| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
၇. စာတုမသုတ္တဝဏ္ဏနာ
7. Cātumasuttavaṇṇanā
၁၅၇. ဧဝံ မေ သုတန္တိ စာတုမသုတ္တံ။ တတ္ထ စာတုမာယန္တိ ဧဝံနာမကေ ဂာမေ။ ပဉ္စမတ္တာနိ ဘိက္ခုသတာနီတိ အဓုနာ ပဗ္ဗဇိတာနံ ဘိက္ခူနံ ပဉ္စ သတာနိ။ ထေရာ ကိရ စိန္တေသုံ – ‘‘ဣမေ ကုလပုတ္တာ ဒသဗလံ အဒိသ္ဝာဝ ပဗ္ဗဇိတာ, ဧတေသံ ဘဂဝန္တံ ဒသ္သေသ္သာမ, ဘဂဝတော သန္တိကေ ဓမ္မံ သုတ္ဝာ အတ္တနော အတ္တနော ယထာဥပနိသ္သယေန ပတိဋ္ဌဟိသ္သန္တီ’’တိ။ တသ္မာ တေ ဘိက္ခူ ဂဟေတ္ဝာ အာဂတာ။ ပဋိသမ္မောဒမာနာတိ ‘‘ကစ္စာဝုသော, ခမနီယ’’န္တိအာဒိံ ပဋိသန္ထာရကထံ ကုရုမာနာ။ သေနာသနာနိ ပညာပယမာနာတိ အတ္တနော အတ္တနော အာစရိယုပဇ္ဈာယာနံ ဝသနဋ္ဌာနာနိ ပုစ္ဆိတ္ဝာ ဒ္ဝာရဝာတပာနာနိ ဝိဝရိတ္ဝာ မဉ္စပီဌကဋသာရကာဒီနိ နီဟရိတ္ဝာ ပပ္ဖောဋေတ္ဝာ ယထာဋ္ဌာနေ သဏ္ဌာပယမာနာ။ ပတ္တစီဝရာနိ ပဋိသာမယမာနာတိ, ဘန္တေ, ဣဒံ မေ ပတ္တံ ဌပေထ, ဣဒံ စီဝရံ, ဣဒံ ထာလကံ, ဣဒံ ဥဒကတုမ္ဗံ, ဣမံ ကတ္တရယဋ္ဌိန္တိ ဧဝံ သမဏပရိက္ခာရေ သင္ဂောပယမာနာ။
157.Evaṃme sutanti cātumasuttaṃ. Tattha cātumāyanti evaṃnāmake gāme. Pañcamattāni bhikkhusatānīti adhunā pabbajitānaṃ bhikkhūnaṃ pañca satāni. Therā kira cintesuṃ – ‘‘ime kulaputtā dasabalaṃ adisvāva pabbajitā, etesaṃ bhagavantaṃ dassessāma, bhagavato santike dhammaṃ sutvā attano attano yathāupanissayena patiṭṭhahissantī’’ti. Tasmā te bhikkhū gahetvā āgatā. Paṭisammodamānāti ‘‘kaccāvuso, khamanīya’’ntiādiṃ paṭisanthārakathaṃ kurumānā. Senāsanāni paññāpayamānāti attano attano ācariyupajjhāyānaṃ vasanaṭṭhānāni pucchitvā dvāravātapānāni vivaritvā mañcapīṭhakaṭasārakādīni nīharitvā papphoṭetvā yathāṭṭhāne saṇṭhāpayamānā. Pattacīvarāni paṭisāmayamānāti, bhante, idaṃ me pattaṃ ṭhapetha, idaṃ cīvaraṃ, idaṃ thālakaṃ, idaṃ udakatumbaṃ, imaṃ kattarayaṭṭhinti evaṃ samaṇaparikkhāre saṅgopayamānā.
ဥစ္စာသဒ္ဒာ မဟာသဒ္ဒာတိ ဥဒ္ဓံ ဥဂ္ဂတတ္တာ ဥစ္စံ, ပတ္ထဋတ္တာ မဟန္တံ အဝိနိဗ္ဘောဂသဒ္ဒံ ကရောန္တာ။ ကေဝဋ္ဋာ မညေ မစ္ဆဝိလောပေတိ ကေဝဋ္ဋာနံ မစ္ဆပစ္ဆိဌပိတဋ္ဌာနေ မဟာဇနော သန္နိပတိတ္ဝာ – ‘‘ဣဓ အညံ ဧကံ မစ္ဆံ ဒေဟိ, ဧကံ မစ္ဆဖာလံ ဒေဟိ, ဧတသ္သ တေ မဟာ ဒိန္နော, မယ္ဟံ ခုဒ္ဒကော’’တိ ဧဝံ ဥစ္စာသဒ္ဒံ မဟာသဒ္ဒံ ကရောန္တိ။ တံ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။ မစ္ဆဂဟဏတ္ထံ ဇာလေ ပက္ခိတ္တေပိ တသ္မိံ ဌာနေ ကေဝဋ္ဋာ စေဝ အညေ စ ‘‘ပဝိဋ္ဌော န ပဝိဋ္ဌော, ဂဟိတော န ဂဟိတော’’တိ မဟာသဒ္ဒံ ကရောန္တိ။ တမ္ပိ သန္ဓာယေတံ ဝုတ္တံ။ ပဏာမေမီတိ နီဟရာမိ။ န ဝော မမ သန္တိကေ ဝတ္ထဗ္ဗန္တိ တုမ္ဟေ မာဒိသသ္သ ဗုဒ္ဓသ္သ ဝသနဋ္ဌာနံ အာဂန္တ္ဝာ ဧဝံ မဟာသဒ္ဒံ ကရောထ, အတ္တနော ဓမ္မတာယ ဝသန္တာ ကိံ နာမ သာရုပ္ပံ ကရိသ္သထ, တုမ္ဟာဒိသာနံ မမ သန္တိကေ ဝသနကိစ္စံ နတ္ထီတိ ဒီပေတိ။ တေသု ဧကဘိက္ခုပိ ‘‘ဘဂဝာ တုမ္ဟေ မဟာသဒ္ဒမတ္တကေန အမ္ဟေ ပဏာမေထာ’’တိ ဝာ အညံ ဝာ ကိဉ္စိ ဝတ္တုံ နာသက္ခိ, သဗ္ဗေ ဘဂဝတော ဝစနံ သမ္ပဋိစ္ဆန္တာ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ,’’တိ ဝတ္ဝာ နိက္ခမိံသု။ ဧဝံ ပန တေသံ အဟောသိ ‘‘မယံ သတ္ထာရံ ပသ္သိသ္သာမ, ဓမ္မကထံ သောသ္သာမ, သတ္ထု သန္တိကေ ဝသိသ္သာမာတိ အာဂတာ။ ဧဝရူပသ္သ ပန ဂရုနော သတ္ထု သန္တိကံ အာဂန္တ္ဝာ မဟာသဒ္ဒံ ကရိမ္ဟာ, အမ္ဟာကမေဝ ဒောသောယံ, ပဏာမိတမ္ဟာ, န နော လဒ္ဓံ ဘဂဝတော သန္တိကေ ဝတ္ထုံ, န သုဝဏ္ဏဝဏ္ဏသရီရံ ဩလောကေတုံ, န မဓုရသ္သရေန ဓမ္မံ သောတု’’န္တိ။ တေ ဗလဝဒောမနသ္သဇာတာ ဟုတ္ဝာ ပက္ကမိံသု။
Uccāsaddā mahāsaddāti uddhaṃ uggatattā uccaṃ, patthaṭattā mahantaṃ avinibbhogasaddaṃ karontā. Kevaṭṭā maññe macchavilopeti kevaṭṭānaṃ macchapacchiṭhapitaṭṭhāne mahājano sannipatitvā – ‘‘idha aññaṃ ekaṃ macchaṃ dehi, ekaṃ macchaphālaṃ dehi, etassa te mahā dinno, mayhaṃ khuddako’’ti evaṃ uccāsaddaṃ mahāsaddaṃ karonti. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ. Macchagahaṇatthaṃ jāle pakkhittepi tasmiṃ ṭhāne kevaṭṭā ceva aññe ca ‘‘paviṭṭho na paviṭṭho, gahito na gahito’’ti mahāsaddaṃ karonti. Tampi sandhāyetaṃ vuttaṃ. Paṇāmemīti nīharāmi. Na vo mama santike vatthabbanti tumhe mādisassa buddhassa vasanaṭṭhānaṃ āgantvā evaṃ mahāsaddaṃ karotha, attano dhammatāya vasantā kiṃ nāma sāruppaṃ karissatha, tumhādisānaṃ mama santike vasanakiccaṃ natthīti dīpeti. Tesu ekabhikkhupi ‘‘bhagavā tumhe mahāsaddamattakena amhe paṇāmethā’’ti vā aññaṃ vā kiñci vattuṃ nāsakkhi, sabbe bhagavato vacanaṃ sampaṭicchantā ‘‘evaṃ, bhante,’’ti vatvā nikkhamiṃsu. Evaṃ pana tesaṃ ahosi ‘‘mayaṃ satthāraṃ passissāma, dhammakathaṃ sossāma, satthu santike vasissāmāti āgatā. Evarūpassa pana garuno satthu santikaṃ āgantvā mahāsaddaṃ karimhā, amhākameva dosoyaṃ, paṇāmitamhā, na no laddhaṃ bhagavato santike vatthuṃ, na suvaṇṇavaṇṇasarīraṃ oloketuṃ, na madhurassarena dhammaṃ sotu’’nti. Te balavadomanassajātā hutvā pakkamiṃsu.
၁၅၈. တေနုပသင္ကမိံသူတိ တေ ကိရ သက္ယာ အာဂမနသမယေပိ တေ ဘိက္ခူ တတ္ထေဝ နိသိန္နာ ပသ္သိံသု။ အထ နေသံ ဧတဒဟောသိ – ‘‘ကိံ နု ခော ဧတေ ဘိက္ခူ ပဝိသိတ္ဝာဝ ပဋိနိဝတ္တာ, ဇာနိသ္သာမ တံ ကာရဏ’’န္တိ စိန္တေတ္ဝာ ယေန တေ ဘိက္ခူ တေနုပသင္ကမိံသု။ ဟန္ဒာတိ ဝဝသ္သဂ္ဂတ္ထေ နိပာတော။ ကဟံ ပန တုမ္ဟေတိ တုမ္ဟေ ဣဒာနေဝ အာဂန္တ္ဝာ ကဟံ ဂစ္ဆထ, ကိံ တုမ္ဟာကံ ကောစိ ဥပဒ္ဒဝော, ဥဒာဟု ဒသဗလသ္သာတိ? တေသံ ပန ဘိက္ခူနံ, – ‘‘အာဝုသော, မယံ ဘဂဝန္တံ ဒသ္သနာယ အာဂတာ, ဒိဋ္ဌော နော ဘဂဝာ, ဣဒာနိ အတ္တနော ဝသနဋ္ဌာနံ ဂစ္ဆာမာ’’တိ ကိဉ္စာပိ ဧဝံ ဝစနပရိဟာရော အတ္ထိ, ဧဝရူပံ ပန လေသကပ္ပံ အကတ္ဝာ ယထာဘူတမေဝ အာရောစေတ္ဝာ ဘဂဝတာ ခော, အာဝုသော, ဘိက္ခုသင္ဃော ပဏာမိတောတိ အာဟံသု။ တေ ပန ရာဇာနော သာသနေ ဓုရဝဟာ, တသ္မာ စိန္တေသုံ – ‘‘ဒ္ဝီဟိ အဂ္ဂသာဝကေဟိ သဒ္ဓိံ ပဉ္စသု ဘိက္ခုသတေသု ဂစ္ဆန္တေသု ဘဂဝတော ပာဒမူလံ ဝိဂစ္ဆိသ္သတိ, ဣမေသံ နိဝတ္တနာကာရံ ကရိသ္သာမာ’’တိ။ ဧဝံ စိန္တေတ္ဝာ တေန ဟာယသ္မန္တောတိအာဒိမာဟံသု။ တေသုပိ ဘိက္ခူသု ‘‘မယံ မဟာသဒ္ဒမတ္တကေန ပဏာမိတာ, န မယံ ဇီဝိတုံ အသက္ကောန္တာ ပဗ္ဗဇိတာ’’တိ ဧကဘိက္ခုပိ ပဋိပ္ဖရိတော နာမ နာဟောသိ, သဗ္ဗေ ပန သမကံယေဝ, ‘‘ဧဝမာဝုသော,’’တိ သမ္ပဋိစ္ဆိံသု။
158.Tenupasaṅkamiṃsūti te kira sakyā āgamanasamayepi te bhikkhū tattheva nisinnā passiṃsu. Atha nesaṃ etadahosi – ‘‘kiṃ nu kho ete bhikkhū pavisitvāva paṭinivattā, jānissāma taṃ kāraṇa’’nti cintetvā yena te bhikkhū tenupasaṅkamiṃsu. Handāti vavassaggatthe nipāto. Kahaṃ pana tumheti tumhe idāneva āgantvā kahaṃ gacchatha, kiṃ tumhākaṃ koci upaddavo, udāhu dasabalassāti? Tesaṃ pana bhikkhūnaṃ, – ‘‘āvuso, mayaṃ bhagavantaṃ dassanāya āgatā, diṭṭho no bhagavā, idāni attano vasanaṭṭhānaṃ gacchāmā’’ti kiñcāpi evaṃ vacanaparihāro atthi, evarūpaṃ pana lesakappaṃ akatvā yathābhūtameva ārocetvā bhagavatā kho, āvuso, bhikkhusaṅgho paṇāmitoti āhaṃsu. Te pana rājāno sāsane dhuravahā, tasmā cintesuṃ – ‘‘dvīhi aggasāvakehi saddhiṃ pañcasu bhikkhusatesu gacchantesu bhagavato pādamūlaṃ vigacchissati, imesaṃ nivattanākāraṃ karissāmā’’ti. Evaṃ cintetvā tena hāyasmantotiādimāhaṃsu. Tesupi bhikkhūsu ‘‘mayaṃ mahāsaddamattakena paṇāmitā, na mayaṃ jīvituṃ asakkontā pabbajitā’’ti ekabhikkhupi paṭippharito nāma nāhosi, sabbe pana samakaṃyeva, ‘‘evamāvuso,’’ti sampaṭicchiṃsu.
၁၅၉. အဘိနန္ဒတူတိ ဘိက္ခုသင္ဃသ္သ အာဂမနံ ဣစ္ဆန္တော အဘိနန္ဒတု။ အဘိဝဒတူတိ ဧတု ဘိက္ခုသင္ဃောတိ ဧဝံ စိတ္တံ ဥပ္ပာဒေန္တော အဘိဝဒတု။ အနုဂ္ဂဟိတောတိ အာမိသာနုဂ္ဂဟေန စ ဓမ္မာနုဂ္ဂဟေန စ အနုဂ္ဂဟိတော။ အညထတ္တန္တိ ဒသဗလသ္သ ဒသ္သနံ န လဘာမာတိ ပသာဒညထတ္တံ ဘဝေယ္ယ။ ဝိပရိဏာမောတိ ပသာဒညထတ္တေန ဝိဗ္ဘမန္တာနံ ဝိပရိဏာမညထတ္တံ ဘဝေယ္ယ။ ဗီဇာနံ တရုဏာနန္တိ တရုဏသသ္သာနံ။ သိယာ အညထတ္တန္တိ ဥဒကဝာရကာလေ ဥဒကံ အလဘန္တာနံ မိလာတဘာဝေန အညထတ္တံ ဘဝေယ္ယ, သုသ္သိတ္ဝာ မိလာတဘာဝံ အာပဇ္ဇနေန ဝိပရိဏာမော ဘဝေယ္ယ။ ဝစ္ဆကသ္သ ပန ခီရပိပာသာယ သုသ္သနံ အညထတ္တံ နာမ, သုသ္သိတ္ဝာ ကာလကိရိယာ ဝိပရိဏာမော နာမ။
159.Abhinandatūti bhikkhusaṅghassa āgamanaṃ icchanto abhinandatu. Abhivadatūti etu bhikkhusaṅghoti evaṃ cittaṃ uppādento abhivadatu. Anuggahitoti āmisānuggahena ca dhammānuggahena ca anuggahito. Aññathattanti dasabalassa dassanaṃ na labhāmāti pasādaññathattaṃ bhaveyya. Vipariṇāmoti pasādaññathattena vibbhamantānaṃ vipariṇāmaññathattaṃ bhaveyya. Bījānaṃ taruṇānanti taruṇasassānaṃ. Siyā aññathattanti udakavārakāle udakaṃ alabhantānaṃ milātabhāvena aññathattaṃ bhaveyya, sussitvā milātabhāvaṃ āpajjanena vipariṇāmo bhaveyya. Vacchakassa pana khīrapipāsāya sussanaṃ aññathattaṃ nāma, sussitvā kālakiriyā vipariṇāmo nāma.
၁၆၀. ပသာဒိတော ဘဂဝာတိ ထေရော ကိရ တတ္ထ နိသိန္နောဝ ဒိဗ္ဗစက္ခုနာ ဗ္ရဟ္မာနံ အာဂတံ အဒ္ဒသ , ဒိဗ္ဗာယ သောတဓာတုယာ စ အာယာစနသဒ္ဒံ သုဏိ, စေတောပရိယဉာဏေန ဘဂဝတော ပသန္နဘာဝံ အညာသိ။ တသ္မာ – ‘‘ကဉ္စိ ဘိက္ခုံ ပေသေတ္ဝာ ပက္ကောသိယမာနာနံ ဂမနံ နာမ န ဖာသုကံ, ယာဝ သတ္ထာ န ပေသေတိ, တာဝဒေဝ ဂမိသ္သာမာ’’တိ မညမာနော ဧဝမာဟ။ အပ္ပောသ္သုက္ကောတိ အညေသု ကိစ္စေသု အနုသ္သုက္ကော ဟုတ္ဝာ။ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရန္တိ ဖလသမာပတ္တိဝိဟာရံ အနုယုတ္တော မညေ ဘဂဝာ ဝိဟရိတုကာမော, သော ဣဒာနိ ယထာရုစိယာ ဝိဟရိသ္သတီတိ ဧဝံ မေ အဟောသီတိ ဝဒတိ။ မယမ္ပိ ဒာနီတိ မယံ ပရံ ဩဝဒမာနာ ဝိဟာရတော နိက္ကဍ္ဎိတာ, ကိံ အမ္ဟာကံ ပရောဝာဒေန။ ဣဒာနိ မယမ္ပိ ဒိဋ္ဌဓမ္မသုခဝိဟာရေနေဝ ဝိဟရိသ္သာမာတိ ဒီပေတိ။ ထေရော ဣမသ္မိံ ဌာနေ ဝိရဒ္ဓော အတ္တနော ဘာရဘာဝံ န အညာသိ။ အယဉ္ဟိ ဘိက္ခုသင္ဃော ဒ္ဝိန္နမ္ပိ မဟာထေရာနံ ဘာရော, တေန နံ ပဋိသေဓေန္တော ဘဂဝာ အာဂမေဟီတိအာဒိမာဟ။ မဟာမောဂ္ဂလ္လာနတ္ထေရော ပန အတ္တနော ဘာရဘာဝံ အညာသိ။ တေနသ္သ ဘဂဝာ သာဓုကာရံ အဒာသိ။
160.Pasādito bhagavāti thero kira tattha nisinnova dibbacakkhunā brahmānaṃ āgataṃ addasa , dibbāya sotadhātuyā ca āyācanasaddaṃ suṇi, cetopariyañāṇena bhagavato pasannabhāvaṃ aññāsi. Tasmā – ‘‘kañci bhikkhuṃ pesetvā pakkosiyamānānaṃ gamanaṃ nāma na phāsukaṃ, yāva satthā na peseti, tāvadeva gamissāmā’’ti maññamāno evamāha. Appossukkoti aññesu kiccesu anussukko hutvā. Diṭṭhadhammasukhavihāranti phalasamāpattivihāraṃ anuyutto maññe bhagavā viharitukāmo, so idāni yathāruciyā viharissatīti evaṃ me ahosīti vadati. Mayampidānīti mayaṃ paraṃ ovadamānā vihārato nikkaḍḍhitā, kiṃ amhākaṃ parovādena. Idāni mayampi diṭṭhadhammasukhavihāreneva viharissāmāti dīpeti. Thero imasmiṃ ṭhāne viraddho attano bhārabhāvaṃ na aññāsi. Ayañhi bhikkhusaṅgho dvinnampi mahātherānaṃ bhāro, tena naṃ paṭisedhento bhagavā āgamehītiādimāha. Mahāmoggallānatthero pana attano bhārabhāvaṃ aññāsi. Tenassa bhagavā sādhukāraṃ adāsi.
၁၆၁. စတ္တာရိမာနိ, ဘိက္ခဝေတိ ကသ္မာ အာရဘိ? ဣမသ္မိံ သာသနေ စတ္တာရိ ဘယာနိ။ ယော တာနိ အဘီတော ဟောတိ, သော ဣမသ္မိံ သာသနေ ပတိဋ္ဌာတုံ သက္ကောတိ။ ဣတရော ပန န သက္ကောတီတိ ဒသ္သေတုံ ဣမံ ဒေသနံ အာရဘိ။ တတ္ထ ဥဒကောရောဟန္တေတိ ဥဒကံ ဩရောဟန္တေ ပုဂ္ဂလေ။ ကုမ္ဘီလဘယန္တိ သုံသုမာရဘယံ။ သုသုကာဘယန္တိ စဏ္ဍမစ္ဆဘယံ။
161.Cattārimāni, bhikkhaveti kasmā ārabhi? Imasmiṃ sāsane cattāri bhayāni. Yo tāni abhīto hoti, so imasmiṃ sāsane patiṭṭhātuṃ sakkoti. Itaro pana na sakkotīti dassetuṃ imaṃ desanaṃ ārabhi. Tattha udakorohanteti udakaṃ orohante puggale. Kumbhīlabhayanti suṃsumārabhayaṃ. Susukābhayanti caṇḍamacchabhayaṃ.
၁၆၂. ကောဓုပာယာသသ္သေတံ အဓိဝစနန္တိ ယထာ ဟိ ဗာဟိရံ ဥဒကံ ဩတိဏ္ဏော ဦမီသု ဩသီဒိတ္ဝာ မရတိ, ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ ကောဓုပာယာသေ ဩသီဒိတ္ဝာ ဝိဗ္ဘမတိ။ တသ္မာ ကောဓုပာယာသော ‘‘ဦမိဘယ’’န္တိ ဝုတ္တော။
162.Kodhupāyāsassetaṃ adhivacananti yathā hi bāhiraṃ udakaṃ otiṇṇo ūmīsu osīditvā marati, evaṃ imasmiṃ sāsane kodhupāyāse osīditvā vibbhamati. Tasmā kodhupāyāso ‘‘ūmibhaya’’nti vutto.
၁၆၃. ဩဒရိကတ္တသ္သေတံ အဓိဝစနန္တိ ယထာ ဟိ ဗာဟိရံ ဥဒကံ ဩတိဏ္ဏော ကုမ္ဘီလေန ခာဒိတော မရတိ, ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ ဩဒရိကတ္တေန ခာဒိတော ဝိဗ္ဘမတိ။ တသ္မာ ဩဒရိကတ္တံ ‘‘ကုမ္ဘီလဘယ’’န္တိ ဝုတ္တံ။
163.Odarikattassetaṃ adhivacananti yathā hi bāhiraṃ udakaṃ otiṇṇo kumbhīlena khādito marati, evaṃ imasmiṃ sāsane odarikattena khādito vibbhamati. Tasmā odarikattaṃ ‘‘kumbhīlabhaya’’nti vuttaṃ.
၁၆၄. အရက္ခိတေနေဝ ကာယေနာတိ သီသပ္ပစာလကာဒိကရဏေန အရက္ခိတကာယော ဟုတ္ဝာ။ အရက္ခိတာယ ဝာစာယာတိ ဒုဋ္ဌုလ္လဘာသနာဒိဝသေန အရက္ခိတဝာစော ဟုတ္ဝာ။ အနုပဋ္ဌိတာယ သတိယာတိ ကာယဂတာသတိံ အနုပဋ္ဌာပေတ္ဝာ။ အသံဝုတေဟီတိ အပိဟိတေဟိ။ ပဉ္စန္နေတံ ကာမဂုဏာနံ အဓိဝစနန္တိ ယထာ ဟိ ဗာဟိရံ ဥဒကံ ဩတိဏ္ဏော အာဝဋ္ဋေ နိမုဇ္ဇိတ္ဝာ မရတိ, ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ ပဗ္ဗဇိတော ပဉ္စကာမဂုဏာဝဋ္ဋေ နိမုဇ္ဇိတ္ဝာ ဝိဗ္ဘမတိ။ တသ္မာ ပဉ္စ ကာမဂုဏာ ‘‘အာဝဋ္ဋဘယ’’န္တိ ဝုတ္တာ။
164.Arakkhiteneva kāyenāti sīsappacālakādikaraṇena arakkhitakāyo hutvā. Arakkhitāya vācāyāti duṭṭhullabhāsanādivasena arakkhitavāco hutvā. Anupaṭṭhitāyasatiyāti kāyagatāsatiṃ anupaṭṭhāpetvā. Asaṃvutehīti apihitehi. Pañcannetaṃkāmaguṇānaṃ adhivacananti yathā hi bāhiraṃ udakaṃ otiṇṇo āvaṭṭe nimujjitvā marati, evaṃ imasmiṃ sāsane pabbajito pañcakāmaguṇāvaṭṭe nimujjitvā vibbhamati. Tasmā pañca kāmaguṇā ‘‘āvaṭṭabhaya’’nti vuttā.
၁၆၅. အနုဒ္ဓံသေတီတိ ကိလမေတိ မိလာပေတိ။ ရာဂာနုဒ္ဓံသေနာတိ ရာဂာနုဒ္ဓံသိတေန။ မာတုဂာမသ္သေတံ အဓိဝစနန္တိ ယထာ ဟိ ဗာဟိရံ ဥဒကံ ဩတိဏ္ဏော စဏ္ဍမစ္ဆံ အာဂမ္မ လဒ္ဓပ္ပဟာရော မရတိ, ဧဝံ ဣမသ္မိံ သာသနေ မာတုဂာမံ အာဂမ္မ ဥပ္ပန္နကာမရာဂော ဝိဗ္ဘမတိ။ တသ္မာ မာတုဂာမော ‘‘သုသုကာဘယ’’န္တိ ဝုတ္တော။
165.Anuddhaṃsetīti kilameti milāpeti. Rāgānuddhaṃsenāti rāgānuddhaṃsitena. Mātugāmassetaṃ adhivacananti yathā hi bāhiraṃ udakaṃ otiṇṇo caṇḍamacchaṃ āgamma laddhappahāro marati, evaṃ imasmiṃ sāsane mātugāmaṃ āgamma uppannakāmarāgo vibbhamati. Tasmā mātugāmo ‘‘susukābhaya’’nti vutto.
ဣမာနိ ပန စတ္တာရိ ဘယာနိ ဘာယိတ္ဝာ ယထာ ဥဒကံ အနောရောဟန္တသ္သ ဥဒကံ နိသ္သာယ အာနိသံသော နတ္ထိ, ဥဒကပိပာသာယ ပိပာသိတော စ ဟောတိ ရဇောဇလ္လေန ကိလိဋ္ဌသရီရော စ, ဧဝမေဝံ ဣမာနိ စတ္တာရိ ဘယာနိ ဘာယိတ္ဝာ သာသနေ အပဗ္ဗဇန္တသ္သာပိ ဣမံ သာသနံ နိသ္သာယ အာနိသံသော နတ္ထိ, တဏ္ဟာပိပာသာယ ပိပာသိတော စ ဟောတိ ကိလေသရဇေန သံကိလိဋ္ဌစိတ္တော စ။ ယထာ ပန ဣမာနိ စတ္တာရိ ဘယာနိ အဘာယိတ္ဝာ ဥဒကံ ဩရောဟန္တသ္သ ဝုတ္တပ္ပကာရော အာနိသံသော ဟောတိ, ဧဝံ ဣမာနိ အဘာယိတ္ဝာ သာသနေ ပဗ္ဗဇိတသ္သာပိ ဝုတ္တပ္ပကာရော အာနိသံသော ဟောတိ။ ထေရော ပနာဟ – ‘‘စတ္တာရိ ဘယာနိ ဘာယိတ္ဝာ ဥဒကံ အနောတရန္တော သောတံ ဆိန္ဒိတ္ဝာ ပရတီရံ ပာပုဏိတုံ န သက္ကောတိ, အဘာယိတ္ဝာ ဩတရန္တော သက္ကောတိ, ဧဝမေဝံ ဘာယိတ္ဝာ သာသနေ အပဗ္ဗဇန္တောပိ တဏ္ဟာသောတံ ဆိန္ဒိတ္ဝာ နိဗ္ဗာနပာရံ ဒဋ္ဌုံ န သက္ကောတိ, အဘာယိတ္ဝာ ပဗ္ဗဇန္တော ပန သက္ကောတီ’’တိ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။ အယံ ပန ဒေသနာ နေယ္ယပုဂ္ဂလသ္သ ဝသေန နိဋ္ဌာပိတာတိ။
Imāni pana cattāri bhayāni bhāyitvā yathā udakaṃ anorohantassa udakaṃ nissāya ānisaṃso natthi, udakapipāsāya pipāsito ca hoti rajojallena kiliṭṭhasarīro ca, evamevaṃ imāni cattāri bhayāni bhāyitvā sāsane apabbajantassāpi imaṃ sāsanaṃ nissāya ānisaṃso natthi, taṇhāpipāsāya pipāsito ca hoti kilesarajena saṃkiliṭṭhacitto ca. Yathā pana imāni cattāri bhayāni abhāyitvā udakaṃ orohantassa vuttappakāro ānisaṃso hoti, evaṃ imāni abhāyitvā sāsane pabbajitassāpi vuttappakāro ānisaṃso hoti. Thero panāha – ‘‘cattāri bhayāni bhāyitvā udakaṃ anotaranto sotaṃ chinditvā paratīraṃ pāpuṇituṃ na sakkoti, abhāyitvā otaranto sakkoti, evamevaṃ bhāyitvā sāsane apabbajantopi taṇhāsotaṃ chinditvā nibbānapāraṃ daṭṭhuṃ na sakkoti, abhāyitvā pabbajanto pana sakkotī’’ti. Sesaṃ sabbattha uttānameva. Ayaṃ pana desanā neyyapuggalassa vasena niṭṭhāpitāti.
ပပဉ္စသူဒနိယာ မဇ္ဈိမနိကာယဋ္ဌကထာယ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
စာတုမသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Cātumasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / မဇ္ဈိမနိကာယ • Majjhimanikāya / ၇. စာတုမသုတ္တံ • 7. Cātumasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / မဇ္ဈိမနိကာယ (ဋီကာ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ၇. စာတုမသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Cātumasuttavaṇṇanā
