Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ธมฺมสงฺคณี-อนุฎีกา • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
จตุมคฺคนยสหสฺสวณฺณนา
Catumagganayasahassavaṇṇanā
๓๖๒. มานสฺส ทิฎฺฐิสทิสา ปวตฺติฯ ตถา หิ โส อธิปติ วิย อญฺญาธิปตินา ทิฎฺฐิยา สห นปฺปวตฺตตีติฯ เอกเทส…เป.… อุปมา โหติ, น สพฺพสามเญฺญน, อิตรถา สูริยตฺถงฺคมเน อนฺธการาวตฺถรณํ วิย อคฺคมคฺคติโรธาเน สจฺจปฎิจฺฉาทกตมปฺปวตฺติ อาปเชฺชยฺยาติ อธิปฺปาโยฯ อญฺญมญฺญนฺติ อเญฺญ อเญฺญฯ ‘‘อานีตํ อิทํ สุตฺต’’นฺติ วิภตฺติ ปริณาเมตพฺพาฯ ยถาวุตฺตนเยนาติ อิมิสฺสา อฎฺฐกถายํ วุตฺตนเยนฯ น อุปมาย วุตฺตตฺตาติ อิมสฺมิํ สุเตฺต น อุปมาย วุตฺตภาวโตฯ ยถาวุตฺตนเยนาติ วา เอตสฺมิํ สุเตฺต วุตฺตปฺปกาเรน นเยน อิมิสฺสา อฎฺฐกถายํ อุปมาย น วุตฺตตฺตาฯ อวยวา วิย โหนฺติ, เยน เต เจตสิ นิยุตฺตา, จิตฺตสฺส เอเตติ จ เจตสิกาติอาทินา วุจฺจนฺติ, น ปน ‘‘ผสฺสิกา’’ติอาทินาติ ทฎฺฐพฺพํฯ
362. Mānassa diṭṭhisadisā pavatti. Tathā hi so adhipati viya aññādhipatinā diṭṭhiyā saha nappavattatīti. Ekadesa…pe… upamā hoti, na sabbasāmaññena, itarathā sūriyatthaṅgamane andhakārāvattharaṇaṃ viya aggamaggatirodhāne saccapaṭicchādakatamappavatti āpajjeyyāti adhippāyo. Aññamaññanti aññe aññe. ‘‘Ānītaṃ idaṃ sutta’’nti vibhatti pariṇāmetabbā. Yathāvuttanayenāti imissā aṭṭhakathāyaṃ vuttanayena. Na upamāya vuttattāti imasmiṃ sutte na upamāya vuttabhāvato. Yathāvuttanayenāti vā etasmiṃ sutte vuttappakārena nayena imissā aṭṭhakathāyaṃ upamāya na vuttattā. Avayavā viya honti, yena te cetasi niyuttā, cittassa eteti ca cetasikātiādinā vuccanti, na pana ‘‘phassikā’’tiādināti daṭṭhabbaṃ.
กุสลกถาวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Kusalakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / ธมฺมสงฺคณีปาฬิ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / โลกุตฺตรกุสลํ • Lokuttarakusalaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ธมฺมสงฺคณิ-อฎฺฐกถา • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / ตติยจตุตฺถมคฺคา • Tatiyacatutthamaggā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ธมฺมสงฺคณี-มูลฎีกา • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / ตติยจตุตฺถมคฺควณฺณนา • Tatiyacatutthamaggavaṇṇanā