Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ధమ్మసఙ్గణీ-అనుటీకా • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
చతుమగ్గనయసహస్సవణ్ణనా
Catumagganayasahassavaṇṇanā
౩౬౨. మానస్స దిట్ఠిసదిసా పవత్తి. తథా హి సో అధిపతి వియ అఞ్ఞాధిపతినా దిట్ఠియా సహ నప్పవత్తతీతి. ఏకదేస…పే॰… ఉపమా హోతి, న సబ్బసామఞ్ఞేన, ఇతరథా సూరియత్థఙ్గమనే అన్ధకారావత్థరణం వియ అగ్గమగ్గతిరోధానే సచ్చపటిచ్ఛాదకతమప్పవత్తి ఆపజ్జేయ్యాతి అధిప్పాయో. అఞ్ఞమఞ్ఞన్తి అఞ్ఞే అఞ్ఞే. ‘‘ఆనీతం ఇదం సుత్త’’న్తి విభత్తి పరిణామేతబ్బా. యథావుత్తనయేనాతి ఇమిస్సా అట్ఠకథాయం వుత్తనయేన. న ఉపమాయ వుత్తత్తాతి ఇమస్మిం సుత్తే న ఉపమాయ వుత్తభావతో. యథావుత్తనయేనాతి వా ఏతస్మిం సుత్తే వుత్తప్పకారేన నయేన ఇమిస్సా అట్ఠకథాయం ఉపమాయ న వుత్తత్తా. అవయవా వియ హోన్తి, యేన తే చేతసి నియుత్తా, చిత్తస్స ఏతేతి చ చేతసికాతిఆదినా వుచ్చన్తి, న పన ‘‘ఫస్సికా’’తిఆదినాతి దట్ఠబ్బం.
362. Mānassa diṭṭhisadisā pavatti. Tathā hi so adhipati viya aññādhipatinā diṭṭhiyā saha nappavattatīti. Ekadesa…pe… upamā hoti, na sabbasāmaññena, itarathā sūriyatthaṅgamane andhakārāvattharaṇaṃ viya aggamaggatirodhāne saccapaṭicchādakatamappavatti āpajjeyyāti adhippāyo. Aññamaññanti aññe aññe. ‘‘Ānītaṃ idaṃ sutta’’nti vibhatti pariṇāmetabbā. Yathāvuttanayenāti imissā aṭṭhakathāyaṃ vuttanayena. Na upamāya vuttattāti imasmiṃ sutte na upamāya vuttabhāvato. Yathāvuttanayenāti vā etasmiṃ sutte vuttappakārena nayena imissā aṭṭhakathāyaṃ upamāya na vuttattā. Avayavā viya honti, yena te cetasi niyuttā, cittassa eteti ca cetasikātiādinā vuccanti, na pana ‘‘phassikā’’tiādināti daṭṭhabbaṃ.
కుసలకథావణ్ణనా నిట్ఠితా.
Kusalakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / అభిధమ్మపిటక • Abhidhammapiṭaka / ధమ్మసఙ్గణీపాళి • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / లోకుత్తరకుసలం • Lokuttarakusalaṃ
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / అభిధమ్మపిటక (అట్ఠకథా) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ధమ్మసఙ్గణి-అట్ఠకథా • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / తతియచతుత్థమగ్గా • Tatiyacatutthamaggā
టీకా • Tīkā / అభిధమ్మపిటక (టీకా) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ధమ్మసఙ్గణీ-మూలటీకా • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / తతియచతుత్థమగ్గవణ్ణనా • Tatiyacatutthamaggavaṇṇanā