| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
2. චෙතනාකරණීයසුත්‌තං
2. Cetanākaraṇīyasuttaṃ
2. 1 ‘‘සීලවතො, භික්‌ඛවෙ, සීලසම්‌පන්‌නස්‌ස න චෙතනාය කරණීයං – ‘අවිප්‌පටිසාරො මෙ උප්‌පජ්‌ජතූ’ති. ධම්‌මතා එසා, භික්‌ඛවෙ, යං සීලවතො සීලසම්‌පන්‌නස්‌ස අවිප්‌පටිසාරො උප්‌පජ්‌ජති. අවිප්‌පටිසාරිස්‌ස, භික්‌ඛවෙ, න චෙතනාය කරණීයං – ‘පාමොජ්‌ජං මෙ උප්‌පජ්‌ජතූ’ති. ධම්‌මතා එසා, භික්‌ඛවෙ, යං අවිප්‌පටිසාරිස්‌ස පාමොජ්‌ජං ජායති. පමුදිතස්‌ස, භික්‌ඛවෙ, න චෙතනාය කරණීයං – ‘පීති මෙ උප්‌පජ්‌ජතූ’ති. ධම්‌මතා එසා, භික්‌ඛවෙ, යං පමුදිතස්‌ස පීති උප්‌පජ්‌ජති. පීතිමනස්‌ස, භික්‌ඛවෙ, න චෙතනාය කරණීයං – ‘කායො මෙ පස්‌සම්‌භතූ’ති. ධම්‌මතා එසා, භික්‌ඛවෙ, යං පීතිමනස්‌ස කායො පස්‌සම්‌භති. පස්‌සද්‌ධකායස්‌ස, භික්‌ඛවෙ, න චෙතනාය කරණීයං – ‘සුඛං වෙදියාමී’ති. ධම්‌මතා එසා, භික්‌ඛවෙ, යං පස්‌සද්‌ධකායො සුඛං වෙදියති. සුඛිනො, භික්‌ඛවෙ, න චෙතනාය කරණීයං – ‘චිත්‌තං මෙ සමාධියතූ’ති. ධම්‌මතා එසා, භික්‌ඛවෙ, යං සුඛිනො චිත්‌තං සමාධියති. සමාහිතස්‌ස, භික්‌ඛවෙ, න චෙතනාය කරණීයං – ‘යථාභූතං ජානාමි පස්‌සාමී’ති. ධම්‌මතා එසා, භික්‌ඛවෙ, යං සමාහිතො යථාභූතං ජානාති පස්‌සති. යථාභූතං, භික්‌ඛවෙ, ජානතො පස්‌සතො න චෙතනාය කරණීයං – ‘නිබ්‌බින්‌දාමි විරජ්‌ජාමී’ති. ධම්‌මතා එසා, භික්‌ඛවෙ, යං යථාභූතං ජානං පස්‌සං නිබ්‌බින්‌දති විරජ්‌ජති. නිබ්‌බින්‌නස්‌ස 2, භික්‌ඛවෙ, විරත්‌තස්‌ස න චෙතනාය කරණීයං – ‘විමුත්‌තිඤාණදස්‌සනං සච්‌ඡිකරොමී’ති. ධම්‌මතා එසා, භික්‌ඛවෙ, යං නිබ්‌බින්‌නො 3 විරත්‌තො විමුත්‌තිඤාණදස්‌සනං සච්‌ඡිකරොති.
2.4 ‘‘Sīlavato, bhikkhave, sīlasampannassa na cetanāya karaṇīyaṃ – ‘avippaṭisāro me uppajjatū’ti. Dhammatā esā, bhikkhave, yaṃ sīlavato sīlasampannassa avippaṭisāro uppajjati. Avippaṭisārissa, bhikkhave, na cetanāya karaṇīyaṃ – ‘pāmojjaṃ me uppajjatū’ti. Dhammatā esā, bhikkhave, yaṃ avippaṭisārissa pāmojjaṃ jāyati. Pamuditassa, bhikkhave, na cetanāya karaṇīyaṃ – ‘pīti me uppajjatū’ti. Dhammatā esā, bhikkhave, yaṃ pamuditassa pīti uppajjati. Pītimanassa, bhikkhave, na cetanāya karaṇīyaṃ – ‘kāyo me passambhatū’ti. Dhammatā esā, bhikkhave, yaṃ pītimanassa kāyo passambhati. Passaddhakāyassa, bhikkhave, na cetanāya karaṇīyaṃ – ‘sukhaṃ vediyāmī’ti. Dhammatā esā, bhikkhave, yaṃ passaddhakāyo sukhaṃ vediyati. Sukhino, bhikkhave, na cetanāya karaṇīyaṃ – ‘cittaṃ me samādhiyatū’ti. Dhammatā esā, bhikkhave, yaṃ sukhino cittaṃ samādhiyati. Samāhitassa, bhikkhave, na cetanāya karaṇīyaṃ – ‘yathābhūtaṃ jānāmi passāmī’ti. Dhammatā esā, bhikkhave, yaṃ samāhito yathābhūtaṃ jānāti passati. Yathābhūtaṃ, bhikkhave, jānato passato na cetanāya karaṇīyaṃ – ‘nibbindāmi virajjāmī’ti. Dhammatā esā, bhikkhave, yaṃ yathābhūtaṃ jānaṃ passaṃ nibbindati virajjati. Nibbinnassa 5, bhikkhave, virattassa na cetanāya karaṇīyaṃ – ‘vimuttiñāṇadassanaṃ sacchikaromī’ti. Dhammatā esā, bhikkhave, yaṃ nibbinno 6 viratto vimuttiñāṇadassanaṃ sacchikaroti.
‘‘ඉති ඛො, භික්‌ඛවෙ, නිබ්‌බිදාවිරාගො විමුත්‌තිඤාණදස්‌සනත්‌ථො විමුත්‌තිඤාණදස්‌සනානිසංසො; යථාභූතඤාණදස්‌සනං නිබ්‌බිදාවිරාගත්‌ථං නිබ්‌බිදාවිරාගානිසංසං; සමාධි යථාභූතඤාණදස්‌සනත්‌ථො යථාභූතඤාණදස්‌සනානිසංසො; සුඛං සමාධත්‌ථං සමාධානිසංසං; පස්‌සද්‌ධි සුඛත්‌ථා සුඛානිසංසා; පීති පස්‌සද්‌ධත්‌ථා පස්‌සද්‌ධානිසංසා; පාමොජ්‌ජං පීතත්‌ථං පීතානිසංසං; අවිප්‌පටිසාරො පාමොජ්‌ජත්‌ථො පාමොජ්‌ජානිසංසො; කුසලානි සීලානි අවිප්‌පටිසාරත්‌ථානි අවිප්‌පටිසාරානිසංසානි . ඉති ඛො, භික්‌ඛවෙ, ධම්‌මා ධම්‌මෙ අභිසන්‌දෙන්‌ති, ධම්‌මා ධම්‌මෙ පරිපූරෙන්‌ති අපාරා පාරං ගමනායා’’ති. දුතියං.
‘‘Iti kho, bhikkhave, nibbidāvirāgo vimuttiñāṇadassanattho vimuttiñāṇadassanānisaṃso; yathābhūtañāṇadassanaṃ nibbidāvirāgatthaṃ nibbidāvirāgānisaṃsaṃ; samādhi yathābhūtañāṇadassanattho yathābhūtañāṇadassanānisaṃso; sukhaṃ samādhatthaṃ samādhānisaṃsaṃ; passaddhi sukhatthā sukhānisaṃsā; pīti passaddhatthā passaddhānisaṃsā; pāmojjaṃ pītatthaṃ pītānisaṃsaṃ; avippaṭisāro pāmojjattho pāmojjānisaṃso; kusalāni sīlāni avippaṭisāratthāni avippaṭisārānisaṃsāni . Iti kho, bhikkhave, dhammā dhamme abhisandenti, dhammā dhamme paripūrenti apārā pāraṃ gamanāyā’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 2. චෙතනාකරණීයසුත්‌තවණ්‌ණනා • 2. Cetanākaraṇīyasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 1-7. අවිජ්‌ජාසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 1-7. Avijjāsuttādivaṇṇanā
