Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi |
༤. ཙཏུཏྠཔཱརཱཛིཀསིཀྑཱཔདཾ
4. Catutthapārājikasikkhāpadaṃ
༦༧༥. ཙཏུཏྠེ མེཐུནརཱགེན ཨཝསྶུཏཱ ནཱདྷིཔྤེཏཱ, ཀཱཡསཾསགྒརཱགེན ཨཝསྶུཏཱཝཱདྷིཔྤེཏཱཏི ཨཱཧ ‘‘ཀཱཡསཾསགྒརཱགེན ཨཝསྶུཏཱ’’ཏི ། ‘‘པུརིསཔུགྒལསྶཱ’’ཏིཔདཾ ན ཧཏྠསདྡེན སམྦནྡྷིཏབྦཾ, གཧཎསདྡེནེཝ སམྦནྡྷིཏབྦནྟི དསྶེནྟོ ཨཱཧ ‘‘ཡཾ པུརིསཔུགྒལེནཱ’’ཏིཨཱདི། ཏནྟི གཧཎཾ, ‘‘ཧཏྠགྒཧཎ’’ནྟི ཝུཏྟཝཙནཾ ཨུཔལཀྑཎམཏྟམེཝཱཏི ཨཱཧ ‘‘ཨཉྙམྤཱི’’ཏིཨཱདི། ཏཏྠ ‘‘ཨཉྙམྤཱི’’ཏི ཧཏྠགཧཎཏོ ཨིཏརམྤི། ཨཔཱརཱཛིཀཀྑེཏྟེཏི ཨུབྦྷཀྑཀེ ཨདྷོཛཱཎུམཎྜལེ། ཨསྶཱཏི ‘‘ཧཏྠགྒཧཎ’’ནྟིཔདསྶ། ཨེཏྠཱཏི ‘‘ཨསདྡྷམྨསྶ པཊིསེཝནཏྠཱཡཱ’’ཏིཔདེ། ཀཱཡསཾསགྒོཏི ཀཱཡསཾསགྒོ ཨེཝ། ཏེན ཝུཏྟཾ ‘‘ན མེཐུནདྷམྨོ’’ཏི། ཧཱིཏི སཙྩཾ, ཡསྨཱ ཝཱ། ཨེཏྠཱཏི ཀཱཡསཾསགྒགཧཎེ། སཱདྷཀནྟི ཉཱཔཀཾ།
675. Catutthe methunarāgena avassutā nādhippetā, kāyasaṃsaggarāgena avassutāvādhippetāti āha ‘‘kāyasaṃsaggarāgena avassutā’’ti . ‘‘Purisapuggalassā’’tipadaṃ na hatthasaddena sambandhitabbaṃ, gahaṇasaddeneva sambandhitabbanti dassento āha ‘‘yaṃ purisapuggalenā’’tiādi. Tanti gahaṇaṃ, ‘‘hatthaggahaṇa’’nti vuttavacanaṃ upalakkhaṇamattamevāti āha ‘‘aññampī’’tiādi. Tattha ‘‘aññampī’’ti hatthagahaṇato itarampi. Apārājikakkhetteti ubbhakkhake adhojāṇumaṇḍale. Assāti ‘‘hatthaggahaṇa’’ntipadassa. Etthāti ‘‘asaddhammassa paṭisevanatthāyā’’tipade. Kāyasaṃsaggoti kāyasaṃsaggo eva. Tena vuttaṃ ‘‘na methunadhammo’’ti. Hīti saccaṃ, yasmā vā. Etthāti kāyasaṃsaggagahaṇe. Sādhakanti ñāpakaṃ.
ཏིསྶིཏྠིཡོཏི བྷུམྨཏྠེ ཙེཏཾ ཨུཔཡོགཝཙནཾ། ཏཱིསུ ཨིཏྠཱིསཱུཏི ཧི ཨཏྠོ, ཏིསྶོ ཨིཏྠིཡོ ཨུཔགནྟྭཱཏི ཝཱ ཡོཛེཏབྦོ། ཨེསེཝ ནཡོ པརཏོཔི། ཡཾ མེཐུནཾ ཨཏྠི, ཏཾ ན སེཝེཏི ཡོཛནཱ། ན སེཝེཏི ཙ ན སེཝཏི། ཏིཀཱརསྶ ཧི ཨེཀཱརོ། ཏཡོ པུརིསེཏི ཏཱིསུ པུརིསེསུ, ཏེ ཝཱ ཨུཔགནྟྭཱ། ཏཡོ ཙ ཨནརིཡཔཎྜཀེཏི ཏཱིསུ ཨནརིཡསངྑཱཏེསུ ཨུབྷཏོབྱཉྫནཀེསུ ཙ པཎྜཀེསུ ཙ, ཏེ ཝཱ ཨུཔགནྟྭཱཏི ཡོཛནཱ། ན ཙཱཙརེ མེཐུནཾ བྱཉྫནསྨིནྟི ཨཏྟནོ ནིམིཏྟསྨིཾ མེཐུནཾ ན ཙ ཨཱཙརཏི། ཨིདཾ ཨནུལོམཔཱརཱཛིཀཾ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟཾ། ཚེཛྫཾ སིཡཱ མེཐུནདྷམྨཔཙྩཡཱཏི མེཐུནདྷམྨཀཱརཎཱ ཚེཛྫཾ སིཡཱ, པཱརཱཛིཀཾ བྷཝེཡྻཱཏི ཨཏྠོ། ཀུསལེཧཱིཏི པཉྷཱཝིསཛྫནེ ཚེཀེཧི, ཚེཀཀཱམེཧི ཝཱ། ཨཡཾ པཉྷོ ཨཊྛཝཏྠུཀཾ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟོ།
Tissitthiyoti bhummatthe cetaṃ upayogavacanaṃ. Tīsu itthīsūti hi attho, tisso itthiyo upagantvāti vā yojetabbo. Eseva nayo paratopi. Yaṃ methunaṃ atthi, taṃ na seveti yojanā. Na seveti ca na sevati. Tikārassa hi ekāro. Tayo puriseti tīsu purisesu, te vā upagantvā. Tayo ca anariyapaṇḍaketi tīsu anariyasaṅkhātesu ubhatobyañjanakesu ca paṇḍakesu ca, te vā upagantvāti yojanā. Na cācare methunaṃ byañjanasminti attano nimittasmiṃ methunaṃ na ca ācarati. Idaṃ anulomapārājikaṃ sandhāya vuttaṃ. Chejjaṃ siyā methunadhammapaccayāti methunadhammakāraṇā chejjaṃ siyā, pārājikaṃ bhaveyyāti attho. Kusalehīti pañhāvisajjane chekehi, chekakāmehi vā. Ayaṃ pañho aṭṭhavatthukaṃ sandhāya vutto.
པཉྷཱཝིསཛྫནཏྠཱཡ ཙིནྟེནྟཱནཾ སེདམོཙནཀཱརཎཏྟཱ ‘‘སེདམོཙནགཱཐཱ’’ཏི ཝུཏྟཱ། ཝིརུཛ྄ཛྷཏཱིཏི ‘‘ན མེཐུནདྷམྨོ’’ཏི ཝཙནེན ‘‘ཚེཛྫཾ སིཡཱ མེཐུནདྷམྨཔཙྩཡཱ’’ཏི ཝཙནཾ ཝིརུཛ྄ཛྷཏི, ན སམེཏཱིཏི ཨཏྠོ། ཨིཏི ཙེ ཝདེཡྻ, ན ཝིརུཛ྄ཛྷཏི། ཀསྨཱ? མེཐུནདྷམྨསྶ པུབྦབྷཱགཏྟཱཏི ཡོཛནཱ། ཨིམིནཱ མེཐུནདྷམྨསྶ པུབྦབྷཱགབྷཱུཏོ ཀཱཡསཾསགྒོཝ ཨུཔཙཱརེན ཏཏྠ མེཐུནདྷམྨསདྡེན ཝུཏྟོ, ན དྭཡཾདྭཡསམཱཔཏྟཱིཏི དཱིཔེཏི། ཧིསདྡོ ཝིཏྠཱརཛོཏཀོ། པརིཝཱརེཡེཝ ཝུཏྟཱནཱིཏི སམྦནྡྷོ། ཝཎྞཱཝཎྞོཏི སུཀྐཝིསཊྛི། དྷནམནུཔྤཱདཱནནྟི སཉྩརིཏྟཾ ། ‘‘ཨིམིནཱ པརིཡཱཡེནཱ’’ཏི ཨིམིནཱ ལེསེན སམཱིཔཱུཔཙཱརེནཱཏི ཨཏྠོ། ཨེཏེནུཔཱཡེནཱཏི ‘‘ཧཏྠགྒཧཎཾ སཱདིཡེཡྻཱ’’ཏིཔདེ ཝུཏྟཨུཔཱཡེན། སབྦཔདེསཱུཏི སབྦེསུ ‘‘སངྒྷཱཊིཀཎྞགྒཧཎཾ སཱདིཡེཡྻཱ’’ཏིཨཱདཱིསུ པདེསུ། ཨཔི ཙཱཏི ཨེཀཾསེན, ཝིསེསཾ ཝཀྑཱམཱིཏི ཨདྷིཔྤཱཡོ། ‘‘ཨེཝཾནཱམཀཾ ཋཱན’’ནྟི ཨིམིནཱ ‘‘ཨིཏྠཾནཱམཾ ཨིམསྶ ཋཱནསྶཱ’’ཏི ཝཙནཏྠཾ དཱིཔེཏི།
Pañhāvisajjanatthāya cintentānaṃ sedamocanakāraṇattā ‘‘sedamocanagāthā’’ti vuttā. Virujjhatīti ‘‘na methunadhammo’’ti vacanena ‘‘chejjaṃ siyā methunadhammapaccayā’’ti vacanaṃ virujjhati, na sametīti attho. Iti ce vadeyya, na virujjhati. Kasmā? Methunadhammassa pubbabhāgattāti yojanā. Iminā methunadhammassa pubbabhāgabhūto kāyasaṃsaggova upacārena tattha methunadhammasaddena vutto, na dvayaṃdvayasamāpattīti dīpeti. Hisaddo vitthārajotako. Parivāreyeva vuttānīti sambandho. Vaṇṇāvaṇṇoti sukkavisaṭṭhi. Dhanamanuppādānanti sañcarittaṃ . ‘‘Iminā pariyāyenā’’ti iminā lesena samīpūpacārenāti attho. Etenupāyenāti ‘‘hatthaggahaṇaṃ sādiyeyyā’’tipade vuttaupāyena. Sabbapadesūti sabbesu ‘‘saṅghāṭikaṇṇaggahaṇaṃ sādiyeyyā’’tiādīsu padesu. Api cāti ekaṃsena, visesaṃ vakkhāmīti adhippāyo. ‘‘Evaṃnāmakaṃ ṭhāna’’nti iminā ‘‘itthaṃnāmaṃ imassa ṭhānassā’’ti vacanatthaṃ dīpeti.
༦༧༦. ཨེཀནྟརིཀཱཡ ཝཱཏི ཨེཏྠ ཝཱསདྡེན དྭནྟརིཀཱདཱིནིཔི སངྒཡ྄ཧནྟི། ཡེན ཏེནཱཏི ཡེན ཝཱ ཏེན ཝཱ། དྭིཏིཙཏུཔྤཉྩཚཝཏྠཱུནི པེཡྻཱལཝསེན ཝཱ ཝཱསདྡེན ཝཱ གཧེཏབྦཱནི། ཨཔི ཙཱཏི ཀིཉྩ བྷིཡྻོ, ཝཏྟབྦཝིསེསཾ ཝཀྑཱམཱིཏི ཨདྷིཔྤཱཡོ། ཨེཏྠཱཏི ‘‘ཨཱཔཏྟིཡོ དེསེཏྭཱ’’ཏི ཝཙནེ། ཧཱིཏི སཙྩཾ། ཝུཏྟནྟི པརིཝཱརེ ཝུཏྟཾ། ཏཏྲཱཏི པུརིམཝཙནཱཔེཀྑཾ། དེསིཏཱ ཨཱཔཏྟི གཎནཱུཔིཀཱཏི ཡོཛནཱ། ཨེཀཾ ཝཏྠུཾ ཨཱཔནྣཱ ཡཱ བྷིཀྑུནཱིཏི ཡོཛནཱ། དྷུརནིཀྑེཔཾ ཀཏྭཱཏི ‘‘ཨིམཉྩ ཝཏྠུཾ, ཨཉྙམྤི ཙ ཝཏྠུཾ ནཱཔཛྫིསྶཱམཱི’’ཏི དྷུརནིཀྑེཔཾ ཀཏྭཱ། ཡཱ པན སཨུསྶཱཧཱཝ དེསེཏཱིཏི ཡོཛནཱཏི། ཙཏུཏྠཾ།
676.Ekantarikāya vāti ettha vāsaddena dvantarikādīnipi saṅgayhanti. Yena tenāti yena vā tena vā. Dviticatuppañcachavatthūni peyyālavasena vā vāsaddena vā gahetabbāni. Api cāti kiñca bhiyyo, vattabbavisesaṃ vakkhāmīti adhippāyo. Etthāti ‘‘āpattiyo desetvā’’ti vacane. Hīti saccaṃ. Vuttanti parivāre vuttaṃ. Tatrāti purimavacanāpekkhaṃ. Desitā āpatti gaṇanūpikāti yojanā. Ekaṃ vatthuṃ āpannā yā bhikkhunīti yojanā. Dhuranikkhepaṃ katvāti ‘‘imañca vatthuṃ, aññampi ca vatthuṃ nāpajjissāmī’’ti dhuranikkhepaṃ katvā. Yā pana saussāhāva desetīti yojanāti. Catutthaṃ.
སཱདྷཱརཎཱཏི བྷིཀྑུནཱིཧི སཱདྷཱརཎཱ། ཨེཏྠཱཏི ‘‘ཨུདྡིཊྛཱ ཁོ ཨཡྻཱཡོ’’ཏིཨཱདིཝཙནེ།
Sādhāraṇāti bhikkhunīhi sādhāraṇā. Etthāti ‘‘uddiṭṭhā kho ayyāyo’’tiādivacane.
ཨིཏི སམནྟཔཱསཱདིཀཱཡ ཝིནཡསཾཝཎྞནཱཡ
Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
བྷིཀྑུནིཝིབྷངྒེ པཱརཱཛིཀཀཎྜཝཎྞནཱཡ ཡོཛནཱ སམཏྟཱ།
Bhikkhunivibhaṅge pārājikakaṇḍavaṇṇanāya yojanā samattā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / བྷིཀྑུནཱིཝིབྷངྒ • Bhikkhunīvibhaṅga / ༤. ཙཏུཏྠཔཱརཱཛིཀཾ • 4. Catutthapārājikaṃ
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / བྷིཀྑུནཱིཝིབྷངྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ༤. ཙཏུཏྠཔཱརཱཛིཀསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 4. Catutthapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ༤. ཙཏུཏྠཔཱརཱཛིཀསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 4. Catutthapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ༤. ཙཏུཏྠཔཱརཱཛིཀསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 4. Catutthapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / ༤. ཨཊྛཝཏྠུཀསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 4. Aṭṭhavatthukasikkhāpadavaṇṇanā