| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೫. ಚೇತೋಖಿಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
5. Cetokhilasuttavaṇṇanā
೨೦೫. ಪಞ್ಚಮೇ ಚೇತೋಖಿಲಾ ನಾಮ ಅತ್ಥತೋ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ಕೋಧೋ ಚ। ತೇ ಪನ ಯಸ್ಮಿಂ ಸನ್ತಾನೇ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ, ತಸ್ಸ ಖರಭಾವೋ ಕಕ್ಖಳಭಾವೋ ಹುತ್ವಾ ಉಪತಿಟ್ಠನ್ತಿ, ಪಗೇವ ಅತ್ತನಾ ಸಮ್ಪಯುತ್ತಚಿತ್ತಸ್ಸಾತಿ ಆಹ ‘‘ಚಿತ್ತಸ್ಸ ಥದ್ಧಭಾವಾ’’ತಿ। ಯಥಾ ಲಕ್ಖಣಪಾರಿಪೂರಿಯಾ ಗಹಿತಾಯ ಸಬ್ಬಾ ಸತ್ಥು ರೂಪಕಾಯಸಿರೀ ಗಹಿತಾ ಏವ ನಾಮ ಹೋತಿ ಏವಂ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಾಯ ಸಬ್ಬಧಮ್ಮಕಾಯಸಿರೀ ಗಹಿತಾ ಏವ ನಾಮ ಹೋತೀತಿ ತದುಭಯವತ್ಥುಕಮೇವ ಕಙ್ಖಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ಸರೀರೇ ಕಙ್ಖಮಾನೋ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ವಿಚಿನನ್ತೋತಿ ಧಮ್ಮಸಭಾವಂ ವೀಮಂಸನ್ತೋ। ಕಿಚ್ಛತೀತಿ ಕಿಲಮತಿ। ವಿನಿಚ್ಛೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತೀತಿ ಸನ್ನಿಟ್ಠಾತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ। ಆತಪತಿ ಕಿಲೇಸೇತಿ ಆತಪ್ಪಂ, ಸಮ್ಮಾವಾಯಾಮೋತಿ ಆಹ ‘‘ಆತಪ್ಪಾಯಾತಿ ಕಿಲೇಸಸನ್ತಾಪನವೀರಿಯಕರಣತ್ಥಾಯಾ’’ತಿ। ಪುನಪ್ಪುನಂ ಯೋಗಾಯಾತಿ ಭಾವನಂ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಯುಞ್ಜನಾಯ। ಸತತಕಿರಿಯಾಯಾತಿ ಭಾವನಾಯ ನಿರನ್ತರಪ್ಪಯೋಗಾಯ।
205. Pañcame cetokhilā nāma atthato vicikicchā kodho ca. Te pana yasmiṃ santāne uppajjanti, tassa kharabhāvo kakkhaḷabhāvo hutvā upatiṭṭhanti, pageva attanā sampayuttacittassāti āha ‘‘cittassa thaddhabhāvā’’ti. Yathā lakkhaṇapāripūriyā gahitāya sabbā satthu rūpakāyasirī gahitā eva nāma hoti evaṃ sabbaññutāya sabbadhammakāyasirī gahitā eva nāma hotīti tadubhayavatthukameva kaṅkhaṃ dassento ‘‘sarīre kaṅkhamāno’’tiādimāha. Vicinantoti dhammasabhāvaṃ vīmaṃsanto. Kicchatīti kilamati. Vinicchetuṃ na sakkotīti sanniṭṭhātuṃ na sakkoti. Ātapati kileseti ātappaṃ, sammāvāyāmoti āha ‘‘ātappāyāti kilesasantāpanavīriyakaraṇatthāyā’’ti. Punappunaṃ yogāyāti bhāvanaṃ punappunaṃ yuñjanāya. Satatakiriyāyāti bhāvanāya nirantarappayogāya.
ಪಟಿವೇಧಧಮ್ಮೇ ಕಙ್ಖಮಾನೋತಿ ಏತ್ಥ ಕಥಂ ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮೇ ಕಙ್ಖಾ ಪವತ್ತೀತಿ? ನ ಆರಮ್ಮಣಕರಣವಸೇನ , ಅನುಸ್ಸುತಾಕಾರಪರಿವಿತಕ್ಕಲದ್ಧೇ ಪರಿಕಪ್ಪಿತರೂಪೇ ಕಙ್ಖಾ ಪವತ್ತತೀತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ವಿಪಸ್ಸನಾ…ಪೇ॰… ವದನ್ತಿ, ತಂ ಅತ್ಥಿ ನು ಖೋ ನತ್ಥೀತಿ ಕಙ್ಖತೀ’’ತಿ। ಸಿಕ್ಖಾತಿ ಚೇತ್ಥ ಪುಬ್ಬಭಾಗಸಿಕ್ಖಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಕಾಮಞ್ಚೇತ್ಥ ವಿಸೇಸುಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ಮಹಾಸಾವಜ್ಜತಾಯ ಚೇವ ಸಂವಾಸನಿಮಿತ್ತಂ ಘಟನಾಹೇತು ಅಭಿಣ್ಹುಪ್ಪತ್ತಿಕತಾಯ ಚ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀಸೂತಿ ಕೋಪಸ್ಸ ವಿಸಯೋ ವಿಸೇಸೇತ್ವಾ ವುತ್ತೋ, ಅಞ್ಞತ್ಥಾಪಿ ಕೋಪೋ ನ ಚೇತೋಖಿಲೋತಿ ನ ಸಕ್ಕಾ ವಿಞ್ಞಾತುನ್ತಿ ಕೇಚಿ। ಯದಿ ಏವಂ ವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾಯಪಿ ಅಯಂ ನಯೋ ಆಪಜ್ಜತಿ, ತಸ್ಮಾ ಯಥಾರುತವಸೇನ ಗಹೇತಬ್ಬಂ।
Paṭivedhadhamme kaṅkhamānoti ettha kathaṃ lokuttaradhamme kaṅkhā pavattīti? Na ārammaṇakaraṇavasena , anussutākāraparivitakkaladdhe parikappitarūpe kaṅkhā pavattatīti dassento āha ‘‘vipassanā…pe… vadanti, taṃ atthi nu kho natthīti kaṅkhatī’’ti. Sikkhāti cettha pubbabhāgasikkhā veditabbā. Kāmañcettha visesuppattiyā mahāsāvajjatāya ceva saṃvāsanimittaṃ ghaṭanāhetu abhiṇhuppattikatāya ca sabrahmacārīsūti kopassa visayo visesetvā vutto, aññatthāpi kopo na cetokhiloti na sakkā viññātunti keci. Yadi evaṃ vicikicchāyapi ayaṃ nayo āpajjati, tasmā yathārutavasena gahetabbaṃ.
ಚೇತೋಖಿಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Cetokhilasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೫. ಚೇತೋಖಿಲಸುತ್ತಂ • 5. Cetokhilasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೫. ಚೇತೋಖಿಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 5. Cetokhilasuttavaṇṇanā
