṭhakathāyaṃ upamāya na vuttattā. Avayavā viya honti, yena te cetasi niyuttā, cittassa eteti ca cetasikātiādinā vuccanti, na pana ‘‘phassikā’’tiādināti daṭṭhabbaṃ.
कुसलकथावण्णना निट्ठिता।
Kusalakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / धम्मसङ्गणीपाळि • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / लोकुत्तरकुसलं • Lokuttarakusalaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / अभिधम्मपिटक (अट्ठकथा) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / धम्मसङ्गणि-अट्ठकथा • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / ततियचतुत्थमग्गा • Tatiyacatutthamaggā
टीका • Tīkā / अभिधम्मपिटक (टीका) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / धम्मसङ्गणी-मूलटीका • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / ततियचतुत्थमग्गवण्णना • Tatiyacatutthamaggavaṇṇanā