| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೬. ಚತುತ್ಥಸಾರಿಪುತ್ತಕೋಟ್ಠಿಕಸುತ್ತಂ
6. Catutthasāriputtakoṭṭhikasuttaṃ
೪೧೫. ಏಕಂ ಸಮಯಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ, ಆಯಸ್ಮಾ ಚ ಮಹಾಕೋಟ್ಠಿಕೋ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ವಿಹರನ್ತಿ ಇಸಿಪತನೇ ಮಿಗದಾಯೇ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಸಾಯನ್ಹಸಮಯಂ ಪಟಿಸಲ್ಲಾನಾ ವುಟ್ಠಿತೋ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಕೋಟ್ಠಿಕೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮತಾ ಮಹಾಕೋಟ್ಠಿಕೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸಮ್ಮೋದಿ। ಸಮ್ಮೋದನೀಯಂ ಕಥಂ ಸಾರಣೀಯಂ ವೀತಿಸಾರೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಮಹಾಕೋಟ್ಠಿಕಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘‘ಕಿಂ ನು ಖೋ, ಆವುಸೋ ಕೋಟ್ಠಿಕ, ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿ…ಪೇ॰… ‘ಕಿಂ ಪನಾವುಸೋ, ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿ ಇತಿ ಪುಟ್ಠೋ ಸಮಾನೋ – ‘ಏತಮ್ಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಭಗವತಾ – ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿ ವದೇಸಿ’’। ‘‘ಕೋ ನು ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಹೇತು, ಕೋ ಪಚ್ಚಯೋ, ಯೇನೇತಂ ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಭಗವತಾ’’ತಿ?
415. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ca sāriputto, āyasmā ca mahākoṭṭhiko bārāṇasiyaṃ viharanti isipatane migadāye. Atha kho āyasmā sāriputto sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā mahākoṭṭhiko tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā mahākoṭṭhikena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto āyasmantaṃ mahākoṭṭhikaṃ etadavoca – ‘‘‘kiṃ nu kho, āvuso koṭṭhika, hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti…pe… ‘kiṃ panāvuso, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti puṭṭho samāno – ‘etampi kho, āvuso, abyākataṃ bhagavatā – neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi’’. ‘‘Ko nu kho, āvuso, hetu, ko paccayo, yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti?
‘‘ರೂಪಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ರೂಪರತಸ್ಸ ರೂಪಸಮ್ಮುದಿತಸ್ಸ ರೂಪನಿರೋಧಂ ಅಜಾನತೋ ಅಪಸ್ಸತೋ ಯಥಾಭೂತಂ, ‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘ಹೋತಿ ಚ ನ ಚ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ; ‘ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ। ವೇದನಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ವೇದನಾರತಸ್ಸ ವೇದನಾಸಮ್ಮುದಿತಸ್ಸ, ವೇದನಾನಿರೋಧಂ ಅಜಾನತೋ ಅಪಸ್ಸತೋ ಯಥಾಭೂತಂ, ‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ಸಞ್ಞಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ…ಪೇ॰… ಸಙ್ಖಾರಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ ಆವುಸೋ…ಪೇ॰… ವಿಞ್ಞಾಣಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ವಿಞ್ಞಾಣರತಸ್ಸ ವಿಞ್ಞಾಣಸಮ್ಮುದಿತಸ್ಸ ವಿಞ್ಞಾಣನಿರೋಧಂ ಅಜಾನತೋ ಅಪಸ್ಸತೋ ಯಥಾಭೂತಂ, ‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ‘ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ’’।
‘‘Rūpārāmassa kho, āvuso, rūparatassa rūpasammuditassa rūpanirodhaṃ ajānato apassato yathābhūtaṃ, ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti; ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti; ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti; ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti. Vedanārāmassa kho, āvuso, vedanāratassa vedanāsammuditassa, vedanānirodhaṃ ajānato apassato yathābhūtaṃ, ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti…pe… saññārāmassa kho, āvuso…pe… saṅkhārārāmassa kho āvuso…pe… viññāṇārāmassa kho, āvuso, viññāṇaratassa viññāṇasammuditassa viññāṇanirodhaṃ ajānato apassato yathābhūtaṃ, ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti’’.
‘‘ನ ರೂಪಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ನ ರೂಪರತಸ್ಸ ನ ರೂಪಸಮ್ಮುದಿತಸ್ಸ, ರೂಪನಿರೋಧಂ ಜಾನತೋ ಪಸ್ಸತೋ ಯಥಾಭೂತಂ, ‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ‘ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ। ನ ವೇದನಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ…ಪೇ॰… ನ ಸಞ್ಞಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ…ಪೇ॰… ನ ಸಙ್ಖಾರಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ…ಪೇ॰… ನ ವಿಞ್ಞಾಣಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ನ ವಿಞ್ಞಾಣರತಸ್ಸ ನ ವಿಞ್ಞಾಣಸಮ್ಮುದಿತಸ್ಸ, ವಿಞ್ಞಾಣನಿರೋಧಂ ಜಾನತೋ ಪಸ್ಸತೋ ಯಥಾಭೂತಂ, ‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ‘ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ। ಅಯಂ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಹೇತು, ಅಯಂ ಪಚ್ಚಯೋ, ಯೇನೇತಂ ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಭಗವತಾ’’ತಿ।
‘‘Na rūpārāmassa kho, āvuso, na rūparatassa na rūpasammuditassa, rūpanirodhaṃ jānato passato yathābhūtaṃ, ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa na hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa na hoti. Na vedanārāmassa kho, āvuso…pe… na saññārāmassa kho, āvuso…pe… na saṅkhārārāmassa kho, āvuso…pe… na viññāṇārāmassa kho, āvuso, na viññāṇaratassa na viññāṇasammuditassa, viññāṇanirodhaṃ jānato passato yathābhūtaṃ, ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa na hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa na hoti. Ayaṃ kho, āvuso, hetu, ayaṃ paccayo, yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti.
‘‘ಸಿಯಾ ಪನಾವುಸೋ, ಅಞ್ಞೋಪಿ ಪರಿಯಾಯೋ, ಯೇನೇತಂ ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಭಗವತಾ’’ತಿ? ‘‘ಸಿಯಾ, ಆವುಸೋ। ಭವಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಭವರತಸ್ಸ ಭವಸಮ್ಮುದಿತಸ್ಸ, ಭವನಿರೋಧಂ ಅಜಾನತೋ ಅಪಸ್ಸತೋ ಯಥಾಭೂತಂ, ‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ‘ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ। ನ ಭವಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ನ ಭವರತಸ್ಸ ನ ಭವಸಮ್ಮುದಿತಸ್ಸ, ಭವನಿರೋಧಂ ಜಾನತೋ ಪಸ್ಸತೋ ಯಥಾಭೂತಂ, ‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ‘ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಪರಿಯಾಯೋ, ಯೇನೇತಂ ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಭಗವತಾ’’ತಿ।
‘‘Siyā panāvuso, aññopi pariyāyo, yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti? ‘‘Siyā, āvuso. Bhavārāmassa kho, āvuso, bhavaratassa bhavasammuditassa, bhavanirodhaṃ ajānato apassato yathābhūtaṃ, ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti. Na bhavārāmassa kho, āvuso, na bhavaratassa na bhavasammuditassa, bhavanirodhaṃ jānato passato yathābhūtaṃ, ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa na hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa na hoti. Ayampi kho, āvuso, pariyāyo, yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti.
‘‘ಸಿಯಾ ಪನಾವುಸೋ, ಅಞ್ಞೋಪಿ ಪರಿಯಾಯೋ, ಯೇನೇತಂ ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಭಗವತಾ’’ತಿ? ‘‘ಸಿಯಾ, ಆವುಸೋ। ಉಪಾದಾನಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಉಪಾದಾನರತಸ್ಸ ಉಪಾದಾನಸಮ್ಮುದಿತಸ್ಸ, ಉಪಾದಾನನಿರೋಧಂ ಅಜಾನತೋ ಅಪಸ್ಸತೋ ಯಥಾಭೂತಂ, ‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ‘ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ। ನ ಉಪಾದಾನಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ನ ಉಪಾದಾನರತಸ್ಸ ನ ಉಪಾದಾನಸಮ್ಮುದಿತಸ್ಸ, ಉಪಾದಾನನಿರೋಧಂ ಜಾನತೋ ಪಸ್ಸತೋ ಯಥಾಭೂತಂ, ‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ‘ನೇವ, ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ ಆವುಸೋ, ಪರಿಯಾಯೋ, ಯೇನೇತಂ ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಭಗವತಾ’’ತಿ।
‘‘Siyā panāvuso, aññopi pariyāyo, yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti? ‘‘Siyā, āvuso. Upādānārāmassa kho, āvuso, upādānaratassa upādānasammuditassa, upādānanirodhaṃ ajānato apassato yathābhūtaṃ, ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti. Na upādānārāmassa kho, āvuso, na upādānaratassa na upādānasammuditassa, upādānanirodhaṃ jānato passato yathābhūtaṃ, ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa na hoti…pe… ‘neva, hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa na hoti. Ayampi kho āvuso, pariyāyo, yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti.
‘‘ಸಿಯಾ ಪನಾವುಸೋ, ಅಞ್ಞೋಪಿ ಪರಿಯಾಯೋ, ಯೇನೇತಂ ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಭಗವತಾ’’ತಿ? ‘‘ಸಿಯಾ, ಆವುಸೋ। ತಣ್ಹಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ತಣ್ಹಾರತಸ್ಸ ತಣ್ಹಾಸಮ್ಮುದಿತಸ್ಸ, ತಣ್ಹಾನಿರೋಧಂ ಅಜಾನತೋ ಅಪಸ್ಸತೋ ಯಥಾಭೂತಂ, ‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ…ಪೇ॰… ‘ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ಹೋತಿ। ನ ತಣ್ಹಾರಾಮಸ್ಸ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ನ ತಣ್ಹಾರತಸ್ಸ ನ ತಣ್ಹಾಸಮ್ಮುದಿತಸ್ಸ, ತಣ್ಹಾನಿರೋಧಂ ಜಾನತೋ ಪಸ್ಸತೋ ಯಥಾಭೂತಂ, ‘ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ…ಪೇ॰ … ‘ನೇವ ಹೋತಿ ನ ನ ಹೋತಿ ತಥಾಗತೋ ಪರಂ ಮರಣಾ’ತಿಪಿಸ್ಸ ನ ಹೋತಿ। ಅಯಮ್ಪಿ ಖೋ, ಆವುಸೋ, ಪರಿಯಾಯೋ, ಯೇನೇತಂ ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಭಗವತಾ’’ತಿ।
‘‘Siyā panāvuso, aññopi pariyāyo, yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti? ‘‘Siyā, āvuso. Taṇhārāmassa kho, āvuso, taṇhāratassa taṇhāsammuditassa, taṇhānirodhaṃ ajānato apassato yathābhūtaṃ, ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti…pe… ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa hoti. Na taṇhārāmassa kho, āvuso, na taṇhāratassa na taṇhāsammuditassa, taṇhānirodhaṃ jānato passato yathābhūtaṃ, ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa na hoti…pe. … ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’tipissa na hoti. Ayampi kho, āvuso, pariyāyo, yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti.
‘‘ಸಿಯಾ ಪನಾವುಸೋ, ಅಞ್ಞೋಪಿ ಪರಿಯಾಯೋ, ಯೇನೇತಂ ಅಬ್ಯಾಕತಂ ಭಗವತಾ’’ತಿ? ‘‘ಏತ್ಥ ದಾನಿ, ಆವುಸೋ ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಇತೋ ಉತ್ತರಿ ಕಿಂ ಇಚ್ಛಸಿ? ತಣ್ಹಾಸಙ್ಖಯವಿಮುತ್ತಸ್ಸ, ಆವುಸೋ ಸಾರಿಪುತ್ತ, ಭಿಕ್ಖುನೋ ವಟ್ಟಂ 1 ನತ್ಥಿ ಪಞ್ಞಾಪನಾಯಾ’’ತಿ। ಛಟ್ಠಂ।
‘‘Siyā panāvuso, aññopi pariyāyo, yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti? ‘‘Ettha dāni, āvuso sāriputta, ito uttari kiṃ icchasi? Taṇhāsaṅkhayavimuttassa, āvuso sāriputta, bhikkhuno vaṭṭaṃ 2 natthi paññāpanāyā’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೩-೮. ಪಠಮಸಾರಿಪುತ್ತಕೋಟ್ಠಿಕಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 3-8. Paṭhamasāriputtakoṭṭhikasuttādivaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೩-೮. ಪಠಮಸಾರಿಪುತ್ತಕೋಟ್ಠಿಕಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ • 3-8. Paṭhamasāriputtakoṭṭhikasuttādivaṇṇanā
