| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / भिक्खुनीविभङ्ग • Bhikkhunīvibhaṅga |
४. चतुत्थसिक्खापदं
4. Catutthasikkhāpadaṃ
७४८. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन थुल्लनन्दा भिक्खुनी गिलाना होति। अथ खो अञ्ञतरो उपासको येन थुल्लनन्दा भिक्खुनी तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा थुल्लनन्दं भिक्खुनिं एतदवोच – ‘‘किं ते, अय्ये, अफासु, किं आहरीयतू’’ति? ‘‘सप्पिना मे, आवुसो, अत्थो’’ति। अथ खो सो उपासको अञ्ञतरस्स आपणिकस्स घरा कहापणस्स सप्पिं आहरित्वा थुल्लनन्दाय भिक्खुनिया अदासि। थुल्लनन्दा भिक्खुनी एवमाह – ‘‘न मे, आवुसो, सप्पिना अत्थो; तेलेन मे अत्थो’’ति। अथ खो सो उपासको येन सो आपणिको तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा तं आपणिकं एतदवोच – ‘‘न किराय्यो अय्याय सप्पिना अत्थो, तेलेन अत्थो। हन्द ते सप्पिं, तेलं मे देही’’ति। ‘‘सचे मयं अय्यो विक्कीतं भण्डं पुन आदियिस्साम 1, कदा अम्हाकं भण्डं विक्कायिस्सति 2; सप्पिस्स कयेन सप्पि हटं, तेलस्स कयं आहर, तेलं हरिस्ससी’’ति। अथ खो सो उपासको उज्झायति खिय्यति विपाचेति – ‘‘कथञ्हि नाम अय्या थुल्लनन्दा अञ्ञं विञ्ञापेत्वा अञ्ञं विञ्ञापेस्सती’’ति! अस्सोसुं खो भिक्खुनियो तस्स उपासकस्स उज्झायन्तस्स खिय्यन्तस्स विपाचेन्तस्स। या ता भिक्खुनियो अप्पिच्छा…पे॰… ता उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति…पे॰… अथ खो ता भिक्खुनियो भिक्खूनं एतमत्थं आरोचेसुं। भिक्खू भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं…पे॰… सच्चं किर, भिक्खवे, थुल्लनन्दा भिक्खुनी अञ्ञं विञ्ञापेत्वा अञ्ञं विञ्ञापेतीति 3? ‘‘सच्चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा …पे॰… कथञ्हि नाम, भिक्खवे, थुल्लनन्दा भिक्खुनी अञ्ञं विञ्ञापेत्वा अञ्ञं विञ्ञापेस्सति! नेतं, भिक्खवे, अप्पसन्नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्च पन, भिक्खवे, भिक्खुनियो इमं सिक्खापदं उद्दिसन्तु –
748. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena thullanandā bhikkhunī gilānā hoti. Atha kho aññataro upāsako yena thullanandā bhikkhunī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā thullanandaṃ bhikkhuniṃ etadavoca – ‘‘kiṃ te, ayye, aphāsu, kiṃ āharīyatū’’ti? ‘‘Sappinā me, āvuso, attho’’ti. Atha kho so upāsako aññatarassa āpaṇikassa gharā kahāpaṇassa sappiṃ āharitvā thullanandāya bhikkhuniyā adāsi. Thullanandā bhikkhunī evamāha – ‘‘na me, āvuso, sappinā attho; telena me attho’’ti. Atha kho so upāsako yena so āpaṇiko tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ āpaṇikaṃ etadavoca – ‘‘na kirāyyo ayyāya sappinā attho, telena attho. Handa te sappiṃ, telaṃ me dehī’’ti. ‘‘Sace mayaṃ ayyo vikkītaṃ bhaṇḍaṃ puna ādiyissāma 4, kadā amhākaṃ bhaṇḍaṃ vikkāyissati 5; sappissa kayena sappi haṭaṃ, telassa kayaṃ āhara, telaṃ harissasī’’ti. Atha kho so upāsako ujjhāyati khiyyati vipāceti – ‘‘kathañhi nāma ayyā thullanandā aññaṃ viññāpetvā aññaṃ viññāpessatī’’ti! Assosuṃ kho bhikkhuniyo tassa upāsakassa ujjhāyantassa khiyyantassa vipācentassa. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti…pe… atha kho tā bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ. Bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī aññaṃ viññāpetvā aññaṃ viññāpetīti 6? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā …pe… kathañhi nāma, bhikkhave, thullanandā bhikkhunī aññaṃ viññāpetvā aññaṃ viññāpessati! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
७४९. ‘‘या पन भिक्खुनी अञ्ञं विञ्ञापेत्वा अञ्ञं विञ्ञापेय्य, निस्सग्गियं पाचित्तिय’’न्ति।
749.‘‘Yā pana bhikkhunī aññaṃ viññāpetvā aññaṃ viññāpeyya, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
७५०. या पनाति या यादिसा…पे॰… भिक्खुनीति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेता भिक्खुनीति।
750.Yā panāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
अञ्ञं विञ्ञापेत्वाति यं किञ्चि विञ्ञापेत्वा।
Aññaṃviññāpetvāti yaṃ kiñci viññāpetvā.
अञ्ञं विञ्ञापेय्याति तं ठपेत्वा अञ्ञं विञ्ञापेति, पयोगे दुक्कटं। पटिलाभेन निस्सग्गियं होति। निस्सज्जितब्बं सङ्घस्स वा गणस्स वा एकभिक्खुनिया वा। एवञ्च पन, भिक्खवे, निस्सज्जितब्बं…पे॰… ‘‘इदं मे अय्ये अञ्ञं विञ्ञापेत्वा अञ्ञं विञ्ञापितं निस्सग्गियं, इमाहं सङ्घस्स निस्सज्जामीति…पे॰… ददेय्याति…पे॰… ददेय्युन्ति…पे॰… अय्याय दम्मी’’ति।
Aññaṃ viññāpeyyāti taṃ ṭhapetvā aññaṃ viññāpeti, payoge dukkaṭaṃ. Paṭilābhena nissaggiyaṃ hoti. Nissajjitabbaṃ saṅghassa vā gaṇassa vā ekabhikkhuniyā vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbaṃ…pe… ‘‘idaṃ me ayye aññaṃ viññāpetvā aññaṃ viññāpitaṃ nissaggiyaṃ, imāhaṃ saṅghassa nissajjāmīti…pe… dadeyyāti…pe… dadeyyunti…pe… ayyāya dammī’’ti.
७५१. अञ्ञे अञ्ञसञ्ञा अञ्ञं विञ्ञापेति, निस्सग्गियं पाचित्तियं। अञ्ञे वेमतिका अञ्ञं विञ्ञापेति, निस्सग्गियं पाचित्तियं। अञ्ञे अनञ्ञसञ्ञा अञ्ञं विञ्ञापेति, निस्सग्गियं पाचित्तियं।
751. Aññe aññasaññā aññaṃ viññāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Aññe vematikā aññaṃ viññāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Aññe anaññasaññā aññaṃ viññāpeti, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
अनञ्ञे अञ्ञसञ्ञा अनञ्ञं विञ्ञापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। अनञ्ञे वेमतिका अनञ्ञं विञ्ञापेति, आपत्ति दुक्कटस्स। अनञ्ञे अनञ्ञसञ्ञा, अनापत्ति।
Anaññe aññasaññā anaññaṃ viññāpeti, āpatti dukkaṭassa. Anaññe vematikā anaññaṃ viññāpeti, āpatti dukkaṭassa. Anaññe anaññasaññā, anāpatti.
७५२. अनापत्ति तञ्ञेव 7 विञ्ञापेति, अञ्ञञ्च विञ्ञापेति, आनिसंसं दस्सेत्वा विञ्ञापेति, उम्मत्तिकाय, आदिकम्मिकायाति।
752. Anāpatti taññeva 8 viññāpeti, aññañca viññāpeti, ānisaṃsaṃ dassetvā viññāpeti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
चतुत्थसिक्खापदं निट्ठितं।
Catutthasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Footnotes:
Related texts:
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / भिक्खुनीविभङ्ग-अट्ठकथा • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / चतुत्थनिस्सग्गियपाचित्तियसिक्खापदवण्णना • Catutthanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ३. निस्सग्गियकण्डं (भिक्खुनीविभङ्गवण्णना) • 3. Nissaggiyakaṇḍaṃ (bhikkhunīvibhaṅgavaṇṇanā)
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / ४. चतुत्थनिस्सग्गियपाचित्तियसिक्खापदवण्णना • 4. Catutthanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / २. दुतियनिस्सग्गियादिपाचित्तियसिक्खापदवण्णना • 2. Dutiyanissaggiyādipācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / ४. चतुत्थनिस्सग्गियपाचित्तियसिक्खापदं • 4. Catutthanissaggiyapācittiyasikkhāpadaṃ
