| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / जातकपाळि • Jātakapāḷi |
४४१. चतुपोसथियजातकं (३)
441. Catuposathiyajātakaṃ (3)
२४.
24.
यो कोपनेय्ये न करोति कोपं, न कुज्झति सप्पुरिसो कदाचि।
Yo kopaneyye na karoti kopaṃ, na kujjhati sappuriso kadāci;
कुद्धोपि सो नाविकरोति कोपं, तं वे नरं समणमाहु 1 लोके॥
Kuddhopi so nāvikaroti kopaṃ, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu 2 loke.
२५.
25.
ऊनूदरो यो सहते जिघच्छं, दन्तो तपस्सी मितपानभोजनो।
Ūnūdaro yo sahate jighacchaṃ, danto tapassī mitapānabhojano;
आहारहेतु न करोति पापं, तं वे नरं समणमाहु लोके॥
Āhārahetu na karoti pāpaṃ, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu loke.
२६.
26.
खिड्डं रतिं विप्पजहित्वान सब्बं, न चालिकं भाससि किञ्चि लोके।
Khiḍḍaṃ ratiṃ vippajahitvāna sabbaṃ, na cālikaṃ bhāsasi kiñci loke;
विभूसट्ठाना विरतो मेथुनस्मा, तं वे नरं समणमाहु लोके॥
Vibhūsaṭṭhānā virato methunasmā, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu loke.
२७.
27.
परिग्गहं लोभधम्मञ्च सब्बं, यो वे परिञ्ञाय परिच्चजेति।
Pariggahaṃ lobhadhammañca sabbaṃ, yo ve pariññāya pariccajeti;
दन्तं ठितत्तं अममं निरासं, तं वे नरं समणमाहु लोके॥
Dantaṃ ṭhitattaṃ amamaṃ nirāsaṃ, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu loke.
२८.
28.
पुच्छाम कत्तारमनोमपञ्ञं 3, कथासु नो विग्गहो अत्थि जातो।
Pucchāma kattāramanomapaññaṃ 4, kathāsu no viggaho atthi jāto;
छिन्दज्ज कङ्खं विचिकिच्छितानि, तदज्ज 5 कङ्खं वितरेमु सब्बे॥
Chindajja kaṅkhaṃ vicikicchitāni, tadajja 6 kaṅkhaṃ vitaremu sabbe.
२९.
29.
ये पण्डिता अत्थदसा भवन्ति, भासन्ति ते योनिसो तत्थ काले।
Ye paṇḍitā atthadasā bhavanti, bhāsanti te yoniso tattha kāle;
कथं नु कथानं अभासितानं, अत्थं नयेय्युं कुसला जनिन्दा॥
Kathaṃ nu kathānaṃ abhāsitānaṃ, atthaṃ nayeyyuṃ kusalā janindā.
३०.
30.
कथं हवे भासति नागराजा, गरुळो पन वेनतेय्यो किमाह।
Kathaṃ have bhāsati nāgarājā, garuḷo pana venateyyo kimāha;
गन्धब्बराजा पन किं वदेसि, कथं पन कुरूनं राजसेट्ठो॥
Gandhabbarājā pana kiṃ vadesi, kathaṃ pana kurūnaṃ rājaseṭṭho.
३१.
31.
खन्तिं हवे भासति नागराजा, अप्पाहारं गरुळो वेनतेय्यो।
Khantiṃ have bhāsati nāgarājā, appāhāraṃ garuḷo venateyyo;
गन्धब्बराजा रतिविप्पहानं, अकिञ्चनं कुरूनं राजसेट्ठो॥
Gandhabbarājā rativippahānaṃ, akiñcanaṃ kurūnaṃ rājaseṭṭho.
३२.
32.
सब्बानि एतानि सुभासितानि, न हेत्थ दुब्भासितमत्थि किञ्चि।
Sabbāni etāni subhāsitāni, na hettha dubbhāsitamatthi kiñci;
यस्मिञ्च एतानि पतिट्ठितानि, अराव नाभ्या सुसमोहितानि।
Yasmiñca etāni patiṭṭhitāni, arāva nābhyā susamohitāni;
चतुब्भि धम्मेहि समङ्गिभूतं, तं वे नरं समणमाहु लोके॥
Catubbhi dhammehi samaṅgibhūtaṃ, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu loke.
३३.
33.
तुवञ्हि 7 सेट्ठो त्वमनुत्तरोसि, त्वं धम्मगू धम्मविदू सुमेधो।
Tuvañhi 8 seṭṭho tvamanuttarosi, tvaṃ dhammagū dhammavidū sumedho;
पञ्ञाय पञ्हं समधिग्गहेत्वा, अच्छेच्छि धीरो विचिकिच्छितानि।
Paññāya pañhaṃ samadhiggahetvā, acchecchi dhīro vicikicchitāni;
अच्छेच्छि कङ्खं विचिकिच्छितानि, चुन्दो यथा नागदन्तं खरेन॥
Acchecchi kaṅkhaṃ vicikicchitāni, cundo yathā nāgadantaṃ kharena.
३४.
34.
नीलुप्पलाभं विमलं अनग्घं, वत्थं इदं धूमसमानवण्णं।
Nīluppalābhaṃ vimalaṃ anagghaṃ, vatthaṃ idaṃ dhūmasamānavaṇṇaṃ;
पञ्हस्स वेय्याकरणेन तुट्ठो, ददामि ते धम्मपूजाय धीर॥
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te dhammapūjāya dhīra.
३५.
35.
सुवण्णमालं सतपत्तफुल्लितं, सकेसरं रत्नसहस्समण्डितं।
Suvaṇṇamālaṃ satapattaphullitaṃ, sakesaraṃ ratnasahassamaṇḍitaṃ;
पञ्हस्स वेय्याकरणेन तुट्ठो, ददामि ते धम्मपूजाय धीर॥
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te dhammapūjāya dhīra.
३६.
36.
मणिं अनग्घं रुचिरं पभस्सरं, कण्ठावसत्तं 9 मणिभूसितं मे।
Maṇiṃ anagghaṃ ruciraṃ pabhassaraṃ, kaṇṭhāvasattaṃ 10 maṇibhūsitaṃ me;
पञ्हस्स वेय्याकरणेन तुट्ठो, ददामि ते धम्मपूजाय धीर॥
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te dhammapūjāya dhīra.
३७.
37.
गवं सहस्सं उसभञ्च नागं, आजञ्ञयुत्ते च रथे दस इमे।
Gavaṃ sahassaṃ usabhañca nāgaṃ, ājaññayutte ca rathe dasa ime;
पञ्हस्स वेय्याकरणेन तुट्ठो, ददामि ते गामवरानि सोळस॥
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te gāmavarāni soḷasa.
३८.
38.
सारिपुत्तो तदा नागो, सुपण्णो पन कोलितो।
Sāriputto tadā nāgo, supaṇṇo pana kolito;
गन्धब्बराजा अनुरुद्धो, राजा आनन्द पण्डितो।
Gandhabbarājā anuruddho, rājā ānanda paṇḍito;
विधुरो बोधिसत्तो च, एवं धारेथ जातकन्ति॥
Vidhuro bodhisatto ca, evaṃ dhāretha jātakanti.
चतुपोसथियजातकं ततियं।
Catuposathiyajātakaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / खुद्दकनिकाय (अट्ठकथा) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / जातक-अट्ठकथा • Jātaka-aṭṭhakathā / [४४१] ३. चतुपोसथिकजातकवण्णना • [441] 3. Catuposathikajātakavaṇṇanā
