Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi |
၄. စတုတ္ထပာဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒံ
4. Catutthapāṭidesanīyasikkhāpadaṃ
၅၇၀. စတုတ္ထေ အဝရုဒ္ဓသဒ္ဒော ပရိရုဒ္ဓသဒ္ဒသ္သ ပရိယာယောတိ အာဟ ‘‘ပရိရုဒ္ဓာ ဟောန္တီ’’တိ။ အာရညကသ္သ သေနာသနသ္သ ပရိသမန္တတော ရုဒ္ဓာ အာဝုတာ ဟောန္တီတိ အတ္ထော။
570. Catutthe avaruddhasaddo pariruddhasaddassa pariyāyoti āha ‘‘pariruddhā hontī’’ti. Āraññakassa senāsanassa parisamantato ruddhā āvutā hontīti attho.
၅၇၃. ‘‘ပဉ္စန္န’’န္တိ နိဒ္ဓာရဏေ သာမိဝစနဘာဝဉ္စ ‘‘ယံကိဉ္စီ’’တိ နိဒ္ဓာရဏီယေန သမ္ဗန္ဓိတဗ္ဗဘာဝဉ္စ ဒသ္သေတုံ ဝုတ္တံ ‘‘ပဉ္စသု သဟဓမ္မိကေသု ယံ ကိဉ္စီ’’တိ။ ‘‘ပေသေတ္ဝာ ခာဒနီယံ ဘောဇနီယံ အာဟရိသ္သာမီ’’တိဣမိနာ ပဋိသံဝိဒိတာကာရဒသ္သနံ။ ‘‘အာရာမ’’န္တိ သာမညတော ဝုတ္တေပိ အာရညကသေနာသနသ္သ အာရာမော ဧဝ အဓိပ္ပေတောတိ အာဟ ‘‘အာရညကသေနာသနာရာမဉ္စာ’’တိ။ တသ္သာတိ အာရညကသေနာသနာရာမသ္သ။ ‘‘ကသ္မာ’’တိ ပုစ္ဆာယ ‘‘ပဋိမောစနတ္ထ’’န္တိ ဝိသဇ္ဇနာယ သမေတုံ သမ္ပဒာနတ္ထေ နိသ္သက္ကဝစနံ ကာတဗ္ဗံ။ ကိမတ္ထန္တိ ဟိ အတ္ထော။ ပဋိမောစနတ္ထန္တိ တဒတ္ထေ ပစ္စတ္တဝစနံ။ ပဋိမောစနသင္ခာတာယ အတ္ထာယာတိ ဟိ အတ္ထော။ အတ္ထသဒ္ဒော စ ပယောဇနဝာစကော။ ပယောဇနာယာတိ ဟိ အတ္ထော။ အထ ဝာ ‘‘ပဋိမောစနတ္ထ’’န္တိ ဝိသဇ္ဇနာယံ။ ‘‘ကသ္မာ’’တိ ပုစ္ဆာယ သမေတုံ နိသ္သက္ကတ္ထေ ပစ္စတ္တဝစနံ ကာတဗ္ဗံ။ ပဋိမောစနသင္ခာတာ အတ္ထာတိ ဟိ အတ္ထော။ အတ္ထသဒ္ဒော စ ကာရဏဝာစကော။ ကာရဏာတိ ဟိ အတ္ထော။ ဧဝဉ္ဟိ ပုစ္ဆာဝိသဇ္ဇနာနံ ပုဗ္ဗာပရသမသင္ခာတော ဝိစယော ဟာရော ပရိပုဏ္ဏော ဟောတီတိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ အမ္ဟာကန္တိ ခာဒနီယဘောဇနီယပဋိဟရန္တာနံ အမ္ဟာကံ။ အမ္ဟေတိ စောရသင္ခာတေ အမ္ဟေ။
573. ‘‘Pañcanna’’nti niddhāraṇe sāmivacanabhāvañca ‘‘yaṃkiñcī’’ti niddhāraṇīyena sambandhitabbabhāvañca dassetuṃ vuttaṃ ‘‘pañcasu sahadhammikesu yaṃ kiñcī’’ti. ‘‘Pesetvā khādanīyaṃ bhojanīyaṃ āharissāmī’’tiiminā paṭisaṃviditākāradassanaṃ. ‘‘Ārāma’’nti sāmaññato vuttepi āraññakasenāsanassa ārāmo eva adhippetoti āha ‘‘āraññakasenāsanārāmañcā’’ti. Tassāti āraññakasenāsanārāmassa. ‘‘Kasmā’’ti pucchāya ‘‘paṭimocanattha’’nti visajjanāya sametuṃ sampadānatthe nissakkavacanaṃ kātabbaṃ. Kimatthanti hi attho. Paṭimocanatthanti tadatthe paccattavacanaṃ. Paṭimocanasaṅkhātāya atthāyāti hi attho. Atthasaddo ca payojanavācako. Payojanāyāti hi attho. Atha vā ‘‘paṭimocanattha’’nti visajjanāyaṃ. ‘‘Kasmā’’ti pucchāya sametuṃ nissakkatthe paccattavacanaṃ kātabbaṃ. Paṭimocanasaṅkhātā atthāti hi attho. Atthasaddo ca kāraṇavācako. Kāraṇāti hi attho. Evañhi pucchāvisajjanānaṃ pubbāparasamasaṅkhāto vicayo hāro paripuṇṇo hotīti daṭṭhabbaṃ. Amhākanti khādanīyabhojanīyapaṭiharantānaṃ amhākaṃ. Amheti corasaṅkhāte amhe.
‘‘တသ္သာ’’တိ ပဒသ္သတ္ထံ ဒသ္သေတုံ ဝုတ္တံ ‘‘ဧတိသ္သာ ယာဂုယာ’’တိ။ အညာနိပီတိ ပဋိသံဝိဒိတကုလတော အညာနိပိ ကုလာနိ။ တေနာတိ ပဋိသံဝိဒိတကုလေန။ ကုရုန္ဒိဝာဒေ ယာဂုယာ ပဋိသံဝိဒိတံ ကတ္ဝာ ယာဂုံ အဂ္ဂဟေတ္ဝာ ပူဝာဒီနိ အာဟရန္တိ, ဝဋ္ဋတီတိ အဓိပ္ပာယော။
‘‘Tassā’’ti padassatthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘etissā yāguyā’’ti. Aññānipīti paṭisaṃviditakulato aññānipi kulāni. Tenāti paṭisaṃviditakulena. Kurundivāde yāguyā paṭisaṃviditaṃ katvā yāguṃ aggahetvā pūvādīni āharanti, vaṭṭatīti adhippāyo.
၅၇၅. ဧကသ္သာတိ ဘိက္ခုသ္သ။ တသ္သာတိ ပဋိသံဝိဒိတဘိက္ခုသ္သ, စတုန္နံ ဝာ ပဉ္စန္နံ ဝာ ဘိက္ခူနံ အတ္ထာယာတိ ယောဇနာ။ အညေသမ္ပီတိ စတုပဉ္စဘိက္ခုတော အညေသမ္ပိ။ အဓိကမေဝာတိ ပရိဘုတ္တတော အတိရေကမေဝ။ ယံ ပနာတိ ခာဒနီယဘောဇနီယံ ပန, ယမ္ပိ ခာဒနီယဘောဇနီယံ ဝနတော အာဟရိတ္ဝာ ဒေန္တီတိ ယောဇနာ။ ‘‘တတ္ထဇာတက’’န္တိ ဧတ္ထ တသဒ္ဒသ္သ ဝိသယံ ဒသ္သေတုံ ဝုတ္တံ ‘‘အာရာမေ’’တိ။ အညေန ဒိန္နန္တိ သမ္ဗန္ဓော။ နန္တိ မူလခာဒနီယာဒိံ။ ပဋိသံဝိဒိတန္တိ ပဋိကစ္စေဝ သုဋ္ဌု ဇာနာပိတန္တိ အတ္ထောတိ။ စတုတ္ထံ။
575.Ekassāti bhikkhussa. Tassāti paṭisaṃviditabhikkhussa, catunnaṃ vā pañcannaṃ vā bhikkhūnaṃ atthāyāti yojanā. Aññesampīti catupañcabhikkhuto aññesampi. Adhikamevāti paribhuttato atirekameva. Yaṃ panāti khādanīyabhojanīyaṃ pana, yampi khādanīyabhojanīyaṃ vanato āharitvā dentīti yojanā. ‘‘Tatthajātaka’’nti ettha tasaddassa visayaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘ārāme’’ti. Aññena dinnanti sambandho. Nanti mūlakhādanīyādiṃ. Paṭisaṃviditanti paṭikacceva suṭṭhu jānāpitanti atthoti. Catutthaṃ.
ဣတိ သမန္တပာသာဒိကာယ ဝိနယသံဝဏ္ဏနာယ
Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
ပာဋိဒေသနီယဝဏ္ဏနာယ
Pāṭidesanīyavaṇṇanāya
ယောဇနာ သမတ္တာ။
Yojanā samattā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝိဘင္ဂ • Mahāvibhaṅga / ၄. စတုတ္ထပာဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒံ • 4. Catutthapāṭidesanīyasikkhāpadaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝိဘင္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ၄. စတုတ္ထပာဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 4. Catutthapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ၂. ဒုတိယပာဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 2. Dutiyapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā / ၁. ပဌမပာဋိဒေသနီယသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ • 1. Paṭhamapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā