Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi |
༡༨༥. ཙཏུམཧཱཔདེསཀཐཱ
185. Catumahāpadesakathā
༣༠༥. ཨིདཾ ན ཀཔྤཏཱིཏིཨཱདཱིཏི ‘‘ཨིདཾ ན ཀཔྤཏཱི’’ཏིཨཱདཡོ ཨིམེ ཙཏྟཱརོ མཧཱཔདེསེཏི ཡོཛནཱ། ཨཔསྶཡཾ ཀཏྭཱ དིསིཡནྟི ཨེཏྠཱཏི ཨཔདེསཱ ཨོཀཱསཱ, ཨཔསྶཡཾ ཀཏྭཱ དིསིཡནྟི ཨེཏེཧཱིཏི ཝཱ ཨཔདེསཱ ཀཱརཎཱ, ‘‘མཧནྟཱ ཨཔདེསཱ མཧཱཔདེསཱ། ཏཉྩཱཏི མཧཱཔདེསསངྑཱཏཾ ཏཉྩ སུཏྟཾ, གཧེཏྭཱཏི ཡོཛནཱ། པརིམདྡནྟཱཏི པུནཔྤུནཾ མདྡནྟཱ, ཨུཔཔརིཀྑནྟཱཏི ཨཏྠོ། ཨིདནྟི ཀཱརཎཾ། ཏནྟི ནཝམཧཱཕལཨཔརཎྞཾ། ཏཱནཱིཏི ཁུདྡཀཕལཔཱནཱནི། ཧཱིཏི སཙྩཾ།
305.Idaṃ na kappatītiādīti ‘‘idaṃ na kappatī’’tiādayo ime cattāro mahāpadeseti yojanā. Apassayaṃ katvā disiyanti etthāti apadesā okāsā, apassayaṃ katvā disiyanti etehīti vā apadesā kāraṇā, ‘‘mahantā apadesā mahāpadesā. Tañcāti mahāpadesasaṅkhātaṃ tañca suttaṃ, gahetvāti yojanā. Parimaddantāti punappunaṃ maddantā, upaparikkhantāti attho. Idanti kāraṇaṃ. Tanti navamahāphalaaparaṇṇaṃ. Tānīti khuddakaphalapānāni. Hīti saccaṃ.
ཏེསནྟི ཚནྣཾ ཙཱིཝརཱནཾ། ཏཏྠཱཏི ཚསུ ཨནུལོམཙཱིཝརེསུ། ‘‘པཱཎཀེཧི སཉྫཱཏཝཏྠ’’ནྟི ཨིམིནཱ ཀོསེཡྻཝཏྠབྷཱཝཾ དསྶེཏི། དྭེ པཊཱཏི ཙཱིནཔཊསོམཱརཔཊཱ། དུཀཱུལཾ སཱཎསྶ ཨནུལོམནྟི ཡོཛནཱ།
Tesanti channaṃ cīvarānaṃ. Tatthāti chasu anulomacīvaresu. ‘‘Pāṇakehi sañjātavattha’’nti iminā koseyyavatthabhāvaṃ dasseti. Dve paṭāti cīnapaṭasomārapaṭā. Dukūlaṃ sāṇassa anulomanti yojanā.
ཏེསཾཡེཝཱཏི དྭིནྣཾ པཏྟཱནམེཝ། ཏེསཾཡེཝཱཏི ཏིཎྞཾ ཏུམྦཱནམེཝ། ཏེསཾཡེཝཱཏི དྭིནྣཾ ཀཱཡབནྡྷནཱནམེཝ། སེཏཙྪཏྟནྟི སེཏེཧི ཝཏྠེཧི ཀཏཾ ཚཏྟཾ། ཏེསཾཡེཝཱཏི ཏིཎྞཾ ཚཏྟཱནམེཝ།
Tesaṃyevāti dvinnaṃ pattānameva. Tesaṃyevāti tiṇṇaṃ tumbānameva. Tesaṃyevāti dvinnaṃ kāyabandhanānameva. Setacchattanti setehi vatthehi kataṃ chattaṃ. Tesaṃyevāti tiṇṇaṃ chattānameva.
སམྦྷིནྣརསནྟི སཾསགྒརསཾ། ཨེཏྠ བྷིཛྫིཏྠཱཏི བྷིནྣོཏི ཝཙནཏྠེན བྷིདིདྷཱཏུ དྭིདྷཱཀརཎསངྑཱཏོ བྷེདཏྠོ ཧོཏི, དྷཱཏྭཏྠབཱདྷཀེན སཾཏྱཱུཔསགྒེན བྷིདིདྷཱཏུཡཱ བྷེདཏྠཾ བཱདྷེཏྭཱ སཾསགྒཏྠཝཱཙཀོ ཧོཏཱིཏི དཊྛབྦཾ། ཚལླིམྤཱིཏི ཏཙམྤི། སཀལེནེཝཱཏི ཚལླིཡཱ ཨེཝ། པཱཡཱསེན ཨསཾསཊྛཾ ཡཾ སབྦཱིཏི ཡོཛནཱ། ཏཱནཱིཏི ཏཀྐོལཛཱཏིཕལཱདཱིནི། ཡཊྛིམདྷུཀཱདཱིསུཔཱིཏི མདྷུལཊྛིཀཱདཱིསུཔི། ‘‘ལཊྛིམདྷུཀཱདཱིསུཔཱི’’ཏི ཝཱ པཱཋོ, སོ ཨཔཱཋོཡེཝ། ཡཾ ཡནྟི ཝཏྠུ། ཡཐཱཏི ཡེནཱཀཱརེན, དྷོཝིཡམཱནེ ཏཙྪིཡམཱནེཏི སམྦནྡྷོ།
Sambhinnarasanti saṃsaggarasaṃ. Ettha bhijjitthāti bhinnoti vacanatthena bhididhātu dvidhākaraṇasaṅkhāto bhedattho hoti, dhātvatthabādhakena saṃtyūpasaggena bhididhātuyā bhedatthaṃ bādhetvā saṃsaggatthavācako hotīti daṭṭhabbaṃ. Challimpīti tacampi. Sakalenevāti challiyā eva. Pāyāsena asaṃsaṭṭhaṃ yaṃ sabbīti yojanā. Tānīti takkolajātiphalādīni. Yaṭṭhimadhukādīsupīti madhulaṭṭhikādīsupi. ‘‘Laṭṭhimadhukādīsupī’’ti vā pāṭho, so apāṭhoyeva. Yaṃ yanti vatthu. Yathāti yenākārena, dhoviyamāne tacchiyamāneti sambandho.
སམྦྷིནྣརསནྟི ཝཏྭཱ ཏམེཝཏྠཾ དསྶེཏུཾ ཝུཏྟཾ ‘‘སཾསཊྛ’’ནྟི། སབྷཱཝནྟི ཡཱཝཀཱལཾ ཀཔྤིཡསབྷཱཝཾ ། ཏསྨཱཏི ཡསྨཱ ཨུཔནེཏི, ཏསྨཱ། ཏེནཱཏི སཏྟཱཧཀཱལིཀེན། ཏདཧུཔཊིགྒཧིཏནྟི ཏདཧེཝ པཊིགྒཧིཏཾ། དྭཱིཧཔཊིགྒཧིཏེན སཏྟཱཧཀཱལིཀེནཱཏི སམྦནྡྷོ།
Sambhinnarasanti vatvā tamevatthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘saṃsaṭṭha’’nti. Sabhāvanti yāvakālaṃ kappiyasabhāvaṃ . Tasmāti yasmā upaneti, tasmā. Tenāti sattāhakālikena. Tadahupaṭiggahitanti tadaheva paṭiggahitaṃ. Dvīhapaṭiggahitena sattāhakālikenāti sambandho.
ཨེཏྠཱཏི ཀཱལིཀསཾསགྒེ། ཨཱཔཏྟིཡོ ཝེདིཏབྦཱཏི ཡཐཱཀྐམཾ ཨཱཔཏྟིཡོ ཝེདིཏབྦཱ། སབྦཏྠཱཏི སབྦསྨིཾ བྷེསཛྫཀྑནྡྷཀེ།
Etthāti kālikasaṃsagge. Āpattiyo veditabbāti yathākkamaṃ āpattiyo veditabbā. Sabbatthāti sabbasmiṃ bhesajjakkhandhake.
ཨིཏི བྷེསཛྫཀྑནྡྷཀཝཎྞནཱཡ ཡོཛནཱ སམཏྟཱ།
Iti bhesajjakkhandhakavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / མཧཱཝགྒཔཱལི༹ • Mahāvaggapāḷi / ༡༨༥. ཙཏུམཧཱཔདེསཀཐཱ • 185. Catumahāpadesakathā
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / མཧཱཝགྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ཙཏུམཧཱཔདེསཀཐཱ • Catumahāpadesakathā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ཙཏུམཧཱཔདེསཀཐཱཝཎྞནཱ • Catumahāpadesakathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ཀེཎིཡཛཊིལཝཏྠུཀཐཱཝཎྞནཱ • Keṇiyajaṭilavatthukathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / ཙཏུམཧཱཔདེསཀཐཱཝཎྞནཱ • Catumahāpadesakathāvaṇṇanā