| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
4. චතුත්‌ථපාටිදෙසනීයසික්‌ඛාපදං
4. Catutthapāṭidesanīyasikkhāpadaṃ
570. චතුත්‌ථෙ අවරුද්‌ධසද්‌දො පරිරුද්‌ධසද්‌දස්‌ස පරියායොති ආහ ‘‘පරිරුද්‌ධා හොන්‌තී’’ති. ආරඤ්‌ඤකස්‌ස සෙනාසනස්‌ස පරිසමන්‌තතො රුද්‌ධා ආවුතා හොන්‌තීති අත්‌ථො.
570. Catutthe avaruddhasaddo pariruddhasaddassa pariyāyoti āha ‘‘pariruddhā hontī’’ti. Āraññakassa senāsanassa parisamantato ruddhā āvutā hontīti attho.
573. ‘‘පඤ්‌චන්‌න’’න්‌ති නිද්‌ධාරණෙ සාමිවචනභාවඤ්‌ච ‘‘යංකිඤ්‌චී’’ති නිද්‌ධාරණීයෙන සම්‌බන්‌ධිතබ්‌බභාවඤ්‌ච දස්‌සෙතුං වුත්‌තං ‘‘පඤ්‌චසු සහධම්‌මිකෙසු යං කිඤ්‌චී’’ති. ‘‘පෙසෙත්‌වා ඛාදනීයං භොජනීයං ආහරිස්‌සාමී’’තිඉමිනා පටිසංවිදිතාකාරදස්‌සනං. ‘‘ආරාම’’න්‌ති සාමඤ්‌ඤතො වුත්‌තෙපි ආරඤ්‌ඤකසෙනාසනස්‌ස ආරාමො එව අධිප්‌පෙතොති ආහ ‘‘ආරඤ්‌ඤකසෙනාසනාරාමඤ්‌චා’’ති. තස්‌සාති ආරඤ්‌ඤකසෙනාසනාරාමස්‌ස. ‘‘කස්‌මා’’ති පුච්‌ඡාය ‘‘පටිමොචනත්‌ථ’’න්‌ති විසජ්‌ජනාය සමෙතුං සම්‌පදානත්‌ථෙ නිස්‌සක්‌කවචනං කාතබ්‌බං. කිමත්‌ථන්‌ති හි අත්‌ථො. පටිමොචනත්‌ථන්‌ති තදත්‌ථෙ පච්‌චත්‌තවචනං. පටිමොචනසඞ්‌ඛාතාය අත්‌ථායාති හි අත්‌ථො. අත්‌ථසද්‌දො ච පයොජනවාචකො. පයොජනායාති හි අත්‌ථො. අථ වා ‘‘පටිමොචනත්‌ථ’’න්‌ති විසජ්‌ජනායං. ‘‘කස්‌මා’’ති පුච්‌ඡාය සමෙතුං නිස්‌සක්‌කත්‌ථෙ පච්‌චත්‌තවචනං කාතබ්‌බං. පටිමොචනසඞ්‌ඛාතා අත්‌ථාති හි අත්‌ථො. අත්‌ථසද්‌දො ච කාරණවාචකො. කාරණාති හි අත්‌ථො. එවඤ්‌හි පුච්‌ඡාවිසජ්‌ජනානං පුබ්‌බාපරසමසඞ්‌ඛාතො විචයො හාරො පරිපුණ්‌ණො හොතීති දට්‌ඨබ්‌බං. අම්‌හාකන්‌ති ඛාදනීයභොජනීයපටිහරන්‌තානං අම්‌හාකං. අම්‌හෙති චොරසඞ්‌ඛාතෙ අම්‌හෙ.
573. ‘‘Pañcanna’’nti niddhāraṇe sāmivacanabhāvañca ‘‘yaṃkiñcī’’ti niddhāraṇīyena sambandhitabbabhāvañca dassetuṃ vuttaṃ ‘‘pañcasu sahadhammikesu yaṃ kiñcī’’ti. ‘‘Pesetvā khādanīyaṃ bhojanīyaṃ āharissāmī’’tiiminā paṭisaṃviditākāradassanaṃ. ‘‘Ārāma’’nti sāmaññato vuttepi āraññakasenāsanassa ārāmo eva adhippetoti āha ‘‘āraññakasenāsanārāmañcā’’ti. Tassāti āraññakasenāsanārāmassa. ‘‘Kasmā’’ti pucchāya ‘‘paṭimocanattha’’nti visajjanāya sametuṃ sampadānatthe nissakkavacanaṃ kātabbaṃ. Kimatthanti hi attho. Paṭimocanatthanti tadatthe paccattavacanaṃ. Paṭimocanasaṅkhātāya atthāyāti hi attho. Atthasaddo ca payojanavācako. Payojanāyāti hi attho. Atha vā ‘‘paṭimocanattha’’nti visajjanāyaṃ. ‘‘Kasmā’’ti pucchāya sametuṃ nissakkatthe paccattavacanaṃ kātabbaṃ. Paṭimocanasaṅkhātā atthāti hi attho. Atthasaddo ca kāraṇavācako. Kāraṇāti hi attho. Evañhi pucchāvisajjanānaṃ pubbāparasamasaṅkhāto vicayo hāro paripuṇṇo hotīti daṭṭhabbaṃ. Amhākanti khādanīyabhojanīyapaṭiharantānaṃ amhākaṃ. Amheti corasaṅkhāte amhe.
‘‘තස්‌සා’’ති පදස්‌සත්‌ථං දස්‌සෙතුං වුත්‌තං ‘‘එතිස්‌සා යාගුයා’’ති. අඤ්‌ඤානිපීති පටිසංවිදිතකුලතො අඤ්‌ඤානිපි කුලානි. තෙනාති පටිසංවිදිතකුලෙන. කුරුන්‌දිවාදෙ යාගුයා පටිසංවිදිතං කත්‌වා යාගුං අග්‌ගහෙත්‌වා පූවාදීනි ආහරන්‌ති, වට්‌ටතීති අධිප්‌පායො.
‘‘Tassā’’ti padassatthaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘etissā yāguyā’’ti. Aññānipīti paṭisaṃviditakulato aññānipi kulāni. Tenāti paṭisaṃviditakulena. Kurundivāde yāguyā paṭisaṃviditaṃ katvā yāguṃ aggahetvā pūvādīni āharanti, vaṭṭatīti adhippāyo.
575. එකස්‌සාති භික්‌ඛුස්‌ස. තස්‌සාති පටිසංවිදිතභික්‌ඛුස්‌ස, චතුන්‌නං වා පඤ්‌චන්‌නං වා භික්‌ඛූනං අත්‌ථායාති යොජනා. අඤ්‌ඤෙසම්‌පීති චතුපඤ්‌චභික්‌ඛුතො අඤ්‌ඤෙසම්‌පි. අධිකමෙවාති පරිභුත්‌තතො අතිරෙකමෙව. යං පනාති ඛාදනීයභොජනීයං පන, යම්‌පි ඛාදනීයභොජනීයං වනතො ආහරිත්‌වා දෙන්‌තීති යොජනා. ‘‘තත්‌ථජාතක’’න්‌ති එත්‌ථ තසද්‌දස්‌ස විසයං දස්‌සෙතුං වුත්‌තං ‘‘ආරාමෙ’’ති. අඤ්‌ඤෙන දින්‌නන්‌ති සම්‌බන්‌ධො. නන්‌ති මූලඛාදනීයාදිං. පටිසංවිදිතන්‌ති පටිකච්‌චෙව සුට්‌ඨු ජානාපිතන්‌ති අත්‌ථොති. චතුත්‌ථං.
575.Ekassāti bhikkhussa. Tassāti paṭisaṃviditabhikkhussa, catunnaṃ vā pañcannaṃ vā bhikkhūnaṃ atthāyāti yojanā. Aññesampīti catupañcabhikkhuto aññesampi. Adhikamevāti paribhuttato atirekameva. Yaṃ panāti khādanīyabhojanīyaṃ pana, yampi khādanīyabhojanīyaṃ vanato āharitvā dentīti yojanā. ‘‘Tatthajātaka’’nti ettha tasaddassa visayaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘ārāme’’ti. Aññena dinnanti sambandho. Nanti mūlakhādanīyādiṃ. Paṭisaṃviditanti paṭikacceva suṭṭhu jānāpitanti atthoti. Catutthaṃ.
ඉති සමන්‌තපාසාදිකාය විනයසංවණ්‌ණනාය
Iti samantapāsādikāya vinayasaṃvaṇṇanāya
පාටිදෙසනීයවණ්‌ණනාය
Pāṭidesanīyavaṇṇanāya
යොජනා සමත්‌තා.
Yojanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්‌ග • Mahāvibhaṅga / 4. චතුත්‌ථපාටිදෙසනීයසික්‌ඛාපදං • 4. Catutthapāṭidesanīyasikkhāpadaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 4. චතුත්‌ථපාටිදෙසනීයසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 4. Catutthapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 2. දුතියපාටිදෙසනීයසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 2. Dutiyapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 1. පඨමපාටිදෙසනීයසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Paṭhamapāṭidesanīyasikkhāpadavaṇṇanā
