Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā |
சதுத்த²ஜ்ஜா²னகதா²வண்ணனா
Catutthajjhānakathāvaṇṇanā
கத்த² சுப்பன்னந்தி எத்த² கத்தா²தி ஹேதும்ஹி பு⁴ம்மங், கஸ்மிங் ஹேதும்ஹி ஸதீதி அத்தோ². நானாவஜ்ஜனேதி அப்பனாவீதி²ஆவஜ்ஜனதோ நானா பி⁴ன்னங் புரிமவீதீ²ஸு ஆவஜ்ஜனங் யஸ்ஸ உபசாரஸ்ஸ, தஸ்மிங் நானாவஜ்ஜனே. விஸமனிஸஜ்ஜாய உப்பன்னகிலமதோ² விஸமாஸனுபதாபோ. உபசாரே வாதிஆதி³ பக்க²ந்தரத³ஸ்ஸனங் ஏகாவஜ்ஜனூபசாரேபி வாதி அத்தோ². பீதிப²ரணேனாதி இமினா அப்பனாவீதி²யா விய ஏகவீதி²யம்பி காமாவசரபீதியா ப²ரணமத்தஸ்ஸ அபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. தோ³மனஸ்ஸிந்த்³ரியஸ்ஸ அஸ்ஸ ஸியா உப்பத்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஏதந்தி தோ³மனஸ்ஸிந்த்³ரியங் உப்பஜ்ஜதீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. விதக்கவிசாரப்பச்சயேபீதி பி-ஸத்³தோ³ அட்டா²னப்பயுத்தோ. ஸோ ‘‘பஹீனஸ்ஸா’’தி ஹெட்டா² வுத்தபதா³னந்தரங் யோஜேதப்³போ³ ‘‘பஹீனஸ்ஸாபி தோ³மனஸ்ஸிந்த்³ரியஸ்ஸா’’தி. விதக்கவிசாரபா⁴வேதி எத்த² ‘‘உப்பஜ்ஜதி தோ³மனஸ்ஸிந்த்³ரிய’’ந்தி ஆனெத்வா ஸம்ப³ந்தி⁴தப்³ப³ங். நிமித்தத்தே² சேதங் பு⁴ம்மங், விதக்கவிசாரபா⁴வஹேதூதி அத்தோ². விதக்கவிசாராதி எத்த² இதி-ஸத்³தோ³ தஸ்மாதி ஏதஸ்மிங் அத்தே² த³ட்ட²ப்³போ³, தேன யஸ்மா ஏதங் தோ³மனஸ்ஸிந்த்³ரியங் விதக்கவிசாரபச்சயே…பே॰… நேவ உப்பஜ்ஜதி, யத்த² பன உப்பஜ்ஜதி, தத்த² விதக்கவிசாரபா⁴வேயேவ உப்பஜ்ஜதி. யஸ்மா ச அப்பஹீனாயேவ து³தியஜ்ஜா²னூபசாரே விதக்கவிசாரா, தஸ்மா தத்த²ஸ்ஸ ஸியா உப்பத்தீதி ஏவமெத்த² யோஜனா வேதி³தப்³பா³.
Kattha cuppannanti ettha katthāti hetumhi bhummaṃ, kasmiṃ hetumhi satīti attho. Nānāvajjaneti appanāvīthiāvajjanato nānā bhinnaṃ purimavīthīsu āvajjanaṃ yassa upacārassa, tasmiṃ nānāvajjane. Visamanisajjāya uppannakilamatho visamāsanupatāpo. Upacāre vātiādi pakkhantaradassanaṃ ekāvajjanūpacārepi vāti attho. Pītipharaṇenāti iminā appanāvīthiyā viya ekavīthiyampi kāmāvacarapītiyā pharaṇamattassa abhāvaṃ dasseti. Domanassindriyassa assa siyā uppattīti sambandho. Etanti domanassindriyaṃ uppajjatīti sambandho. Vitakkavicārappaccayepīti pi-saddo aṭṭhānappayutto. So ‘‘pahīnassā’’ti heṭṭhā vuttapadānantaraṃ yojetabbo ‘‘pahīnassāpi domanassindriyassā’’ti. Vitakkavicārabhāveti ettha ‘‘uppajjati domanassindriya’’nti ānetvā sambandhitabbaṃ. Nimittatthe cetaṃ bhummaṃ, vitakkavicārabhāvahetūti attho. Vitakkavicārāti ettha iti-saddo tasmāti etasmiṃ atthe daṭṭhabbo, tena yasmā etaṃ domanassindriyaṃ vitakkavicārapaccaye…pe… neva uppajjati, yattha pana uppajjati, tattha vitakkavicārabhāveyeva uppajjati. Yasmā ca appahīnāyeva dutiyajjhānūpacāre vitakkavicārā, tasmā tatthassa siyā uppattīti evamettha yojanā veditabbā.
தத்தா²தி து³தியஜ்ஜா²னூபசாரே. அஸ்ஸாதி தோ³மனஸ்ஸிந்த்³ரியஸ்ஸ. ஸியா உப்பத்தீதி இத³ஞ்ச பச்சயமத்தத³ஸ்ஸனேன ஸம்பா⁴வனமத்ததோ வுத்தங். தோ³மனஸ்ஸுப்பத்திஸம்பா⁴வனாபி ஹி உபசாரக்க²ணேயேவ காதுங் யுத்தா, விதக்கவிசாரரஹிதே பன து³தியஜ்ஜா²னக்க²ணே தது³ப்பத்திஸம்பா⁴வனாபி ந யுத்தா காதுந்தி. இதரதா² குஸலசித்தக்க²ணே அகுஸலதோ³மனஸ்ஸுப்பத்தியா அஸம்ப⁴வதோ ‘‘தத்த²ஸ்ஸ ஸியா உப்பத்தீ’’தி ந வத்தப்³ப³ங் ஸியா. ஸமீபத்தே² வா ஏதங் பு⁴ம்மங், உபசாரஜ்ஜா²னானந்தரவீதீ²ஸூதி அத்தோ². து³தியஜ்ஜா²னேதி எத்தா²பி அனந்தரவீதீ²ஸுபி ந த்வேவ உப்பஜ்ஜதீதி அத்தோ², ஏவங் உபரி ஸுகி²ந்த்³ரியேபி. ஸோமனஸ்ஸிந்த்³ரியஸ்ஸ உப்பத்தீதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. பஹீனாதி வுத்தாதி இத³ங் ‘‘பஞ்சன்னங் ஓரம்பா⁴கி³யானங் ஸங்யோஜனானங் பரிக்க²யா’’தி வுத்தத்தா வுத்தங். து³க்கா²பா⁴வேனாதி து³க்க²தாபா⁴வேன. ஏவங் ஸுகா²பா⁴வேனாதி எத்தா²பி. ஏதேனாதி து³க்க²ஸுக²படிக்கே²பவசனேன. இட்டா²னிட்ட²விபரீதானுப⁴வனலக்க²ணாதி அதிஇட்ட²அதிஅனிட்டா²னங் விபரீதஸ்ஸ மஜ்ஜ²த்தாரம்மணஸ்ஸ அனுப⁴வனலக்க²ணா, மஜ்ஜ²த்தாரம்மணம்பி ஹி இட்டா²னிட்டே²ஸு ஏவ பவிட்ட²ங் தப்³பி³னிமுத்தஸ்ஸ அபா⁴வா.
Tatthāti dutiyajjhānūpacāre. Assāti domanassindriyassa. Siyā uppattīti idañca paccayamattadassanena sambhāvanamattato vuttaṃ. Domanassuppattisambhāvanāpi hi upacārakkhaṇeyeva kātuṃ yuttā, vitakkavicārarahite pana dutiyajjhānakkhaṇe taduppattisambhāvanāpi na yuttā kātunti. Itarathā kusalacittakkhaṇe akusaladomanassuppattiyā asambhavato ‘‘tatthassa siyā uppattī’’ti na vattabbaṃ siyā. Samīpatthe vā etaṃ bhummaṃ, upacārajjhānānantaravīthīsūti attho. Dutiyajjhāneti etthāpi anantaravīthīsupi na tveva uppajjatīti attho, evaṃ upari sukhindriyepi. Somanassindriyassa uppattīti sambandho. Pahīnāti vuttāti idaṃ ‘‘pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā’’ti vuttattā vuttaṃ. Dukkhābhāvenāti dukkhatābhāvena. Evaṃ sukhābhāvenāti etthāpi. Etenāti dukkhasukhapaṭikkhepavacanena. Iṭṭhāniṭṭhaviparītānubhavanalakkhaṇāti atiiṭṭhaatianiṭṭhānaṃ viparītassa majjhattārammaṇassa anubhavanalakkhaṇā, majjhattārammaṇampi hi iṭṭhāniṭṭhesu eva paviṭṭhaṃ tabbinimuttassa abhāvā.
ஜா²னசதுக்ககதா²வண்ணனானயோ நிட்டி²தோ.
Jhānacatukkakathāvaṇṇanānayo niṭṭhito.