| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
4. சதுத்த²ஸுத்தந்தனித்³தே³ஸவண்ணனா
4. Catutthasuttantaniddesavaṇṇanā
198. புன பட²மஸுத்தமேவ நிக்கி²பித்வா அபரேன ஆகாரேன இந்த்³ரியானி நித்³தி³ஸதி. தத்த² கதிஹாகாரேஹி கேனட்டே²ன த³ட்ட²ப்³பா³னீதி கதிஹி ஆகாரேஹி த³ட்ட²ப்³பா³னி. கேனட்டே²ன த³ட்ட²ப்³பா³னீதி த³ட்ட²ப்³பா³காரே ச த³ட்ட²ப்³ப³ட்ட²ஞ்ச புச்ச²தி. ச²ஹாகாரேஹி தேனட்டே²ன த³ட்ட²ப்³பா³னீதி ச²ஹி ஆகாரேஹி த³ட்ட²ப்³பா³னி, தேனேவ ச²ஆகாரஸங்கா²தேனட்டே²ன த³ட்ட²ப்³பா³னி. ஆதி⁴பதெய்யட்டே²னாதி அதி⁴பதிபா⁴வட்டே²ன. ஆதி³விஸோத⁴னட்டே²னாதி குஸலானங் த⁴ம்மானங் ஆதி³பூ⁴தஸ்ஸ ஸீலஸ்ஸ விஸோத⁴னட்டே²ன. அதி⁴மத்தட்டே²னாதி ப³லவட்டே²ன . ப³லவஞ்ஹி அதி⁴கா மத்தா பமாணங் அஸ்ஸாதி அதி⁴மத்தந்தி வுச்சதி. அதி⁴ட்டா²னட்டே²னாதி பதிட்டா²னட்டே²ன. பரியாதா³னட்டே²னாதி கே²பனட்டே²ன. பதிட்டா²பகட்டே²னாதி பதிட்டா²பனட்டே²ன.
198. Puna paṭhamasuttameva nikkhipitvā aparena ākārena indriyāni niddisati. Tattha katihākārehi kenaṭṭhena daṭṭhabbānīti katihi ākārehi daṭṭhabbāni. Kenaṭṭhena daṭṭhabbānīti daṭṭhabbākāre ca daṭṭhabbaṭṭhañca pucchati. Chahākārehi tenaṭṭhena daṭṭhabbānīti chahi ākārehi daṭṭhabbāni, teneva chaākārasaṅkhātenaṭṭhena daṭṭhabbāni. Ādhipateyyaṭṭhenāti adhipatibhāvaṭṭhena. Ādivisodhanaṭṭhenāti kusalānaṃ dhammānaṃ ādibhūtassa sīlassa visodhanaṭṭhena. Adhimattaṭṭhenāti balavaṭṭhena . Balavañhi adhikā mattā pamāṇaṃ assāti adhimattanti vuccati. Adhiṭṭhānaṭṭhenāti patiṭṭhānaṭṭhena. Pariyādānaṭṭhenāti khepanaṭṭhena. Patiṭṭhāpakaṭṭhenāti patiṭṭhāpanaṭṭhena.
க. ஆதி⁴பதெய்யட்ட²னித்³தே³ஸவண்ணனா
Ka. ādhipateyyaṭṭhaniddesavaṇṇanā
199. ஆதி⁴பதெய்யட்ட²னித்³தே³ஸே அஸ்ஸத்³தி⁴யங் பஜஹதோதிஆதி³ ஏகேகஸ்ஸேவ இந்த்³ரியஸ்ஸ படிபக்க²பஜஹனவசனங் ஏகக்க²ணேபி அத்தனோ அத்தனோ படிபக்க²பஹானகிச்சஸாத⁴னே அதி⁴பதிபா⁴வஸாத⁴னத்த²ங் வுத்தங். ஸேஸானி சத்தாரி இந்த்³ரியானி தங்ஸம்பயுத்தானேவ வுத்தானி. நானாக்க²ணேஸு வா ஏகேகங் இந்த்³ரியங் து⁴ரங் கத்வா தஸ்ஸ தஸ்ஸ படிபக்க²ஸ்ஸ தங் தங் இந்த்³ரியங் ஜெட்ட²கங் கத்வா ஸேஸானி தத³ன்வயானி கத்வா வுத்தந்திபி வேதி³தப்³ப³ங். காமச்ச²ந்த³ங் பஜஹதோதிஆதி³ பன ஏகக்க²ணவஸேனேவ வுத்தங்.
199. Ādhipateyyaṭṭhaniddese assaddhiyaṃ pajahatotiādi ekekasseva indriyassa paṭipakkhapajahanavacanaṃ ekakkhaṇepi attano attano paṭipakkhapahānakiccasādhane adhipatibhāvasādhanatthaṃ vuttaṃ. Sesāni cattāri indriyāni taṃsampayuttāneva vuttāni. Nānākkhaṇesu vā ekekaṃ indriyaṃ dhuraṃ katvā tassa tassa paṭipakkhassa taṃ taṃ indriyaṃ jeṭṭhakaṃ katvā sesāni tadanvayāni katvā vuttantipi veditabbaṃ. Kāmacchandaṃ pajahatotiādi pana ekakkhaṇavaseneva vuttaṃ.
க². ஆதி³விஸோத⁴னட்ட²னித்³தே³ஸவண்ணனா
Kha. ādivisodhanaṭṭhaniddesavaṇṇanā
200. ஆதி³விஸோத⁴னட்ட²னித்³தே³ஸே அஸ்ஸத்³தி⁴யஸங்வரட்டே²ன ஸீலவிஸுத்³தீ⁴தி அஸ்ஸத்³தி⁴யஸ்ஸ நிவாரணட்டே²ன விரதிஅத்தே²ன ஸீலமலவிஸோத⁴னதோ ஸீலவிஸுத்³தி⁴ நாம. ஸத்³தி⁴ந்த்³ரியஸ்ஸ ஆதி³விஸோத⁴னாதி ஸத்³தி⁴ந்த்³ரியஸ்ஸ உபனிஸ்ஸயவஸேன ஆதி³பூ⁴தஸ்ஸ ஸீலஸ்ஸ விஸோத⁴னா. இமினாவ நயேன ஸேஸானிபி காமச்ச²ந்தா³தி³ஸங்வரணமூலகானி ச இந்த்³ரியானி வேதி³தப்³பா³னி.
200. Ādivisodhanaṭṭhaniddese assaddhiyasaṃvaraṭṭhena sīlavisuddhīti assaddhiyassa nivāraṇaṭṭhena viratiatthena sīlamalavisodhanato sīlavisuddhi nāma. Saddhindriyassa ādivisodhanāti saddhindriyassa upanissayavasena ādibhūtassa sīlassa visodhanā. Imināva nayena sesānipi kāmacchandādisaṃvaraṇamūlakāni ca indriyāni veditabbāni.
க³. அதி⁴மத்தட்ட²னித்³தே³ஸவண்ணனா
Ga. adhimattaṭṭhaniddesavaṇṇanā
201. அதி⁴மத்தட்ட²னித்³தே³ஸே ஸத்³தி⁴ந்த்³ரியஸ்ஸ பா⁴வனாய ச²ந்தோ³ உப்பஜ்ஜதீதி ஸத்³த⁴ஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஸத்³தா⁴படிஸங்யுத்தங் த⁴ம்மங் ஸுத்வா வா ஸத்³தி⁴ந்த்³ரியபா⁴வனாய அஸ்ஸாத³ங் தி³ஸ்வா வா ஸத்³தி⁴ந்த்³ரியே குஸலோ த⁴ம்மச்ச²ந்தோ³ ஜாயதி. பாமோஜ்ஜங் உப்பஜ்ஜதீதி ச²ந்த³ஜாதத்தா து³ப்³ப³லபீதி உப்பஜ்ஜதி. பீதி உப்பஜ்ஜதீதி பமுதி³தத்தா ப³லவபீதி உப்பஜ்ஜதி. பஸ்ஸத்³தி⁴ உப்பஜ்ஜதீதி பீதியா பீணிதத்தா காயசித்தபஸ்ஸத்³தி⁴ உப்பஜ்ஜதி. ஸுக²ங் உப்பஜ்ஜதீதி பஸ்ஸத்³த⁴காயசித்தத்தா சேதஸிகங் ஸுக²ங் உப்பஜ்ஜதி . ஓபா⁴ஸோ உப்பஜ்ஜதீதி ஸுகே²ன அபி⁴ஸன்னத்தா ஞாணோபா⁴ஸோ உப்பஜ்ஜதி. ஸங்வேகோ³ உப்பஜ்ஜதீதி ஞாணோபா⁴ஸேன விதி³தஸங்கா²ராதீ³னவத்தா ஸங்கா²ரபவத்தியங் ஸங்வேகோ³ உப்பஜ்ஜதி. ஸங்வேஜெத்வா சித்தங் ஸமாத³ஹதீதி ஸங்வேக³ங் உப்பாதெ³த்வா தேனேவ ஸங்வேகே³ன சித்தங் ஸமாஹிதங் கரோதி. ஸாது⁴கங் பக்³க³ண்ஹாதீதி லீனுத்³த⁴தபா⁴வங் மோசெத்வா ஸுட்டு² பக்³க³ண்ஹாதி. ஸாது⁴கங் அஜ்ஜு²பெக்க²தீதி வீரியஸ்ஸ ஸமங் ஹுத்வா பவத்தத்தா புன வீரியஸமதானியோஜனே ப்³யாபாரங் அகரொந்தோ தத்ரமஜ்ஜ²த்துபெக்கா²வஸேன ஸாது⁴கங் அஜ்ஜு²பெக்க²தி நாம. உபெக்கா²வஸேனாதி ஸமவாஹிதலக்க²ணாய தத்ரமஜ்ஜ²த்துபெக்கா²ய வஸேன. நானத்தகிலேஸேஹீதி விபஸ்ஸனாய படிபக்க²பூ⁴தேஹி நானாஸபா⁴வேஹி கிலேஸேஹி. விமொக்க²வஸேனாதி ப⁴ங்கா³னுபஸ்ஸனதோ பட்டா²ய நானத்தகிலேஸேஹி விமுச்சனவஸேன. விமுத்தத்தாதி நானத்தகிலேஸேஹி விமுத்தத்தா.
201. Adhimattaṭṭhaniddese saddhindriyassa bhāvanāya chando uppajjatīti saddhassa puggalassa saddhāpaṭisaṃyuttaṃ dhammaṃ sutvā vā saddhindriyabhāvanāya assādaṃ disvā vā saddhindriye kusalo dhammacchando jāyati. Pāmojjaṃ uppajjatīti chandajātattā dubbalapīti uppajjati. Pīti uppajjatīti pamuditattā balavapīti uppajjati. Passaddhi uppajjatīti pītiyā pīṇitattā kāyacittapassaddhi uppajjati. Sukhaṃ uppajjatīti passaddhakāyacittattā cetasikaṃ sukhaṃ uppajjati . Obhāso uppajjatīti sukhena abhisannattā ñāṇobhāso uppajjati. Saṃvego uppajjatīti ñāṇobhāsena viditasaṅkhārādīnavattā saṅkhārapavattiyaṃ saṃvego uppajjati. Saṃvejetvā cittaṃ samādahatīti saṃvegaṃ uppādetvā teneva saṃvegena cittaṃ samāhitaṃ karoti. Sādhukaṃ paggaṇhātīti līnuddhatabhāvaṃ mocetvā suṭṭhu paggaṇhāti. Sādhukaṃ ajjhupekkhatīti vīriyassa samaṃ hutvā pavattattā puna vīriyasamatāniyojane byāpāraṃ akaronto tatramajjhattupekkhāvasena sādhukaṃ ajjhupekkhati nāma. Upekkhāvasenāti samavāhitalakkhaṇāya tatramajjhattupekkhāya vasena. Nānattakilesehīti vipassanāya paṭipakkhabhūtehi nānāsabhāvehi kilesehi. Vimokkhavasenāti bhaṅgānupassanato paṭṭhāya nānattakilesehi vimuccanavasena. Vimuttattāti nānattakilesehi vimuttattā.
தே த⁴ம்மாதி ச²ந்தா³த³யோ த⁴ம்மா. ஏகரஸா ஹொந்தீதி விமுத்திரஸேன ஏகரஸா ஹொந்தி. பா⁴வனாவஸேனாதி ஏகரஸபா⁴வனாவஸேன. ததோ பணீததரே விவட்டந்தீதி தேன காரணேன விபஸ்ஸனாரம்மணதோ பணீததரே நிப்³பா³னாரம்மணே விவட்டனானுபஸ்ஸனாஸங்கா²தேன கொ³த்ரபு⁴ஞாணேன ச²ந்தா³த³யோ த⁴ம்மா நிவத்தந்தி, ஸங்கா²ராரம்மணதோ அபக³ந்த்வா நிப்³பா³னாரம்மணே பவத்தந்தீதி அத்தோ². விவட்டனாவஸேனாதி ஏவங் கொ³த்ரபு⁴க²ணே ஸங்கா²ராரம்மணதோ விவட்டனவஸேன. விவட்டிதத்தா ததோ வோஸஜ்ஜதீதி மக்³க³ஸமங்கி³புக்³க³லோ மக்³க³ஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணேயேவ து³ப⁴தோவுட்டா²னவஸேன விவட்டிதத்தா தேனேவ காரணேன கிலேஸே ச க²ந்தே⁴ ச வோஸஜ்ஜதி. வோஸஜ்ஜிதத்தா ததோ நிருஜ்ஜ²ந்தீதி மக்³க³ஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணேயேவ கிலேஸே ச க²ந்தே⁴ ச வோஸஜ்ஜிதத்தா தேனேவ காரணேன கிலேஸா ச க²ந்தா⁴ ச அனுப்பத்தினிரோத⁴வஸேன நிருஜ்ஜ²ந்தி. வோஸஜ்ஜிதத்தாதி ச ஆஸங்ஸாயங் பூ⁴தவசனங் கதங். கிலேஸனிரோதே⁴ ஸதி க²ந்த⁴னிரோத⁴ஸப்³பா⁴வதோ ச க²ந்த⁴னிரோதோ⁴ வுத்தோ. நிரோத⁴வஸேனாதி யதா²வுத்தனிரோத⁴வஸேன. தஸ்ஸேவ மக்³க³ஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே த்³வே வோஸக்³கே³ த³ஸ்ஸேதுகாமோ நிரோத⁴வஸேன த்³வே வோஸக்³கா³திஆதி³மாஹ. த்³வேபி ஹெட்டா² வுத்தத்தா² ஏவ. அஸ்ஸத்³தி⁴யஸ்ஸ பஹானாய ச²ந்தோ³ உப்பஜ்ஜதீதிஆதீ³ஸுபி இமினாவ நயேன வித்தா²ரதோ அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. வீரியிந்த்³ரியாதி³மூலகேஸுபி வாரேஸு ஏஸேவ நயோ. இமினாவ நயேன அதி⁴ட்டா²னட்ட²னித்³தே³ஸோபி வித்தா²ரதோ வேதி³தப்³போ³. கேவலஞ்ஹெத்த² அதி⁴ட்டா²தீதி விஸேஸோ, பதிட்டா²தீதி அத்தோ².
Te dhammāti chandādayo dhammā. Ekarasā hontīti vimuttirasena ekarasā honti. Bhāvanāvasenāti ekarasabhāvanāvasena. Tato paṇītatare vivaṭṭantīti tena kāraṇena vipassanārammaṇato paṇītatare nibbānārammaṇe vivaṭṭanānupassanāsaṅkhātena gotrabhuñāṇena chandādayo dhammā nivattanti, saṅkhārārammaṇato apagantvā nibbānārammaṇe pavattantīti attho. Vivaṭṭanāvasenāti evaṃ gotrabhukhaṇe saṅkhārārammaṇato vivaṭṭanavasena. Vivaṭṭitattā tato vosajjatīti maggasamaṅgipuggalo maggassa uppādakkhaṇeyeva dubhatovuṭṭhānavasena vivaṭṭitattā teneva kāraṇena kilese ca khandhe ca vosajjati. Vosajjitattā tato nirujjhantīti maggassa uppādakkhaṇeyeva kilese ca khandhe ca vosajjitattā teneva kāraṇena kilesā ca khandhā ca anuppattinirodhavasena nirujjhanti. Vosajjitattāti ca āsaṃsāyaṃ bhūtavacanaṃ kataṃ. Kilesanirodhe sati khandhanirodhasabbhāvato ca khandhanirodho vutto. Nirodhavasenāti yathāvuttanirodhavasena. Tasseva maggassa uppādakkhaṇe dve vosagge dassetukāmo nirodhavasena dve vosaggātiādimāha. Dvepi heṭṭhā vuttatthā eva. Assaddhiyassa pahānāya chando uppajjatītiādīsupi imināva nayena vitthārato attho veditabbo. Vīriyindriyādimūlakesupi vāresu eseva nayo. Imināva nayena adhiṭṭhānaṭṭhaniddesopi vitthārato veditabbo. Kevalañhettha adhiṭṭhātīti viseso, patiṭṭhātīti attho.
க⁴-ங. பரியாதா³னட்ட²பதிட்டா²பகட்ட²னித்³தே³ஸவண்ணனா
Gha-ṅa. pariyādānaṭṭhapatiṭṭhāpakaṭṭhaniddesavaṇṇanā
202-203. பரியாதா³னட்ட²னித்³தே³ஸே பரியாதி³யதீதி கே²பேதி. பதிட்டா²பகட்ட²னித்³தே³ஸே ஸத்³தோ⁴ ஸத்³தி⁴ந்த்³ரியங் அதி⁴மொக்கே² பதிட்டா²பேதீதி ஸத்³தா⁴ஸம்பன்னோ ‘‘ஸப்³பே³ ஸங்கா²ரா அனிச்சா து³க்கா² அனத்தா’’தி அதி⁴முச்சந்தோ ஸத்³தி⁴ந்த்³ரியங் அதி⁴மொக்கே² பதிட்டா²பேதி. இமினா புக்³க³லவிஸேஸேன இந்த்³ரியபா⁴வனாவிஸேஸோ நித்³தி³ட்டோ². ஸத்³த⁴ஸ்ஸ ஸத்³தி⁴ந்த்³ரியங் அதி⁴மொக்கே² பதிட்டா²பேதீதி ஸத்³தா⁴ஸம்பன்னஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ ஸத்³தி⁴ந்த்³ரியங் தங்யேவ ஸத்³த⁴ங் பதிட்டா²பேதி. ததா² அதி⁴முச்சந்தங் அதி⁴மொக்கே² பதிட்டா²பேதீதி. இமினா இந்த்³ரியபா⁴வனாவிஸேஸேன புக்³க³லவிஸேஸோ நித்³தி³ட்டோ². ஏவங் சித்தங் பக்³க³ண்ஹந்தோ பக்³க³ஹே பதிட்டா²பேதி, ஸதிங் உபட்டா²பெந்தோ உபட்டா²னே பதிட்டா²பேதி, சித்தங் ஸமாத³ஹந்தோ அவிக்கே²பே பதிட்டா²பேதி, அனிச்சங் து³க்க²ங் அனத்தாதி பஸ்ஸந்தோ த³ஸ்ஸனே பதிட்டா²பேதீதி ஸேஸேஸுபி யோஜனா வேதி³தப்³பா³. யோகா³வசரோதி ஸமத²யோகே³, விபஸ்ஸனாயோகே³ வா அவசரதீதி யோகா³வசரோ. அவசரதீதி பவிஸித்வா சரதீதி.
202-203. Pariyādānaṭṭhaniddese pariyādiyatīti khepeti. Patiṭṭhāpakaṭṭhaniddese saddho saddhindriyaṃ adhimokkhe patiṭṭhāpetīti saddhāsampanno ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā dukkhā anattā’’ti adhimuccanto saddhindriyaṃ adhimokkhe patiṭṭhāpeti. Iminā puggalavisesena indriyabhāvanāviseso niddiṭṭho. Saddhassa saddhindriyaṃ adhimokkhe patiṭṭhāpetīti saddhāsampannassa puggalassa saddhindriyaṃ taṃyeva saddhaṃ patiṭṭhāpeti. Tathā adhimuccantaṃ adhimokkhe patiṭṭhāpetīti. Iminā indriyabhāvanāvisesena puggalaviseso niddiṭṭho. Evaṃ cittaṃ paggaṇhanto paggahe patiṭṭhāpeti, satiṃ upaṭṭhāpento upaṭṭhāne patiṭṭhāpeti, cittaṃ samādahanto avikkhepe patiṭṭhāpeti, aniccaṃ dukkhaṃ anattāti passanto dassane patiṭṭhāpetīti sesesupi yojanā veditabbā. Yogāvacaroti samathayoge, vipassanāyoge vā avacaratīti yogāvacaro. Avacaratīti pavisitvā caratīti.
சதுத்த²ஸுத்தந்தனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Catutthasuttantaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi / 4. சதுத்த²ஸுத்தந்தனித்³தே³ஸோ • 4. Catutthasuttantaniddeso
