Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
๔. จตุตฺถปาราชิกสิกฺขาปทวณฺณนา
4. Catutthapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
๖๗๕. จตุเตฺถ โลกสฺสาทมิตฺตสนฺถววเสนาติ โลกสฺสาทสงฺขาตสฺส มิตฺตสนฺถวสฺส วเสนฯ วุตฺตเมวตฺถํ ปริยายนฺตเรน วิภาเวตุํ ‘‘กายสํสคฺคราเคนา’’ติ วุตฺตํฯ
675. Catutthe lokassādamittasanthavavasenāti lokassādasaṅkhātassa mittasanthavassa vasena. Vuttamevatthaṃ pariyāyantarena vibhāvetuṃ ‘‘kāyasaṃsaggarāgenā’’ti vuttaṃ.
ติสฺสิตฺถิโย เมถุนํ ตํ น เสเวติ (ปริ. อฎฺฐ. ๔๘๑) ยา ติโสฺส อิตฺถิโย วุตฺตา, ตาสุปิ ยํ ตํ เมถุนํ นาม, ตํ น เสวติฯ ตโย ปุริเสติ ตโย ปุริเสปิ อุปคนฺตฺวา เมถุนํ น เสวติฯ ตโย จ อนริยปณฺฑเกติ อุภโตพฺยญฺชนสงฺขาเต ตโย อนริเย, ตโย จ ปณฺฑเกติ อิเมปิ ฉ ชเน อุปคนฺตฺวา เมถุนํ น เสวติฯ น จาจเร เมถุนํ พฺยญฺชนสฺมินฺติ อนุโลมปาราชิกวเสนปิ อตฺตโน นิมิเตฺต เมถุนํ นาจรติฯ เฉชฺชํ สิยา เมถุนธมฺมปจฺจยาติ สิยา เมถุนธมฺมปจฺจยา ปาราชิกนฺติ อยํ ปโญฺห อฎฺฐวตฺถุกํว สนฺธาย วุโตฺตฯ ตสฺสา หิ เมถุนธมฺมสฺส ปุพฺพภาคกายสํสคฺคํ อาปชฺชิตุํ วายมนฺติยา เมถุนธมฺมปจฺจยา เฉชฺชํ โหติฯ เฉโทเยว เฉชฺชํฯ
Tissitthiyo methunaṃ taṃ na seveti (pari. aṭṭha. 481) yā tisso itthiyo vuttā, tāsupi yaṃ taṃ methunaṃ nāma, taṃ na sevati. Tayo puriseti tayo purisepi upagantvā methunaṃ na sevati. Tayo ca anariyapaṇḍaketi ubhatobyañjanasaṅkhāte tayo anariye, tayo ca paṇḍaketi imepi cha jane upagantvā methunaṃ na sevati. Na cācare methunaṃ byañjanasminti anulomapārājikavasenapi attano nimitte methunaṃ nācarati. Chejjaṃ siyā methunadhammapaccayāti siyā methunadhammapaccayā pārājikanti ayaṃ pañho aṭṭhavatthukaṃva sandhāya vutto. Tassā hi methunadhammassa pubbabhāgakāyasaṃsaggaṃ āpajjituṃ vāyamantiyā methunadhammapaccayā chejjaṃ hoti. Chedoyeva chejjaṃ.
เมถุนธมฺมสฺส ปุพฺพภาคตฺตาติ อิมินา เมถุนธมฺมสฺส ปุพฺพภาคภูโต กายสํสโคฺคเยว ตตฺถ เมถุนธมฺม-สเทฺทน วุโตฺต, น ทฺวยํทฺวยสมาปตฺตีติ ทีเปติฯ วณฺณาวโณฺณติ ทฺวีหิ สุกฺกวิสฺสฎฺฐิ วุตฺตาฯ คมนุปฺปาทนนฺติ สญฺจริตฺตํฯ สพฺพปเทสูติ ‘‘สงฺฆาฎิกณฺณคฺคหณํ สาทิเยยฺยา’’ติอาทีสุฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ กายสํสคฺคราโค, สอุสฺสาหตา, อฎฺฐมสฺส วตฺถุสฺส ปูรณนฺติ อิมานิ ปเนตฺถ ตีณิ องฺคานิฯ
Methunadhammassa pubbabhāgattāti iminā methunadhammassa pubbabhāgabhūto kāyasaṃsaggoyeva tattha methunadhamma-saddena vutto, na dvayaṃdvayasamāpattīti dīpeti. Vaṇṇāvaṇṇoti dvīhi sukkavissaṭṭhi vuttā. Gamanuppādananti sañcarittaṃ. Sabbapadesūti ‘‘saṅghāṭikaṇṇaggahaṇaṃ sādiyeyyā’’tiādīsu. Sesamettha uttānameva. Kāyasaṃsaggarāgo, saussāhatā, aṭṭhamassa vatthussa pūraṇanti imāni panettha tīṇi aṅgāni.
จตุตฺถปาราชิกสิกฺขาปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Catutthapārājikasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
ภิกฺขุนีวิภเงฺค ปาราชิกกณฺฑวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Bhikkhunīvibhaṅge pārājikakaṇḍavaṇṇanā niṭṭhitā.
ปาราชิกกณฺฑํ นิฎฺฐิตํฯ
Pārājikakaṇḍaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ภิกฺขุนีวิภงฺค • Bhikkhunīvibhaṅga / ๔. จตุตฺถปาราชิกํ • 4. Catutthapārājikaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ภิกฺขุนีวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๔. จตุตฺถปาราชิกสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Catutthapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๔. จตุตฺถปาราชิกสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Catutthapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๔. อฎฺฐวตฺถุกสิกฺขาปทวณฺณนา • 4. Aṭṭhavatthukasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๔. จตุตฺถปาราชิกสิกฺขาปทํ • 4. Catutthapārājikasikkhāpadaṃ