| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
ಚತುಮಹಾಪದೇಸಕಥಾ
Catumahāpadesakathā
೩೦೫. ಯಂ ಭಿಕ್ಖವೇ ಮಯಾ ಇದಂ ನ ಕಪ್ಪತೀತಿ ಇಮೇ ಚತ್ತಾರೋ ಮಹಾಪದೇಸೇ ಭಗವಾ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ನಯಗ್ಗಹಣತ್ಥಾಯ ಆಹ। ತತ್ಥ ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಾಹಕತ್ಥೇರಾ ಸುತ್ತಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪರಿಮದ್ದನ್ತಾ ಇದಂ ಅದ್ದಸಂಸು। ಠಪೇತ್ವಾ ಧಞ್ಞಫಲರಸನ್ತಿ ಸತ್ತಧಞ್ಞರಸಾನಿ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ನ ಕಪ್ಪನ್ತೀತಿ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಾನಿ। ತಾಲನಾಳಿಕೇರಪನಸಲಬುಜಅಲಾಬುಕುಮ್ಭಣ್ಡಪುಸ್ಸಫಲತಿಪುಸಫಲಏಳಾಲುಕಾನಿ , ನವ ಮಹಾಫಲಾನಿ ಸಬ್ಬಞ್ಚ ಅಪರಣ್ಣಂ, ಧಞ್ಞಗತಿಕಮೇವ। ತಂ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ನ ಪಟಿಕ್ಖಿತ್ತಂ, ಅಥ ಖೋ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ ಅನುಲೋಮೇತಿ, ತಸ್ಮಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ನ ಕಪ್ಪತಿ। ಅಟ್ಠ ಪಾನಾನಿ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ। ಅವಸೇಸಾನಿ ವೇತ್ತತಿನ್ತಿಣಿಕಮಾತುಲುಙ್ಗಕಪಿತ್ಥಕೋಸಮ್ಬಕರಮನ್ದಾದಿಖುದ್ದಕಫಲಪಾನಾನಿ ಅಟ್ಠಪಾನಗತಿಕಾನೇವ, ತಾನಿ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ನ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ, ಅಥ ಖೋ ಕಪ್ಪಿಯಂ ಅನುಲೋಮೇನ್ತಿ, ತಸ್ಮಾ ಕಪ್ಪನ್ತಿ। ಠಪೇತ್ವಾ ಹಿ ಸಾನುಲೋಮಂ ಧಞ್ಞಫಲರಸಂ ಅಞ್ಞಂ ಫಲಪಾನಂ ನಾಮ ಅಕಪ್ಪಿಯಂ ನತ್ಥಿ, ಸಬ್ಬಂ ಯಾಮಕಾಲಿಕಂಯೇವಾತಿ ಕುರುನ್ದಿಯಂ ವುತ್ತಂ।
305.Yaṃ bhikkhave mayā idaṃ na kappatīti ime cattāro mahāpadese bhagavā bhikkhūnaṃ nayaggahaṇatthāya āha. Tattha dhammasaṅgāhakattherā suttaṃ gahetvā parimaddantā idaṃ addasaṃsu. Ṭhapetvā dhaññaphalarasanti sattadhaññarasāni pacchābhattaṃ na kappantīti paṭikkhittāni. Tālanāḷikerapanasalabujaalābukumbhaṇḍapussaphalatipusaphalaeḷālukāni , nava mahāphalāni sabbañca aparaṇṇaṃ, dhaññagatikameva. Taṃ kiñcāpi na paṭikkhittaṃ, atha kho akappiyaṃ anulometi, tasmā pacchābhattaṃ na kappati. Aṭṭha pānāni anuññātāni. Avasesāni vettatintiṇikamātuluṅgakapitthakosambakaramandādikhuddakaphalapānāni aṭṭhapānagatikāneva, tāni kiñcāpi na anuññātāni, atha kho kappiyaṃ anulomenti, tasmā kappanti. Ṭhapetvā hi sānulomaṃ dhaññaphalarasaṃ aññaṃ phalapānaṃ nāma akappiyaṃ natthi, sabbaṃ yāmakālikaṃyevāti kurundiyaṃ vuttaṃ.
ಭಗವತಾ ಛ ಚೀವರಾನಿ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ। ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಾಹಕತ್ಥೇರೇಹಿ ತೇಸಂ ಅನುಲೋಮಾನಿ ದುಕೂಲಂ, ಪತ್ತುಣ್ಣಂ, ಚೀನಪಟ್ಟಂ, ಸೋಮಾರಪಟ್ಟಂ, ಇದ್ಧಿಮಯಿಕಂ, ದೇವದತ್ತಿಯನ್ತಿ ಅಪರಾನಿ ಛ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ। ತತ್ಥ ‘‘ಪತ್ತುಣ್ಣ’’ನ್ತಿ ಪತ್ತುಣ್ಣದೇಸೇ ಪಾಣಕೇಹಿ ಸಞ್ಜಾತವತ್ಥಂ। ದ್ವೇ ಪಟಾ ದೇಸನಾಮೇನೇವ ವುತ್ತಾ। ತಾನಿ ತೀಣಿ ಕೋಸೇಯ್ಯಸ್ಸಾನುಲೋಮಾನಿ। ದುಕೂಲಂ ಸಾಣಸ್ಸ, ಇತರಾನಿ ದ್ವೇ ಕಪ್ಪಾಸಿಕಸ್ಸ ವಾ ಸಬ್ಬೇಸಂ ವಾ।
Bhagavatā cha cīvarāni anuññātāni. Dhammasaṅgāhakattherehi tesaṃ anulomāni dukūlaṃ, pattuṇṇaṃ, cīnapaṭṭaṃ, somārapaṭṭaṃ, iddhimayikaṃ, devadattiyanti aparāni cha anuññātāni. Tattha ‘‘pattuṇṇa’’nti pattuṇṇadese pāṇakehi sañjātavatthaṃ. Dve paṭā desanāmeneva vuttā. Tāni tīṇi koseyyassānulomāni. Dukūlaṃ sāṇassa, itarāni dve kappāsikassa vā sabbesaṃ vā.
ಭಗವತಾ ಏಕಾದಸ ಪತ್ತೇ ಪಟಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ದ್ವೇ ಪತ್ತಾ ಅನುಞ್ಞಾತಾ – ಲೋಹಪತ್ತೋ ಚೇವ ಮತ್ತಿಕಾಪತ್ತೋ ಚ। ಲೋಹಥಾಲಕಂ, ಮತ್ತಿಕಾಥಾಲಕಂ, ತಮ್ಬಲೋಹಥಾಲಕನ್ತಿ ತೇಸಂಯೇವ ಅನುಲೋಮಾನಿ। ಭಗವತಾ ತಯೋ ತುಮ್ಬಾ ಅನುಞ್ಞಾತಾ – ಲೋಹತುಮ್ಬೋ, ಕಟ್ಠತುಮ್ಬೋ, ಫಲತುಮ್ಬೋತಿ। ಕುಣ್ಡಿಕಾ, ಕಞ್ಚನಕೋ, ಉದಕತುಮ್ಬೋತಿ ತೇಸಂಯೇವ ಅನುಲೋಮಾನಿ। ಕುರುನ್ದಿಯಂ ಪನ ‘‘ಪಾನೀಯಸಙ್ಖಪಾನೀಯಸರಾವಕಾನಿ ಏತೇಸಂ ಅನುಲೋಮಾನೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪಟ್ಟಿಕಾ, ಸೂಕರನ್ತನ್ತಿ ದ್ವೇ ಕಾಯಬನ್ಧನಾನಿ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ, ದುಸ್ಸಪಟ್ಟೇನ ರಜ್ಜುಕೇನ ಚ ಕತಕಾಯಬನ್ಧನಾನಿ ತೇಸಂ ಅನುಲೋಮಾನಿ। ಸೇತಚ್ಛತ್ತಂ, ಕಿಲಞ್ಜಚ್ಛತ್ತಂ, ಪಣ್ಣಚ್ಛತ್ತನ್ತಿ ತೀಣಿ ಛತ್ತಾನಿ ಅನುಞ್ಞಾತಾನಿ। ಏಕಪಣ್ಣಚ್ಛತ್ತಂ ತೇಸಂಯೇವ ಅನುಲೋಮನ್ತಿ ಇಮಿನಾ ನಯೇನ ಪಾಳಿಞ್ಚ ಅಟ್ಠಕಥಞ್ಚ ಅನುಪೇಕ್ಖಿತ್ವಾ ಅಞ್ಞಾನಿಪಿ ಕಪ್ಪಿಯಾಕಪ್ಪಿಯಾನಂ ಅನುಲೋಮಾನಿ ವೇದಿತಬ್ಬಾನಿ।
Bhagavatā ekādasa patte paṭikkhipitvā dve pattā anuññātā – lohapatto ceva mattikāpatto ca. Lohathālakaṃ, mattikāthālakaṃ, tambalohathālakanti tesaṃyeva anulomāni. Bhagavatā tayo tumbā anuññātā – lohatumbo, kaṭṭhatumbo, phalatumboti. Kuṇḍikā, kañcanako, udakatumboti tesaṃyeva anulomāni. Kurundiyaṃ pana ‘‘pānīyasaṅkhapānīyasarāvakāni etesaṃ anulomānī’’ti vuttaṃ. Paṭṭikā, sūkarantanti dve kāyabandhanāni anuññātāni, dussapaṭṭena rajjukena ca katakāyabandhanāni tesaṃ anulomāni. Setacchattaṃ, kilañjacchattaṃ, paṇṇacchattanti tīṇi chattāni anuññātāni. Ekapaṇṇacchattaṃ tesaṃyeva anulomanti iminā nayena pāḷiñca aṭṭhakathañca anupekkhitvā aññānipi kappiyākappiyānaṃ anulomāni veditabbāni.
ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಕಾಲೇ ಕಪ್ಪತೀತಿಆದಿ ಸಬ್ಬಂ ಸಮ್ಭಿನ್ನರಸಂ ಸನ್ಧಾಯ ವುತ್ತಂ। ಸಚೇ ಹಿ ಛಲ್ಲಿಮ್ಪಿ ಅನಪನೇತ್ವಾ ಸಕಲೇನೇವ ನಾಳಿಕೇರಫಲೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಪಾನಕಂ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಹೋತಿ , ನಾಳಿಕೇರಂ ಅಪನೇತ್ವಾ ತಂ ವಿಕಾಲೇಪಿ ಕಪ್ಪತಿ। ಉಪರಿ ಸಪ್ಪಿಪಿಣ್ಡಂ ಠಪೇತ್ವಾ ಸೀತಲಪಾಯಾಸಂ ದೇನ್ತಿ, ಯಂ ಪಾಯಾಸೇನ ಅಸಂಸಟ್ಠಂ ಸಪ್ಪಿ, ತಂ ಅಪನೇತ್ವಾ ಸತ್ತಾಹಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ। ಬದ್ಧಮಧುಫಾಣಿತಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ತಕ್ಕೋಲಜಾತಿಫಲಾದೀಹಿ ಅಲಙ್ಕರಿತ್ವಾ ಪಿಣ್ಡಪಾತಂ ದೇನ್ತಿ, ತಾನಿ ಉದ್ಧರಿತ್ವಾ ಧೋವಿತ್ವಾ ಯಾವಜೀವಂ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತಬ್ಬಾನಿ। ಯಾಗುಯಂ ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ದಿನ್ನಸಿಙ್ಗಿವೇರಾದೀಸುಪಿ ತೇಲಾದೀಸು ಪಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ ದಿನ್ನಲಟ್ಠಿಮಧುಕಾದೀಸುಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಏವಂ ಯಂ ಯಂ ಅಸಮ್ಭಿನ್ನರಸಂ ಹೋತಿ, ತಂ ತಂ ಏಕತೋ ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಮ್ಪಿ ಯಥಾ ಸುದ್ಧಂ ಹೋತಿ, ತಥಾ ಧೋವಿತ್ವಾ ವಾ ತಚ್ಛೇತ್ವಾ ವಾ ತಸ್ಸ ತಸ್ಸ ಕಾಲವಸೇನ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಟ್ಟತಿ।
Tadahupaṭiggahitaṃ kāle kappatītiādi sabbaṃ sambhinnarasaṃ sandhāya vuttaṃ. Sace hi challimpi anapanetvā sakaleneva nāḷikeraphalena saddhiṃ pānakaṃ paṭiggahitaṃ hoti , nāḷikeraṃ apanetvā taṃ vikālepi kappati. Upari sappipiṇḍaṃ ṭhapetvā sītalapāyāsaṃ denti, yaṃ pāyāsena asaṃsaṭṭhaṃ sappi, taṃ apanetvā sattāhaṃ paribhuñjituṃ vaṭṭati. Baddhamadhuphāṇitādīsupi eseva nayo. Takkolajātiphalādīhi alaṅkaritvā piṇḍapātaṃ denti, tāni uddharitvā dhovitvā yāvajīvaṃ paribhuñjitabbāni. Yāguyaṃ pakkhipitvā dinnasiṅgiverādīsupi telādīsu pakkhipitvā dinnalaṭṭhimadhukādīsupi eseva nayo. Evaṃ yaṃ yaṃ asambhinnarasaṃ hoti, taṃ taṃ ekato paṭiggahitampi yathā suddhaṃ hoti, tathā dhovitvā vā tacchetvā vā tassa tassa kālavasena paribhuñjituṃ vaṭṭati.
ಸಚೇ ಪನ ಸಮ್ಭಿನ್ನರಸಂ ಹೋತಿ ಸಂಸಟ್ಠಂ, ನ ವಟ್ಟತಿ। ಯಾವಕಾಲಿಕಞ್ಹಿ ಅತ್ತನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಭಿನ್ನರಸಾನಿ ತೀಣಿಪಿ ಯಾಮಕಾಲಿಕಾದೀನಿ ಅತ್ತನೋ ಸಭಾವಂ ಉಪನೇತಿ, ಯಾಮಕಾಲಿಕಂ ದ್ವೇಪಿ ಸತ್ತಾಹಕಾಲಿಕಾದೀನಿ ಅತ್ತನೋ ಸಭಾವಂ ಉಪನೇತಿ, ಸತ್ತಾಹಕಾಲಿಕಮ್ಪಿ ಅತ್ತನಾ ಸದ್ಧಿಂ ಸಂಸಟ್ಠಂ ಯಾವಜೀವಿಕಂ ಅತ್ತನೋ ಸಭಾವಞ್ಞೇವ ಉಪನೇತಿ; ತಸ್ಮಾ ತೇನ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ವಾ ಪುರೇಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ವಾ ಯಾವಜೀವಿಕಂ ಸತ್ತಾಹಂ ಕಪ್ಪತಿ ದ್ವೀಹಪಟಿಗ್ಗಹಿತೇನ ಛಾಹಂ, ತೀಹಪಟಿಗ್ಗಹಿತೇನ ಪಞ್ಚಾಹಂ…ಪೇ॰… ಸತ್ತಾಹಪಟಿಗ್ಗಹಿತೇನ ತದಹೇವ ಕಪ್ಪತೀತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ತಸ್ಮಾಯೇವ ಹಿ ‘‘ಸತ್ತಾಹಕಾಲಿಕೇನ ಭಿಕ್ಖವೇ ಯಾವಜೀವಿಕಂ ತದಹುಪಟಿಗ್ಗಹಿತ’’ನ್ತಿ ಅವತ್ವಾ ‘‘ಪಟಿಗ್ಗಹಿತಂ ಸತ್ತಾಹಂ ಕಪ್ಪತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ।
Sace pana sambhinnarasaṃ hoti saṃsaṭṭhaṃ, na vaṭṭati. Yāvakālikañhi attanā saddhiṃ sambhinnarasāni tīṇipi yāmakālikādīni attano sabhāvaṃ upaneti, yāmakālikaṃ dvepi sattāhakālikādīni attano sabhāvaṃ upaneti, sattāhakālikampi attanā saddhiṃ saṃsaṭṭhaṃ yāvajīvikaṃ attano sabhāvaññeva upaneti; tasmā tena tadahupaṭiggahitena saddhiṃ tadahupaṭiggahitaṃ vā purepaṭiggahitaṃ vā yāvajīvikaṃ sattāhaṃ kappati dvīhapaṭiggahitena chāhaṃ, tīhapaṭiggahitena pañcāhaṃ…pe… sattāhapaṭiggahitena tadaheva kappatīti veditabbaṃ. Tasmāyeva hi ‘‘sattāhakālikena bhikkhave yāvajīvikaṃ tadahupaṭiggahita’’nti avatvā ‘‘paṭiggahitaṃ sattāhaṃ kappatī’’ti vuttaṃ.
ಕಾಲಯಾಮಸತ್ತಾಹಾತಿಕ್ಕಮೇಸು ಚೇತ್ಥ ವಿಕಾಲಭೋಜನಸನ್ನಿಧಿಭೇಸಜ್ಜಸಿಕ್ಖಾಪದಾನಂ ವಸೇನ ಆಪತ್ತಿಯೋ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಇಮೇಸು ಚ ಪನ ಚತೂಸು ಕಾಲಿಕೇಸು ಯಾವಕಾಲಿಕಂ ಯಾಮಕಾಲಿಕನ್ತಿ ಇದಮೇವ ದ್ವಯಂ ಅನ್ತೋವುತ್ಥಕಞ್ಚೇವ ಸನ್ನಿಧಿಕಾರಕಞ್ಚ ಹೋತಿ, ಸತ್ತಾಹಕಾಲಿಕಞ್ಚ ಯಾವಜೀವಿಕಞ್ಚ ಅಕಪ್ಪಿಯಕುಟಿಯಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ, ಸನ್ನಿಧಿಮ್ಪಿ ನ ಜನೇತೀತಿ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।
Kālayāmasattāhātikkamesu cettha vikālabhojanasannidhibhesajjasikkhāpadānaṃ vasena āpattiyo veditabbā. Imesu ca pana catūsu kālikesu yāvakālikaṃ yāmakālikanti idameva dvayaṃ antovutthakañceva sannidhikārakañca hoti, sattāhakālikañca yāvajīvikañca akappiyakuṭiyaṃ nikkhipitumpi vaṭṭati, sannidhimpi na janetīti. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ಭೇಸಜ್ಜಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Bhesajjakkhandhakavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೧೮೫. ಚತುಮಹಾಪದೇಸಕಥಾ • 185. Catumahāpadesakathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಚತುಮಹಾಪದೇಸಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Catumahāpadesakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಕೇಣಿಯಜಟಿಲವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Keṇiyajaṭilavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಚತುಮಹಾಪದೇಸಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Catumahāpadesakathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೧೮೫. ಚತುಮಹಾಪದೇಸಕಥಾ • 185. Catumahāpadesakathā
