| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / भिक्खुनीविभङ्ग • Bhikkhunīvibhaṅga |
४. चतुत्थपाराजिकं
4. Catutthapārājikaṃ
६७४. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खुनियो अवस्सुता अवस्सुतस्स पुरिसपुग्गलस्स हत्थग्गहणम्पि सादियन्ति, सङ्घाटिकण्णग्गहणम्पि सादियन्ति, सन्तिट्ठन्तिपि, सल्लपन्तिपि, सङ्केतम्पि गच्छन्ति, पुरिसस्सपि अब्भागमनं सादियन्ति, छन्नम्पि अनुपविसन्ति, कायम्पि तदत्थाय उपसंहरन्ति एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थाय। या ता भिक्खुनियो अप्पिच्छा…पे॰… ता उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम छब्बग्गिया भिक्खुनियो अवस्सुता अवस्सुतस्स पुरिसपुग्गलस्स हत्थग्गहणम्पि सादियिस्सन्ति, सङ्घाटिकण्णग्गहणम्पि सादियिस्सन्ति, सन्तिट्ठिस्सन्तिपि, सल्लपिस्सन्तिपि, सङ्केतम्पि गच्छिस्सन्ति, पुरिसस्सपि अब्भागमनं सादियिस्सन्ति, छन्नम्पि अनुपविसिस्सन्ति, कायम्पि तदत्थाय उपसंहरिस्सन्ति एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थाया’’ति…पे॰… सच्चं किर, भिक्खवे, छब्बग्गिया भिक्खुनियो अवस्सुता अवस्सुतस्स पुरिसपुग्गलस्स हत्थग्गहणम्पि सादियन्ति, सङ्घाटिकण्णग्गहणम्पि सादियन्ति, सन्तिट्ठन्तिपि, सल्लपन्तिपि, सङ्केतम्पि गच्छन्ति, पुरिसस्सपि अब्भागमनं सादियन्ति, छन्नम्पि अनुपविसन्ति, कायम्पि तदत्थाय उपसंहरन्ति एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थायाति? ‘‘सच्चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम, भिक्खवे, छब्बग्गिया भिक्खुनियो अवस्सुता अवस्सुतस्स पुरिसपुग्गलस्स हत्थग्गहणम्पि सादियिस्सन्ति, सङ्घाटिकण्णग्गहणम्पि सादियिस्सन्ति, सन्तिट्ठिस्सन्तिपि, सल्लपिस्सन्तिपि, सङ्केतम्पि गच्छिस्सन्ति, पुरिसस्सपि अब्भागमनं सादियिस्सन्ति, छन्नम्पि अनुपविसिस्सन्ति, कायम्पि तदत्थाय उपसंहरिस्सन्ति एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थाय! नेतं, भिक्खवे, अप्पसन्नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्च पन, भिक्खवे, भिक्खुनियो इमं सिक्खापदं उद्दिसन्तु –
674. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhuniyo avassutā avassutassa purisapuggalassa hatthaggahaṇampi sādiyanti, saṅghāṭikaṇṇaggahaṇampi sādiyanti, santiṭṭhantipi, sallapantipi, saṅketampi gacchanti, purisassapi abbhāgamanaṃ sādiyanti, channampi anupavisanti, kāyampi tadatthāya upasaṃharanti etassa asaddhammassa paṭisevanatthāya. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhuniyo avassutā avassutassa purisapuggalassa hatthaggahaṇampi sādiyissanti, saṅghāṭikaṇṇaggahaṇampi sādiyissanti, santiṭṭhissantipi, sallapissantipi, saṅketampi gacchissanti, purisassapi abbhāgamanaṃ sādiyissanti, channampi anupavisissanti, kāyampi tadatthāya upasaṃharissanti etassa asaddhammassa paṭisevanatthāyā’’ti…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, chabbaggiyā bhikkhuniyo avassutā avassutassa purisapuggalassa hatthaggahaṇampi sādiyanti, saṅghāṭikaṇṇaggahaṇampi sādiyanti, santiṭṭhantipi, sallapantipi, saṅketampi gacchanti, purisassapi abbhāgamanaṃ sādiyanti, channampi anupavisanti, kāyampi tadatthāya upasaṃharanti etassa asaddhammassa paṭisevanatthāyāti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, chabbaggiyā bhikkhuniyo avassutā avassutassa purisapuggalassa hatthaggahaṇampi sādiyissanti, saṅghāṭikaṇṇaggahaṇampi sādiyissanti, santiṭṭhissantipi, sallapissantipi, saṅketampi gacchissanti, purisassapi abbhāgamanaṃ sādiyissanti, channampi anupavisissanti, kāyampi tadatthāya upasaṃharissanti etassa asaddhammassa paṭisevanatthāya! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
६७५. ‘‘या पन भिक्खुनी अवस्सुता अवस्सुतस्स पुरिसपुग्गलस्स हत्थग्गहणं वा सादियेय्य, सङ्घाटिकण्णग्गहणं वा सादियेय्य, सन्तिट्ठेय्य वा, सल्लपेय्य वा, सङ्केतं वा गच्छेय्य , पुरिसस्स वा अब्भागमनं सादियेय्य, छन्नं वा अनुपविसेय्य, कायं वा तदत्थाय उपसंहरेय्य एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थाय, अयम्पि पाराजिका होति असंवासा अट्ठवत्थुका’’ति।
675.‘‘Yā pana bhikkhunī avassutā avassutassa purisapuggalassa hatthaggahaṇaṃ vā sādiyeyya, saṅghāṭikaṇṇaggahaṇaṃ vā sādiyeyya, santiṭṭheyya vā, sallapeyya vā, saṅketaṃ vāgaccheyya, purisassa vā abbhāgamanaṃ sādiyeyya, channaṃ vā anupaviseyya, kāyaṃ vā tadatthāya upasaṃhareyya etassa asaddhammassa paṭisevanatthāya, ayampi pārājikā hoti asaṃvāsā aṭṭhavatthukā’’ti.
६७६. या पनाति या यादिसा…पे॰… भिक्खुनीति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेता भिक्खुनीति।
676.Yā panāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
अवस्सुता नाम सारत्ता अपेक्खवती पटिबद्धचित्ता।
Avassutā nāma sārattā apekkhavatī paṭibaddhacittā.
अवस्सुतो नाम सारत्तो अपेक्खवा पटिबद्धचित्तो।
Avassuto nāma sāratto apekkhavā paṭibaddhacitto.
पुरिसपुग्गलो नाम मनुस्सपुरिसो, न यक्खो न पेतो न तिरच्छानगतो विञ्ञू पटिबलो कायसंसग्गं समापज्जितुं।
Purisapuggalo nāma manussapuriso, na yakkho na peto na tiracchānagato viññū paṭibalo kāyasaṃsaggaṃ samāpajjituṃ.
हत्थग्गहणं वा सादियेय्याति हत्थो नाम कप्परं उपादाय याव अग्गनखा। एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थाय उब्भक्खकं अधोजाणुमण्डलं गहणं सादियति, आपत्ति थुल्लच्चयस्स।
Hatthaggahaṇaṃvā sādiyeyyāti hattho nāma kapparaṃ upādāya yāva agganakhā. Etassa asaddhammassa paṭisevanatthāya ubbhakkhakaṃ adhojāṇumaṇḍalaṃ gahaṇaṃ sādiyati, āpatti thullaccayassa.
सङ्घाटिकण्णग्गहणं वा सादियेय्याति एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थाय निवत्थं वा पारुतं वा गहणं सादियति, आपत्ति थुल्लच्चयस्स।
Saṅghāṭikaṇṇaggahaṇaṃ vā sādiyeyyāti etassa asaddhammassa paṭisevanatthāya nivatthaṃ vā pārutaṃ vā gahaṇaṃ sādiyati, āpatti thullaccayassa.
सन्तिट्ठेय्य वाति एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थाय पुरिसस्स हत्थपासे तिट्ठति, आपत्ति थुल्लच्चयस्स।
Santiṭṭheyya vāti etassa asaddhammassa paṭisevanatthāya purisassa hatthapāse tiṭṭhati, āpatti thullaccayassa.
सल्लपेय्य वाति एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थाय पुरिसस्स हत्थपासे ठिता सल्लपति, आपत्ति थुल्लच्चयस्स।
Sallapeyya vāti etassa asaddhammassa paṭisevanatthāya purisassa hatthapāse ṭhitā sallapati, āpatti thullaccayassa.
सङ्केतं वा गच्छेय्याति एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थाय पुरिसेन – ‘‘इत्थन्नामं ओकासं 1 आगच्छा’’ति – वुत्ता गच्छति। पदे पदे आपत्ति दुक्कटस्स। पुरिसस्स हत्थपासं ओक्कन्तमत्ते आपत्ति थुल्लच्चयस्स।
Saṅketaṃ vā gaccheyyāti etassa asaddhammassa paṭisevanatthāya purisena – ‘‘itthannāmaṃ okāsaṃ 2 āgacchā’’ti – vuttā gacchati. Pade pade āpatti dukkaṭassa. Purisassa hatthapāsaṃ okkantamatte āpatti thullaccayassa.
पुरिसस्स वा अब्भागमनं सादियेय्याति एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थाय पुरिसस्स अब्भागमनं सादियति, आपत्ति दुक्कटस्स। हत्थपासं ओक्कन्तमत्ते आपत्ति थुल्लच्चयस्स।
Purisassavā abbhāgamanaṃ sādiyeyyāti etassa asaddhammassa paṭisevanatthāya purisassa abbhāgamanaṃ sādiyati, āpatti dukkaṭassa. Hatthapāsaṃ okkantamatte āpatti thullaccayassa.
छन्नं वा अनुपविसेय्याति एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थाय येन केनचि पटिच्छन्नं ओकासं पविट्ठमत्ते आपत्ति थुल्लच्चयस्स।
Channaṃ vā anupaviseyyāti etassa asaddhammassa paṭisevanatthāya yena kenaci paṭicchannaṃ okāsaṃ paviṭṭhamatte āpatti thullaccayassa.
कायं वा तदत्थाय उपसंहरेय्याति एतस्स असद्धम्मस्स पटिसेवनत्थाय पुरिसस्स हत्थपासे ठिता कायं उपसंहरति, आपत्ति थुल्लच्चयस्स।
Kāyaṃ vā tadatthāya upasaṃhareyyāti etassa asaddhammassa paṭisevanatthāya purisassa hatthapāse ṭhitā kāyaṃ upasaṃharati, āpatti thullaccayassa.
अयम्पीति पुरिमायो उपादाय वुच्चति।
Ayampīti purimāyo upādāya vuccati.
पाराजिका होतीति सेय्यथापि नाम तालो मत्थकच्छिन्नो अभब्बो पुन विरुळ्हिया एवमेव भिक्खुनी अट्ठमं वत्थुं परिपूरेन्ती अस्समणी होति असक्यधीता। तेन वुच्चति पाराजिका होतीति।
Pārājikā hotīti seyyathāpi nāma tālo matthakacchinno abhabbo puna viruḷhiyā evameva bhikkhunī aṭṭhamaṃ vatthuṃ paripūrentī assamaṇī hoti asakyadhītā. Tena vuccati pārājikā hotīti.
असंवासाति संवासो नाम एककम्मं एकुद्देसो समसिक्खता। एसो संवासो नाम। सो ताय सद्धिं नत्थि। तेन वुच्चति असंवासाति।
Asaṃvāsāti saṃvāso nāma ekakammaṃ ekuddeso samasikkhatā. Eso saṃvāso nāma. So tāya saddhiṃ natthi. Tena vuccati asaṃvāsāti.
६७७. अनापत्ति असञ्चिच्च, अस्सतिया, अजानन्तिया, असादियन्तिया, उम्मत्तिकाय, खित्तचित्ताय, वेदनाट्टाय, आदिकम्मिकायाति।
677. Anāpatti asañcicca, assatiyā, ajānantiyā, asādiyantiyā, ummattikāya, khittacittāya, vedanāṭṭāya, ādikammikāyāti.
चतुत्थपाराजिकं समत्तं।
Catutthapārājikaṃ samattaṃ.
उद्दिट्ठा खो, अय्यायो, अट्ठ पाराजिका धम्मा। येसं भिक्खुनी अञ्ञतरं वा अञ्ञतरं वा आपज्जित्वा न लभति भिक्खुनीहि सद्धिं संवासं, यथा पुरे तथा पच्छा, पाराजिका होति असंवासा। तत्थाय्यायो पुच्छामि – ‘‘कच्चित्थ परिसुद्धा’’? दुतियम्पि पुच्छामि – ‘‘कच्चित्थ परिसुद्धा’’? ततियम्पि पुच्छामि – ‘‘कच्चित्थ परिसुद्धा’’? परिसुद्धेत्थाय्यायो, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामीति।
Uddiṭṭhā kho, ayyāyo, aṭṭha pārājikā dhammā. Yesaṃ bhikkhunī aññataraṃ vā aññataraṃ vā āpajjitvā na labhati bhikkhunīhi saddhiṃ saṃvāsaṃ, yathā pure tathā pacchā, pārājikā hoti asaṃvāsā. Tatthāyyāyo pucchāmi – ‘‘kaccittha parisuddhā’’? Dutiyampi pucchāmi – ‘‘kaccittha parisuddhā’’? Tatiyampi pucchāmi – ‘‘kaccittha parisuddhā’’? Parisuddhetthāyyāyo, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmīti.
भिक्खुनिविभङ्गे पाराजिककण्डं निट्ठितं।
Bhikkhunivibhaṅge pārājikakaṇḍaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / भिक्खुनीविभङ्ग-अट्ठकथा • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ४. चतुत्थपाराजिकसिक्खापदवण्णना • 4. Catutthapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ४. चतुत्थपाराजिकसिक्खापदवण्णना • 4. Catutthapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / ४. चतुत्थपाराजिकसिक्खापदवण्णना • 4. Catutthapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / ४. अट्ठवत्थुकसिक्खापदवण्णना • 4. Aṭṭhavatthukasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / ४. चतुत्थपाराजिकसिक्खापदं • 4. Catutthapārājikasikkhāpadaṃ
