Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā)

    10. චෙතියසුත්‌තවණ්‌ණනා

    10. Cetiyasuttavaṇṇanā

    822. දසමෙ නිසීදනන්‌ති චම්‌මඛණ්‌ඩං අධිප්‌පෙතං. උදෙනං චෙතියන්‌ති උදෙනයක්‌ඛස්‌ස චෙතියට්‌ඨානෙ කතවිහාරො වුච්‌චති. ගොතමකාදීසුපි එසෙව නයො. භාවිතාති වඩ්‌ඪිතා. බහුලීකතාති පුනප්‌පුනං කතා. යානීකතාති යුත්‌තයානං විය කතා. වත්‌ථුකතාති පතිට්‌ඨානට්‌ඨෙන වත්‌ථු විය කතා. අනුට්‌ඨිතාති අධිට්‌ඨිතා. පරිචිතාති සමන්‌තතො චිතා සුවඩ්‌ඪිතා. සුසමාරද්‌ධාති සුට්‌ඨු සමාරද්‌ධා.

    822. Dasame nisīdananti cammakhaṇḍaṃ adhippetaṃ. Udenaṃ cetiyanti udenayakkhassa cetiyaṭṭhāne katavihāro vuccati. Gotamakādīsupi eseva nayo. Bhāvitāti vaḍḍhitā. Bahulīkatāti punappunaṃ katā. Yānīkatāti yuttayānaṃ viya katā. Vatthukatāti patiṭṭhānaṭṭhena vatthu viya katā. Anuṭṭhitāti adhiṭṭhitā. Paricitāti samantato citā suvaḍḍhitā. Susamāraddhāti suṭṭhu samāraddhā.

    ඉති අනියමෙන කථෙත්‌වා පුන නියමෙත්‌වා දස්‌සෙන්‌තො තථාගතස්‌ස ඛොතිආදිමාහ. එත්‌ථ ච කප්‌පන්‌ති ආයුකප්‌පං, තස්‌මිං තස්‌මිං කාලෙ යං මනුස්‌සානං ආයුප්‌පමාණං, තං පරිපුණ්‌ණං කරොන්‌තො තිට්‌ඨෙය්‍ය. කප්‌පාවසෙසං වාති ‘‘අප්‌පං වා භිය්‍යො’’ති වුත්‌තවස්‌සසතතො අතිරෙකං වා. මහාසීවත්‌ථෙරො පනාහ ‘‘බුද්‌ධානං අට්‌ඨානෙ ගජ්‌ජිතං නාම නත්‌ථි. යථෙව හි වෙළුවගාමකෙ උප්‌පන්‌නං මාරණන්‌තිකවෙදනං දස මාසෙ වික්‌ඛම්‌භෙසි, එවං පුනප්‌පුනං තං සමාපත්‌තිං සමාපජ්‌ජිත්‌වා දස දස මාසෙපි වික්‌ඛම්‌භෙන්‌තො ඉමං භද්‌දකප්‌පමෙව තිට්‌ඨෙය්‍යා’’ති.

    Iti aniyamena kathetvā puna niyametvā dassento tathāgatassa khotiādimāha. Ettha ca kappanti āyukappaṃ, tasmiṃ tasmiṃ kāle yaṃ manussānaṃ āyuppamāṇaṃ, taṃ paripuṇṇaṃ karonto tiṭṭheyya. Kappāvasesaṃ vāti ‘‘appaṃ vā bhiyyo’’ti vuttavassasatato atirekaṃ vā. Mahāsīvatthero panāha ‘‘buddhānaṃ aṭṭhāne gajjitaṃ nāma natthi. Yatheva hi veḷuvagāmake uppannaṃ māraṇantikavedanaṃ dasa māse vikkhambhesi, evaṃ punappunaṃ taṃ samāpattiṃ samāpajjitvā dasa dasa māsepi vikkhambhento imaṃ bhaddakappameva tiṭṭheyyā’’ti.

    කස්‌මා පන න ඨිතොති? උපාදිණ්‌ණකසරීරං නාම ඛණ්‌ඩිච්‌චාදීහි අභිභුය්‍යති, බුද්‌ධා නාම ඛණ්‌ඩිච්‌චාදිභාවං අපත්‌වාව පඤ්‌චමෙ ආයුකොට්‌ඨාසෙ බහුජනස්‌ස පියමනාපකාලෙයෙව පරිනිබ්‌බායන්‌ති. බුද්‌ධානුබුද්‌ධෙසු ච මහාසාවකෙසු පරිනිබ්‌බුතෙසු එකකෙන ඛාණුකෙන විය ඨාතබ්‌බං හොති, දහරසාමණෙරපරිවාරිතෙන වා, තතො – ‘‘අහො බුද්‌ධානං පරිසා’’ති හීළෙතබ්‌බතං ආපජ්‌ජෙය්‍ය, තස්‌මා න ඨිතොති. එවං වුත්‌තෙපි සො පන න රුච්‌චති, ‘‘ආයුකප්‌පො’’ති ඉදමෙව අට්‌ඨකථායං නියමිතං.

    Kasmā pana na ṭhitoti? Upādiṇṇakasarīraṃ nāma khaṇḍiccādīhi abhibhuyyati, buddhā nāma khaṇḍiccādibhāvaṃ apatvāva pañcame āyukoṭṭhāse bahujanassa piyamanāpakāleyeva parinibbāyanti. Buddhānubuddhesu ca mahāsāvakesu parinibbutesu ekakena khāṇukena viya ṭhātabbaṃ hoti, daharasāmaṇeraparivāritena vā, tato – ‘‘aho buddhānaṃ parisā’’ti hīḷetabbataṃ āpajjeyya, tasmā na ṭhitoti. Evaṃ vuttepi so pana na ruccati, ‘‘āyukappo’’ti idameva aṭṭhakathāyaṃ niyamitaṃ.

    යථා තං මාරෙන පරියුට්‌ඨිතචිත්‌තොති එත්‌ථ න්‌ති නිපාතමත්‌තං. යථා මාරෙන පරියුට්‌ඨිතචිත්‌තො අජ්‌ඣොත්‌ථටචිත්‌තො අඤ්‌ඤොපි කොචි පුථුජ්‌ජනො පටිවිජ්‌ඣිතුං න සක්‌කුණෙය්‍ය, එවමෙව නාසක්‌ඛි පටිවිජ්‌ඣිතුන්‌ති අත්‌ථො. මාරො හි යස්‌ස සබ්‌බෙන සබ්‌බං ද්‌වාදස විපල්‌ලාසා අප්‌පහීනා, තස්‌ස චිත්‌තං පරියුට්‌ඨාති. ථෙරස්‌ස ච චත්‌තාරො විපල්‌ලාසා අප්‌පහීනා, තෙනස්‌ස මාරො චිත්‌තං පරියුට්‌ඨාසි. සො පන චිත්‌තපරියුට්‌ඨානං කරොන්‌තො කිං කරොතීති? භෙරවං රූපාරම්‌මණං වා දස්‌සෙති, සද්‌දාරම්‌මණං වා සාවෙති, තතො සත්‌තා තං දිස්‌වා වා සුත්‌වා වා සතිං විස්‌සජ්‌ජෙත්‌වා විවටමුඛා හොන්‌ති, තෙසං මුඛෙන හත්‌ථං පවෙසෙත්‌වා හදයං මද්‌දති, තෙ විසඤ්‌ඤී හුත්‌වා තිට්‌ඨන්‌ති. ථෙරස්‌ස පනෙස මුඛෙ හත්‌ථං පවෙසෙතුං කිං සක්‌ඛිස්‌සති? භෙරවාරම්‌මණං පන දස්‌සෙති, තං දිස්‌වා ථෙරො නිමිත්‌තොභාසං න පටිවිජ්‌ඣි. ජානන්‌තොයෙව භගවා කිමත්‌ථං යාවතතියකං ආමන්‌තෙසීති. පරතො ‘‘තිට්‌ඨතු, භන්‌තෙ, භගවා’’ති යාචිතෙ ‘‘තුය්‌හෙවෙතං දුක්‌කටං, තුය්‌හෙවෙතං අපරද්‌ධ’’න්‌ති දොසාරොපනෙන සොකතනුකරණත්‌ථං.

    Yathā taṃ mārena pariyuṭṭhitacittoti ettha tanti nipātamattaṃ. Yathā mārena pariyuṭṭhitacitto ajjhotthaṭacitto aññopi koci puthujjano paṭivijjhituṃ na sakkuṇeyya, evameva nāsakkhi paṭivijjhitunti attho. Māro hi yassa sabbena sabbaṃ dvādasa vipallāsā appahīnā, tassa cittaṃ pariyuṭṭhāti. Therassa ca cattāro vipallāsā appahīnā, tenassa māro cittaṃ pariyuṭṭhāsi. So pana cittapariyuṭṭhānaṃ karonto kiṃ karotīti? Bheravaṃ rūpārammaṇaṃ vā dasseti, saddārammaṇaṃ vā sāveti, tato sattā taṃ disvā vā sutvā vā satiṃ vissajjetvā vivaṭamukhā honti, tesaṃ mukhena hatthaṃ pavesetvā hadayaṃ maddati, te visaññī hutvā tiṭṭhanti. Therassa panesa mukhe hatthaṃ pavesetuṃ kiṃ sakkhissati? Bheravārammaṇaṃ pana dasseti, taṃ disvā thero nimittobhāsaṃ na paṭivijjhi. Jānantoyeva bhagavā kimatthaṃ yāvatatiyakaṃ āmantesīti. Parato ‘‘tiṭṭhatu, bhante, bhagavā’’ti yācite ‘‘tuyhevetaṃ dukkaṭaṃ, tuyhevetaṃ aparaddha’’nti dosāropanena sokatanukaraṇatthaṃ.

    මාරො පාපිමාති එත්‌ථ සත්‌තෙ අනත්‌ථෙ නියොජෙන්‌තො මාරෙතීති මාරො. පාපිමාති තස්‌සෙව වෙවචනං. සො හි පාපධම්‌මසමන්‌නාගතත්‌තා ‘‘පාපිමා’’ති වුච්‌චති. කණ්‌හො, අන්‌තකො, නමුචි, පමත්‌තබන්‌ධූතිපි තස්‌සෙව නාමානි. භාසිතා ඛො පනෙසාති අයඤ්‌හි භගවතො සම්‌බොධිපත්‌තියා අට්‌ඨමෙ සත්‌තාහෙ බොධිමණ්‌ඩංයෙව ආගන්‌ත්‌වා – ‘‘භගවා යදත්‌ථං තුම්‌හෙහි පාරමියො පූරිතා, සො වො අත්‌ථො අනුප්‌පත්‌තො, පටිවිද්‌ධං සබ්‌බඤ්‌ඤුතඤ්‌ඤාණං, කිං වො ලොකවිචරණෙනා’’ති වත්‌වා යථා අජ්‌ජ, එවමෙව – ‘‘පරිනිබ්‌බාතු දානි, භන්‌තෙ, භගවා, පරිනිබ්‌බාතු, සුගතො,’’ති යාචි. භගවා චස්‌ස ‘‘න තාවාහ’’න්‌තිආදීනි වත්‌වා පටික්‌ඛිපි. තං සන්‌ධාය ‘‘භාසිතා ඛො පනෙසා, භන්‌තෙ,’’තිආදිමාහ.

    Māro pāpimāti ettha satte anatthe niyojento māretīti māro. Pāpimāti tasseva vevacanaṃ. So hi pāpadhammasamannāgatattā ‘‘pāpimā’’ti vuccati. Kaṇho, antako, namuci, pamattabandhūtipi tasseva nāmāni. Bhāsitā kho panesāti ayañhi bhagavato sambodhipattiyā aṭṭhame sattāhe bodhimaṇḍaṃyeva āgantvā – ‘‘bhagavā yadatthaṃ tumhehi pāramiyo pūritā, so vo attho anuppatto, paṭividdhaṃ sabbaññutaññāṇaṃ, kiṃ vo lokavicaraṇenā’’ti vatvā yathā ajja, evameva – ‘‘parinibbātu dāni, bhante, bhagavā, parinibbātu, sugato,’’ti yāci. Bhagavā cassa ‘‘na tāvāha’’ntiādīni vatvā paṭikkhipi. Taṃ sandhāya ‘‘bhāsitā kho panesā, bhante,’’tiādimāha.

    තත්‌ථ වියත්‌තාති මග්‌ගවසෙන බ්‍යත්‌තා. තථෙව විනීතා. තථා විසාරදා. බහුස්‌සුතාති තෙපිටකවසෙන බහු සුතමෙතෙසන්‌ති බහුස්‌සුතා. තදෙව ධම්‌මං ධාරෙන්‌තීති ධම්‌මධරා. අථ වා පරියත්‌තිබහුස්‌සුතා චෙව පටිවෙධබහුස්‌සුතා ච, පරියත්‌තිපටිවෙධධම්‌මානංයෙව ධාරණතො ධම්‌මධරාති එවමෙත්‌ථ අත්‌ථො දට්‌ඨබ්‌බො. ධම්‌මානුධම්‌මප්‌පටිපන්‌නාති අරියධම්‌මස්‌ස අනුධම්‌මභූතං විපස්‌සනාධම්‌මං පටිපන්‌නා. සාමීචිප්‌පටිපන්‌නාති අනුච්‌ඡවිකපටිපදං පටිපන්‌නා. අනුධම්‌මචාරිනොති අනුධම්‌මචරණසීලා. සකං ආචරියකන්‌ති අත්‌තනො ආචරියවාදං. ආචික්‌ඛිස්‌සන්‌තීතිආදීනි සබ්‌බානි අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤස්‌සෙව වෙවචනානි. සහධම්‌මෙනාති සහෙතුකෙන සකාරණෙන වචනෙන. සප්‌පාටිහාරියන්‌ති යාව නිය්‍යානිකං කත්‌වා ධම්‌මං දෙසෙස්‌සන්‌ති.

    Tattha viyattāti maggavasena byattā. Tatheva vinītā. Tathā visāradā. Bahussutāti tepiṭakavasena bahu sutametesanti bahussutā. Tadeva dhammaṃ dhārentīti dhammadharā. Atha vā pariyattibahussutā ceva paṭivedhabahussutā ca, pariyattipaṭivedhadhammānaṃyeva dhāraṇato dhammadharāti evamettha attho daṭṭhabbo. Dhammānudhammappaṭipannāti ariyadhammassa anudhammabhūtaṃ vipassanādhammaṃ paṭipannā. Sāmīcippaṭipannāti anucchavikapaṭipadaṃ paṭipannā. Anudhammacārinoti anudhammacaraṇasīlā. Sakaṃ ācariyakanti attano ācariyavādaṃ. Ācikkhissantītiādīni sabbāni aññamaññasseva vevacanāni. Sahadhammenāti sahetukena sakāraṇena vacanena. Sappāṭihāriyanti yāva niyyānikaṃ katvā dhammaṃ desessanti.

    බ්‍රහ්‌මචරියන්‌ති සික්‌ඛත්‌තයසඞ්‌ගහිතං සකලං සාසනබ්‍රහ්‌මචරියං. ඉද්‌ධන්‌ති සමිද්‌ධං ඣානස්‌සාදවසෙන. ඵීතන්‌ති වුඩ්‌ඪිපත්‌තං සබ්‌බපාලිඵුල්‌ලං විය අභිඤ්‌ඤාසම්‌පත්‌තිවසෙන. විත්‌ථාරිකන්‌ති විත්‌ථතං තස්‌මිං තස්‌මිං දිසාභාගෙ පතිට්‌ඨිතවසෙන. බාහුජඤ්‌ඤන්‌ති බහූහි ඤාතං පටිවිද්‌ධං මහාජනාභිසමයවසෙන. පුථුභූතන්‌ති සබ්‌බාකාරෙන පුථුලභාවපත්‌තං. කථං? යාව දෙවමනුස්‌සෙහි සුප්‌පකාසිතං, යත්‌තකා විඤ්‌ඤුජාතිකා දෙවා චෙව මනුස්‌සා ච අත්‌ථි, සබ්‌බෙහි සුට්‌ඨු පකාසිතන්‌ති අත්‌ථො.

    Brahmacariyanti sikkhattayasaṅgahitaṃ sakalaṃ sāsanabrahmacariyaṃ. Iddhanti samiddhaṃ jhānassādavasena. Phītanti vuḍḍhipattaṃ sabbapāliphullaṃ viya abhiññāsampattivasena. Vitthārikanti vitthataṃ tasmiṃ tasmiṃ disābhāge patiṭṭhitavasena. Bāhujaññanti bahūhi ñātaṃ paṭividdhaṃ mahājanābhisamayavasena. Puthubhūtanti sabbākārena puthulabhāvapattaṃ. Kathaṃ? Yāva devamanussehi suppakāsitaṃ, yattakā viññujātikā devā ceva manussā ca atthi, sabbehi suṭṭhu pakāsitanti attho.

    අප්‌පොස්‌සුක්‌කොති නිරාලයො. ත්‌වඤ්‌හි පාපිම අට්‌ඨමසත්‌තාහතො පට්‌ඨාය ‘‘පරිනිබ්‌බාතු දානි, භන්‌තෙ, භගවා, පරිනිබ්‌බාතු සුගතො’’ති විරවන්‌තො ආහිණ්‌ඩිත්‌ථ, අජ්‌ජ දානි පට්‌ඨාය විගතුස්‌සාහො හොහි, මා මය්‌හං පරිනිබ්‌බානත්‌ථං වායාමං කරොහීති වදති.

    Appossukkoti nirālayo. Tvañhi pāpima aṭṭhamasattāhato paṭṭhāya ‘‘parinibbātu dāni, bhante, bhagavā, parinibbātu sugato’’ti viravanto āhiṇḍittha, ajja dāni paṭṭhāya vigatussāho hohi, mā mayhaṃ parinibbānatthaṃ vāyāmaṃ karohīti vadati.

    සතො සම්‌පජානො ආයුසඞ්‌ඛාරං ඔස්‌සජීති සතිං සූපට්‌ඨිතං කත්‌වා ඤාණෙන පරිච්‌ඡින්‌දිත්‌වා ආයුසඞ්‌ඛාරං විස්‌සජි පජහි. තත්‌ථ න භගවා හත්‌ථෙන ලෙඩ්‌ඩුං විය ආයුසඞ්‌ඛාරං ඔස්‌සජි, තෙමාසමත්‌තමෙව පන ඵලසමාපත්‌තිං සමාපජ්‌ජිත්‌වා තතො පරං න සමාපජ්‌ජිස්‌සාමීති චිත්‌තං උප්‌පාදෙසි. තං සන්‌ධාය වුත්‌තං ‘‘ඔස්‌සජී’’ති. උස්‌සජීතිපි පාඨො. මහාභූමිචාලොති මහන්‌තො පථවිකම්‌පො. තදා කිර දසසහස්‌සිලොකධාතු අකම්‌පිත්‌ථ. භිංසනකොති භයජනකො . දෙවදුන්‌දුභියො ච ඵලිංසූති දෙවභෙරියො ඵලිංසු, දෙවො සුක්‌ඛගජ්‌ජිතං ගජ්‌ජි, අකාලවිජ්‌ජුලතා නිච්‌ඡරිංසු, ඛණිකවස්‌සං වස්‌සීති වුත්‌තං හොති.

    Satosampajāno āyusaṅkhāraṃ ossajīti satiṃ sūpaṭṭhitaṃ katvā ñāṇena paricchinditvā āyusaṅkhāraṃ vissaji pajahi. Tattha na bhagavā hatthena leḍḍuṃ viya āyusaṅkhāraṃ ossaji, temāsamattameva pana phalasamāpattiṃ samāpajjitvā tato paraṃ na samāpajjissāmīti cittaṃ uppādesi. Taṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘ossajī’’ti. Ussajītipi pāṭho. Mahābhūmicāloti mahanto pathavikampo. Tadā kira dasasahassilokadhātu akampittha. Bhiṃsanakoti bhayajanako . Devadundubhiyo ca phaliṃsūti devabheriyo phaliṃsu, devo sukkhagajjitaṃ gajji, akālavijjulatā nicchariṃsu, khaṇikavassaṃ vassīti vuttaṃ hoti.

    උදානං උදානෙසීති කස්‌මා උදානෙසි? කොචි නාම වදෙය්‍ය ‘‘භගවා පච්‌ඡතො පච්‌ඡතො අනුබන්‌ධිත්‌වා – ‘පරිනිබ්‌බායථ, භන්‌තෙ, පරිනිබ්‌බායථ, භන්‌තෙ’ති උපද්‌දුතො භයෙන ආයුසඞ්‌ඛාරං විස්‌සජ්‌ජෙසී’’ති. තස්‌සොකාසො මා හොතූති. භීතස්‌ස හි උදානං නාම නත්‌ථීති පීතිවෙගවිස්‌සට්‌ඨං උදානෙසි.

    Udānaṃ udānesīti kasmā udānesi? Koci nāma vadeyya ‘‘bhagavā pacchato pacchato anubandhitvā – ‘parinibbāyatha, bhante, parinibbāyatha, bhante’ti upadduto bhayena āyusaṅkhāraṃ vissajjesī’’ti. Tassokāso mā hotūti. Bhītassa hi udānaṃ nāma natthīti pītivegavissaṭṭhaṃ udānesi.

    තත්‌ථ සබ්‌බෙසං සොණසිඞ්‌ගාලාදීනම්‌පි පච්‌චක්‌ඛභාවතො තුලිතං පරිච්‌ඡින්‌නන්‌ති තුලං. කිං තං? කාමාවචරකම්‌මං. න තුලං, න වා තුලං සදිසමස්‌ස අඤ්‌ඤං ලොකියකම්‌මං අත්‌ථීති අතුලං. කිං තං? මහග්‌ගතකම්‌මං. අථ වා කාමාවචරං රූපාවචරඤ්‌ච තුලං, අරූපාවචරං අතුලං. අප්‌පවිපාකං තුලං, බහුවිපාකං අතුලං. සම්‌භවන්‌ති සම්‌භවහෙතුභූතං, පිණ්‌ඩකාරකං රාසිකාරකන්‌ති අත්‌ථො. භවසඞ්‌ඛාරන්‌ති පුනබ්‌භවස්‌ස සඞ්‌ඛාරං. අවස්‌සජීති විස්‌සජ්‌ජෙසි. මුනීති බුද්‌ධමුනි. අජ්‌ඣත්‌තරතොති නියකජ්‌ඣත්‌තරතො. සමාහිතොති උපචාරප්‌පනාසමාධිවසෙන සමාහිතො. අභින්‌දි කවචමිවාති කවචං විය අභින්‌දි. අත්‌තසම්‌භවන්‌ති අත්‌තනි ජාතකිලෙසං. ඉදං වුත්‌තං හොති – සවිපාකට්‌ඨෙන සම්‌භවං භවාභිසඞ්‌ඛණට්‌ඨෙන භවසඞ්‌ඛාරන්‌ති ච ලද්‌ධනාමං තුලාතුලසඞ්‌ඛාතං ලොකියකම්‌මඤ්‌ච ඔස්‌සජි, සඞ්‌ගාමසීසෙ මහායොධො කවචං විය අත්‌තසම්‌භවං කිලෙසඤ්‌ච අජ්‌ඣත්‌තරතො සමාහිතො හුත්‌වා අභින්‌දීති.

    Tattha sabbesaṃ soṇasiṅgālādīnampi paccakkhabhāvato tulitaṃ paricchinnanti tulaṃ. Kiṃ taṃ? Kāmāvacarakammaṃ. Na tulaṃ, na vā tulaṃ sadisamassa aññaṃ lokiyakammaṃ atthīti atulaṃ. Kiṃ taṃ? Mahaggatakammaṃ. Atha vā kāmāvacaraṃ rūpāvacarañca tulaṃ, arūpāvacaraṃ atulaṃ. Appavipākaṃ tulaṃ, bahuvipākaṃ atulaṃ. Sambhavanti sambhavahetubhūtaṃ, piṇḍakārakaṃ rāsikārakanti attho. Bhavasaṅkhāranti punabbhavassa saṅkhāraṃ. Avassajīti vissajjesi. Munīti buddhamuni. Ajjhattaratoti niyakajjhattarato. Samāhitoti upacārappanāsamādhivasena samāhito. Abhindi kavacamivāti kavacaṃ viya abhindi. Attasambhavanti attani jātakilesaṃ. Idaṃ vuttaṃ hoti – savipākaṭṭhena sambhavaṃ bhavābhisaṅkhaṇaṭṭhena bhavasaṅkhāranti ca laddhanāmaṃ tulātulasaṅkhātaṃ lokiyakammañca ossaji, saṅgāmasīse mahāyodho kavacaṃ viya attasambhavaṃ kilesañca ajjhattarato samāhito hutvā abhindīti.

    අථ වා තුලන්‌ති තුලෙන්‌තො තීරෙන්‌තො. අතුලඤ්‌ච සම්‌භවන්‌ති නිබ්‌බානඤ්‌චෙව භවඤ්‌ච. භවසඞ්‌ඛාරන්‌ති භවගාමිකම්‌මං. අවස්‌සජි මුනීති ‘‘පඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධා අනිච්‌චා, පඤ්‌චන්‌නං ඛන්‌ධානං නිරොධො නිබ්‌බානං නිච්‌ච’’න්‌තිආදිනා නයෙන තුලයන්‌තො බුද්‌ධමුනි භවෙ ආදීනවං නිබ්‌බානෙ චානිසංසං දිස්‌වා තං ඛන්‌ධානං මූලභූතං භවසඞ්‌ඛාරං ‘‘කම්‌මක්‌ඛයාය සංවත්‌තතී’’ති එවං වුත්‌තෙන කම්‌මක්‌ඛයකරෙන අරියමග්‌ගෙන අවස්‌සජි. කථං? අජ්‌ඣත්‌තරතො සමාහිතො අභින්‌දි කවචමිවත්‌තසම්‌භවං. සො හි විපස්‌සනාවසෙන අජ්‌ඣත්‌තරතො, සමථවසෙන සමාහිතොති එවං පුබ්‌බභාගතො පට්‌ඨාය සමථවිපස්‌සනාබලෙන කවචමිව අත්‌තභාවං පරියොනන්‌ධිත්‌වා ඨිතං, අත්‌තනි සම්‌භවත්‌තා අත්‌තසම්‌භවන්‌ති ලද්‌ධනාමං සබ්‌බං කිලෙසජාතං අභින්‌දි. කිලෙසාභාවෙන ච කම්‌මං අප්‌පටිසන්‌ධිකත්‌තා අවස්‌සට්‌ඨං නාම හොතීති එවං කිලෙසප්‌පහානෙන කම්‌මං ජහි. පහීනකිලෙසස්‌ස භයං නාම නත්‌ථි. තස්‌මා අභීතොව ආයුසඞ්‌ඛාරං ඔස්‌සජි. අභීතභාවඤාපනත්‌ථඤ්‌ච උදානං උදානෙසීති වෙදිතබ්‌බො.

    Atha vā tulanti tulento tīrento. Atulañca sambhavanti nibbānañceva bhavañca. Bhavasaṅkhāranti bhavagāmikammaṃ. Avassaji munīti ‘‘pañcakkhandhā aniccā, pañcannaṃ khandhānaṃ nirodho nibbānaṃ nicca’’ntiādinā nayena tulayanto buddhamuni bhave ādīnavaṃ nibbāne cānisaṃsaṃ disvā taṃ khandhānaṃ mūlabhūtaṃ bhavasaṅkhāraṃ ‘‘kammakkhayāya saṃvattatī’’ti evaṃ vuttena kammakkhayakarena ariyamaggena avassaji. Kathaṃ? Ajjhattarato samāhito abhindi kavacamivattasambhavaṃ. So hi vipassanāvasena ajjhattarato, samathavasena samāhitoti evaṃ pubbabhāgato paṭṭhāya samathavipassanābalena kavacamiva attabhāvaṃ pariyonandhitvā ṭhitaṃ, attani sambhavattā attasambhavanti laddhanāmaṃ sabbaṃ kilesajātaṃ abhindi. Kilesābhāvena ca kammaṃ appaṭisandhikattā avassaṭṭhaṃ nāma hotīti evaṃ kilesappahānena kammaṃ jahi. Pahīnakilesassa bhayaṃ nāma natthi. Tasmā abhītova āyusaṅkhāraṃ ossaji. Abhītabhāvañāpanatthañca udānaṃ udānesīti veditabbo.

    චාපාලවග්‌ගො පඨමො.

    Cāpālavaggo paṭhamo.







    Related texts:



    තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 10. චෙතියසුත්‌තං • 10. Cetiyasuttaṃ

    ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 10. චෙතියසුත්‌තවණ්‌ණනා • 10. Cetiyasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact