| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
೫. ಚೇತೋಖಿಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Cetokhilasuttavaṇṇanā
೨೦೫. ಪಞ್ಚಮೇ ಚೇತೋಖಿಲಾತಿ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಥದ್ಧಭಾವಾ, ಕಚವರಭಾವಾ, ಖಾಣುಕಭಾವಾ। ಸತ್ಥರಿ ಕಙ್ಖತೀತಿ ಸತ್ಥು ಸರೀರೇ ವಾ ಗುಣೇ ವಾ ಕಙ್ಖತಿ। ಸರೀರೇ ಕಙ್ಖಮಾನೋ ‘‘ದ್ವತ್ತಿಂಸವರಪುರಿಸಲಕ್ಖಣಪಟಿಮಣ್ಡಿತಂ ನಾಮ ಸರೀರಂ ಅತ್ಥಿ ನು ಖೋ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ಕಙ್ಖತಿ, ಗುಣೇ ಕಙ್ಖಮಾನೋ ‘‘ಅತೀತಾನಾಗತಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಜಾನನಸಮತ್ಥಂ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ ಅತ್ಥಿ ನು ಖೋ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ಕಙ್ಖತಿ। ವಿಚಿಕಿಚ್ಛತೀತಿ ವಿಚಿನನ್ತೋ ಕಿಚ್ಛತಿ, ದುಕ್ಖಂ ಆಪಜ್ಜತಿ, ವಿನಿಚ್ಛೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ। ನಾಧಿಮುಚ್ಚತೀತಿ ಏವಮೇತನ್ತಿ ಅಧಿಮೋಕ್ಖಂ ನ ಪಟಿಲಭತಿ। ನ ಸಮ್ಪಸೀದತೀತಿ ಗುಣೇಸು ಓತರಿತ್ವಾ ನಿಬ್ಬಿಚಿಕಿಚ್ಛಭಾವೇನ ಪಸೀದಿತುಂ ಅನಾವಿಲೋ ಭವಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ। ಆತಪ್ಪಾಯಾತಿ ಕಿಲೇಸಸನ್ತಾಪಕವೀರಿಯಕರಣತ್ಥಾಯ। ಅನುಯೋಗಾಯಾತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಯೋಗಾಯ। ಸಾತಚ್ಚಾಯಾತಿ ಸತತಕಿರಿಯಾಯ। ಪಧಾನಾಯಾತಿ ಪದಹನತ್ಥಾಯ। ಅಯಂ ಪಠಮೋ ಚೇತೋಖಿಲೋತಿ ಅಯಂ ಸತ್ಥರಿ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಸಙ್ಖಾತೋ ಪಠಮೋ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಥದ್ಧಭಾವೋ ಏವಮೇತಸ್ಸ ಭಿಕ್ಖುನೋ ಅಪ್ಪಹೀನೋ ಹೋತಿ।
205. Pañcame cetokhilāti cittassa thaddhabhāvā, kacavarabhāvā, khāṇukabhāvā. Satthari kaṅkhatīti satthu sarīre vā guṇe vā kaṅkhati. Sarīre kaṅkhamāno ‘‘dvattiṃsavarapurisalakkhaṇapaṭimaṇḍitaṃ nāma sarīraṃ atthi nu kho natthī’’ti kaṅkhati, guṇe kaṅkhamāno ‘‘atītānāgatapaccuppannajānanasamatthaṃ sabbaññutaññāṇaṃ atthi nu kho natthī’’ti kaṅkhati. Vicikicchatīti vicinanto kicchati, dukkhaṃ āpajjati, vinicchetuṃ na sakkoti. Nādhimuccatīti evametanti adhimokkhaṃ na paṭilabhati. Na sampasīdatīti guṇesu otaritvā nibbicikicchabhāvena pasīdituṃ anāvilo bhavituṃ na sakkoti. Ātappāyāti kilesasantāpakavīriyakaraṇatthāya. Anuyogāyāti punappunaṃ yogāya. Sātaccāyāti satatakiriyāya. Padhānāyāti padahanatthāya. Ayaṃ paṭhamo cetokhiloti ayaṃ satthari vicikicchāsaṅkhāto paṭhamo cittassa thaddhabhāvo evametassa bhikkhuno appahīno hoti.
ಧಮ್ಮೇತಿ ಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮೇ ಚ ಪಟಿವೇಧಧಮ್ಮೇ ಚ। ಪರಿಯತ್ತಿಧಮ್ಮೇ ಕಙ್ಖಮಾನೋ ‘‘ತೇಪಿಟಕಂ ಬುದ್ಧವಚನಂ ಚತುರಾಸೀತಿಧಮ್ಮಕ್ಖನ್ಧಸಹಸ್ಸಾನೀತಿ ವದನ್ತಿ, ಅತ್ಥಿ ನು ಖೋ ಏತಂ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ಕಙ್ಖತಿ। ಪಟಿವೇಧಧಮ್ಮೇ ಕಙ್ಖಮಾನೋ ‘‘ವಿಪಸ್ಸನಾನಿಸ್ಸನ್ದೋ ಮಗ್ಗೋ ನಾಮ, ಮಗ್ಗನಿಸ್ಸನ್ದಂ ಫಲಂ ನಾಮ, ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೋ ನಿಬ್ಬಾನಂ ನಾಮಾತಿ ವದನ್ತಿ, ತಂ ಅತ್ಥಿ ನು ಖೋ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ಕಙ್ಖತಿ। ಸಙ್ಘೇ ಕಙ್ಖತೀತಿ ‘‘ಉಜುಪ್ಪಟಿಪನ್ನೋ’’ತಿಆದೀನಂ ಪದಾನಂ ವಸೇನ ‘‘ಏವರೂಪಂ ಪಟಿಪದಂ ಪಟಿಪನ್ನೋ ಚತ್ತಾರೋ ಮಗ್ಗಟ್ಠಾ ಚತ್ತಾರೋ ಫಲಟ್ಠಾತಿ ಅಟ್ಠನ್ನಂ ಪುಗ್ಗಲಾನಂ ಸಮೂಹಭೂತೋ ಸಙ್ಘೋ ನಾಮ ಅತ್ಥಿ ನು ಖೋ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ಕಙ್ಖತಿ। ಸಿಕ್ಖಾಯ ಕಙ್ಖಮಾನೋ ‘‘ಅಧಿಸೀಲಸಿಕ್ಖಾ ನಾಮ ಅಧಿಚಿತ್ತಅಧಿಪಞ್ಞಾಸಿಕ್ಖಾ ನಾಮಾತಿ ವದನ್ತಿ, ಸಾ ಅತ್ಥಿ ನು ಖೋ ನತ್ಥೀ’’ತಿ ಕಙ್ಖತಿ। ಅಯಂ ಪಞ್ಚಮೋತಿ ಅಯಂ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀಸು ಕೋಪಸಙ್ಖಾತೋ ಪಞ್ಚಮೋ ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಥದ್ಧಭಾವೋ ಕಚವರಭಾವೋ ಖಾಣುಕಭಾವೋ।
Dhammeti pariyattidhamme ca paṭivedhadhamme ca. Pariyattidhamme kaṅkhamāno ‘‘tepiṭakaṃ buddhavacanaṃ caturāsītidhammakkhandhasahassānīti vadanti, atthi nu kho etaṃ natthī’’ti kaṅkhati. Paṭivedhadhamme kaṅkhamāno ‘‘vipassanānissando maggo nāma, magganissandaṃ phalaṃ nāma, sabbasaṅkhārapaṭinissaggo nibbānaṃ nāmāti vadanti, taṃ atthi nu kho natthī’’ti kaṅkhati. Saṅghe kaṅkhatīti ‘‘ujuppaṭipanno’’tiādīnaṃ padānaṃ vasena ‘‘evarūpaṃ paṭipadaṃ paṭipanno cattāro maggaṭṭhā cattāro phalaṭṭhāti aṭṭhannaṃ puggalānaṃ samūhabhūto saṅgho nāma atthi nu kho natthī’’ti kaṅkhati. Sikkhāya kaṅkhamāno ‘‘adhisīlasikkhā nāma adhicittaadhipaññāsikkhā nāmāti vadanti, sā atthi nu kho natthī’’ti kaṅkhati. Ayaṃ pañcamoti ayaṃ sabrahmacārīsu kopasaṅkhāto pañcamo cittassa thaddhabhāvo kacavarabhāvo khāṇukabhāvo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೫. ಚೇತೋಖಿಲಸುತ್ತಂ • 5. Cetokhilasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ೫. ಚೇತೋಖಿಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Cetokhilasuttavaṇṇanā
