| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi |
๔๔๑. จตุโปสถิยชาตกํ (๓)
441. Catuposathiyajātakaṃ (3)
๒๔.
24.
โย โกปเนเยฺย น กโรติ โกปํ, น กุชฺฌติ สปฺปุริโส กทาจิ;
Yo kopaneyye na karoti kopaṃ, na kujjhati sappuriso kadāci;
กุโทฺธปิ โส นาวิกโรติ โกปํ, ตํ เว นรํ สมณมาหุ 1 โลเกฯ
Kuddhopi so nāvikaroti kopaṃ, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu 2 loke.
๒๕.
25.
อูนูทโร โย สหเต ชิฆจฺฉํ, ทโนฺต ตปสฺสี มิตปานโภชโน;
Ūnūdaro yo sahate jighacchaṃ, danto tapassī mitapānabhojano;
อาหารเหตุ น กโรติ ปาปํ, ตํ เว นรํ สมณมาหุ โลเกฯ
Āhārahetu na karoti pāpaṃ, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu loke.
๒๖.
26.
ขิฑฺฑํ รติํ วิปฺปชหิตฺวาน สพฺพํ, น จาลิกํ ภาสสิ กิญฺจิ โลเก;
Khiḍḍaṃ ratiṃ vippajahitvāna sabbaṃ, na cālikaṃ bhāsasi kiñci loke;
วิภูสฎฺฐานา วิรโต เมถุนสฺมา, ตํ เว นรํ สมณมาหุ โลเกฯ
Vibhūsaṭṭhānā virato methunasmā, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu loke.
๒๗.
27.
ปริคฺคหํ โลภธมฺมญฺจ สพฺพํ, โย เว ปริญฺญาย ปริจฺจเชติ;
Pariggahaṃ lobhadhammañca sabbaṃ, yo ve pariññāya pariccajeti;
ทนฺตํ ฐิตตฺตํ อมมํ นิราสํ, ตํ เว นรํ สมณมาหุ โลเกฯ
Dantaṃ ṭhitattaṃ amamaṃ nirāsaṃ, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu loke.
๒๘.
28.
ปุจฺฉาม กตฺตารมโนมปญฺญํ 3, กถาสุ โน วิคฺคโห อตฺถิ ชาโต;
Pucchāma kattāramanomapaññaṃ 4, kathāsu no viggaho atthi jāto;
ฉินฺทชฺช กงฺขํ วิจิกิจฺฉิตานิ, ตทชฺช 5 กงฺขํ วิตเรมุ สเพฺพฯ
Chindajja kaṅkhaṃ vicikicchitāni, tadajja 6 kaṅkhaṃ vitaremu sabbe.
๒๙.
29.
เย ปณฺฑิตา อตฺถทสา ภวนฺติ, ภาสนฺติ เต โยนิโส ตตฺถ กาเล;
Ye paṇḍitā atthadasā bhavanti, bhāsanti te yoniso tattha kāle;
กถํ นุ กถานํ อภาสิตานํ, อตฺถํ นเยยฺยุํ กุสลา ชนินฺทาฯ
Kathaṃ nu kathānaṃ abhāsitānaṃ, atthaṃ nayeyyuṃ kusalā janindā.
๓๐.
30.
กถํ หเว ภาสติ นาคราชา, ครุโฬ ปน เวนเตโยฺย กิมาห;
Kathaṃ have bhāsati nāgarājā, garuḷo pana venateyyo kimāha;
คนฺธพฺพราชา ปน กิํ วเทสิ, กถํ ปน กุรูนํ ราชเสโฎฺฐฯ
Gandhabbarājā pana kiṃ vadesi, kathaṃ pana kurūnaṃ rājaseṭṭho.
๓๑.
31.
ขนฺติํ หเว ภาสติ นาคราชา, อปฺปาหารํ ครุโฬ เวนเตโยฺย;
Khantiṃ have bhāsati nāgarājā, appāhāraṃ garuḷo venateyyo;
คนฺธพฺพราชา รติวิปฺปหานํ, อกิญฺจนํ กุรูนํ ราชเสโฎฺฐฯ
Gandhabbarājā rativippahānaṃ, akiñcanaṃ kurūnaṃ rājaseṭṭho.
๓๒.
32.
สพฺพานิ เอตานิ สุภาสิตานิ, น เหตฺถ ทุพฺภาสิตมตฺถิ กิญฺจิ;
Sabbāni etāni subhāsitāni, na hettha dubbhāsitamatthi kiñci;
ยสฺมิญฺจ เอตานิ ปติฎฺฐิตานิ, อราว นาภฺยา สุสโมหิตานิ;
Yasmiñca etāni patiṭṭhitāni, arāva nābhyā susamohitāni;
จตุพฺภิ ธเมฺมหิ สมงฺคิภูตํ, ตํ เว นรํ สมณมาหุ โลเกฯ
Catubbhi dhammehi samaṅgibhūtaṃ, taṃ ve naraṃ samaṇamāhu loke.
๓๓.
33.
ตุวญฺหิ 7 เสโฎฺฐ ตฺวมนุตฺตโรสิ, ตฺวํ ธมฺมคู ธมฺมวิทู สุเมโธ;
Tuvañhi 8 seṭṭho tvamanuttarosi, tvaṃ dhammagū dhammavidū sumedho;
ปญฺญาย ปญฺหํ สมธิคฺคเหตฺวา, อเจฺฉจฺฉิ ธีโร วิจิกิจฺฉิตานิ;
Paññāya pañhaṃ samadhiggahetvā, acchecchi dhīro vicikicchitāni;
อเจฺฉจฺฉิ กงฺขํ วิจิกิจฺฉิตานิ, จุโนฺท ยถา นาคทนฺตํ ขเรนฯ
Acchecchi kaṅkhaṃ vicikicchitāni, cundo yathā nāgadantaṃ kharena.
๓๔.
34.
นีลุปฺปลาภํ วิมลํ อนคฺฆํ, วตฺถํ อิทํ ธูมสมานวณฺณํ;
Nīluppalābhaṃ vimalaṃ anagghaṃ, vatthaṃ idaṃ dhūmasamānavaṇṇaṃ;
ปญฺหสฺส เวยฺยากรเณน ตุโฎฺฐ, ททามิ เต ธมฺมปูชาย ธีรฯ
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te dhammapūjāya dhīra.
๓๕.
35.
สุวณฺณมาลํ สตปตฺตผุลฺลิตํ, สเกสรํ รตฺนสหสฺสมณฺฑิตํ;
Suvaṇṇamālaṃ satapattaphullitaṃ, sakesaraṃ ratnasahassamaṇḍitaṃ;
ปญฺหสฺส เวยฺยากรเณน ตุโฎฺฐ, ททามิ เต ธมฺมปูชาย ธีรฯ
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te dhammapūjāya dhīra.
๓๖.
36.
มณิํ อนคฺฆํ รุจิรํ ปภสฺสรํ, กณฺฐาวสตฺตํ 9 มณิภูสิตํ เม;
Maṇiṃ anagghaṃ ruciraṃ pabhassaraṃ, kaṇṭhāvasattaṃ 10 maṇibhūsitaṃ me;
ปญฺหสฺส เวยฺยากรเณน ตุโฎฺฐ, ททามิ เต ธมฺมปูชาย ธีรฯ
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te dhammapūjāya dhīra.
๓๗.
37.
ควํ สหสฺสํ อุสภญฺจ นาคํ, อาชญฺญยุเตฺต จ รเถ ทส อิเม;
Gavaṃ sahassaṃ usabhañca nāgaṃ, ājaññayutte ca rathe dasa ime;
ปญฺหสฺส เวยฺยากรเณน ตุโฎฺฐ, ททามิ เต คามวรานิ โสฬสฯ
Pañhassa veyyākaraṇena tuṭṭho, dadāmi te gāmavarāni soḷasa.
๓๘.
38.
สาริปุโตฺต ตทา นาโค, สุปโณฺณ ปน โกลิโต;
Sāriputto tadā nāgo, supaṇṇo pana kolito;
คนฺธพฺพราชา อนุรุโทฺธ, ราชา อานนฺท ปณฺฑิโต;
Gandhabbarājā anuruddho, rājā ānanda paṇḍito;
วิธุโร โพธิสโตฺต จ, เอวํ ธาเรถ ชาตกนฺติฯ
Vidhuro bodhisatto ca, evaṃ dhāretha jātakanti.
จตุโปสถิยชาตกํ ตติยํฯ
Catuposathiyajātakaṃ tatiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā / [๔๔๑] ๓. จตุโปสถิกชาตกวณฺณนา • [441] 3. Catuposathikajātakavaṇṇanā
