| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පටිසම්‌භිදාමග්‌ගපාළි • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
4. චතුත්‌ථසුත්‌තන්‌තනිද්‌දෙසො
4. Catutthasuttantaniddeso
198. පුරිමනිදානං 1. ‘‘පඤ්‌චිමානි, භික්‌ඛවෙ, ඉන්‌ද්‍රියානි. කතමානි පඤ්‌ච? සද්‌ධින්‌ද්‍රියං, වීරියින්‌ද්‍රියං, සතින්‌ද්‍රියං, සමාධින්‌ද්‍රියං, පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං – ඉමානි ඛො, භික්‌ඛවෙ, පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි. ඉමානි පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි කතිහාකාරෙහි කෙනට්‌ඨෙන දට්‌ඨබ්‌බානි? ඉමානි පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි ඡහාකාරෙහි තෙනට්‌ඨෙන දට්‌ඨබ්‌බානි – ආධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන ආදිවිසොධනට්‌ඨෙන අධිමත්‌තට්‌ඨෙන, අධිට්‌ඨානට්‌ඨෙන, පරියාදානට්‌ඨෙන, පතිට්‌ඨාපකට්‌ඨෙන’’.
198. Purimanidānaṃ 2. ‘‘Pañcimāni, bhikkhave, indriyāni. Katamāni pañca? Saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ – imāni kho, bhikkhave, pañcindriyāni. Imāni pañcindriyāni katihākārehi kenaṭṭhena daṭṭhabbāni? Imāni pañcindriyāni chahākārehi tenaṭṭhena daṭṭhabbāni – ādhipateyyaṭṭhena ādivisodhanaṭṭhena adhimattaṭṭhena, adhiṭṭhānaṭṭhena, pariyādānaṭṭhena, patiṭṭhāpakaṭṭhena’’.
ක. ආධිපතෙය්‍යට්‌ඨනිද්‌දෙසො
Ka. ādhipateyyaṭṭhaniddeso
199. කථං ආධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියානි දට්‌ඨබ්‌බානි? අස්‌සද්‌ධියං පජහතො අධිමොක්‌ඛාධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, සද්‌ධින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං. කොසජ්‌ජං පජහතො පග්‌ගහාධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, වීරියින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං. පමාදං පජහතො උපට්‌ඨානාධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, සතින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං. උද්‌ධච්‌චං පජහතො අවික්‌ඛෙපාධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, සමාධින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං. අවිජ්‌ජං පජහතො දස්‌සනාධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං.
199. Kathaṃ ādhipateyyaṭṭhena indriyāni daṭṭhabbāni? Assaddhiyaṃ pajahato adhimokkhādhipateyyaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, saddhindriyassa vasena paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Kosajjaṃ pajahato paggahādhipateyyaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, vīriyindriyassa vasena upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Pamādaṃ pajahato upaṭṭhānādhipateyyaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, satindriyassa vasena avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Uddhaccaṃ pajahato avikkhepādhipateyyaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, samādhindriyassa vasena dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Avijjaṃ pajahato dassanādhipateyyaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ.
කාමච්‌ඡන්‌දං පජහතො නෙක්‌ඛම්‌මවසෙන අධිමොක්‌ඛාධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, සද්‌ධින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං. කාමච්‌ඡන්‌දං පජහතො නෙක්‌ඛම්‌මවසෙන පග්‌ගහාධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, වීරියින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං. කාමච්‌ඡන්‌දං පජහතො නෙක්‌ඛම්‌මවසෙන උපට්‌ඨානාධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, සතින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං. කාමච්‌ඡන්‌දං පජහතො නෙක්‌ඛම්‌මවසෙන අවික්‌ඛෙපාධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, සමාධින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං. කාමච්‌ඡන්‌දං පජහතො නෙක්‌ඛම්‌මවසෙන දස්‌සනාධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං.
Kāmacchandaṃ pajahato nekkhammavasena adhimokkhādhipateyyaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, saddhindriyassa vasena paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Kāmacchandaṃ pajahato nekkhammavasena paggahādhipateyyaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, vīriyindriyassa vasena upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Kāmacchandaṃ pajahato nekkhammavasena upaṭṭhānādhipateyyaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, satindriyassa vasena avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Kāmacchandaṃ pajahato nekkhammavasena avikkhepādhipateyyaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, samādhindriyassa vasena dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Kāmacchandaṃ pajahato nekkhammavasena dassanādhipateyyaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ.
බ්‍යාපාදං පජහතො අබ්‍යාපාදවසෙන…පෙ.… ථිනමිද්‌ධං පජහතො ආලොකසඤ්‌ඤාවසෙන…පෙ.… සබ්‌බකිලෙසෙ පජහතො අරහත්‌තමග්‌ගවසෙන අධිමොක්‌ඛාධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, සද්‌ධින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං…පෙ.… සබ්‌බකිලෙසෙ පජහතො අරහත්‌තමග්‌ගවසෙන දස්‌සනාධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියස්‌ස වසෙන අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං, අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං දට්‌ඨබ්‌බං. එවං ආධිපතෙය්‍යට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියානි දට්‌ඨබ්‌බානි.
Byāpādaṃ pajahato abyāpādavasena…pe… thinamiddhaṃ pajahato ālokasaññāvasena…pe… sabbakilese pajahato arahattamaggavasena adhimokkhādhipateyyaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, saddhindriyassa vasena paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ…pe… sabbakilese pajahato arahattamaggavasena dassanādhipateyyaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Evaṃ ādhipateyyaṭṭhena indriyāni daṭṭhabbāni.
ඛ. ආදිවිසොධනට්‌ඨනිද්‌දෙසො
Kha. ādivisodhanaṭṭhaniddeso
200. කථං ආදිවිසොධනට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියානි දට්‌ඨබ්‌බානි? අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං, අස්‌සද්‌ධියසංවරට්‌ඨෙන 3 සීලවිසුද්‌ධි – සද්‌ධින්‌ද්‍රියස්‌ස ආදිවිසොධනා. පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං, කොසජ්‌ජසංවරට්‌ඨෙන සීලවිසුද්‌ධි – වීරියින්‌ද්‍රියස්‌ස ආදිවිසොධනා. උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං, පමාදසංවරට්‌ඨෙන සීලවිසුද්‌ධි – සතින්‌ද්‍රියස්‌ස ආදිවිසොධනා. අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං, උද්‌ධච්‌චසංවරට්‌ඨෙන සීලවිසුද්‌ධි – සමාධින්‌ද්‍රියස්‌ස ආදිවිසොධනා. දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං, අවිජ්‌ජාසංවරට්‌ඨෙන සීලවිසුද්‌ධි – පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියස්‌ස ආදිවිසොධනා. නෙක්‌ඛම්‌මෙ පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි, කාමච්‌ඡන්‌දසංවරට්‌ඨෙන සීලවිසුද්‌ධි – පඤ්‌චන්‌නං ඉන්‌ද්‍රියානං ආදිවිසොධනා. අබ්‍යාපාදෙ පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි, බ්‍යාපාදසංවරට්‌ඨෙන සීලවිසුද්‌ධි – පඤ්‌චන්‌නං ඉන්‌ද්‍රියානං ආදිවිසොධනා…පෙ.… අරහත්‌තමග්‌ගෙ පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි, සබ්‌බකිලෙසසංවරට්‌ඨෙන සීලවිසුද්‌ධි – පඤ්‌චන්‌නං ඉන්‌ද්‍රියානං ආදිවිසොධනා. එවං ආදිවිසොධනට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියානි දට්‌ඨබ්‌බානි.
200. Kathaṃ ādivisodhanaṭṭhena indriyāni daṭṭhabbāni? Adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ, assaddhiyasaṃvaraṭṭhena 4 sīlavisuddhi – saddhindriyassa ādivisodhanā. Paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ, kosajjasaṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi – vīriyindriyassa ādivisodhanā. Upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ, pamādasaṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi – satindriyassa ādivisodhanā. Avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ, uddhaccasaṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi – samādhindriyassa ādivisodhanā. Dassanaṭṭhena paññindriyaṃ, avijjāsaṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi – paññindriyassa ādivisodhanā. Nekkhamme pañcindriyāni, kāmacchandasaṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi – pañcannaṃ indriyānaṃ ādivisodhanā. Abyāpāde pañcindriyāni, byāpādasaṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi – pañcannaṃ indriyānaṃ ādivisodhanā…pe… arahattamagge pañcindriyāni, sabbakilesasaṃvaraṭṭhena sīlavisuddhi – pañcannaṃ indriyānaṃ ādivisodhanā. Evaṃ ādivisodhanaṭṭhena indriyāni daṭṭhabbāni.
ග. අධිමත්‌තට්‌ඨනිද්‌දෙසො
Ga. adhimattaṭṭhaniddeso
201. කථං අධිමත්‌තට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියානි දට්‌ඨබ්‌බානි? සද්‌ධින්‌ද්‍රියස්‌ස භාවනාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති – ඡන්‌දවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති . ඡන්‌දවසෙන පාමොජ්‌ජං උප්‌පජ්‌ජති – පාමොජ්‌ජවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. පාමොජ්‌ජවසෙන පීති උප්‌පජ්‌ජති – පීතිවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. පීතිවසෙන පස්‌සද්‌ධි උප්‌පජ්‌ජති – පස්‌සද්‌ධිවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. පස්‌සද්‌ධිවසෙන සුඛං උප්‌පජ්‌ජති – සුඛවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. සුඛවසෙන ඔභාසො උප්‌පජ්‌ජති – ඔභාසවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. ඔභාසවසෙන සංවෙගො උප්‌පජ්‌ජති – සංවෙගවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. සංවෙජෙත්‌වා චිත්‌තං සමාදහති – සමාධිවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. තථා සමාහිතං චිත්‌තං සාධුකං පග්‌ගණ්‌හාති – පග්‌ගහවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. තථාපග්‌ගහිතං චිත්‌තං සාධුකං අජ්‌ඣුපෙක්‌ඛති – උපෙක්‌ඛාවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. උපෙක්‌ඛාවසෙන නානත්‌තකිලෙසෙහි චිත්‌තං විමුච්‌චති – විමොක්‌ඛවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. විමුත්‌තත්‌තා තෙ ධම්‌මා එකරසා හොන්‌ති – එකරසට්‌ඨෙන භාවනාවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. භාවිතත්‌තා තතො පණීතතරෙ විවට්‌ටන්‌ති – විවට්‌ටනාවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. විවට්‌ටිතත්‌තා තතො වොසජ්‌ජති 5 – වොසග්‌ගවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. වොසජ්‌ජිතත්‌තා තතො නිරුජ්‌ඣන්‌ති – නිරොධවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. නිරොධවසෙන ද්‌වෙ වොසග්‌ගා – පරිච්‌චාගවොසග්‌ගො ච, පක්‌ඛන්‌දනවොසග්‌ගො ච. කිලෙසෙ ච ඛන්‌ධෙ ච පරිච්‌චජතීති – පරිච්‌චාගවොසග්‌ගො. නිරොධනිබ්‌බානධාතුයා චිත්‌තං පක්‌ඛන්‌දතීති – පක්‌ඛන්‌දනවොසග්‌ගො. නිරොධවසෙන ඉමෙ ද්‌වෙ වොසග්‌ගා.
201. Kathaṃ adhimattaṭṭhena indriyāni daṭṭhabbāni? Saddhindriyassa bhāvanāya chando uppajjati – chandavasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti . Chandavasena pāmojjaṃ uppajjati – pāmojjavasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Pāmojjavasena pīti uppajjati – pītivasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Pītivasena passaddhi uppajjati – passaddhivasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Passaddhivasena sukhaṃ uppajjati – sukhavasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Sukhavasena obhāso uppajjati – obhāsavasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Obhāsavasena saṃvego uppajjati – saṃvegavasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Saṃvejetvā cittaṃ samādahati – samādhivasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Tathā samāhitaṃ cittaṃ sādhukaṃ paggaṇhāti – paggahavasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Tathāpaggahitaṃ cittaṃ sādhukaṃ ajjhupekkhati – upekkhāvasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Upekkhāvasena nānattakilesehi cittaṃ vimuccati – vimokkhavasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Vimuttattā te dhammā ekarasā honti – ekarasaṭṭhena bhāvanāvasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Bhāvitattā tato paṇītatare vivaṭṭanti – vivaṭṭanāvasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Vivaṭṭitattā tato vosajjati 6 – vosaggavasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Vosajjitattā tato nirujjhanti – nirodhavasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Nirodhavasena dve vosaggā – pariccāgavosaggo ca, pakkhandanavosaggo ca. Kilese ca khandhe ca pariccajatīti – pariccāgavosaggo. Nirodhanibbānadhātuyā cittaṃ pakkhandatīti – pakkhandanavosaggo. Nirodhavasena ime dve vosaggā.
අස්‌සද්‌ධියස්‌ස පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති…පෙ.… අස්‌සද්‌ධියපරිළාහස්‌ස පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… දිට්‌ඨෙකට්‌ඨානං කිලෙසානං පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… ඔළාරිකානං කිලෙසානං පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… අනුසහගතානං කිලෙසානං පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… සබ්‌බකිලෙසානං පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති – ඡන්‌දවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති…පෙ.… වීරියින්‌ද්‍රියස්‌ස භාවනාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති…පෙ.… කොසජ්‌ජස්‌ස පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… කොසජ්‌ජපරිළාහස්‌ස පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… දිට්‌ඨෙකට්‌ඨානං කිලෙසානං පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති…පෙ.… සබ්‌බකිලෙසානං පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… සතින්‌ද්‍රියස්‌ස භාවනාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති…පෙ.… පමාදස්‌ස පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… පමාදපරිළාහස්‌ස පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති…පෙ.… සබ්‌බකිලෙසානං පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… සමාධින්‌ද්‍රියස්‌ස භාවනාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති…පෙ.… උද්‌ධච්‌චස්‌ස පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති උද්‌ධච්‌චපරිළාහස්‌ස පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති…පෙ.… සබ්‌බකිලෙසානං පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියස්‌ස භාවනාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති…පෙ.… අවිජ්‌ජාය පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… අවිජ්‌ජාපරිළාහස්‌ස පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… දිට්‌ඨෙකට්‌ඨානං කිලෙසානං පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… ඔළාරිකානං කිලෙසානං පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… අනුසහගතානං කිලෙසානං පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති… සබ්‌බකිලෙසානං පහානාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති – ඡන්‌දවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. ඡන්‌දවසෙන පාමොජ්‌ජං උප්‌පජ්‌ජති – පාමොජ්‌ජවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. පාමොජ්‌ජවසෙන පීති උප්‌පජ්‌ජති – පීතිවසෙන පඤ්‌ඤා වසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. පීතිවසෙන පස්‌සද්‌ධි උප්‌පජ්‌ජති – පස්‌සද්‌ධිවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. පස්‌සද්‌ධිවසෙන සුඛං උප්‌පජ්‌ජති – සුඛවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. සුඛවසෙන ඔභාසො උප්‌පජ්‌ජති – ඔභාසවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. ඔභාසවසෙන සංවෙගො උප්‌පජ්‌ජති – සංවෙගවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. සංවෙජෙත්‌වා චිත්‌තං සමාදහති – සමාධිවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. තථාසමාහිතං චිත්‌තං සාධුකං පග්‌ගණ්‌හාති – පග්‌ගහවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. තථාපග්‌ගහිතං චිත්‌තං සාධුකං අජ්‌ඣුපෙක්‌ඛති – උපෙක්‌ඛාවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. උපෙක්‌ඛාවසෙන නානත්‌තකිලෙසෙහි චිත්‌තං විමුච්‌චති – විමොක්‌ඛවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. විමුත්‌තත්‌තා තෙ ධම්‌මා එකරසා හොන්‌ති – භාවනාවසෙන 7 පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. භාවිතත්‌තා තතො පණීතතරෙ විවට්‌ටන්‌ති – විවට්‌ටනාවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. විවට්‌ටිතත්‌තා තතො වොසජ්‌ජති – වොසග්‌ගවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. වොසජ්‌ජිතත්‌තා තතො නිරුජ්‌ඣන්‌ති – නිරොධවසෙන පඤ්‌ඤාවසෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අධිමත්‌තං හොති. නිරොධවසෙන ද්‌වෙ වොසග්‌ගා – පරිච්‌චාගවොසග්‌ගො ච, පක්‌ඛන්‌දනවොසග්‌ගො ච. කිලෙසෙ ච ඛන්‌ධෙ ච පරිච්‌චජතීති – පරිච්‌චාගවොසග්‌ගො. නිරොධනිබ්‌බානධාතුයා චිත්‌තං පක්‌ඛන්‌දතීති – පක්‌ඛන්‌දනවොසග්‌ගො. නිරොධවසෙන ඉමෙ ද්‌වෙ වොසග්‌ගා. එවං අධිමත්‌තට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියානි දට්‌ඨබ්‌බානි.
Assaddhiyassa pahānāya chando uppajjati…pe… assaddhiyapariḷāhassa pahānāya chando uppajjati… diṭṭhekaṭṭhānaṃ kilesānaṃ pahānāya chando uppajjati… oḷārikānaṃ kilesānaṃ pahānāya chando uppajjati… anusahagatānaṃ kilesānaṃ pahānāya chando uppajjati… sabbakilesānaṃ pahānāya chando uppajjati – chandavasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhimattaṃ hoti…pe… vīriyindriyassa bhāvanāya chando uppajjati…pe… kosajjassa pahānāya chando uppajjati… kosajjapariḷāhassa pahānāya chando uppajjati… diṭṭhekaṭṭhānaṃ kilesānaṃ pahānāya chando uppajjati…pe… sabbakilesānaṃ pahānāya chando uppajjati… satindriyassa bhāvanāya chando uppajjati…pe… pamādassa pahānāya chando uppajjati… pamādapariḷāhassa pahānāya chando uppajjati…pe… sabbakilesānaṃ pahānāya chando uppajjati… samādhindriyassa bhāvanāya chando uppajjati…pe… uddhaccassa pahānāya chando uppajjati uddhaccapariḷāhassa pahānāya chando uppajjati…pe… sabbakilesānaṃ pahānāya chando uppajjati… paññindriyassa bhāvanāya chando uppajjati…pe… avijjāya pahānāya chando uppajjati… avijjāpariḷāhassa pahānāya chando uppajjati… diṭṭhekaṭṭhānaṃ kilesānaṃ pahānāya chando uppajjati… oḷārikānaṃ kilesānaṃ pahānāya chando uppajjati… anusahagatānaṃ kilesānaṃ pahānāya chando uppajjati… sabbakilesānaṃ pahānāya chando uppajjati – chandavasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Chandavasena pāmojjaṃ uppajjati – pāmojjavasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Pāmojjavasena pīti uppajjati – pītivasena paññā vasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Pītivasena passaddhi uppajjati – passaddhivasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Passaddhivasena sukhaṃ uppajjati – sukhavasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Sukhavasena obhāso uppajjati – obhāsavasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Obhāsavasena saṃvego uppajjati – saṃvegavasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Saṃvejetvā cittaṃ samādahati – samādhivasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Tathāsamāhitaṃ cittaṃ sādhukaṃ paggaṇhāti – paggahavasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Tathāpaggahitaṃ cittaṃ sādhukaṃ ajjhupekkhati – upekkhāvasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Upekkhāvasena nānattakilesehi cittaṃ vimuccati – vimokkhavasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Vimuttattā te dhammā ekarasā honti – bhāvanāvasena 8 paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Bhāvitattā tato paṇītatare vivaṭṭanti – vivaṭṭanāvasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Vivaṭṭitattā tato vosajjati – vosaggavasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Vosajjitattā tato nirujjhanti – nirodhavasena paññāvasena paññindriyaṃ adhimattaṃ hoti. Nirodhavasena dve vosaggā – pariccāgavosaggo ca, pakkhandanavosaggo ca. Kilese ca khandhe ca pariccajatīti – pariccāgavosaggo. Nirodhanibbānadhātuyā cittaṃ pakkhandatīti – pakkhandanavosaggo. Nirodhavasena ime dve vosaggā. Evaṃ adhimattaṭṭhena indriyāni daṭṭhabbāni.
දුතියභාණවාරො.
Dutiyabhāṇavāro.
ඝ. අධිට්‌ඨානට්‌ඨනිද්‌දෙසො
Gha. adhiṭṭhānaṭṭhaniddeso
202. කථං අධිට්‌ඨානට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියානි දට්‌ඨබ්‌බානි? සද්‌ධින්‌ද්‍රියස්‌ස භාවනාය ඡන්‌දො උප්‌පජ්‌ජති – ඡන්‌දවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිට්‌ඨාති. ඡන්‌දවසෙන පාමොජ්‌ජං උප්‌පජ්‌ජති – පාමොජ්‌ජවසෙන සද්‌ධාවසෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිට්‌ඨාති…පෙ.… එවං අධිට්‌ඨානට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියානි දට්‌ඨබ්‌බානි.
202. Kathaṃ adhiṭṭhānaṭṭhena indriyāni daṭṭhabbāni? Saddhindriyassa bhāvanāya chando uppajjati – chandavasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhiṭṭhāti. Chandavasena pāmojjaṃ uppajjati – pāmojjavasena saddhāvasena saddhindriyaṃ adhiṭṭhāti…pe… evaṃ adhiṭṭhānaṭṭhena indriyāni daṭṭhabbāni.
ඞ. පරියාදානට්‌ඨනිද්‌දෙසො
Ṅa. pariyādānaṭṭhaniddeso
කථං පරියාදානට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියානි දට්‌ඨබ්‌බානි? අධිමොක්‌ඛට්‌ඨෙන සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අස්‌සද්‌ධියං පරියාදියති , අස්‌සද්‌ධියපරිළාහං පරියාදියති. පග්‌ගහට්‌ඨෙන වීරියින්‌ද්‍රියං කොසජ්‌ජං පරියාදියති, කොසජ්‌ජපරිළාහං පරියාදියති. උපට්‌ඨානට්‌ඨෙන සතින්‌ද්‍රියං පමාදං පරියාදියති, පමාදපරිළාහං පරියාදියති. අවික්‌ඛෙපට්‌ඨෙන සමාධින්‌ද්‍රියං උද්‌ධච්‌චං පරියාදියති, උද්‌ධච්‌චපරිළාහං පරියාදියති. දස්‌සනට්‌ඨෙන පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං අවිජ්‌ජං පරියාදියති, අවිජ්‌ජාපරිළාහං පරියාදියති. නෙක්‌ඛම්‌මෙ පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි කාමච්‌ඡන්‌දං පරියාදියන්‌ති. අබ්‍යාපාදෙ පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි බ්‍යාපාදං පරියාදියන්‌ති. ආලොකසඤ්‌ඤාය පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි ථිනමිද්‌ධං පරියාදියන්‌ති. අවික්‌ඛෙපෙ පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි උද්‌ධච්‌චං පරියාදියන්‌ති…පෙ.… අරහත්‌තමග්‌ගෙ පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි සබ්‌බකිලෙසෙ පරියාදියන්‌ති. එවං පරියාදානට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියානි දට්‌ඨබ්‌බානි.
Kathaṃ pariyādānaṭṭhena indriyāni daṭṭhabbāni? Adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ assaddhiyaṃ pariyādiyati , assaddhiyapariḷāhaṃ pariyādiyati. Paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ kosajjaṃ pariyādiyati, kosajjapariḷāhaṃ pariyādiyati. Upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ pamādaṃ pariyādiyati, pamādapariḷāhaṃ pariyādiyati. Avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ uddhaccaṃ pariyādiyati, uddhaccapariḷāhaṃ pariyādiyati. Dassanaṭṭhena paññindriyaṃ avijjaṃ pariyādiyati, avijjāpariḷāhaṃ pariyādiyati. Nekkhamme pañcindriyāni kāmacchandaṃ pariyādiyanti. Abyāpāde pañcindriyāni byāpādaṃ pariyādiyanti. Ālokasaññāya pañcindriyāni thinamiddhaṃ pariyādiyanti. Avikkhepe pañcindriyāni uddhaccaṃ pariyādiyanti…pe… arahattamagge pañcindriyāni sabbakilese pariyādiyanti. Evaṃ pariyādānaṭṭhena indriyāni daṭṭhabbāni.
ච. පතිට්‌ඨාපකට්‌ඨනිද්‌දෙසො
Ca. patiṭṭhāpakaṭṭhaniddeso
203. කථං පතිට්‌ඨාපකට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියානි දට්‌ඨබ්‌බානි? සද්‌ධො සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමොක්‌ඛෙ පතිට්‌ඨාපෙති, සද්‌ධස්‌ස සද්‌ධින්‌ද්‍රියං අධිමොක්‌ඛෙ පතිට්‌ඨාපෙති. වීරියවා වීරියින්‌ද්‍රියං පග්‌ගහෙ පතිට්‌ඨාපෙති, වීරියවතො වීරියින්‌ද්‍රියං පග්‌ගහෙ පතිට්‌ඨාපෙති. සතිමා සතින්‌ද්‍රියං උපට්‌ඨානෙ පතිට්‌ඨාපෙති, සතිමතො සතින්‌ද්‍රියං උපට්‌ඨානෙ පතිට්‌ඨාපෙති. සමාහිතො සමාධින්‌ද්‍රියං අවික්‌ඛෙපෙ පතිට්‌ඨාපෙති, සමාහිතස්‌ස සමාධින්‌ද්‍රියං අවික්‌ඛෙපෙ පතිට්‌ඨාපෙති. පඤ්‌ඤවා පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දස්‌සනෙ පතිට්‌ඨාපෙති, පඤ්‌ඤවතො පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං දස්‌සනෙ පතිට්‌ඨාපෙති. යොගාවචරො පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි නෙක්‌ඛම්‌මෙ පතිට්‌ඨාපෙති, යොගාවචරස්‌ස පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි නෙක්‌ඛම්‌මෙ පතිට්‌ඨාපෙන්‌ති. යොගාවචරො පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි අබ්‍යාපාදෙ පතිට්‌ඨාපෙති, යොගාවචරස්‌ස පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි අබ්‍යාපාදෙ පතිට්‌ඨාපෙන්‌ති. යොගාවචරො පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි ආලොකසඤ්‌ඤාය පතිට්‌ඨාපෙති, යොගාවචරස්‌ස පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි ආලොකසඤ්‌ඤාය පතිට්‌ඨාපෙන්‌ති. යොගාවචරො පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි අවික්‌ඛෙපෙ පතිට්‌ඨාපෙති , යොගාවචරස්‌ස පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි අවික්‌ඛෙපෙ පතිට්‌ඨාපෙන්‌ති…පෙ.… යොගාවචරො පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි අරහත්‌තමග්‌ගෙ පතිට්‌ඨාපෙති, යොගාවචරස්‌ස පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි අරහත්‌තමග්‌ගෙ පතිට්‌ඨාපෙන්‌ති. එවං පතිට්‌ඨාපකට්‌ඨෙන ඉන්‌ද්‍රියානි දට්‌ඨබ්‌බානි.
203. Kathaṃ patiṭṭhāpakaṭṭhena indriyāni daṭṭhabbāni? Saddho saddhindriyaṃ adhimokkhe patiṭṭhāpeti, saddhassa saddhindriyaṃ adhimokkhe patiṭṭhāpeti. Vīriyavā vīriyindriyaṃ paggahe patiṭṭhāpeti, vīriyavato vīriyindriyaṃ paggahe patiṭṭhāpeti. Satimā satindriyaṃ upaṭṭhāne patiṭṭhāpeti, satimato satindriyaṃ upaṭṭhāne patiṭṭhāpeti. Samāhito samādhindriyaṃ avikkhepe patiṭṭhāpeti, samāhitassa samādhindriyaṃ avikkhepe patiṭṭhāpeti. Paññavā paññindriyaṃ dassane patiṭṭhāpeti, paññavato paññindriyaṃ dassane patiṭṭhāpeti. Yogāvacaro pañcindriyāni nekkhamme patiṭṭhāpeti, yogāvacarassa pañcindriyāni nekkhamme patiṭṭhāpenti. Yogāvacaro pañcindriyāni abyāpāde patiṭṭhāpeti, yogāvacarassa pañcindriyāni abyāpāde patiṭṭhāpenti. Yogāvacaro pañcindriyāni ālokasaññāya patiṭṭhāpeti, yogāvacarassa pañcindriyāni ālokasaññāya patiṭṭhāpenti. Yogāvacaro pañcindriyāni avikkhepe patiṭṭhāpeti , yogāvacarassa pañcindriyāni avikkhepe patiṭṭhāpenti…pe… yogāvacaro pañcindriyāni arahattamagge patiṭṭhāpeti, yogāvacarassa pañcindriyāni arahattamagge patiṭṭhāpenti. Evaṃ patiṭṭhāpakaṭṭhena indriyāni daṭṭhabbāni.
සුත්‌තන්‌තනිද්‌දෙසො චතුත්‌ථො.
Suttantaniddeso catuttho.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / පටිසම්‌භිදාමග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / 4. චතුත්‌ථසුත්‌තන්‌තනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • 4. Catutthasuttantaniddesavaṇṇanā
