| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
52. சேதோபரியஞாணனித்³தே³ஸோ
52. Cetopariyañāṇaniddeso
104. கத²ங் திண்ணங் சித்தானங் விப்பா²ரத்தா இந்த்³ரியானங் பஸாத³வஸேன நானத்தேகத்தவிஞ்ஞாணசரியாபரியோகா³ஹணே பஞ்ஞா சேதோபரியஞாணங்? இத⁴ பி⁴க்கு² ச²ந்த³ஸமாதி⁴பதா⁴னஸங்கா²ரஸமன்னாக³தங் இத்³தி⁴பாத³ங் பா⁴வேதி, வீரியஸமாதி⁴…பே॰… சித்தஸமாதி⁴…பே॰… வீமங்ஸாஸமாதி⁴பதா⁴னஸங்கா²ரஸமன்னாக³தங் இத்³தி⁴பாத³ங் பா⁴வேதி. ஸோ இமேஸு சதூஸு இத்³தி⁴பாதே³ஸு சித்தங் பரிபா⁴வேதி பரித³மேதி, முது³ங் கரோதி கம்மனியங். ஸோ இமேஸு சதூஸு இத்³தி⁴பாதே³ஸு சித்தங் பரிபா⁴வெத்வா பரித³மெத்வா, முது³ங் கரித்வா கம்மனியங் ஏவங் பஜானாதி – ‘‘இத³ங் ரூபங் ஸோமனஸ்ஸிந்த்³ரியஸமுட்டி²தங், இத³ங் ரூபங் தோ³மனஸ்ஸிந்த்³ரியஸமுட்டி²தங், இத³ங் ரூபங் உபெக்கி²ந்த்³ரியஸமுட்டி²த’’ந்தி . ஸோ ததா²பா⁴விதேன சித்தேன பரிஸுத்³தே⁴ன பரியோதா³தேன சேதோபரியஞாணாய சித்தங் அபி⁴னீஹரதி அபி⁴னின்னாமேதி. ஸோ பரஸத்தானங் பரபுக்³க³லானங் சேதஸா சேதோ பரிச்ச பஜானாதி – ஸராக³ங் வா சித்தங் ‘‘ஸராக³ங் சித்த’’ந்தி பஜானாதி, வீதராக³ங் வா சித்தங் ‘‘வீதராக³ங் சித்த’’ந்தி பஜானாதி, ஸதோ³ஸங் வா சித்தங்…பே॰… வீததோ³ஸங் வா சித்தங்… ஸமோஹங் வா சித்தங்… வீதமோஹங் வா சித்தங்… ஸங்கி²த்தங் வா சித்தங்… விக்கி²த்தங் வா சித்தங்… மஹக்³க³தங் வா சித்தங்… அமஹக்³க³தங் வா சித்தங்… ஸஉத்தரங் வா சித்தங்… அனுத்தரங் வா சித்தங்… ஸமாஹிதங் வா சித்தங்… அஸமாஹிதங் வா சித்தங்… விமுத்தங் வா சித்தங்… அவிமுத்தங் வா சித்தங் ‘‘அவிமுத்தங் சித்தந்தி பஜானாதி. தங் ஞாதட்டே²ன ஞாணங், பஜானநட்டே²ன பஞ்ஞா. தேன வுச்சதி – ‘‘திண்ணங் சித்தானங் விப்பா²ரத்தா இந்த்³ரியானங் பஸாத³வஸேன நானத்தேகத்தவிஞ்ஞாணசரியாபரியோகா³ஹணே பஞ்ஞா சேதோபரியஞாணங்’’.
104. Kathaṃ tiṇṇaṃ cittānaṃ vipphārattā indriyānaṃ pasādavasena nānattekattaviññāṇacariyāpariyogāhaṇe paññā cetopariyañāṇaṃ? Idha bhikkhu chandasamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti, vīriyasamādhi…pe… cittasamādhi…pe… vīmaṃsāsamādhipadhānasaṅkhārasamannāgataṃ iddhipādaṃ bhāveti. So imesu catūsu iddhipādesu cittaṃ paribhāveti paridameti, muduṃ karoti kammaniyaṃ. So imesu catūsu iddhipādesu cittaṃ paribhāvetvā paridametvā, muduṃ karitvā kammaniyaṃ evaṃ pajānāti – ‘‘idaṃ rūpaṃ somanassindriyasamuṭṭhitaṃ, idaṃ rūpaṃ domanassindriyasamuṭṭhitaṃ, idaṃ rūpaṃ upekkhindriyasamuṭṭhita’’nti . So tathābhāvitena cittena parisuddhena pariyodātena cetopariyañāṇāya cittaṃ abhinīharati abhininnāmeti. So parasattānaṃ parapuggalānaṃ cetasā ceto paricca pajānāti – sarāgaṃ vā cittaṃ ‘‘sarāgaṃ citta’’nti pajānāti, vītarāgaṃ vā cittaṃ ‘‘vītarāgaṃ citta’’nti pajānāti, sadosaṃ vā cittaṃ…pe… vītadosaṃ vā cittaṃ… samohaṃ vā cittaṃ… vītamohaṃ vā cittaṃ… saṃkhittaṃ vā cittaṃ… vikkhittaṃ vā cittaṃ… mahaggataṃ vā cittaṃ… amahaggataṃ vā cittaṃ… sauttaraṃ vā cittaṃ… anuttaraṃ vā cittaṃ… samāhitaṃ vā cittaṃ… asamāhitaṃ vā cittaṃ… vimuttaṃ vā cittaṃ… avimuttaṃ vā cittaṃ ‘‘avimuttaṃ cittanti pajānāti. Taṃ ñātaṭṭhena ñāṇaṃ, pajānanaṭṭhena paññā. Tena vuccati – ‘‘tiṇṇaṃ cittānaṃ vipphārattā indriyānaṃ pasādavasena nānattekattaviññāṇacariyāpariyogāhaṇe paññā cetopariyañāṇaṃ’’.
சேதோபரியஞாணனித்³தே³ஸோ த்³வேபஞ்ஞாஸமோ.
Cetopariyañāṇaniddeso dvepaññāsamo.
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / கு²த்³த³கனிகாய (அட்ட²கதா²) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / 52. சேதோபரியஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா • 52. Cetopariyañāṇaniddesavaṇṇanā
