Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੧੦. ਚੇਤਸੋવਿਨਿਬਨ੍ਧਸੁਤ੍ਤਂ
10. Cetasovinibandhasuttaṃ
੭੨. ‘‘ਪਞ੍ਚਿਮੇ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚੇਤਸੋવਿਨਿਬਨ੍ਧਾ 1। ਕਤਮੇ ਪਞ੍ਚ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਮੇਸੁ ਅવੀਤਰਾਗੋ ਹੋਤਿ ਅવਿਗਤਚ੍ਛਨ੍ਦੋ ਅવਿਗਤਪੇਮੋ ਅવਿਗਤਪਿਪਾਸੋ ਅવਿਗਤਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਅવਿਗਤਤਣ੍ਹੋ। ਯੋ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਮੇਸੁ ਅવੀਤਰਾਗੋ ਹੋਤਿ ਅવਿਗਤਚ੍ਛਨ੍ਦੋ ਅવਿਗਤਪੇਮੋ ਅવਿਗਤਪਿਪਾਸੋ ਅવਿਗਤਪਰਿਲ਼ਾਹੋ ਅવਿਗਤਤਣ੍ਹੋ, ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਨਮਤਿ ਆਤਪ੍ਪਾਯ ਅਨੁਯੋਗਾਯ ਸਾਤਚ੍ਚਾਯ ਪਧਾਨਾਯ। ਯਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਨਮਤਿ ਆਤਪ੍ਪਾਯ ਅਨੁਯੋਗਾਯ ਸਾਤਚ੍ਚਾਯ ਪਧਾਨਾਯ, ਅਯਂ ਪਠਮੋ ਚੇਤਸੋવਿਨਿਬਨ੍ਧੋ।
72. ‘‘Pañcime , bhikkhave, cetasovinibandhā 2. Katame pañca? Idha, bhikkhave, bhikkhu kāmesu avītarāgo hoti avigatacchando avigatapemo avigatapipāso avigatapariḷāho avigatataṇho. Yo so, bhikkhave, bhikkhu kāmesu avītarāgo hoti avigatacchando avigatapemo avigatapipāso avigatapariḷāho avigatataṇho, tassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, ayaṃ paṭhamo cetasovinibandho.
‘‘ਪੁਨ ਚਪਰਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਯੇ ਅવੀਤਰਾਗੋ ਹੋਤਿ…ਪੇ॰… ਰੂਪੇ ਅવੀਤਰਾਗੋ ਹੋਤਿ… ਯਾવਦਤ੍ਥਂ ਉਦਰਾવਦੇਹਕਂ ਭੁਞ੍ਜਿਤ੍વਾ ਸੇਯ੍ਯਸੁਖਂ ਪਸ੍ਸਸੁਖਂ ਮਿਦ੍ਧਸੁਖਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤੋ વਿਹਰਤਿ … ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਦੇવਨਿਕਾਯਂ ਪਣਿਧਾਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਤਿ – ‘ਇਮਿਨਾਹਂ ਸੀਲੇਨ વਾ વਤੇਨ વਾ ਤਪੇਨ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਨ વਾ ਦੇવੋ વਾ ਭવਿਸ੍ਸਾਮਿ ਦੇવਞ੍ਞਤਰੋ વਾ’ਤਿ। ਯੋ ਸੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਦੇવਨਿਕਾਯਂ ਪਣਿਧਾਯ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ ਚਰਤਿ – ‘ਇਮਿਨਾਹਂ ਸੀਲੇਨ વਾ વਤੇਨ વਾ ਤਪੇਨ વਾ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਨ વਾ ਦੇવੋ વਾ ਭવਿਸ੍ਸਾਮਿ ਦੇવਞ੍ਞਤਰੋ વਾ’ਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਨਮਤਿ ਆਤਪ੍ਪਾਯ ਅਨੁਯੋਗਾਯ ਸਾਤਚ੍ਚਾਯ ਪਧਾਨਾਯ। ਯਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਨਮਤਿ ਆਤਪ੍ਪਾਯ ਅਨੁਯੋਗਾਯ ਸਾਤਚ੍ਚਾਯ ਪਧਾਨਾਯ, ਅਯਂ ਪਞ੍ਚਮੋ ਚੇਤਸੋવਿਨਿਬਨ੍ਧੋ। ਇਮੇ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਞ੍ਚ ਚੇਤਸੋવਿਨਿਬਨ੍ਧਾ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu kāye avītarāgo hoti…pe… rūpe avītarāgo hoti… yāvadatthaṃ udarāvadehakaṃ bhuñjitvā seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto viharati … aññataraṃ devanikāyaṃ paṇidhāya brahmacariyaṃ carati – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti. Yo so, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ devanikāyaṃ paṇidhāya brahmacariyaṃ carati – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti, tassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, ayaṃ pañcamo cetasovinibandho. Ime kho, bhikkhave, pañca cetasovinibandhā.
‘‘ਇਮੇਸਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਚੇਤਸੋવਿਨਿਬਨ੍ਧਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਯੇ ਕਾਯਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ; વੇਦਨਾਸੁ…ਪੇ॰… ਚਿਤ੍ਤੇ…ਪੇ॰… ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਧਮ੍ਮਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ ਆਤਾਪੀ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸਤਿਮਾ વਿਨੇਯ੍ਯ ਲੋਕੇ ਅਭਿਜ੍ਝਾਦੋਮਨਸ੍ਸਂ। ਇਮੇਸਂ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਚੇਤਸੋવਿਨਿਬਨ੍ਧਾਨਂ ਪਹਾਨਾਯ ਇਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨਾ ਭਾવੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ। ਦਸਮਂ।
‘‘Imesaṃ kho, bhikkhave, pañcannaṃ cetasovinibandhānaṃ pahānāya cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, bhikkhu kāye kāyānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ; vedanāsu…pe… citte…pe… dhammesu dhammānupassī viharati ātāpī sampajāno satimā vineyya loke abhijjhādomanassaṃ. Imesaṃ kho, bhikkhave, pañcannaṃ cetasovinibandhānaṃ pahānāya ime cattāro satipaṭṭhānā bhāvetabbā’’ti. Dasamaṃ.
ਸਤਿਪਟ੍ਠਾਨવਗ੍ਗੋ ਦੁਤਿਯੋ।
Satipaṭṭhānavaggo dutiyo.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਸਿਕ੍ਖਾ ਨੀવਰਣਾਕਾਮਾ, ਖਨ੍ਧਾ ਚ ਓਰਮ੍ਭਾਗਿਯਾ ਗਤਿ।
Sikkhā nīvaraṇākāmā, khandhā ca orambhāgiyā gati;
ਮਚ੍ਛੇਰਂ ਉਦ੍ਧਮ੍ਭਾਗਿਯਾ ਅਟ੍ਠਮਂ, ਚੇਤੋਖਿਲਾ વਿਨਿਬਨ੍ਧਾਤਿ॥
Maccheraṃ uddhambhāgiyā aṭṭhamaṃ, cetokhilā vinibandhāti.
Footnotes: