| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මජ්‌ඣිමනිකාය • Majjhimanikāya |
6. චෙතොඛිලසුත්‌තං
6. Cetokhilasuttaṃ
185. එවං මෙ සුතං – එකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තත්‍ර ඛො භගවා භික්‌ඛූ ආමන්‌තෙසි – ‘‘භික්‌ඛවො’’ති. ‘‘භදන්‌තෙ’’ති තෙ භික්‌ඛූ භගවතො පච්‌චස්‌සොසුං. භගවා එතදවොච –
185. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘bhikkhavo’’ti. ‘‘Bhadante’’ti te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘යස්‌ස කස්‌සචි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනො පඤ්‌ච චෙතොඛිලා අප්‌පහීනා, පඤ්‌ච චෙතසොවිනිබන්‌ධා 1 අසමුච්‌ඡින්‌නා, සො වතිමස්‌මිං ධම්‌මවිනයෙ වුද්‌ධිං විරූළ්‌හිං වෙපුල්‌ලං ආපජ්‌ජිස්‌සතීති – නෙතං ඨානං විජ්‌ජති.
‘‘Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhuno pañca cetokhilā appahīnā, pañca cetasovinibandhā 2 asamucchinnā, so vatimasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
‘‘කතමාස්‌ස පඤ්‌ච චෙතොඛිලා අප්‌පහීනා හොන්‌ති? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සත්‌ථරි කඞ්‌ඛති විචිකිච්‌ඡති නාධිමුච්‌චති න සම්‌පසීදති. යො සො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සත්‌ථරි කඞ්‌ඛති විචිකිච්‌ඡති නාධිමුච්‌චති න සම්‌පසීදති තස්‌ස චිත්‌තං න නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය. යස්‌ස චිත්‌තං න නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය, එවමස්‌සායං පඨමො චෙතොඛිලො අප්‌පහීනො හොති.
‘‘Katamāssa pañca cetokhilā appahīnā honti? Idha, bhikkhave, bhikkhu satthari kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati. Yo so, bhikkhave, bhikkhu satthari kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati tassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaṃ paṭhamo cetokhilo appahīno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු ධම්‌මෙ කඞ්‌ඛති විචිකිච්‌ඡති නාධිමුච්‌චති න සම්‌පසීදති…පෙ.… එවමස්‌සායං දුතියො චෙතොඛිලො අප්‌පහීනො හොති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu dhamme kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati…pe… evamassāyaṃ dutiyo cetokhilo appahīno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සඞ්‌ඝෙ කඞ්‌ඛති විචිකිච්‌ඡති නාධිමුච්‌චති න සම්‌පසීදති…පෙ.… එවමස්‌සායං තතියො චෙතොඛිලො අප්‌පහීනො හොති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saṅghe kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati…pe… evamassāyaṃ tatiyo cetokhilo appahīno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සික්‌ඛාය කඞ්‌ඛති විචිකිච්‌ඡති නාධිමුච්‌චති න සම්‌පසීදති. යො සො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සික්‌ඛාය කඞ්‌ඛති විචිකිච්‌ඡති නාධිමුච්‌චති න සම්‌පසීදති, තස්‌ස චිත්‌තං න නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය. යස්‌ස චිත්‌තං න නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය, එවමස්‌සායං චතුත්‌ථො චෙතොඛිලො අප්‌පහීනො හොති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu sikkhāya kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati. Yo so, bhikkhave, bhikkhu sikkhāya kaṅkhati vicikicchati nādhimuccati na sampasīdati, tassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaṃ catuttho cetokhilo appahīno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සබ්‍රහ්‌මචාරීසු කුපිතො හොති අනත්‌තමනො ආහතචිත්‌තො ඛිලජාතො. යො සො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සබ්‍රහ්‌මචාරීසු කුපිතො හොති අනත්‌තමනො ආහතචිත්‌තො ඛිලජාතො, තස්‌ස චිත්‌තං න නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය. යස්‌ස චිත්‌තං න නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය, එවමස්‌සායං පඤ්‌චමො චෙතොඛිලො අප්‌පහීනො හොති. ඉමාස්‌ස පඤ්‌ච චෙතොඛිලා අප්‌පහීනා හොන්‌ති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu sabrahmacārīsu kupito hoti anattamano āhatacitto khilajāto. Yo so, bhikkhave, bhikkhu sabrahmacārīsu kupito hoti anattamano āhatacitto khilajāto, tassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaṃ pañcamo cetokhilo appahīno hoti. Imāssa pañca cetokhilā appahīnā honti.
186. ‘‘කතමාස්‌ස පඤ්‌ච චෙතසොවිනිබන්‌ධා අසමුච්‌ඡින්‌නා හොන්‌ති? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කාමෙ අවීතරාගො 3 හොති අවිගතච්‌ඡන්‌දො අවිගතපෙමො අවිගතපිපාසො අවිගතපරිළාහො අවිගතතණ්‌හො. යො සො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කාමෙ අවීතරාගො හොති අවිගතච්‌ඡන්‌දො අවිගතපෙමො අවිගතපිපාසො අවිගතපරිළාහො අවිගතතණ්‌හො, තස්‌ස චිත්‌තං න නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය. යස්‌ස චිත්‌තං න නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය, එවමස්‌සායං පඨමො චෙතසොවිනිබන්‌ධො අසමුච්‌ඡින්‌නො හොති.
186. ‘‘Katamāssa pañca cetasovinibandhā asamucchinnā honti? Idha, bhikkhave, bhikkhu kāme avītarāgo 4 hoti avigatacchando avigatapemo avigatapipāso avigatapariḷāho avigatataṇho. Yo so, bhikkhave, bhikkhu kāme avītarāgo hoti avigatacchando avigatapemo avigatapipāso avigatapariḷāho avigatataṇho, tassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaṃ paṭhamo cetasovinibandho asamucchinno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායෙ අවීතරාගො හොති…පෙ.… එවමස්‌සායං දුතියො චෙතසොවිනිබන්‌ධො අසමුච්‌ඡින්‌නො හොති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu kāye avītarāgo hoti…pe… evamassāyaṃ dutiyo cetasovinibandho asamucchinno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු රූපෙ අවීතරාගො හොති…පෙ.… එවමස්‌සායං තතියො චෙතසොවිනිබන්‌ධො අසමුච්‌ඡින්‌නො හොති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu rūpe avītarāgo hoti…pe… evamassāyaṃ tatiyo cetasovinibandho asamucchinno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු යාවදත්‌ථං උදරාවදෙහකං භුඤ්‌ජිත්‌වා සෙය්‍යසුඛං පස්‌සසුඛං මිද්‌ධසුඛං අනුයුත්‌තො විහරති. යො සො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු යාවදත්‌ථං උදරාවදෙහකං භුඤ්‌ජිත්‌වා සෙය්‍යසුඛං පස්‌සසුඛං මිද්‌ධසුඛං අනුයුත්‌තො විහරති, තස්‌ස චිත්‌තං න නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය. යස්‌ස චිත්‌තං න නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය, එවමස්‌සායං චතුත්‌ථො චෙතසොවිනිබන්‌ධො අසමුච්‌ඡින්‌නො හොති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu yāvadatthaṃ udarāvadehakaṃ bhuñjitvā seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto viharati. Yo so, bhikkhave, bhikkhu yāvadatthaṃ udarāvadehakaṃ bhuñjitvā seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto viharati, tassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaṃ catuttho cetasovinibandho asamucchinno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අඤ්‌ඤතරං දෙවනිකායං පණිධාය බ්‍රහ්‌මචරියං චරති – ‘ඉමිනාහං සීලෙන වා වතෙන වා තපෙන වා බ්‍රහ්‌මචරියෙන වා දෙවො වා භවිස්‌සාමි දෙවඤ්‌ඤතරො වා’ති. යො සො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු අඤ්‌ඤතරං දෙවනිකායං පණිධාය බ්‍රහ්‌මචරියං චරති – ‘ඉමිනාහං සීලෙන වා වතෙන වා තපෙන වා බ්‍රහ්‌මචරියෙන වා දෙවො වා භවිස්‌සාමි දෙවඤ්‌ඤතරො වා’ති, තස්‌ස චිත්‌තං න නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය . යස්‌ස චිත්‌තං න නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය, එවමස්‌සායං පඤ්‌චමො චෙතසොවිනිබන්‌ධො අසමුච්‌ඡින්‌නො හොති. ඉමාස්‌ස පඤ්‌ච චෙතසොවිනිබන්‌ධා අසමුච්‌ඡින්‌නා හොන්‌ති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ devanikāyaṃ paṇidhāya brahmacariyaṃ carati – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti. Yo so, bhikkhave, bhikkhu aññataraṃ devanikāyaṃ paṇidhāya brahmacariyaṃ carati – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti, tassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya . Yassa cittaṃ na namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaṃ pañcamo cetasovinibandho asamucchinno hoti. Imāssa pañca cetasovinibandhā asamucchinnā honti.
‘‘යස්‌ස කස්‌සචි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනො ඉමෙ පඤ්‌ච චෙතොඛිලා අප්‌පහීනා, ඉමෙ පඤ්‌ච චෙතසොවිනිබන්‌ධා අසමුච්‌ඡින්‌නා, සො වතිමස්‌මිං ධම්‌මවිනයෙ වුද්‌ධිං විරූළ්‌හිං වෙපුල්‌ලං ආපජ්‌ජිස්‌සතීති – නෙතං ඨානං විජ්‌ජති.
‘‘Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhuno ime pañca cetokhilā appahīnā, ime pañca cetasovinibandhā asamucchinnā, so vatimasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjissatīti – netaṃ ṭhānaṃ vijjati.
187. ‘‘යස්‌ස කස්‌සචි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනො පඤ්‌ච චෙතොඛිලා පහීනා, පඤ්‌ච චෙතසොවිනිබන්‌ධා සුසමුච්‌ඡින්‌නා, සො වතිමස්‌මිං ධම්‌මවිනයෙ වුද්‌ධිං විරූළ්‌හිං වෙපුල්‌ලං ආපජ්‌ජිස්‌සතීති – ඨානමෙතං විජ්‌ජති.
187. ‘‘Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhuno pañca cetokhilā pahīnā, pañca cetasovinibandhā susamucchinnā, so vatimasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjissatīti – ṭhānametaṃ vijjati.
‘‘කතමාස්‌ස පඤ්‌ච චෙතොඛිලා පහීනා හොන්‌ති? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සත්‌ථරි න කඞ්‌ඛති න විචිකිච්‌ඡති අධිමුච්‌චති සම්‌පසීදති. යො සො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සත්‌ථරි න කඞ්‌ඛති න විචිකිච්‌ඡති අධිමුච්‌චති සම්‌පසීදති, තස්‌ස චිත්‌තං නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය. යස්‌ස චිත්‌තං නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය, එවමස්‌සායං පඨමො චෙතොඛිලො පහීනො හොති.
‘‘Katamāssa pañca cetokhilā pahīnā honti? Idha, bhikkhave, bhikkhu satthari na kaṅkhati na vicikicchati adhimuccati sampasīdati. Yo so, bhikkhave, bhikkhu satthari na kaṅkhati na vicikicchati adhimuccati sampasīdati, tassa cittaṃ namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaṃ paṭhamo cetokhilo pahīno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු ධම්‌මෙ න කඞ්‌ඛති න විචිකිච්‌ඡති අධිමුච්‌චති සම්‌පසීදති…පෙ.… එවමස්‌සායං දුතියො චෙතොඛිලො පහීනො හොති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu dhamme na kaṅkhati na vicikicchati adhimuccati sampasīdati…pe… evamassāyaṃ dutiyo cetokhilo pahīno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සඞ්‌ඝෙ න කඞ්‌ඛති න විචිකිච්‌ඡති අධිමුච්‌චති සම්‌පසීදති…පෙ.… එවමස්‌සායං තතියො චෙතොඛිලො පහීනො හොති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu saṅghe na kaṅkhati na vicikicchati adhimuccati sampasīdati…pe… evamassāyaṃ tatiyo cetokhilo pahīno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සික්‌ඛාය න කඞ්‌ඛති න විචිකිච්‌ඡති අධිමුච්‌චති සම්‌පසීදති…පෙ.… එවමස්‌සායං චතුත්‌ථො චෙතොඛිලො පහීනො හොති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu sikkhāya na kaṅkhati na vicikicchati adhimuccati sampasīdati…pe… evamassāyaṃ catuttho cetokhilo pahīno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සබ්‍රහ්‌මචාරීසු න කුපිතො හොති න අනත්‌තමනො 5 අනාහතචිත්‌තො අඛිලජාතො. යො සො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු සබ්‍රහ්‌මචාරීසු න කුපිතො හොති න අනත්‌තමනො අනාහතචිත්‌තො අඛිලජාතො, තස්‌ස චිත්‌තං නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය. යස්‌ස චිත්‌තං නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය, එවමස්‌සායං පඤ්‌චමො චෙතොඛිලො පහීනො හොති. ඉමාස්‌ස පඤ්‌ච චෙතොඛිලා පහීනා හොන්‌ති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu sabrahmacārīsu na kupito hoti na anattamano 6 anāhatacitto akhilajāto. Yo so, bhikkhave, bhikkhu sabrahmacārīsu na kupito hoti na anattamano anāhatacitto akhilajāto, tassa cittaṃ namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaṃ pañcamo cetokhilo pahīno hoti. Imāssa pañca cetokhilā pahīnā honti.
188. ‘‘කතමාස්‌ස පඤ්‌ච චෙතසොවිනිබන්‌ධා සුසමුච්‌ඡින්‌නා හොන්‌ති? ඉධ, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කාමෙ වීතරාගො හොති විගතච්‌ඡන්‌දො විගතපෙමො විගතපිපාසො විගතපරිළාහො විගතතණ්‌හො. යො සො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කාමෙ වීතරාගො හොති විගතච්‌ඡන්‌දො විගතපෙමො විගතපිපාසො විගතපරිළාහො විගතතණ්‌හො, තස්‌ස චිත්‌තං නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය. යස්‌ස චිත්‌තං නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය, එවමස්‌සායං පඨමො චෙතසොවිනිබන්‌ධො සුසමුච්‌ඡින්‌නො හොති.
188. ‘‘Katamāssa pañca cetasovinibandhā susamucchinnā honti? Idha, bhikkhave, bhikkhu kāme vītarāgo hoti vigatacchando vigatapemo vigatapipāso vigatapariḷāho vigatataṇho. Yo so, bhikkhave, bhikkhu kāme vītarāgo hoti vigatacchando vigatapemo vigatapipāso vigatapariḷāho vigatataṇho, tassa cittaṃ namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaṃ paṭhamo cetasovinibandho susamucchinno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායෙ වීතරාගො හොති…පෙ.… රූපෙ වීතරාගො හොති…පෙ.… න යාවදත්‌ථං උදරාවදෙහකං භුඤ්‌ජිත්‌වා සෙය්‍යසුඛං පස්‌සසුඛං මිද්‌ධසුඛං අනුයුත්‌තො විහරති. යො සො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු න යාවදත්‌ථං උදරාවදෙහකං භුඤ්‌ජිත්‌වා සෙය්‍යසුඛං පස්‌සසුඛං මිද්‌ධසුඛං අනුයුත්‌තො විහරති, තස්‌ස චිත්‌තං නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය. යස්‌ස චිත්‌තං නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය, එවමස්‌සායං චතුත්‌ථො චෙතසොවිනිබන්‌ධො සුසමුච්‌ඡින්‌නො හොති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu kāye vītarāgo hoti…pe… rūpe vītarāgo hoti…pe… na yāvadatthaṃ udarāvadehakaṃ bhuñjitvā seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto viharati. Yo so, bhikkhave, bhikkhu na yāvadatthaṃ udarāvadehakaṃ bhuñjitvā seyyasukhaṃ passasukhaṃ middhasukhaṃ anuyutto viharati, tassa cittaṃ namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaṃ catuttho cetasovinibandho susamucchinno hoti.
‘‘පුන චපරං, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු න අඤ්‌ඤතරං දෙවනිකායං පණිධාය බ්‍රහ්‌මචරියං චරති – ‘ඉමිනාහං සීලෙන වා වතෙන වා තපෙන වා බ්‍රහ්‌මචරියෙන වා දෙවො වා භවිස්‌සාමි දෙවඤ්‌ඤතරො වා’ති. යො සො, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු න අඤ්‌ඤතරං දෙවනිකායං පණිධාය බ්‍රහ්‌මචරියං චරති – ‘ඉමිනාහං සීලෙන වා වතෙන වා තපෙන වා බ්‍රහ්‌මචරියෙන වා දෙවො වා භවිස්‌සාමි දෙවඤ්‌ඤතරො වා’ති, තස්‌ස චිත්‌තං නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය. යස්‌ස චිත්‌තං නමති ආතප්‌පාය අනුයොගාය සාතච්‌චාය පධානාය, එවමස්‌සායං පඤ්‌චමො චෙතසොවිනිබන්‌ධො සුසමුච්‌ඡින්‌නො හොති. ඉමාස්‌ස පඤ්‌ච චෙතසොවිනිබන්‌ධා සුසමුච්‌ඡින්‌නා හොන්‌ති.
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhu na aññataraṃ devanikāyaṃ paṇidhāya brahmacariyaṃ carati – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti. Yo so, bhikkhave, bhikkhu na aññataraṃ devanikāyaṃ paṇidhāya brahmacariyaṃ carati – ‘imināhaṃ sīlena vā vatena vā tapena vā brahmacariyena vā devo vā bhavissāmi devaññataro vā’ti, tassa cittaṃ namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya. Yassa cittaṃ namati ātappāya anuyogāya sātaccāya padhānāya, evamassāyaṃ pañcamo cetasovinibandho susamucchinno hoti. Imāssa pañca cetasovinibandhā susamucchinnā honti.
‘‘යස්‌ස කස්‌සචි, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනො ඉමෙ පඤ්‌ච චෙතොඛිලා පහීනා, ඉමෙ පඤ්‌ච චෙතසොවිනිබන්‌ධා සුසමුච්‌ඡින්‌නා, සො වතිමස්‌මිං ධම්‌මවිනයෙ වුද්‌ධිං විරූළ්‌හිං වෙපුල්‌ලං ආපජ්‌ජිස්‌සතීති – ඨානමෙතං විජ්‌ජති.
‘‘Yassa kassaci, bhikkhave, bhikkhuno ime pañca cetokhilā pahīnā, ime pañca cetasovinibandhā susamucchinnā, so vatimasmiṃ dhammavinaye vuddhiṃ virūḷhiṃ vepullaṃ āpajjissatīti – ṭhānametaṃ vijjati.
189. ‘‘සො ඡන්‌දසමාධිපධානසඞ්‌ඛාරසමන්‌නාගතං ඉද්‌ධිපාදං භාවෙති, වීරියසමාධිපධානසඞ්‌ඛාරසමන්‌නාගතං ඉද්‌ධිපාදං භාවෙති, චිත්‌තසමාධිපධානසඞ්‌ඛාරසමන්‌නාගතං ඉද්‌ධිපාදං භාවෙති, වීමංසාසමාධිපධානසඞ්‌ඛාරසමන්‌නාගතං ඉද්‌ධිපාදං භාවෙති, උස්‌සොළ්‌හීයෙව පඤ්‌චමී. ස ඛො සො, භික්‌ඛවෙ, එවං උස්‌සොළ්‌හීපන්‌නරසඞ්‌ගසමන්‌නාගතො භික්‌ඛු භබ්‌බො අභිනිබ්‌බිදාය, භබ්‌බො සම්‌බොධාය, භබ්‌බො අනුත්‌තරස්‌ස යොගක්‌ඛෙමස්‌ස අධිගමාය. සෙය්‍යථාපි, භික්‌ඛවෙ, කුක්‌කුටියා අණ්‌ඩානි අට්‌ඨ වා දස වා ද්‌වාදස වා. තානස්‌සු කුක්‌කුටියා සම්‌මා අධිසයිතානි සම්‌මා පරිසෙදිතානි සම්‌මා පරිභාවිතානි. කිඤ්‌චාපි තස්‌සා කුක්‌කුටියා න එවං ඉච්‌ඡා උප්‌පජ්‌ජෙය්‍ය – ‘අහො වතිමෙ කුක්‌කුටපොතකා පාදනඛසිඛාය වා මුඛතුණ්‌ඩකෙන වා අණ්‌ඩකොසං පදාලෙත්‌වා සොත්‌ථිනා අභිනිබ්‌භිජ්‌ජෙය්‍යු’න්‌ති. අථ ඛො භබ්‌බාව තෙ කුක්‌කුටපොතකා පාදනඛසිඛාය වා මුඛතුණ්‌ඩකෙන වා අණ්‌ඩකොසං පදාලෙත්‌වා සොත්‌ථිනා අභිනිබ්‌භිජ්‌ජිතුං. එවමෙව ඛො, භික්‌ඛවෙ, එවං උස්‌සොළ්‌හිපන්‌නරසඞ්‌ගසමන්‌නාගතො භික්‌ඛු භබ්‌බො අභිනිබ්‌බිදාය, භබ්‌බො සම්‌බොධාය, භබ්‌බො අනුත්‌තරස්‌ස යොගක්‌ඛෙමස්‌ස අධිගමායා’’ති.
189. ‘‘So chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, cittasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, ussoḷhīyeva pañcamī. Sa kho so, bhikkhave, evaṃ ussoḷhīpannarasaṅgasamannāgato bhikkhu bhabbo abhinibbidāya, bhabbo sambodhāya, bhabbo anuttarassa yogakkhemassa adhigamāya. Seyyathāpi, bhikkhave, kukkuṭiyā aṇḍāni aṭṭha vā dasa vā dvādasa vā. Tānassu kukkuṭiyā sammā adhisayitāni sammā pariseditāni sammā paribhāvitāni. Kiñcāpi tassā kukkuṭiyā na evaṃ icchā uppajjeyya – ‘aho vatime kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjeyyu’nti. Atha kho bhabbāva te kukkuṭapotakā pādanakhasikhāya vā mukhatuṇḍakena vā aṇḍakosaṃ padāletvā sotthinā abhinibbhijjituṃ. Evameva kho, bhikkhave, evaṃ ussoḷhipannarasaṅgasamannāgato bhikkhu bhabbo abhinibbidāya, bhabbo sambodhāya, bhabbo anuttarassa yogakkhemassa adhigamāyā’’ti.
ඉදමවොච භගවා. අත්‌තමනා තෙ භික්‌ඛූ භගවතො භාසිතං අභිනන්‌දුන්‌ති.
Idamavoca bhagavā. Attamanā te bhikkhū bhagavato bhāsitaṃ abhinandunti.
චෙතොඛිලසුත්‌තං නිට්‌ඨිතං ඡට්‌ඨං.
Cetokhilasuttaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) / 6. චෙතොඛිලසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Cetokhilasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / මජ්‌ඣිමනිකාය (ටීකා) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / 6. චෙතොඛිලසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Cetokhilasuttavaṇṇanā
